Tổng thống Marcos Jr. loay hoay tìm lối thoát sau bê bối tham nhũng

Nguồn: Trần Tương Miểu & Trương Thư, 陈相秒、张舒:街头抗议不断、关键人物“翻脸”,小马科斯为何仍“稳坐钓鱼台”?, Guancha, 04/12/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Vào ngày 30/11, hàng chục ngàn người Philippines đã tổ chức một cuộc biểu tình lớn tại Manila, yêu cầu chính quyền Marcos điều tra toàn diện vụ bê bối tham nhũng cơ sở hạ tầng trị giá hàng tỷ USD và truy cứu trách nhiệm của những người liên quan. Điều đáng chú ý là, đại lộ Santos ở Manila – một trong những địa điểm biểu tình – lại chính là nơi từng diễn ra “Cách mạng Quyền lực Nhân dân” năm 1986 mà đã dẫn đến việc “Marcos cha” – cha của tổng thống đương nhiệm – bị lật đổ.

Đây là cuộc biểu tình quy mô lớn thứ hai kể từ khi vụ tham nhũng trong các công trình chống ngập bị phanh phui hồi tháng 7. Ngày 21/9, cũng tại Manila, hàng chục nghìn người Philippines đã xuống đường biểu tình và hơn 200 người đã bị bắt giữ. Continue reading “Tổng thống Marcos Jr. loay hoay tìm lối thoát sau bê bối tham nhũng”

Tại sao thỏa thuận khoáng sản giữa Thái Lan và Mỹ lại gây phản ứng dữ dội?

Nguồn: Tom Fawthrop, “Thai-US Critical Minerals MoU Sparks Backlash Amid Mounting Environmental Costs,” The Diplomat, 29/11/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Với bằng chứng ngày càng nhiều, các nhà khoa học đang kêu gọi chính phủ các nước Đông Nam Á thức tỉnh trước cuộc khủng hoảng ô nhiễm đất hiếm.

Biên bản ghi nhớ (MoU) về khoáng sản quan trọng được Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul và Tổng thống Mỹ Donald Trump ký vội vàng vào ngày 26/10 đã gây sốc cho nhiều lãnh đạo cộng đồng ở miền bắc Thái Lan. Biên bản này không đề cập đến bất kỳ biện pháp bảo vệ môi trường nào, trong khi các cộng đồng Thái Lan đã và đang bị tàn phá, còn các dòng sông quý giá của họ thì bị hủy hoại bởi các mỏ đất hiếm hiện có. Continue reading “Tại sao thỏa thuận khoáng sản giữa Thái Lan và Mỹ lại gây phản ứng dữ dội?”

Đông Nam Á thèm khát năng lượng từ Trung Quốc

Nguồn: Joseph Rachman & Indra Øverland, “A Power-Hungry Southeast Asia Wants China’s Energy”, Foreign Policy, 14/11/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Sức mạnh địa chính trị từ lâu đã gắn bó chặt chẽ với sức mạnh năng lượng. Vị thế là quốc gia sản xuất than hàng đầu thế giới của Anh không chỉ thúc đẩy cuộc Cách mạng Công nghiệp trong nước mà còn mang lại cho họ ảnh hưởng toàn cầu to lớn.

Đối với Mỹ, chìa khóa thống trị chính là dầu mỏ và khí đốt. Các tập đoàn dầu khí khổng lồ của Mỹ đã trở thành những đối thủ đáng gờm trên bàn cờ kinh tế địa chính trị. Họ thể hiện sức mạnh này qua việc hợp tác với các chính quyền thân Mỹ trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, hay như hiện nay là cung cấp khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) cho châu Âu trong bối cảnh khu vực này đang đối phó với Nga. Ngược lại, những công ty này cũng định hình chính sách đối ngoại của Mỹ, bao gồm cả sự can dự kéo dài hàng thập kỷ của quốc gia này tại Trung Đông. Continue reading “Đông Nam Á thèm khát năng lượng từ Trung Quốc”

Trump tấn công ngay tại sân sau của Trung Quốc

Nguồn: Derek Grossman, “Trump Plays Offense in China’s Backyard,” Foreign Policy, 31/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Chiến dịch quyến rũ của ông tại Campuchia là chuẩn mực mới trong chính sách đối ngoại của Mỹ.

