17/09/1394: Vua Charles VI ra lệnh trục xuất người Do Thái khỏi Pháp

Nguồn: King Charles VI of France orders all Jews expelled from the kingdom, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1394, Vua Charles VI của Pháp đã ra lệnh trục xuất toàn bộ người Do Thái ra khỏi vương quốc của mình. Được xem là đỉnh điểm trong chính sách bài Do Thái của các nhà vua Pháp, mệnh lệnh này thậm chí còn tồn tại lâu hơn cả nền quân chủ và vẫn là một trong những yếu tố chính góp phần khiến cho dân số Pháp chỉ có một tỷ lệ rất nhỏ là người Do Thái.

Như với hầu hết các quốc gia châu Âu, Pháp đã trở thành quê hương của người Do Thái kể từ thời cổ đại. Và cũng như ở phần còn lại của Châu Âu, người Do Thái ở Pháp thường xuyên phải đối mặt với sự kỳ thị và ngược đãi.

Người Do Thái ở Pháp đã phải nhiều lần chứng kiến các kinh sách tôn giáo của mình bị thiêu rụi, phải chịu mức thuế mang tính phân biệt đối xử, cũng như các chính sách tài chính khác nhắm thẳng vào người Do Thái, đồng thời là nạn nhân bị đem làm vật tế thần cho đại dịch “Cái chết Đen”, bên cạnh nhiều nỗ lực trước đó nhằm trục xuất họ khỏi Pháp.

Nhiều thành phố khác nhau ở Pháp đã trục xuất người Do Thái trong suốt thế kỷ 13 và 14. Đến năm 1306, họ chính thức bị trục xuất khỏi Pháp và bị chính phủ tịch thu đất đai, để rồi sau đó vào năm 1315 được triệu hồi và bị yêu cầu phải  trả tiền để nhận đặc quyền quay trở lại chính quốc.

Theo các quy định đặt ra vào năm 1315, người Do Thái bị buộc không được thảo luận công khai về tôn giáo của mình, buộc phải đeo huy hiệu giúp nhận dạng bản thân, và cảnh báo không được phép cho vay nặng lãi – một lời buộc tội thường bị gán cho dân Do Thái vì định kiến phân biệt chủng tộc.

Suốt một thời gian dài, hoàng gia đã sống sung túc hơn nhờ khoản thuế thu được từ người Do Thái, nhưng vào năm 1394, Charles VI đột ngột yêu cầu họ rời đi một lần nữa. Người Do Thái tại Pháp chỉ được cho một chút thời gian để bán toàn bộ tài sản của mình trước khi bị áp giải ra khỏi đất Pháp. Đã không có một nhóm dân số Do Thái lớn nào ở đây mãi cho đến những năm 1700, khi những người Do Thái chạy trốn bạo lực và phân biệt đối xử ở  phía Đông đến định cư tại Alsace và Lorraine.

Trong giai đoạn đêm trước Cách mạng Pháp, có khoảng 40.000 người Do Thái sinh sống tại quốc gia này. Trong thời kỳ hỗn loạn sau năm 1789, các chính phủ “khai sáng” đã dần dần khôi phục quyền sống ở Pháp của người Do Thái, nhưng họ vẫn tiếp tục phải đối mặt với sự phân biệt đối xử, và dân số Do Thái ngày càng giảm trong thời kỳ Đức Quốc xã chiếm đóng Pháp. Ngày nay, chỉ khoảng 1% dân số nước Pháp là người Do Thái.