NCQT, Author at Nghiên cứu quốc tế

Cuộc tranh luận về TikTok có thể gây ra xung đột trong Nhà Trắng

Nguồn: James Palmer, “TikTok Debate Could Stir White House Clash”, Foreign Policy, 21/1/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Đề nghị còn mơ hồ về mặt pháp lý của Trump nhằm gia hạn thêm thời gian cho TikTok tìm người mua đã để quyền quyết định vào tay Bắc Kinh.

Tiêu điểm tuần này: Đề nghị gia hạn thời gian để TikTok tìm người mua mới của tổng thống Trump khiến tương lai của ứng dụng này phụ thuộc vào Trung Quốc; Đài Loan đối mặt với khủng hoảng hiến pháp sau ba dự luật gây tranh cãi được thông qua hồi tháng 12; Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình điện đàm với Tổng thống Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin. Continue reading “Cuộc tranh luận về TikTok có thể gây ra xung đột trong Nhà Trắng”

Việt Nam vừa muốn Mỹ giúp ở Biển Đông, vừa muốn Trung Quốc giúp về an ninh chế độ

Nguồn: Sheena Chestnut Greitens và Isaac B. Kardon, “Vietnam Wants U.S. Help at Sea and Chinese Help at Home”, Foreign Policy, 13/1/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Washington không nên đánh giá quá cao sức ảnh hưởng của mình đối với Hà Nội.

Trong bốn năm qua, chính quyền Biden đã đầu tư đáng kể nhằm mở rộng và làm sâu sắc mối quan hệ quốc phòng với Việt Nam. Những nỗ lực này đã đạt đến một tầm cao mới khi hai bên thiết lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện trong chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng thống Joe Biden tới Hà Nội vào tháng 9 năm 2023.

Đối với Mỹ, thúc đẩy hợp tác quốc phòng với Việt Nam là một phương thức quan trọng để hiện thực hóa “lợi ích an ninh chung” ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, nhất là để đối phó với các hoạt động của Trung Quốc tại các vùng biển tranh chấp. Điều này được nhấn mạnh rõ trong cuộc gặp giữa Biden và Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm tại New York vào tháng 9 năm ngoái. Hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về việc “hợp tác để đảm bảo một khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và rộng mở” và “tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực, đặc biệt là tại Biển Đông”. Continue reading “Việt Nam vừa muốn Mỹ giúp ở Biển Đông, vừa muốn Trung Quốc giúp về an ninh chế độ”

Thích ứng linh hoạt với “Học thuyết Trump”: Cơ hội phát triển của Việt Nam

Tác giả: ĐS Hoàng Anh Tuấn

Trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Mỹ Donald Trump, “Học thuyết Trump” với trọng tâm “America First – nước Mỹ trên hết” đã và đang định hình lại môi trường kinh tế, thương mại, và an ninh quốc tế. Điều này đặt Việt Nam vào một tình thế vừa thách thức vừa cơ hội. Với tinh thần chủ động và linh hoạt, Việt Nam có thể tận dụng những thay đổi để phát triển bền vững và vươn lên mạnh mẽ trong kỷ nguyên mới.

Một cách tóm tắt thì “Học thuyết Trump” về đối ngoại xoay quanh nguyên tắc “America First”, ưu tiên bảo vệ lợi ích kinh tế và an ninh quốc gia thông qua bảo hộ thương mại, tái công nghiệp hóa và giảm phụ thuộc vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Chính sách này thúc đẩy cạnh tranh quyết liệt với các siêu cường khác, đồng thời yêu cầu các đồng minh chia sẻ gánh nặng quốc phòng. Continue reading “Thích ứng linh hoạt với “Học thuyết Trump”: Cơ hội phát triển của Việt Nam”

Các nhóm vũ trang đứng sau khu phức hợp lừa đảo Myawaddy ở Myanmar

Nguồn: Hanh Khải, 妙瓦底电诈园的背后是谁?, Huxiu, 20/01/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Đầu năm 2025, vụ việc nam diễn viên Vương Tinh bị lừa vào ổ lừa đảo ở Myanmar sau khi tới Thái Lan đã khiến địa danh “Myawaddy” nhanh chóng chiếm sóng dư luận. Trước khi sự việc này xảy ra, một địa danh khác được công chúng biết đến nhiều hơn cả là “Bắc Myanmar”.