Trong nhiều thập kỷ, quan hệ giữa Mỹ và Campuchia là một trong những quan hệ căng thẳng nhất ở Đông Nam Á, một khu vực nơi sự cạnh tranh giữa hai cường quốc Mỹ và Trung Quốc đang gia tăng nhanh chóng. Trước đây, Washington và Phnom Penh từng tranh cãi gay gắt về các vấn đề như dân chủ và nhân quyền, cũng như quan ngại về việc Campuchia tăng cường quan hệ với Trung Quốc. Tuy nhiên, dưới thời chính quyền thứ hai của Tổng thống Mỹ Donald Trump, tình hình đang thay đổi – theo một cách nhanh chóng và mang lại lợi ích chiến lược cho Washington, nhưng lại gây bất lợi cho Bắc Kinh. Thật vậy, những diễn biến gần đây liên quan đến Campuchia cho thấy Mỹ cuối cùng có thể đã tìm ra cách để tấn công ngay tại sân sau của Trung Quốc. Continue reading “Trump tấn công ngay tại sân sau của Trung Quốc”

Việt Nam và tình đoàn kết ASEAN trước phép thử thuế quan của Mỹ

Nguồn: Triệu Vệ Hoa, 赵卫华:面对特朗普的关税霸凌,东盟国家为何陆续妥协而非团结对抗?, Guancha, 26/10/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Hội nghị Cấp cao ASEAN 2025 chính thức khai mạc vào ngày 26 tháng 10. Tuy nhiên, trước khi chuyên cơ Không lực Một (Air Force One) của Trump đáp xuống Kuala Lumpur, Đông Nam Á đã sớm cảm nhận được cơn chấn động từ “cú sốc Trump”:

Quả bom thuế quan mà Trump thả xuống hồi tháng 4 năm nay vẫn tiếp tục gây chấn động. Nó không chỉ đặt các nước ASEAN vào tình thế tiến thoái lưỡng nan giữa “phụ thuộc kinh tế và tự chủ chiến lược”, mà việc Việt Nam là nước đầu tiên đạt được thỏa thuận trong đàm phán thuế quan với Mỹ cũng làm bộc lộ những rạn nứt trong nội bộ ASEAN. Continue reading “Việt Nam và tình đoàn kết ASEAN trước phép thử thuế quan của Mỹ”

Timor-Leste trở thành nhân tố mới tác động đến cạnh tranh Mỹ-Trung

Nguồn: Derek Grossman, “Timor-Leste Adds a New Wrinkle to U.S.-China Competition,” Foreign Policy, 16/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Nền dân chủ tự do nhất Đông Nam Á đang chuẩn bị gia nhập ASEAN và có thể thay đổi cán cân quyền lực.

Nếu không có bất ngờ lớn nào, Timor-Leste sẽ gia nhập và trở thành thành viên thứ 11 của Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) tại hội nghị thượng đỉnh của khối này tại Malaysia trong tháng này. Gia nhập ASEAN sẽ mang lại cho Timor-Leste những lợi ích ngoại giao và kinh tế đáng kể thông qua việc hội nhập tốt hơn vào khu vực. Tuy nhiên, điều này đồng nghĩa với việc Mỹ và Trung Quốc sẽ quan tâm nhiều hơn đến nước này, cũng như đến cách mà nước này có thể tác động đến chiến lược đối phó lẫn nhau của họ ở Đông Nam Á. Continue reading “Timor-Leste trở thành nhân tố mới tác động đến cạnh tranh Mỹ-Trung”

Sự trỗi dậy của ngoại giao sầu riêng

Nguồn: Gloria Dickie, “The Rise of Durian Diplomacy”, Foreign Policy, 17/10/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Có một loại quả mà chỉ cần ngửi hương thơm là đã biết nó là quả gì mà không cần thấy. Hương thơm nồng nàn của quả này len lỏi qua các con hẻm, vượt qua các quán cà phê và quầy bánh chiên ở khu Chinatown của Kuala Lumpur, dẫn đến chỗ người bán trái cây đang đeo găng khéo léo bóc tách lớp vỏ đầy gai. Hơn chục du khách Trung Quốc đang xếp hàng chờ thưởng thức loại quả to bằng quả bóng này, được bày bán trong gói giấy bóng kính hoặc chế biến thành kem tươi và bánh su.

