Category: Quốc gia – Khu vực

Lý do Kim Jong-un muốn phát triển tàu khu trục

Nguồn: Khang Vu, “Kim Jong-un builds destroyers his grandfather never could – to what ends?”, The Interpreter, 19/08/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Vào tháng 5 vừa qua, việc một tàu chiến bị lật úp trong lúc hạ thủy tại một xưởng đóng tàu của Triều Tiên – sự cố mà Chủ tịch Kim Jong-un đã chứng kiến – rất dễ khiến chúng ta bỏ lỡ thông điệp chính. Triều Tiên đang theo đuổi dự án hiện đại hóa hải quân tham vọng nhất trong nhiều năm.

Chiếc tàu bị lật úp, sau vài tuần đã được dựng đứng lại, là chiếc thứ hai trong lớp khu trục hạm Choe Hyon mới, đồng thời là chiến hạm lớn nhất Triều Tiên từng chế tạo. Triều Tiên đặt mục tiêu đóng thêm một tàu khu trục thứ ba vào tháng 10 năm 2026, với việc ông Kim cam kết sẽ triển khai thêm hai tàu khu trục lớp Choe Hyon mỗi năm. Continue reading “Lý do Kim Jong-un muốn phát triển tàu khu trục”

Nga và Ukraine vẫn xa cách như xưa 

Nguồn: Ivo H. Daalder, “Russia and Ukraine Are as Far Apart as Ever,” Foreign Policy, 19/08/2025 

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng 

Bất chấp những nỗ lực của Trump, đàm phán sẽ chỉ diễn ra khi cả hai bên đều tin rằng lợi ích của họ sẽ được phục vụ tốt hơn bằng đối thoại thay vì chiến đấu. 

Nếu có điều gì đó để nói về Donald Trump, thì đó là ông không hề né tránh các cuộc gặp quan trọng. Với sự tự tin tuyệt đối vào khả năng buộc người khác phải theo ý mình, Tổng thống Mỹ đã dành vài ngày qua để tiếp xúc với các nhà lãnh đạo của cả hai phe trong cuộc chiến giữa Nga và Ukraine, nhằm nỗ lực chấm dứt cuộc chiến tàn khốc nhất ở châu Âu kể từ năm 1945.  Continue reading “Nga và Ukraine vẫn xa cách như xưa “

Tại sao Putin cười đắc chí sau khi rời Alaska?

Nguồn: Mick Ryan, “Why Putin smiled broadly as he left his Alaska encounter with Trump”, The Interpreter, 18/08/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Được Boris Johnson mô tả là “sự kiện kinh tởm nhất trong toàn bộ lịch sử ngoại giao tầm thường”, hội nghị thượng đỉnh Alaska rất được mong đợi giữa tổng thống Mỹ và lãnh đạo Nga đã kết thúc vào sáng thứ bảy tuần trước theo giờ Đông Úc. Các tuyên bố của Tổng thống Mỹ và Nga sau gần ba giờ thảo luận đã trở thành chủ đề phân tích chuyên sâu kể từ đó.

Vladimir Putin đã thêm nhiều lời tâng bốc Donald Trump vào các bình luận của mình. Ông rất vui khi củng cố quan điểm của Trump rằng cuộc chiến sẽ không xảy ra nếu Trump là tổng thống, lưu ý rằng “Tôi đã cố gắng thuyết phục người đồng cấp Mỹ trước đây rằng đó không phải là điểm không thể quay lại khi nói đến các hành động thù địch. Trump đã nói rằng nếu ông ấy là Tổng thống, sẽ không có chiến tranh… Tôi có thể xác nhận điều đó”. Putin cũng nói về lịch sử chung của Mỹ và Nga và nói một cách ấm áp về Mỹ như một người hàng xóm. Continue reading “Tại sao Putin cười đắc chí sau khi rời Alaska?”

Trung Quốc đang tận hưởng Trump 2.0 

Nguồn: Yun Sun (Tôn Vân), “China Is Enjoying Trump 2.0,” Foreign Affairs, 15/08/2025 

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng 

Thương chiến đang giúp Bắc Kinh chuẩn bị cho cạnh tranh dài hạn như thế nào? 