Kể từ tháng 7/2023, khi Bộ Công an Trung Quốc cùng Bộ Nội vụ Myanmar triển khai một chiến dịch đặc biệt nhằm trấn áp tội phạm lừa đảo điện tử ở miền Bắc Myanmar đến nay, các khu phức hợp lừa đảo trực tuyến quy mô lớn ở miền Bắc Myanmar đã bị xóa sổ hoàn toàn, có tổng cộng hơn 53.000 nghi phạm lừa đảo mang quốc tịch Trung Quốc đã bị bắt. Mặt khác, khi nhóm tội phạm “tứ đại gia tộc” ở miền Bắc Myanmar lần lượt bước vào giai đoạn tố tụng, vụ việc “Tinh Tinh về nhà” không chỉ nhắc nhở dư luận về sự cần thiết của việc phải tiếp tục duy trì sự trấn áp mạnh mẽ đối với tội phạm lừa đảo điện tử xuyên biên giới, mà còn đưa các khu phức hợp Myawaddy vào tầm mắt của công chúng. Continue reading “Các nhóm vũ trang đứng sau khu phức hợp lừa đảo Myawaddy ở Myanmar”

Đại sứ Hoàng Anh Tuấn dự báo chính sách của Tổng thống Trump (P2)

Tác giả: Hà Phương

Đại sứ Hoàng Anh Tuấn, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược, Học viện Ngoại giao nhận định cạnh tranh Mỹ-Trung dưới Chính quyền Trump 2.0 sẽ tiếp tục leo thang và định hình lại cục diện toàn cầu, tuy nhiên, Trung Quốc đã lớn mạnh và không dễ bị ‘bắt nạt’.

Với khu vực châu Á-Thái Bình Dương, trong bối cảnh căng thẳng ở các khu vực khác chưa hạ nhiệt, liệu chính quyền Trump 2.0 sẽ đối diện với những kịch bản nào? Khu vực này sẽ chịu tác động ra sao trước các quyết sách của chính quyền mới?

Khu vực châu Á-Thái Bình Dương sẽ tiếp tục là tâm điểm trong chiến lược đối ngoại của chính quyền Trump 2.0, đặc biệt khi cạnh tranh Mỹ-Trung ngày càng căng thẳng và các điểm nóng địa – chính trị gia tăng áp lực. Chính quyền Trump 2.0 có thể đối diện với 3 kịch bản chính cùng những tác động quan trọng đối với cấu trúc quyền lực khu vực. Continue reading “Đại sứ Hoàng Anh Tuấn dự báo chính sách của Tổng thống Trump (P2)”

Đại sứ Hoàng Anh Tuấn dự báo chính sách của Tổng thống Trump (P1)

Tác giả: Vy Anh

Đại sứ Hoàng Anh Tuấn, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược, Học viện Ngoại giao nhận định 4 yếu tố tạo nên sức ảnh hưởng rất lớn của Tổng thống Trump và 5 thành tố của ‘học thuyết Trump’ nhằm đặt nước Mỹ ở trung tâm của các thay đổi địa chính trị và đảm bảo tối đa lợi ích.

Ngay cả khi ông Donald Trump chưa nhậm chức, nhiều “câu chuyện lớn” như xung đột Nga-Ukraine, Trung Đông, kinh tế thế giới… đã có những đổi thay bước ngoặt. Điều đó phải chăng chứng tỏ sức ảnh hưởng của ông Trump là rất lớn, thưa Đại sứ? Continue reading “Đại sứ Hoàng Anh Tuấn dự báo chính sách của Tổng thống Trump (P1)”

Đại Việt dưới thời Lê Dụ Tông (P2)

Tác giả: Hồ Bạch Thảo

Xem thêm: Các bài khác trong chuỗi bài “Lịch sử Việt Nam thời tự chủ”