Sầu riêng, loại quả gây nhiều tranh cãi, thường bị phương Tây chê bai vì mùi nồng như hành và có độ béo rất ngậy, từ lâu đã là món ăn khoái khẩu ở Đông Nam Á. Chỉ trong những năm gần đây, nó mới nổi lên như một hiện tượng ẩm thực ở Trung Quốc, nơi hiện tiêu thụ hơn 1,5 triệu tấn loại quả này mỗi năm, với mức giá bán khoảng 25 USD cho một quả sầu riêng lớn. Hầu hết số đó được vận chuyển từ các nước láng giềng Đông Nam Á của Trung Quốc. Continue reading “Sự trỗi dậy của ngoại giao sầu riêng”

Mở rộng ASEAN: Cơ hội chiến lược hay Chệch hướng chiến lược?

Nguồn: David Cohen và Alexandra Koch, “ASEAN Expansion: Strategic Opportunity or Strategic Drift?,The Diplomat, 14/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Việc ASEAN mở rộng để bao gồm Timor-Leste và có thể là Papua New Guinea sẽ làm suy yếu thêm sự gắn kết và mức độ hiệu quả của khối này.

Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 47 dự kiến sẽ diễn ra tại Kuala Lumpur vào cuối tháng này. Và một trong những nội dung có khả năng định hình các cuộc thảo luận tại thượng đỉnh là đề xuất của Indonesia – được công bố tại Hội nghị Bộ trưởng ASEAN tháng 07/2025 – về việc mở rộng tư cách thành viên ASEAN cho Timor-Leste và Papua New Guinea. Continue reading “Mở rộng ASEAN: Cơ hội chiến lược hay Chệch hướng chiến lược?”

ASEAN cần sớm có thỏa thuận về vũ khí tự hành tích hợp AI

Tác giả: Ngô Di Lân

Các vụ đụng độ gần đây tại khu vực biên giới Campuchia – Thái Lan đã kết thúc bằng những cuộc gặp mặt trực tiếp giữa lãnh đạo hai bên và một thỏa thuận ngừng bắn. Tuy nhiên, cần hình dung một kịch bản trong tương lai, trong đó các loại đạn tuần kích (loitering munition) có khả năng hoạt động liên tục trên không và robot bắt đầu xuất hiện trong các cuộc giao tranh. Khoảng thời gian từ lúc phát hiện mục tiêu cho đến khi khai hỏa có thể chỉ diễn ra trong ít giây, gần như không còn đủ thời gian để con người kịp thời can thiệp. Đây chính là nguy cơ mà khu vực Đông Nam Á đang phải đối mặt, khi các hệ thống vũ khí tự hành tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng trở nên rẻ hơn, mạnh mẽ hơn và dễ dàng triển khai hơn tại các điểm nóng, nơi những sai lầm trong tính toán là điều khó tránh khỏi. Continue reading “ASEAN cần sớm có thỏa thuận về vũ khí tự hành tích hợp AI”

Đông Nam Á đang ngày càng chia rẽ?

Nguồn: Susannah Patton, “The Two Southeast Asias,” Foreign Affairs, 25/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Các quốc gia lục địa và hải đảo trong khu vực đang ngày càng chia rẽ với nhau.

Các nhà hoạch định chính sách và học giả phương Tây thường xem Đông Nam Á là một khu vực thống nhất, nhưng trên thực tế, khu vực này luôn bị chia cắt. 700 triệu người Đông Nam Á đang nói hàng trăm ngôn ngữ và theo nhiều tôn giáo khác nhau, và 11 quốc gia trong khu vực cũng có sự khác biệt về hệ thống chính trị, kích thước, đặc điểm địa lý, và trình độ phát triển kinh tế. Trong suốt Chiến tranh Lạnh, Đông Nam Á bị chia thành hai khối: năm thành viên sáng lập Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) – Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, và Thái Lan – liên minh với Mỹ, trong khi ba nước Đông Dương – Campuchia, Lào, và Việt Nam – liên minh với Trung Quốc hoặc Liên Xô. Continue reading “Đông Nam Á đang ngày càng chia rẽ?”

Các khu lừa đảo là nguyên nhân thực sự của xung đột Thái Lan – Campuchia?