Sau chiến thắng của Donald Trump trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024, giới hoạch định chính sách và giới tinh hoa trí thức Trung Quốc đã lo ngại điều tồi tệ nhất sẽ xảy ra với quan hệ Mỹ-Trung. Nỗi cay đắng và tổn thương từ cuộc thương chiến của chính quyền Trump đầu tiên vẫn còn ám ảnh Bắc Kinh. Và với nền kinh tế vốn đã trì trệ cùng những điểm yếu rõ ràng từ sự phụ thuộc lẫn nhau về thương mại, các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã chuẩn bị cho điều mà nhiều chuyên gia đã gọi một cách riêng tư là “cơn bão chưa từng có trong lịch sử” có thể hủy hoại quan hệ song phương.  Continue reading “Trung Quốc đang tận hưởng Trump 2.0 “

Zelensky trong hang cọp

Nguồn: Gideon Rachman, “Zelenskyy in the lion’s den,” Financial Times, 17/08/2025 

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Các nhà lãnh đạo châu Âu cần đưa Trump ra khỏi con đường nguy hiểm mà Putin đã vạch sẵn.

Ký ức về chuyến đi thất bại của Volodymyr Zelensky tới Phòng Bầu dục lần gần đây nhất sẽ ám ảnh chuyến thăm Nhà Trắng sắp tới của Tổng thống Ukraine vào thứ Hai 18/08.

Cuộc tranh cãi nảy lửa được truyền hình trực tiếp giữa Zelensky và Donald Trump hồi tháng 2 đã trở thành một điểm thấp đáng báo động cho cả Mỹ và liên minh phương Tây. Đó cũng là một khoảnh khắc cực kỳ nguy hiểm cho sự nghiệp của Ukraine. Continue reading “Zelensky trong hang cọp”

Rạn nứt đáng báo động trong quan hệ Ấn Độ – Mỹ

Nguồn: Happymon Jacob, “The Shocking Rift Between India and the United States”, Foreign Affairs, 14/08/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Trong 25 năm qua, Ấn Độ và Mỹ đã trở nên gắn bó hơn bao giờ hết, xây dựng mối quan hệ kinh tế và chiến lược vững chắc. Quan hệ đối tác của họ dựa trên các giá trị và lợi ích chung: cả hai đều là những nền dân chủ lớn nhất thế giới, là nơi sinh sống của các quần thể đa văn hóa rộng lớn, và cả hai đều lo ngại về sự trỗi dậy của Trung Quốc, nước láng giềng phía bắc của Ấn Độ. Nhưng trong bốn tháng qua, mối quan hệ được vun đắp cẩn thận đó đã đột ngột trật bánh. Sự trở lại của Tổng thống Mỹ Donald Trump vào Nhà Trắng đe dọa làm tiêu tan những thành tựu của một phần tư thế kỷ. Continue reading “Rạn nứt đáng báo động trong quan hệ Ấn Độ – Mỹ”

Hội nghị chống Mỹ tại Thiên Tân sẽ diễn ra sau thượng đỉnh Trump-Putin tại Alaska

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “Anti-US summit in Tianjin to follow Trump-Putin Alaska meeting,” Nikkei Asia, 14/08/2025 

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng 

Lập trường chống lại Ấn Độ của Washington là “món quà trời cho” đối với các nhà đàm phán thương mại Trung Quốc. 

Trung Quốc đang chuẩn bị phô trương sức mạnh quân sự bằng một cuộc duyệt binh lớn tại Bắc Kinh vào ngày 03/09, nhân kỷ niệm 80 năm chiến thắng trong “cuộc kháng chiến của nhân dân Trung Quốc chống lại sự xâm lược của Nhật Bản và chủ nghĩa phát xít trên toàn thế giới.” 

Theo các phương tiện truyền thông chính thức của Trung Quốc, buổi diễn tập tại thủ đô nước này đã bắt đầu vào tối thứ Bảy ngày 09/08 và kéo dài đến tận sáng Chủ Nhật, với khoảng 22.000 người tham gia.  Continue reading “Hội nghị chống Mỹ tại Thiên Tân sẽ diễn ra sau thượng đỉnh Trump-Putin tại Alaska”

Trung Quốc tấn công mạng thử thách khả năng chống chịu của Đài Loan

Nguồn: Nathan Attrill, “Digital siege puts Taiwan’s resilience to the test”, The Strategist, 13/08/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Xung đột kéo dài nhất giữa Trung Quốc và Đài Loan không diễn ra trên biển hay trên không mà là trên không gian mạng.