Tháng 12 năm Đinh Dậu, Vĩnh Thịnh thứ 13 [2/1-30/1/1718], tức năm Khang Hy thứ 56, qui định thể lệ hạn chế số người làm tại các công trường khai mỏ ở các trấn. Lúc ấy, các mỏ vàng, bạc, đồng, thiếc ở các trấn phần nhiều mộ người nhà Thanh khai quật, phu mỏ quần tụ mỗi ngày một nhiều. Triều đình e rằng sẽ sinh sự biến động, bèn định thể lệ: số phu mỗi mỏ, nhiều nhất 300 người, thứ đến 200 người và ít là 100 người, không mỏ nào được dùng quá số đã định, từ đấy số phu làm ở trường xưởng khai mỏ mới được hạn chế. Theo Lịch triều hiến chương của Phan Huy Chú: Mối lợi công trường khai mỏ phần nhiều ở các hạt Tuyên, Hưng, Thái, Lạng. Tuyên Quang: Xưởng đồng Tụ Long, xưởng bạc Nam Xương là Long Sinh. Hưng Hóa: Xưởng đồng Trình Lạn và Ngọc Uyển. Thái Nguyên: Xưởng đồng Sàng Mộc, Yên Hân, Liêm Tuyền, Tống Tinh và Vụ Nông, xưởng vàng Kim Mã và Tam Lộng, xưởng chì Côn Minh. Lạng Sơn: Xưởng đồng Hoài Viễn. Continue reading “Đại Việt dưới thời Lê Dụ Tông (P2)”

Liệu Trump có đảo ngược được lệnh cấm TikTok?

Nguồn: James Palmer, “Can Trump Strike a Deal Over TikTok?”, Foreign Policy, 14/1/2024

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Có vẻ như Tòa án Tối cao sẵn sàng giữ nguyên một đạo luật có thể khiến TikTok của Trung Quốc bị cấm – trừ khi TikTok “bán mình”.

Tiêu điểm tuần này: Toà án Tối cao Mỹ tổ chức phiên điều trần xem xét tính hợp pháp của lệnh cấm TikTok được thông qua vào năm ngoái; Vấn đề tội phạm xuyên biên giới được chú ý đến sau vụ giải cứu diễn viên Trung Quốc bị một băng nhóm ở Myanmar bắt cóc; Ông lớn trong lĩnh vực drone tại Trung Quốc DJI dỡ bỏ các hạn chế về khoanh vùng địa lý (geofencing) tại Mỹ và một số khu vực ở châu Âu. Continue reading “Liệu Trump có đảo ngược được lệnh cấm TikTok?”

Liệu Trump có gây ra “sự sụp đổ” thứ tám?

Nguồn: Vương Văn, Harold James, 王文对话哈罗德·詹姆斯：特朗普会带来第八次“崩溃”吗？, Guancha, 10/01/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Kỷ nguyên Trump 2.0 đang đến, bối cảnh kinh tế và chính trị toàn cầu nhiều khả năng sẽ phải đối mặt với những thay đổi lớn.

Vào ngày 9/1, Vương Văn – Viện trưởng Viện nghiên cứu Tài chính Trùng Dương thuộc Đại học Nhân dân Trung Quốc, đã có buổi trò chuyện với Harold James – nhà sử học kinh tế nổi tiếng thế giới, tác giả cuốn sách mới bán chạy Bảy lần sụp đổ: Những cuộc khủng hoảng kinh tế định hình toàn cầu hóa (Seven Crashes: The Economic Crises That Shaped Globalization) và là giáo sư tại Đại học Princeton, Hoa Kỳ. Hai bên đã tiến hành trao đổi chuyên sâu xung quanh chủ đề “Tác động của kỷ nguyên Trump 2.0 lên toàn cầu hóa và nền kinh tế Trung Quốc”. Bài viết này được biên soạn dựa trên nội dung phát sóng trực tiếp và được xuất bản bởi Guancha theo sự ủy quyền của Viện nghiên cứu Tài chính Trùng Dương thuộc Đại học Nhân dân Trung Quốc, mời quý độc giả cùng tham khảo. Continue reading “Liệu Trump có gây ra “sự sụp đổ” thứ tám?”

