Nguồn: Jeannette Rankin casts sole vote against WWII, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1941, Jeannette Rankin, người phụ nữ đầu tiên được bầu vào Quốc hội và là người theo chủ nghĩa hòa bình trọn đời, đã bỏ lá phiếu duy nhất để phản đối việc Mỹ tuyên chiến chống lại Nhật Bản. Bà là thành viên duy nhất của Quốc hội bỏ phiếu phản đối sự tham gia của Mỹ vào cả hai cuộc Thế chiến, và là một trong số những người bỏ phiếu phản đối việc Mỹ tham gia Thế chiến I gần một phần tư thế kỷ trước.
Rankin là người theo chủ nghĩa hòa bình tận tụy, và bà không quan tâm nhiều đến thiệt hại mà niềm tin của bà gây ra cho sự nghiệp chính trị của mình. Dù một số hạ nghị sĩ nam giới đã cùng bà bỏ phiếu phản đối Thế chiến I vào năm 1917, nhưng nhiều công dân xem phiếu bầu của bà là bằng chứng cho thấy một người phụ nữ không thể xử lý được gánh nặng khó khăn của vai trò lãnh đạo quốc gia. Có lẽ vì vậy, người dân Montana đã bỏ phiếu bãi nhiệm bà hai năm sau đó. Trớ trêu thay, Rankin tiếp tục tái đắc cử vào Hạ viện vào năm 1940, vừa kịp lúc phải đối mặt với một cuộc bỏ phiếu tham gia thế chiến khác.
Cam kết của bà đối với chủ nghĩa hòa bình đã có hại về mặt chính trị trong Thế chiến I, nhưng Rankin biết rằng trong lần bỏ phiếu trước Thế chiến II, hành động của bà thậm chí sẽ là “tự sát.” Cuộc tấn công bất ngờ của Nhật Bản vào căn cứ quân sự Mỹ tại Trân Châu Cảng đã gây ra hậu quả tàn khốc, và cơn phẫn nộ kêu gọi trả thù đã lên đến đỉnh điểm. Phần lớn người Mỹ ủng hộ lời kêu gọi tuyên chiến của Tổng thống Roosevelt.
Tuy nhiên, Rankin tin rằng Roosevelt cố tình khiêu khích Nhật Bản tấn công vì ông muốn đưa Mỹ vào cuộc chiến của châu Âu chống lại Đức. Vì thế, bà quyết tâm không hợp tác với kế hoạch của tổng thống. Sau cuộc tranh luận kéo dài 40 phút trên sàn Hạ viện, cuộc bỏ phiếu bắt đầu. Khi đến lượt mình, Rankin đứng dậy và nói, “Là một phụ nữ, tôi không thể ra trận, và tôi từ chối cử bất kỳ ai khác ra trận.”
Khi tin tức về lá phiếu của Rankin lan đến đám đông tụ tập bên ngoài tòa nhà quốc hội, một số người yêu nước đã đe dọa sẽ tấn công nữ nghị sĩ Montana, và cảnh sát đã hộ tống bà ra khỏi tòa nhà. Rankin bị báo chí chỉ trích, bị cáo buộc là bất trung, và bị gọi là “Japanette Rankin” (Rankin Nhật Bản) cùng nhiều cái tên khiếm nhã khác. Tuy nhiên, bà vẫn giữ vững lập trường và không bao giờ xin lỗi vì lá phiếu của mình.
Khi nhiệm kỳ của bà đi đến hồi kết hai năm sau đó, Rankin tin chắc rằng mình sẽ không tái đắc cử và đã chọn không tái tranh cử. Bà vẫn tiếp tục là người ủng hộ tích cực cho chủ nghĩa hòa bình và đã lãnh đạo một chiến dịch phản đối Chiến tranh Việt Nam vào năm 1968, khi đã 87 tuổi.
