Nguồn: President Nixon approves Cambodian incursion, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1970, Tổng thống Richard Nixon đã chính thức chấp thuận cho lính tác chiến của Mỹ phối hợp với các đơn vị của Việt Nam Cộng hòa tấn công các căn cứ của lực lượng cộng sản ở Campuchia.
Bộ trưởng Ngoại giao William Rogers và Bộ trưởng Quốc phòng Melvin Laird, những người đã liên tục ủng hộ việc giảm bớt lực lượng Mỹ tại Việt Nam, đã bị loại khỏi quyết định sử dụng quân đội Mỹ tại Campuchia. Tướng Earle Wheeler, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu Trưởng Liên quân, đã điện cho Tướng Creighton Abrams, chỉ huy cấp cao của Mỹ tại Sài Gòn, thông báo cho ông về quyết định “cấp trên đã cho phép một số hành động quân sự nhằm bảo vệ lực lượng của Mỹ đang hoạt động ở miền Nam Việt Nam.”
Nixon tin rằng chiến dịch này là đòn phủ đầu cần thiết nhắm vào các cuộc tấn công của Bắc Việt từ hướng Campuchia đánh vào miền Nam Việt Nam, khi lực lượng Mỹ dần rút lui và lính Việt Nam Cộng hòa sẽ chịu trách nhiệm nhiều hơn trong cuộc chiến. Tuy nhiên, ba nhân viên của Hội đồng An ninh Quốc gia và các nhân viên chủ chốt của Trợ lý Tổng thống Henry Kissinger đã từ chức nhằm phản đối cuộc xâm lược Campuchia.
Việc Nixon công khai tuyên bố xâm nhập Campuchia vào ngày 30/04 đã gây ra một làn sóng biểu tình chống chiến tranh. Một cuộc biểu tình tại Đại học Kent State đã dẫn đến việc Vệ binh Quốc gia giết chết bốn sinh viên. Một cuộc biểu tình khác tại Đại học Jackson State ở Mississippi đã dẫn đến cái chết của hai sinh viên và 12 người khác bị thương khi cảnh sát nổ súng vào ký túc xá nữ.
Cuộc xâm nhập đã khiến nhiều thành viên trong Quốc Hội tức giận, họ cảm thấy rằng Nixon đang mở rộng chiến tranh một cách bất hợp pháp; dẫn đến một loạt các nghị quyết của Quốc Hội và các sáng kiến lập pháp nhằm hạn chế chặt chẽ quyền hành pháp của Tổng thống.