Nguồn: Lindsey Kennedy và Nathan Paul Southern, “Are Scam Compounds the Real Cause of Thailand-Cambodia Fighting?”, Foreign Policy, 12/09/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

O’Smach, một thị trấn nằm ở biên giới phía Bắc của Campuchia, đã trở thành một thị trấn ma vào ngày 28 tháng 7. Sau năm ngày giao tranh dữ dội với Thái Lan, bùng phát sau nhiều tháng căng thẳng về lãnh thổ tranh chấp, hơn 260.000 người ở cả hai bên biên giới đã phải rời bỏ nhà cửa. Các gia đình đã tháo chạy khỏi các làng lân cận đến các trại tạm bợ. Khi một người đàn ông lớn tuổi ở lại chỉ vào những thiệt hại do pháo kích gây ra cho nhà người hàng xóm, một drone xuất hiện trên đầu, khiến ông phải chạy vào con hào mà ông đã đào trong sân nhà.

Không phải ai cũng có cơ hội chạy trốn. Cuộc điều tra dân số năm 2019 của Campuchia cho thấy dân số O’Smach chỉ hơn 9.850 người, nhưng con số đó không bao gồm các khu phức hợp văn phòng-ký túc xá giống như nhà tù đã xuất hiện ở đây trong năm năm qua, với sức chứa thêm 10.000 người. Continue reading “Các khu lừa đảo là nguyên nhân thực sự của xung đột Thái Lan – Campuchia?”

Chính trường Thái Lan đang nhuộm màu u ám

Nguồn: Duncan McCargo, “Thai Politics Gets the Blues,” Fulcrum, 16/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Sự sụp đổ của Thaksin và nước cờ mạo hiểm của Đảng Nhân dân đã đưa Anutin lên ghế thủ tướng. Giờ đây, bối cảnh chính trị ảm đạm của Thái Lan mang đến cả sự bất định lẫn cơ hội cho Anutin và Đảng Bumjaithai của ông.

Việc Anutin Charnvirakul, lãnh đạo Đảng Tự hào Thái Lan (Bhumjaithai), trở thành thủ tướng chắc chắn là một khoảnh khắc đáng tự hào của cá nhân ông. Anutin nổi tiếng với sở thích tự mình lái chiếc máy bay nhỏ đi khắp Thái Lan, và việc này hẳn đã mang lại cho ông một bức tranh tường tận về địa hình và cảnh quan đất nước. Thế nhưng, khi nhìn từ góc độ chính trị và đạo đức, bức tranh đó lại hiện lên u ám đến mức đáng lo ngại. Rất ít người hoan nghênh việc nhà lãnh đạo của chính đảng lớn thứ ba trong Quốc hội Thái Lan đột ngột được cất nhắc lên vị trí cao nhất, bởi ông đã giành được chìa khóa vào Tòa nhà Chính phủ nhờ những thỏa thuận và giao ước chứa đầy toan tính. Cũng chẳng có mấy người mong đợi cuộc tổng tuyển cử dự kiến vào đầu năm 2026. Continue reading “Chính trường Thái Lan đang nhuộm màu u ám”

Trung Quốc sẽ không ngừng “đùa với lửa” ở Biển Đông

Nguồn: M. Reece Breaux, “China Won’t Stop Playing With Fire in the South China Sea,” The Diplomat, 19/08/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vụ va chạm giữa một tàu Hải Cảnh Trung Quốc và một tàu khác của Hải quân nước này là dấu hiệu cảnh báo đáng ngại.

Trung Quốc lại một lần nữa đẩy tranh chấp Biển Đông với Philippines đến bờ vực thẳm. Ngày 11/08 vừa qua, một tàu khu trục của Hải quân Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLAN) đã suýt đâm vào một tàu của Lực lượng Tuần dương Philippines (PCG), có khả năng gây thương tích hoặc tệ hơn, khiến Philippines có thể viện dẫn Hiệp ước Phòng thủ Chung (MDT) năm 1951 với Mỹ.

Bắc Kinh thường cáo buộc Mỹ và các đồng minh đang “đùa với lửa.” Nhưng sự cố này nhấn mạnh cách tiếp cận hung hăng, thiếu chuyên nghiệp, và gây bất ổn của Trung Quốc nhằm bảo vệ các yêu sách hàng hải bất hợp pháp của họ có thể nhanh chóng vượt khỏi tầm kiểm soát. Continue reading “Trung Quốc sẽ không ngừng “đùa với lửa” ở Biển Đông”

Hợp tác hạt nhân Nga-Lào có làm thay đổi cán cân quyền lực ở Đông Nam Á?

