Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ giữ nguyên lãi suất cơ bản như mong đợi, ở mức từ 5,25% đến 5,5%. Các lãnh đạo của ngân hàng trung ương Mỹ vẫn kỳ vọng sẽ hạ lãi suất ba lần trong năm nay khi tăng trưởng chậm lại. Chủ tịch Jerome Powell cho biết ông hài lòng với đà giảm lạm phát nhưng không cho biết khi nào việc cắt giảm lãi suất có thể bắt đầu. (Các nhà đầu tư phần lớn dự báo vào tháng 6.)
Mỹ sẽ tài trợ 8,5 tỷ USD cho Intel, cùng với khoản vay 11 tỷ USD, để tăng cường năng lực sản xuất chip tiên tiến của công ty. Công ty cũng hy vọng sẽ nhận được 25 tỷ USD tiền giảm thuế khi cạnh tranh với các đối thủ quốc tế như TSMC, một nhà sản xuất chip của Đài Loan. Đạo luật CHIPS của Mỹ, được thông qua vào năm 2022, đang giúp thúc đẩy ngành công nghiệp bán dẫn của Mỹ và tăng cường sản xuất chip trong nước.
Leo Varadkar bất ngờ từ chức Thủ tướng Ireland. Ông cho biết đưa ra quyết định này vì cả “lý do cá nhân và chính trị.” Ông Varadkar lần đầu nhậm chức vào năm 2017, trở thành thủ tướng trẻ nhất Ireland. Sau đó, ông giữ chức phó thủ tướng từ năm 2020 đến năm 2022 trước khi trở lại vị trí lãnh đạo. Ireland sẽ tổ chức tổng tuyển cử vào mùa xuân năm 2025.
Một tòa phúc thẩm liên bang Mỹ đã ban hành lệnh ngăn chặn luật nhập cư mới gây tranh cãi của Texas, vài giờ sau khi Tòa Tối cao cho phép tiểu bang tạm thời thi hành nó. Luật này sẽ cho phép các thẩm phán bang ra lệnh cho người di cư quay trở lại Mexico – và cảnh sát bang bắt giữ những người bị nghi ngờ nhập cảnh vào Mỹ bất hợp pháp. Trước đó, Mexico cho biết sẽ từ chối tiếp nhận những người di cư bị Texas trục xuất.
Chủ tịch nước Việt Nam Võ Văn Thưởng đã từ chức sau hơn một năm nắm quyền. Thông cáo cho biết ông đã có những “vi phạm” “làm ảnh hưởng đến uy tín” của Đảng Cộng sản. Hồi đầu tháng, một cựu lãnh đạo tỉnh có liên hệ với ông Thưởng đã bị bắt vì tội tham nhũng. Bản thân người tiền nhiệm của ông Thưởng cũng đã từ chức do tham nhũng vào năm 2023.
Cơ quan giám sát cạnh tranh của Pháp đã phạt Google 250 triệu euro (272 triệu USD) vì vi phạm thỏa thuận cấp phép với các cơ quan truyền thông Pháp. Cơ quan quản lý cho biết gã khổng lồ công nghệ Mỹ đã không thương lượng trong “thiện chí” với các nhà xuất bản về số tiền phải trả để hiển thị nội dung của họ trên nền tảng của mình. Chính quyền Pháp đã phạt Google 500 triệu euro vì lý do tương tự vào năm 2021.
Người Phần Lan đứng đầu bảng xếp hạng hạnh phúc thế giới; còn đứng chót bảng là người Afghanistan và Lebanon. Đây là kết quả của Báo cáo Hạnh phúc Thế giới, một cuộc khảo sát thường niên về phúc lợi được thực hiện ở 140 quốc gia kể từ năm 2012. Báo cáo năm nay cũng cho thấy giới trẻ đang trở nên kém hạnh phúc hơn những người về hưu. Đâu là thủ phạm? Mạng xã hội, theo Vivek Murthy, cựu tổng y sĩ của Mỹ. Sự suy giảm phúc lợi ở độ tuổi dưới 30 đã đẩy Mỹ ra khỏi 20 quốc gia hạnh phúc nhất.
Con số trong ngày: 236 tỷ USD, là số tiền Argentina nợ các chủ nợ nước ngoài khi Tổng thống Javier Milei nhậm chức vào tháng 12.