Trong hai năm qua, Trung Quốc đã tăng cường một chiến dịch chiến tranh mạng toàn diện chống lại Đài Loan. Chiến dịch này dai dẳng, tinh vi về mặt kỹ thuật và được cân nhắc kỹ lưỡng về mặt chính trị. Nó kết hợp gián điệp được nhà nước hậu thuẫn, các hoạt động tâm lý, xâm nhập cơ sở hạ tầng quan trọng và thông tin sai lệch, đồng thời được tích hợp sâu rộng vào nỗ lực rộng lớn hơn của Bắc Kinh nhằm gây bất ổn cho Đài Loan bằng các hành động dưới ngưỡng chiến tranh. Continue reading “Trung Quốc tấn công mạng thử thách khả năng chống chịu của Đài Loan”

Khuôn khổ song phương Mỹ-Nga không thể mang lại hòa bình cho Ukraine

Nguồn: Ruslan Bortnik, Maksym Chebotarov, Lena Surzhko-Harned, Andrey Kortunov, 圆桌｜特普会165分钟：美俄关系正常化出现窗口，但双边框架或不会带来和平, The Paper, 16/08/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có cuộc gặp trực tiếp đầu tiên sau nhiều năm tại Mỹ.

Theo Tân Hoa Xã, vào ngày 15 giờ địa phương, Putin và Trump đã gặp nhau tại Căn cứ quân sự Liên hợp Elmendorf-Richardson ở Anchorage, Alaska. Thông tin mới nhất từ Văn phòng Báo chí Tổng thống Nga cho biết, cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo đã kết thúc. Truyền thông Nga đưa tin cuộc gặp kéo dài 2 giờ 45 phút. Continue reading “Khuôn khổ song phương Mỹ-Nga không thể mang lại hòa bình cho Ukraine”

Một chương mới trong thương mại chip Mỹ – Trung

Nguồn: James Palmer, “A New Chapter in the U.S.-China Chip Trade”, Foreign Policy, 12/08/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Nvidia và AMD cho ta thấy cách mà những thương vụ ở Mỹ được hoàn tất dưới thời Tổng thống Trump.

Tiêu điểm tuần này: Các nhà sản xuất chip của Mỹ đạt được thỏa thuận mới về xuất khẩu sang Trung Quốc; Một nhà ngoại giao cấp cao Trung Quốc bị tạm giữ để thẩm vấn; Tàu Trung Quốc va chạm ở Biển Đông. Continue reading “Một chương mới trong thương mại chip Mỹ – Trung”

Bẫy tường thuật: Chúng ta có đang hiểu sai về Trung Quốc

Nguồn: Henry Yep, “The narrative trap: How we can misread China”, The Interpreter, 13/08/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Khi tìm hiểu về Trung Quốc, những mảnh thông tin rời rạc thường hình thành nên các câu chuyện làm lu mờ thực tế. Não bộ của chúng ta khao khát sự mạch lạc, lấp đầy những khoảng trống bằng những câu chuyện nghe có vẻ đúng. Các nhà tâm lý học gọi đây là bẫy ngụy biện tường thuật (narrative fallacy) – sự thôi thúc áp đặt trật tự lên sự mơ hồ. Trong các hệ thống không minh bạch như chính trị cấp cao của Bắc Kinh hay Quân đội Trung Quốc (PLA), bản năng này càng được phóng đại. Continue reading “Bẫy tường thuật: Chúng ta có đang hiểu sai về Trung Quốc”

Trump, Putin, và tương lai của Ukraine

Nguồn: Gideon Rachman, “Trump, Putin and the future of Ukraine,” Financial Times, 11/08/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Mối nguy đối với cả Kyiv và Châu Âu là họ sẽ mất đi tầm nhìn chiến lược về nơi họ muốn đến.

Hiệp định Munich năm 1938 thường được cho là một cách diễn đạt mơ hồ cho sự thất bại trong việc chống lại các lãnh đạo chuyên chế. Hội nghị thượng đỉnh Trump-Putin dự kiến diễn ra vào thứ Sáu tuần này tại Alaska lại có một điểm tương đồng chính xác với Munich. Khi xưa, chính phủ Czech đã không có đại diện tại bàn đàm phán, bởi Hitler, Chamberlain, Mussolini, và Daladier đã đồng ý về một thỏa thuận chia cắt đất nước họ. Continue reading “Trump, Putin, và tương lai của Ukraine”

Những bài học lịch sử đắt giá cho tham vọng lãnh thổ của Trump

Nguồn: Syrus Solo Jin, “With Territory Comes Torment,” Foreign Policy, 08/08/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Lịch sử đã để lại những bài học đắt giá cho tham vọng bành trướng của Trump.