Nguồn: Tần Bác, Somsamleth Thavikham,  秦博、宋森里·塔维坎:老挝联俄启用核能,东盟能源版图面临新挑战?, Guancha, 08/08/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Hồi cuối tháng 7, Chủ tịch nước Lào Thongloun Sisoulith đã thăm Moscow và hội đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Hai bên đã ký kết 7 thỏa thuận, trong đó có “Lộ trình hợp tác sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích bòa bình 2025-2026”. Thỏa thuận này đã bất ngờ đưa Lào – một quốc gia nội lục nhỏ bé, lâu nay vốn nằm bên rìa phát triển của quốc tế – vào tâm điểm của cuộc cạnh tranh công nghệ hạt nhân toàn cầu và vấn đề quản trị năng lượng nhạy cảm. Continue reading “Hợp tác hạt nhân Nga-Lào có làm thay đổi cán cân quyền lực ở Đông Nam Á?”

Cuộc chiến Thái Lan-Campuchia: Canh bạc vượt tầm kiểm soát

Nguồn: Nhạc Hán, 岳汉|泰柬之战:两个东盟近邻,为何生死相搏?, Sina Finance, 25/07/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Giữa Thái Lan và Campuchia đang nổ ra một cuộc chiến. Đó không phải là một xung đột nhỏ, mà là một cuộc giao tranh với quy mô lớn. Hai quốc gia Phật giáo ở Đông Nam Á đã thực sự dùng vũ lực với nhau, với kết quả là cảnh tượng pháo nổ đạn bay không ngớt.

Phía Campuchia đã sử dụng hệ thống phóng rocket BM-21 “Grad” 122mm thời Liên Xô để bắn phá các thị trấn biên giới của Thái Lan. Các doanh trại quân đội, bệnh viện, nhà dân, trạm xăng ven đường và cửa hàng tiện lợi… đều không thoát khỏi cuộc tấn công, khiến hơn chục thường dân Thái Lan thiệt mạng, trong đó có 6 người ở một cửa hàng tiện lợi. Continue reading “Cuộc chiến Thái Lan-Campuchia: Canh bạc vượt tầm kiểm soát”

Sự thống trị của Bắc Kinh ở Biển Đông không phải là điều tất yếu

Nguồn: Ben Bland và William Matthews, “Beijing’s Dominance of the South China Sea Is Not Inevitable”, Foreign Policy, 17/07/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Tư duy nhóm và chủ nghĩa ngắn hạn đang làm lu mờ đi những đánh giá về vùng biển này.

Một tàu container thuộc sở hữu Đan Mạch, chất đầy hàng, rời cảng Singapore và tiến vào hải phận quốc tế. Tàu gửi tín hiệu đến hệ thống nhận dạng tàu thuyền “Trịnh Hòa” của Trung Quốc, cung cấp thông tin cập nhật về hàng hóa và lộ trình dự kiến qua Biển Đông đến Thượng Hải. Bất chấp những lo ngại lâu nay về mối đe dọa của Trung Quốc đối với tự do hàng hải, Bắc Kinh vẫn cho phép tất cả tàu thương mại tiếp cận không hạn chế những tuyến đường thương mại toàn cầu quan trọng này, miễn là tàu sử dụng công nghệ giám sát của Trung Quốc. Trái lại, lực lượng hải quân nước ngoài bị hạn chế nghiêm ngặt trong các vùng biển này, và quyền kiểm soát được duy trì bởi lực lượng hải quân và cảnh sát biển của Trung Quốc, đi kèm với mạng lưới trải rộng gồm tàu không người lái, drone, cảm biến và vệ tinh. Continue reading “Sự thống trị của Bắc Kinh ở Biển Đông không phải là điều tất yếu”

Thương mại tự do không thể giải quyết các vấn đề kinh tế của Đông Nam Á

Nguồn: Jomo Sundaram, 乔莫·夸梅·孙达拉姆:东南亚的经济问题,不能靠“自由贸易”解决, Guancha, 16/07/2025.

Người dịch: Lê Thị Thanh Loan

Lời giới thiệu: Trong những năm gần đây, nhiều người cho rằng các nước Đông Nam Á đã rơi vào “bẫy thu nhập trung bình”, đồng thời đưa ra nhiều đề xuất cải cách khác nhau để giải quyết vấn đề này. Tuy nhiên, nhìn nhận một cách khách quan, liệu “bẫy thu nhập trung bình” có thực sự là một vấn đề đang tồn tại, hay chỉ là một kiểu đổ lỗi cho cấu trúc chính trị-kinh tế sai lầm? Các quốc gia thuộc “phương Nam toàn cầu” cần kêu gọi một trật tự chính trị mới nào trong vòng biến động lớn lao này?