TIÊU ĐIỂM
EU họp thượng đỉnh
Vào thứ Năm, các nhà lãnh đạo của 27 quốc gia EU sẽ tham dự hội nghị thượng đỉnh đầu tiên trong số bốn hội nghị thượng đỉnh sẽ được tổ chức trong 100 ngày tới. Cuộc họp sẽ tập trung vào chính sách quốc phòng và đối ngoại, đặc biệt là các cuộc xung đột ở Ukraine và Gaza.
Các chính trị gia sẽ thảo luận về cách châu Âu có thể tăng chi tiêu một cách hiệu quả cho quốc phòng để ngăn chặn Nga. Họ sẽ tranh luận (nhưng có thể không đạt được thỏa thuận chắc chắn) về cách sử dụng lợi nhuận thặng dư từ các tài sản bị đóng băng của Nga. Gây tranh cãi hơn nữa sẽ là đề xuất gần đây của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron rằng một số nước có thể gửi quân đến Ukraine. Điều này đồng nghĩa vượt qua lằn ranh đỏ của nhiều nước, bao gồm cả thành viên lớn nhất của EU, Đức.
Về tình hình ở Gaza, những rạn nứt trong EU còn lớn hơn. Cuộc thảo luận giữa những người ủng hộ Israel và các chính phủ có thiện cảm hơn với chính nghĩa của người Palestine hứa hẹn rất sôi nổi.
Ngân hàng trung ương Anh họp chính sách
Ủy ban chính sách tiền tệ của Ngân hàng Anh sẽ họp vào thứ Năm để ấn định lãi suất. Tại cuộc họp cuối cùng hồi tháng 1, đa số thành viên của ủy ban đã chọn giữ nguyên lãi suất chính sách ở mức 5,25%. Tuy vậy, điều bất thường là có sự bất đồng quan điểm ở cả hai hướng: hai thành viên bỏ phiếu tăng lãi suất và một thành viên bỏ phiếu giảm lãi suất.
Nền kinh tế Anh có vẻ yếu ớt. Nước này rơi vào suy thoái kỹ thuật vào nửa cuối năm 2023, rồi tăng trưởng chỉ một chút trong tháng 1. Lạm phát theo năm tiếp tục giảm từ 4% trong tháng 1 xuống còn 3,4% trong tháng 2. Tăng trưởng yếu và lạm phát thấp hơn có thể thúc đẩy ủy ban giảm lãi suất. Nhưng nó có thể sẽ trì hoãn quyết định đó, một phần vì suy đoán rằng một sự kiện tài khoá trước bầu cử có thể diễn ra vào mùa hè hoặc đầu mùa thu. Việc tặng thêm thuế có thể gây lạm phát. Trong trường hợp không có thay đổi gì về lãi suất, các nhà phân tích sẽ tập trung vào những thay đổi trong ngôn ngữ và cách thức bỏ phiếu của ủy ban.
30 năm Công ước Khung về Biến đổi Khí hậu
Thứ Năm này là tròn 30 năm kể từ khi Công ước Khung của Liên Hợp Quốc (UNFCCC) về biến đổi khí hậu lần đầu tiên có hiệu lực. Theo công ước, các bên ký kết sẽ nỗ lực ổn định nồng độ khí nhà kính nhằm “ngăn chặn sự can thiệp nguy hiểm của con người vào hệ thống khí hậu.” Nhưng mặc dù đã được 197 quốc gia và EU phê chuẩn, những người bi quan cho rằng công ước này đã không đạt được mục tiêu đề ra.
Kể từ năm 1994, lượng carbon trong khí quyển đã tăng từ khoảng 360 phần triệu lên khoảng 425. Đến cuối thế kỷ này, nhiệt độ trung bình toàn cầu được dự đoán sẽ cao hơn khoảng 2,7°C so với nhiệt độ trước cuộc cách mạng công nghiệp, cao hơn nhiều so với mức trần được nhiều người cho là 2°C.
Tuy vậy, những người lạc quan có thể chỉ ra rằng mọi thứ từng tệ hơn nhiều: khi UNFCCC còn đang thai nén, các dự báo về hoạt động kinh doanh thông thường cho thấy nhiệt độ sẽ tăng từ 3,5°C trở lên. Việc con người giảm được mức tăng này phần lớn là do các cam kết quốc tế về khí hậu, bao gồm cả thỏa thuận Paris năm 2015, được ký kết theo UNFCCC.