Tháng 12/1899, John Barrett, cựu đại sứ Mỹ tại Xiêm (ngày nay là Thái Lan), người từng dành nhiều tháng đi theo hạm đội Hải quân Mỹ đã đánh bại hạm đội Tây Ban Nha ở Philippines, viết trên tờ New York Times: “Chúng ta hiện đã đủ mạnh để lên tiếng trong thương mại và chính trị của toàn bộ Thái Bình Dương.” Barrett lập luận rằng việc giành được một phần lãnh thổ của Philippines “sẽ khiến chúng ta không chỉ trở thành cường quốc tối cao của Thái Bình Dương, mà còn của toàn thế giới.” Continue reading “Những bài học lịch sử đắt giá cho tham vọng lãnh thổ của Trump”

Trung Quốc đang thay đổi chiến lược phóng vũ khí hạt nhân?

Nguồn: Triệu Thông, “Is China Changing Its Nuclear Launch Strategy?”, Foreign Affairs, 05/08/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Trong chuyến thăm Moscow vào tháng 5, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã công bố tuyên bố chung với Tổng thống Nga Vladimir Putin, nhấn mạnh trách nhiệm đặc biệt của các quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân trong việc “bác bỏ tư duy Chiến tranh Lạnh” và “kiềm chế các hành động tạo ra rủi ro chiến lược”.

Trong nhiều thập kỷ, Trung Quốc đã đi theo một con đường hơi khác so với hai siêu cường hạt nhân của thế giới, duy trì lập trường hạt nhân tương đối ôn hòa so với Mỹ và Liên Xô. Nước này giữ vũ khí hạt nhân ở trạng thái báo động thấp trong thời bình và vẫn là quốc gia duy nhất cam kết không bao giờ sử dụng vũ khí hạt nhân trước trong bất kỳ điều kiện nào. Continue reading “Trung Quốc đang thay đổi chiến lược phóng vũ khí hạt nhân?”

Về người kế nhiệm Tập Cận Bình

Nguồn: Tyler Jost và Daniel C. Mattingly, “After Xi,” Foreign Affairs, 04/08/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vấn đề kế nhiệm đang che khuất tương lai và làm xáo trộn hiện tại của Trung Quốc.

Trong hơn một thập kỷ, chính trị Trung Quốc đã được định hình bởi một người duy nhất: Tập Cận Bình. Kể từ khi lên nắm quyền lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) vào năm 2012, ông đã tự biến mình thành một nhà lãnh đạo cứng rắn. Ông tái thiết giới tinh hoa của đảng thông qua một cuộc thanh trừng và trấn áp tham nhũng trên diện rộng. Ông kiềm chế xã hội dân sự và đàn áp bất đồng chính kiến. Ông cũng tái tổ chức và hiện đại hóa quân đội. Và ông đã củng cố vai trò của nhà nước trong nền kinh tế. Continue reading “Về người kế nhiệm Tập Cận Bình”

Hợp tác hạt nhân Nga-Lào có làm thay đổi cán cân quyền lực ở Đông Nam Á?

Nguồn: Tần Bác, Somsamleth Thavikham,  秦博、宋森里·塔维坎：老挝联俄启用核能，东盟能源版图面临新挑战？, Guancha, 08/08/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Hồi cuối tháng 7, Chủ tịch nước Lào Thongloun Sisoulith đã thăm Moscow và hội đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Hai bên đã ký kết 7 thỏa thuận, trong đó có “Lộ trình hợp tác sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích bòa bình 2025-2026”. Thỏa thuận này đã bất ngờ đưa Lào – một quốc gia nội lục nhỏ bé, lâu nay vốn nằm bên rìa phát triển của quốc tế – vào tâm điểm của cuộc cạnh tranh công nghệ hạt nhân toàn cầu và vấn đề quản trị năng lượng nhạy cảm. Continue reading “Hợp tác hạt nhân Nga-Lào có làm thay đổi cán cân quyền lực ở Đông Nam Á?”