Nhóm tin tặc Salt Typhoon của Trung Quốc gây hoang mang cho Washington

Nguồn: James Palmer, “Salt Typhoon Stirs Panic in Washington,” Foreign Policy, 7/12/2024

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Quy mô đầy đủ của vụ tấn công mạng vẫn chưa được công bố, nhưng vụ việc đã khiến thái độ đồng lòng chống Trung Quốc tại Washington thêm phần mạnh mẽ.

Tiêu điểm tuần này: Hoang mang tại Washington tiếp tục gia tăng do nhóm tin tặc Salt Typhoon (Bão Muối) tấn công vào hệ thống viễn thông của Mỹ; Công bố bài phát biểu nội bộ vào ngày 1 tháng 1 của Chủ tịch Tập Cận Bình, Đảng Cộng sản Trung Quốc đang phát đi một thông điệp; Bộ Quốc phòng Mỹ đưa gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc Tencent vào danh sách đen do có liên hệ với quân đội Trung Quốc. Continue reading “Nhóm tin tặc Salt Typhoon của Trung Quốc gây hoang mang cho Washington”

Ngày nay chúng ta cần loại khoa học xã hội-nhân văn nào?

Nguồn: Đồng Đắc Chí (Tong Dezhi), “今天，我们需要什么样的文科”, Global Times, 03/01/2025.

Biên dịch: Nguyễn Hải Hoành

Các điều chỉnh đối với giáo dục khoa học xã hội-nhân văn vẫn đang diễn ra

Các tin tức gần đây cho thấy xu hướng điều chỉnh cơ cấu giáo dục đại học trên toàn thế giới là ngành khoa học xã hội-nhân văn (KHXHNV) đang suy giảm. Theo thống kê, tính đến ngày 31/7/2024, 19 trường đại học ở Trung Quốc đã đưa ra thông báo liên quan, hủy bỏ hoặc tạm dừng tuyển sinh trong tổng số 99 chuyên ngành. Đại học Tứ Xuyên đã hủy bỏ 31 chuyên ngành như quản lý tiện ích công cộng, thương mại điện tử, âm nhạc, phát thanh và truyền hình. Trước đó, Đại học Khoa học và Công nghệ Trung Quốc đã bãi bỏ các chuyên ngành như Tiếng Anh, Truyền thông học và Khảo cổ học. Đại học Công nghệ Đại Liên và Đại học Hàng không và Du hành vũ trụ Nam Kinh đã bãi bỏ Học bộ KHXHNV. Điều trùng hợp là vào tháng 10 năm ngoái, Đại học Harvard đã hủy bỏ hơn 30 khóa học mùa thu, chủ yếu là các khóa học về lịch sử và văn học. Một phương tiện truyền thông đưa tin về các sự kiện liên quan với chủ đề “Làn sóng sụp đổ của KHXHNV toàn cầu đang đến gần”, gây ra mối lo ngại rộng rãi trong xã hội. Continue reading “Ngày nay chúng ta cần loại khoa học xã hội-nhân văn nào?”

‘Căn bệnh mãn tính’ của các ngân hàng tư nhân Việt Nam có bao giờ được chữa khỏi?

Tác giả: Lê Hồng Hiệp

Ngày 3 tháng 12 năm 2024, một tòa phúc thẩm tại Thành phố Hồ Chí Minh đã giữ nguyên bản án tử hình của tòa sơ thẩm đối với bà Trương Mỹ Lan, cổ đông chính của Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB) và cựu chủ tịch tập đoàn phát triển bất động sản Vạn Thịnh Phát (VTP). Trong số ba tội danh chính, tội tham ô tài sản của SCB là nguyên nhân chính dẫn đến án tử hình đối với bà Lan. Trên thực tế, bà Lan là chủ doanh nghiệp tư nhân đầu tiên tại Việt Nam bị tuyên án tử hình về tội tham ô tài sản. Continue reading “‘Căn bệnh mãn tính’ của các ngân hàng tư nhân Việt Nam có bao giờ được chữa khỏi?”

