Nguồn: France to surrender to Nazis, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1940, Paris chính thức thất thủ và cuộc chinh phục nước Pháp của người Đức đã kết thúc, Thống chế Henri Pétain lên thay Paul Reynaud làm thủ tướng và thông báo ý định ký hiệp định đình chiến với Đức Quốc xã. Ngày hôm sau, Tướng Charles de Gaulle – vốn không được nhiều người biết đến, ngay cả ở Pháp – đã có một buổi phát thanh tới dân Pháp từ Anh, kêu gọi đồng bào của ông tiếp tục cuộc chiến chống Đức.
Là một anh hùng quân đội trong Thế chiến I, Pétain được bổ nhiệm làm phó thủ tướng Pháp vào tháng 05/1940 nhằm thúc đẩy tinh thần đất nước đang trên đà sụp đổ dưới sức mạnh của quân xâm lược Đức Quốc xã. Tuy nhiên, Pétain lại quyết định dàn xếp đình chiến với Đức. Hiệp định đình chiến được Pháp ký vào ngày 22/06, có hiệu lực vào ngày 25/06, và đã khiến hơn một nửa nước Pháp rơi vào tay quân Đức.
Sang tháng 7, Pétain nhậm chức “lãnh đạo nhà nước” (chief of state) tại Vichy, một thành phố chưa bị chiếm đóng ở Pháp. Chính phủ Vichy dưới thời Pétain đã cộng tác với Đức Quốc xã, và công dân Pháp ở cả hai phía của đất nước bị chia cắt đều phải sống trong cảnh khốn khổ. Năm 1942, Pierre Laval, một chính trị gia Pháp cơ hội và ủng hộ phát xít, đồng thời là đồng minh trung thành của Đức Quốc Xã, đã giành được sự tin tưởng của Adolf Hitler, và Pétain vốn đã lớn tuổi chỉ còn là bù nhìn trong chế độ Vichy.
Sau cuộc đổ bộ vào Normandy năm 1944, Pétain và Laval buộc phải chạy trốn về phía đông, xin người Đức bảo vệ. Cuối cùng cả hai đều bị bắt, bị kết tội phản quốc và bị kết án tử hình. Laval bị hành quyết vào năm 1945, nhưng lãnh đạo Pháp lúc bấy giờ là Charles de Gaulle đã giảm án cho Pétain xuống còn tù chung thân. Pétain qua đời trên tàu Ile d’Yeu ngoài khơi nước Pháp năm 1951.