Israel đang tiến hành một cuộc chiến mà họ không thể thắng

Nguồn: Ami Ayalon, “Israel Is Fighting a War It Cannot Win”, Foreign Affairs, 05/08/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Cuộc chiến nổ ra sau vụ thảm sát do Hamas dẫn đầu vào ngày 7 tháng 10 năm 2023 đã trở thành cuộc xung đột mang tính bước ngoặt nhất ở Trung Đông kể từ Mùa xuân Ả Rập. Tuy nhiên, hơn 22 tháng sau khi Lực lượng Phòng vệ Israel phát động chiến dịch tiêu diệt Hamas, Israel vẫn không có mục tiêu chính trị cuối cùng rõ ràng. Các cuộc đàm phán về một lệnh ngừng bắn ở Gaza đã thất bại, và việc Israel không hình dung được “ngày sau” của cuộc chiến đã làm trầm trọng thêm thảm họa nhân đạo ở dải đất này, hiện bao gồm cả nạn đói ngày càng tồi tệ. Khi cuộc xung đột ngày càng trở thành một vấn đề khu vực và quốc tế nghiêm trọng, các bên ngoài Israel đang can thiệp để tìm cách giải quyết: Thứ Hai tuần trước, Pháp và Ả Rập Xê Út đã đưa ra một kế hoạch tại Liên Hợp Quốc nhằm buộc cuộc chiến phải chấm dứt dứt khoát hơn, khuyến khích các quốc gia khác công nhận nhà nước Palestine và ủng hộ việc thành lập các quốc gia theo đường biên giới năm 1967 dựa trên các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Canada, Pháp và Anh đã tuyên bố rằng họ sẽ công nhận nhà nước Palestine vào tháng 9 trừ khi chiến tranh kết thúc. Continue reading “Israel đang tiến hành một cuộc chiến mà họ không thể thắng”

Các tướng về hưu trở thành tâm điểm chú ý tại Trung Quốc

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “Retired generals return to spotlight at military’s birthday bash,” Nikkei Asia, 07/08/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Áp lực đang gia tăng đối với Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc trong bối cảnh hỗn loạn trong Hải quân.

Bộ trưởng Quốc phòng Đổng Quân hẳn đã cảm thấy như đang ngồi trên đống lửa khi ông có bài phát biểu tại một buổi tiệc chiêu đãi lớn của quân đội.

Sự kiện này được tổ chức tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh vào ngày 31/07 vừa qua, để kỷ niệm 98 năm ngày thành lập Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc. Continue reading “Các tướng về hưu trở thành tâm điểm chú ý tại Trung Quốc”

Lũ lụt tàn khốc phơi bày những vấn đề về nước của Bắc Kinh

Nguồn: James Palmer, “Devastating Floods Highlight Beijing’s Water Problems”, Foreign Policy, 05/08/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Thủ đô của Trung Quốc đặc biệt dễ bị tổn hại trước các hiện tượng thời tiết, nhất là trong bối cảnh biến đổi khí hậu.

Tiêu điểm tuần này: Lũ lụt khiến Bắc Kinh sơ tán hàng loạt; Một video bắt nạt đang lan truyền gây ra các cuộc biểu tình; Thêm một hạn chót thương mại khác đang cận kề Mỹ và Trung Quốc. Continue reading “Lũ lụt tàn khốc phơi bày những vấn đề về nước của Bắc Kinh”

Theo đuổi Chủ nghĩa Hiện thực, Mỹ từ bỏ dân chủ, nhân quyền trong đối ngoại

Nguồn: Daniel Fried, “Kissinger, Brzezinski, and the Promise of Realism,” Foreign Policy, 01/08/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Chủ nghĩa hiện thực hoài nghi vẫn có ảnh hưởng cho đến ngày nay, nhưng có một mô hình để dung hòa giữa quyền lực và giá trị.

Chính quyền Trump đã tiếp tục loại bỏ các yếu tố nhân quyền và dân chủ khỏi chính sách đối ngoại của mình. Vào ngày 17/07, Ngoại trưởng Marco Rubio được cho là đã chỉ thị các nhà ngoại giao Mỹ ở nước ngoài ngừng bình luận về tính công bằng của các cuộc bầu cử nước ngoài, và chỉ đơn giản chúc mừng những người chiến thắng. Điều này đã đi ngược lại với thông lệ hàng thập kỷ qua của Mỹ, trong đó Washington thường xuyên bày tỏ sự phản đối đối với các cuộc bầu cử bị đánh cắp hoặc mang tính hình thức. Continue reading “Theo đuổi Chủ nghĩa Hiện thực, Mỹ từ bỏ dân chủ, nhân quyền trong đối ngoại”