Đối với vấn đề nêu trên, tại hội thảo học thuật “Nam Á và Đông Nam Á” được tổ chức vào tháng 6/2025, Guancha đã có cuộc đối thoại với ông Jomo Kwame Sundaram – nhà kinh tế học người Malaysia, người sáng lập kiêm Chủ tịch Hiệp hội Kinh tế Phát triển Quốc tế. Continue reading “Thương mại tự do không thể giải quyết các vấn đề kinh tế của Đông Nam Á”

Vì sao Hun Sen quay lưng với đồng minh Thaksin?

Nguồn: Toru Takahashi, “Hun Sen’s gamble: Why Cambodia ex-ruler turned on Thai ally Thaksin,” Nikkei Asia, 12/07/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Giải quyết tranh chấp lãnh thổ có thể là nguyên nhân đằng sau tính toán lạnh lùng của cựu lãnh đạo quyền lực.

Bất ổn chính trị một lần nữa lại nhấn chìm Thái Lan, khi Tòa án Hiến pháp gần đây đã đình chỉ chức vụ Thủ tướng của bà Paetongtarn Shinawatra, khiến tương lai của đất nước trở nên không chắc chắn.

Diễn biến mới nhất này – bắt nguồn từ một cuộc điện thoại bị rò rỉ và những cáo buộc về hành vi trái đạo đức – đã cho thấy vòng xoáy dai dẳng của các cuộc đảo chính, biểu tình, và can thiệp tư pháp đã định hình nền chính trị Thái Lan suốt hàng chục năm qua. Continue reading “Vì sao Hun Sen quay lưng với đồng minh Thaksin?”

Đông Nam Á có vai trò thế nào đối với Mỹ trong vấn đề Đài Loan?

Nguồn: Ryan Hass, “Possible Conflict in the Taiwan Strait: Southeast Asia Can Help US Maintain Focus”, Fulcrum, 01/07/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Các cuộc tấn công quân sự gần đây của Mỹ vào các cơ sở hạt nhân của Iran đã làm dấy lên tranh luận về những tác động đối với Eo biển Đài Loan. Nếu việc Mỹ sử dụng vũ lực buộc Iran từ bỏ tham vọng hạt nhân, điều này sẽ là một lời nhắc nhở về sức mạnh của Mỹ, qua đó có thể tăng cường khả năng răn đe Trung Quốc trong việc chiếm Đài Loan bằng vũ lực. Ngược lại, nếu Mỹ lại sa lầy vào một cuộc chiến tranh tốn kém ở Trung Đông, Bắc Kinh có thể sẽ nghĩ rằng mình có cơ hội dễ dàng hơn để thôn tính Đài Loan. Điều này có thể khiến các nhà lãnh đạo Trung Quốc trở nên hung hăng hơn trong việc theo đuổi mục tiêu thống nhất hai bờ Eo biển Đài Loan. Continue reading “Đông Nam Á có vai trò thế nào đối với Mỹ trong vấn đề Đài Loan?”

Đông Nam Á đang bắt đầu chọn phe

Nguồn: Yuen Foong Khong và Joseph Chinyong Liow, “Southeast Asia Is Starting to Choose,” Foreign Affairs, 24/06/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Tại sao khu vực này đang nghiêng về phía Trung Quốc?

Khác với hầu hết các khu vực trên thế giới, Đông Nam Á đã thấy mình đang ở giữa cuộc cạnh tranh ngày càng gia tăng giữa Mỹ và Trung Quốc. Hầu hết các nước lớn ở các khu vực khác của Châu Á đã có lựa chọn của riêng mình: Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc, và Đài Loan đều đứng về phía Mỹ; Ấn Độ dường như đang xích lại gần Mỹ, còn Pakistan thì với Trung Quốc; và các quốc gia Trung Á đang xây dựng quan hệ ngày càng chặt chẽ hơn với Bắc Kinh. Nhưng phần lớn Đông Nam Á, một khu vực với gần 700 triệu dân, vẫn chưa thuộc về ai. Cường quốc nào thành công trong việc thuyết phục các nước Đông Nam Á chủ chốt – như Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan, và Việt Nam – đi theo đường lối của mình sẽ có cơ hội tốt hơn để hiện thực hóa các mục tiêu của mình ở châu Á. Continue reading “Đông Nam Á đang bắt đầu chọn phe”