Nguồn: Dolores Huerta beaten by police while peacefully protesting, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1988, nhà hoạt động vì người lao động Dolores Huerta đã bị một cảnh sát đánh đập dã man khi đang tham gia một cuộc biểu tình ôn hòa vì công nhân nông trại ở San Fransisco. Vụ việc đã gây ra sự phẫn nộ sâu rộng trong phong trào vì người lao động và trên khắp nước Mỹ, nhưng nó đã không thể ngăn cản Huerta tổ chức và tham dự hàng loạt các cuộc biểu tình trong những thập niên tiếp theo.
Tại cuộc biểu tình bên ngoài Khách sạn St. Francis, Huerta, đồng sáng lập của Liên đoàn Công nhân Nông trại (United Farm Workers, UFW), đã phát hành một thông cáo báo chí chỉ trích George H. W. Bush, khi đó là phó tổng thống đồng thời là ứng viên tổng thống của Đảng Cộng hòa. Huerta và UFW đã kêu gọi tẩy chay các loại nho để ăn, nhằm gây áp lực buộc người trồng nho ngừng sử dụng thuốc trừ sâu nguy hiểm. Chỉ riêng trong tháng 9/1988, theo UFW, đã có 71 công nhân nông trại gần Delano, California bị ngộ độc thuốc trừ sâu.
Vào ngày 14 tháng 9, Bush tuyên bố phản đối cuộc tẩy chay nho tại địa điểm tranh cử ở một nhà máy nho khô Sunmaid ở Fresno. Để đáp trả, gần 1.000 người ủng hộ cuộc tẩy chay đã tụ tập vào cuối ngày hôm đó bên ngoài một buổi gây quỹ tranh cử cho Bush tại Khách sạn St. Francis. Trong thông cáo báo chí của mình, Huerta viết: “Tuyên bố của Bush một lần nữa chứng minh rằng ông ta giàu có, thoải mái, và vô cảm trước những khó khăn của người lao động ở đất nước chúng ta. Nó cũng cho thấy sự thiếu hiểu biết của ông ta về mối đe dọa của thuốc trừ sâu đối với môi trường và người dân của chúng ta”.
Dù cuộc biểu tình diễn ra trong hòa bình, cảnh sát San Francisco đã dùng dùi cui đánh người biểu tình nhằm cố gắng đẩy lùi đám đông ra khỏi lối vào khách sạn. Huerta bị đánh rất nặng, đến mức phải phẫu thuật khẩn cấp. Bà đã bị vỡ lá lách, gãy một số xương sườn, và chảy máu trong đến mức đe dọa tính mạng. Sở Cảnh sát San Francisco cuối cùng đã dàn xếp vụ việc này với Huerta, với số tiền bồi thường là 825.000 đô la.
Huerta là biểu tượng của phong trào lao động Mỹ. Lớn lên trong thời kỳ Đại Suy thoái ở Thung lũng Trung tâm California, Huerta đã tận mắt chứng kiến khó khăn của những công nhân nông trại trái cây và rau quả của Mỹ. Cùng với Cesar Chavez, bà đã thành lập UFW để tạo ra một tổ chức cho những người lao động nông nghiệp và đấu tranh cho quyền lợi của họ. Họ đã cùng nhau tổ chức Đình công Công nhân Nho Delano, dẫn đến một thỏa thuận mang tính bước ngoặt giữa các chủ nông trại và công nhân nhằm cải thiện điều kiện làm việc.
Sau cùng, hoạt động của tổ chức của Huerta đã góp phần dẫn đến việc thông qua Đạo luật Quan hệ Lao động Nông nghiệp năm 1975, công nhận quyền thương lượng tập thể của công nhân nông trại ở California. Đây là đạo luật đầu tiên thuộc kiểu này ở một tiểu bang của Mỹ.
Sau khi hồi phục sau trận đòn vào tháng 9/1988, Huerta đã chuyển sự chú ý của mình sang các vấn đề của phụ nữ, khuyến khích nhiều phụ nữ tham gia tranh cử vào các chức vụ chính trị. Tổng thống Barack Obama đã trao tặng bà Huân chương Tự do của Tổng thống vào năm 2012.