Đường sắt xuyên biên giới Trung -Việt sẽ được nâng cấp và kết nối như thế nào?

Nguồn: Phù Khiết Văn, 符洁文：中越跨境铁路到底怎么升级、对接?, Guancha, 02/01/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Cuối năm 2024, dự án đường sắt khổ tiêu chuẩn xuyên biên giới Trung Quốc-Việt Nam vốn được thảo luận trong nhiều năm qua cuối cùng đã đạt được kết quả và được đẩy nhanh tiến độ.

Ngày 10/12, phiên họp lần thứ 16 của Ủy ban chỉ đạo hợp tác song phương Trung Quốc-Việt Nam đã được tổ chức tại Bắc Kinh. Trong thời gian này, hai nước đã ký kết Thỏa thuận hợp tác giữa hai chính phủ về ba dự án đường sắt khổ tiêu chuẩn: Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng, Lạng Sơn-Hà Nội và Móng Cái-Hạ Long-Hải Phòng. Continue reading “Đường sắt xuyên biên giới Trung -Việt sẽ được nâng cấp và kết nối như thế nào?”

Năm dự đoán về Trung Quốc năm 2025

Nguồn: James Palmer, “5 Predictions for China in 2025,” Foreign Policy, 31/12/2024

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Từ cuộc chiến thương mại đang âm ỉ đến những cơ hội trên trường quốc tế, dưới đây là những vấn đề mà chúng tôi quan tâm trong năm tới.

Năm qua là một năm tương đối yên bình nhưng cũng khá ảm đạm đối với Trung Quốc. Nhưng 2025 có thể sẽ sóng gió hơn nhiều, đặc biệt là trong các xung đột với Mỹ. Đại dịch COVID-19, khởi phát cách đây gần năm năm, cho thấy rằng một đất nước với 1,4 tỷ dân luôn tiềm ẩn những điều khó lường. Sự trở lại của Donald Trump, một người với tính khí thất thường, càng làm tăng thêm yếu tố bất định. Continue reading “Năm dự đoán về Trung Quốc năm 2025”

Cuộc chiến ngầm trong lòng Israel

Nguồn: Mairav Zonszein, “Israel’s Hidden War: The Battle between Ideologues and Generals That Will Define the Country’s Future”, Foreign Affairs, 15/10/2024.

Biên dịch: Bùi Thế Cường

Hồi tháng Tám, Ronen Bar gửi một bức thư đáng chú ý đến Thủ tướng Benjamin Netanyahu và các bộ trưởng trong nội các Israel. Ronen Bar là Giám đốc Cục An ninh tổng hợp Israel (Shin Bet). Không ai ở Israel và nước ngoài chú ý nhiều đến bức thư, nhưng thực ra nó đề cập cốt lõi cuộc khủng hoảng gây đau đớn cho đất nước kề từ cuộc tấn công của Hamas ngày 7/10/2023. Bar cảnh báo, tình trạng dân định cư Do Thái ngày càng tấn công chống lại người Palestine ở Bờ Tây bị chiếm đóng sẽ gây ra những thách thức đối với an ninh quốc gia của Israel. Bar gọi thẳng những cuộc tấn công như thế của dân định cư Israel là “chủ nghĩa khủng bố Do Thái” và là một “vết nhơ lớn cho Do Thái giáo”. Continue reading “Cuộc chiến ngầm trong lòng Israel”

Sự trì trệ của kinh tế Trung Quốc đã thay đổi cục diện chiến tranh thương mại

Nguồn: Daniel H. Rosen, Reva Goujon và Logan Wright, “China’s Slowdown Has Changed the Trade War,” Foreign Affairs, 17/12/2024

Biên dịch: Nguyễn Kế Thùy Linh

Mỹ hiện đang chiếm ưu thế, nhưng các mức thuế cao tối đa của Trump vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Trung Quốc mà Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ đối mặt vào năm 2025 hoàn toàn khác so với Trung Quốc mà ông từng gặp vào đầu nhiệm kỳ năm 2017, hoặc thậm chí là so với quốc gia mà ông đã cùng đàm phán thỏa thuận thương mại vào cuối nhiệm kỳ. Lần đầu tiên sau hơn bốn thập kỷ, tỷ trọng của Trung Quốc trong nền kinh tế toàn cầu đang suy giảm, từ mức cao nhất với 18% GDP toàn cầu vào năm 2021, nay chỉ còn khoảng 16%. Continue reading “Sự trì trệ của kinh tế Trung Quốc đã thay đổi cục diện chiến tranh thương mại”

Báo cáo Thường niên 2024 và Kêu gọi tài trợ năm 2025

Download toàn văn báo cáo (PDF) tại đây: Du an Nghiencuuquocte-Annual report 2024

II. Hoạt động năm 2024

Trong năm 2024, Dự án xuất bản tổng cộng 954 bài, đạt trung bình 2,61 bài/ngày so với 2,18 bài/ngày trong năm 2023. Tổng số lượt đọc của trang đạt 8,3 triệu so với 7 triệu lượt trong năm 2023. Continue reading “Báo cáo Thường niên 2024 và Kêu gọi tài trợ năm 2025”

John Mearsheimer: ‘Người Trung Quốc nên vui mừng vì Mỹ đã theo đuổi bá quyền tự do’

Nguồn: John Mearsheimer,【思想者茶座】|约翰·米尔斯海默：我不是好战分子，中美之间战争并非不可避免, Guancha, 23/12/2024.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

“Việc Đức phát động Thế chiến thứ nhất là lý tính, Nhật Bản tấn công Trân Châu Cảng là lý tính, ngay cả đại chiến lược của Nhật Bản ở Đông Á trong Thế chiến thứ hai (09/1931-06/1941) cũng là lý tính. Đây là “lý luận gây bùng nổ” mới nhất của nhà khoa học chính trị nổi tiếng người Mỹ John Mearsheimer và Sebastian Rosato trong cuốn sách “Các quốc gia suy nghĩ như thế nào: Lý tính trong chính sách đối ngoại”.

Chính nhân vật đại diện cho chủ nghĩa hiện thực tấn công của Mỹ này đã chỉ trích chính phủ Mỹ không nên lãng phí thời gian và sức lực vào cuộc khủng hoảng Nga-Ukraine và Trung Đông, mà nên dồn lực vào việc đối phó với Trung Quốc. Mearsheimer – người đã nhiều năm không tin vào sự trỗi dậy hòa bình của Trung Quốc và kiên định cho rằng giữa Trung Quốc và Mỹ nhất định phải có một cuộc chiến – không chỉ hoạt động tích cực trong không gian dư luận về chính trị quốc tế, mà còn nhận được sự mến mộ của giới trẻ tại các trường đại học ở Trung Quốc. Continue reading “John Mearsheimer: ‘Người Trung Quốc nên vui mừng vì Mỹ đã theo đuổi bá quyền tự do’”

Đại Việt dưới thời Lê Dụ Tông (1705-1728)

Tác giả: Hồ Bạch Thảo

Xem thêm: Các bài khác trong chuỗi bài “Lịch sử Việt Nam thời tự chủ”

Tháng 5 năm Bính Tuất [11/6-9/7/1706], Ai Lao sang dâng lễ cống. Chúa Trịnh Căn đưa lời yên ủi, rồi đem người con gái họ Trịnh, lấy danh nghĩa là Quận chúa gả cho Tù trưởng Triều Phúc. Tại miền Nam, vào tháng 8 năm Đinh Hợi [27/8-25/9/1707], Chúa Nguyễn cho Mạc Cửu làm Tổng binh trấn Hà Tiên. Cửu chiêu tập dân xiêu dạt các nơi như Phú Quốc, Cần Bột, Gia Khê, Luống Cày, Hương úc, Cà Mau lập thành 7 xã thôn, đất ấy tương truyền có người tiên thường hay hiện ra ở trên sông, nhân thế đặt tên là Hà Tiên. Continue reading “Đại Việt dưới thời Lê Dụ Tông (1705-1728)”