Nghiên cứu quốc tế

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Taliban được cho là đã nhận trách nhiệm kiểm soát đám đông bên ngoài sân bay Kabul ở Afghanistan. Nhân chứng cho biết họ đã bắn chỉ thiên và buộc đám đông phải xếp hàng trật tự. Khung cảnh bên ngoài sân bay – nơi đang được quân đội Mỹ, Anh và NATO quản lý – rơi vào hỗn loạn trong nhiều ngày qua khi hàng nghìn người tuyệt vọng tìm chuyến bay di tản. Bộ Quốc phòng Anh ước tính có bảy thường dân Afghanistan đã thiệt mạng hôm thứ Bảy, còn từ Chủ nhật tuần trước là ít nhất 20 người. Một số nước đang nỗ lực sơ tán công dân của họ và người Afghanistan có thị thực.

Lầu Năm Góc thông báo 18 máy bay của sáu hãng hàng không sẽ đưa người Afghanistan sơ tán khỏi các căn cứ quân sự ở Đức, Qatar và Bahrain tới các nước thứ ba, nhằm hỗ trợ các máy bay quân sự để giúp đưa thêm người dân ra khỏi Afghanistan. Đây là lần thứ ba bộ quốc phòng Mỹ kích hoạt đội Không quân Dự bị Dân sự, một chương trình trưng dụng máy bay thương mại để tăng cường khả năng không vận của Mỹ. Continue reading “Thế giới hôm nay: 23/08/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Người biểu tình đã xuống đường ở một số thành phố với cờ quốc gia Afghanistan trong tay để phản đối Taliban. Những người chứng kiến cho biết các tay súng Taliban đã bắn vào đám đông ở thành phố Asadabad, tương tự như vụ trước đó ở Jalalabad vốn khiến ba người thiệt mạng. Ngoài ra, cũng có tin cho thấy Taliban ngăn cản người dân, bao gồm những người có thị thực, đến sân bay Kabul, nơi đang chìm trong hỗn loạn khi người dân Afghanistan tìm cách bỏ chạy khỏi đất nước. Một quan chức Taliban nói với Reuters rằng kể từ Chủ nhật đã có 12 người chết tại sân bay.

Ashraf Ghani đến UAE và nói ông đang đàm phán để trở lại Afghanistan, nơi ông vẫn còn là tổng thống về mặt lý thuyết. Ông phủ nhận mang theo nhiều tiền khi bỏ trốn. Mỹ đã chặn Taliban rút tiền dự trữ của IMF, bao gồm khoảng 450 triệu đô la “quyền rút vốn đặc biệt” —một loại chứng chỉ có thể đổi lấy đô la – mà theo lịch sẽ được giao cho chính phủ ông Ghani vào tuần tới. Continue reading “Thế giới hôm nay: 20/08/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Lời hứa của Taliban rằng Afghanistan không còn là “chiến trường xung đột” trở nên mong manh hơn bao giờ hết khi ba người bị bắn chết trong một cuộc biểu tình ở thành phố Jalalabad miền đông, theo Reuters. Ngoài ra có ghi nhận về các cuộc biểu tình khác trên khắp đất nước. Trong khi đó, hỗn loạn tiếp diễn tại sân bay Kabul khi người dân Afghanistan tranh nhau lên các chuyến bay di tản bằng máy bay quân sự của phương Tây.

Tập Cận Bình kêu gọi áp quy định chặt chẽ hơn đối với người thu nhập cao, đặc biệt những người có liên hệ với các công ty công nghệ, trong động thái mới nhất nhằm thắt chặt quyền kiểm soát của Đảng Cộng sản Trung Quốc lên nền kinh tế đất nước. Chủ tịch Trung Quốc hứa sẽ buộc người giàu “đóng góp cho xã hội” và tăng thu nhập của người thu nhập thấp. Hiện tại 20% dân số dưới đáy xã hội Trung Quốc có thu nhập chỉ bằng 10% thu nhập của 20% dân số thuộc nhóm thu nhập cao nhất. Continue reading “Thế giới hôm nay: 19/08/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Trong cuộc họp báo đầu tiên sau khi chiếm Kabul, Taliban tuyên bố đã “giải phóng” Afghanistan và nơi đây sẽ không còn là “chiến trường xung đột.” Họ cam kết tôn trọng quyền phụ nữ “trong khuôn khổ Sharia [luật Hồi giáo]”, và các nhà báo sẽ “được độc lập” miễn không “đi ngược lại các giá trị quốc gia”. Nhóm này cũng cho biết mong muốn xây dựng “quan hệ tốt đẹp” với các quốc gia khác. Trước đó, Taliban đã ân xá cho những người từng làm việc cho chính phủ cũ. Thủ lĩnh trên thực tế Abdul Ghani Baradar đã có lần đầu tiên về nước sau hơn một thập niên; ông về Kandahar, nơi khai sinh ra Taliban.

BHP công bố kế hoạch rút khỏi Sở Giao dịch Chứng khoán London, và thay vào đó chỉ niêm yết ở Sydney. Công ty Anh-Úc này từ lâu đã bị nhà đầu tư gây áp lực buộc từ bỏ niêm yết kép nhằm tăng lợi nhuận và tận dụng ưu đãi thuế của Úc. LSE sẽ rất nhớ BHP, vì hãng này có vốn hóa thị trường thuộc hàng lớn nhất chỉ số FTSE 100. Dù vậy công ty vẫn tiếp tục niêm yết thứ cấp ở London. Continue reading “Thế giới hôm nay: 18/08/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Một phát ngôn viên của Taliban tuyên bố “chiến tranh đã kết thúc” ở Afghanistan sau khi họ chiếm Kabul và tiến vào dinh tổng thống. Tổng thống Ashraf Ghani đã bỏ trốn khỏi đất nước. Mullah Abdul Ghani Baradar, thủ lĩnh chính trị của Taliban, thừa nhận tốc độ tiến quân nằm ngoài dự đoán. Taliban sau đó tuyên bố sẽ khôi phục Tiểu Vương quốc Hồi giáo Afghanistan, tức phục hồi chế độ trước đây hồi những năm 1990. Trung Quốc cho biết sẵn sàng thúc đẩy “quan hệ hữu nghị” với Taliban. Một số quốc gia khác, bao gồm Anh và Pháp, đã hứa sẽ sơ tán công dân của họ khỏi nước này.

Ít nhất bảy người được cho là đã chết tại sân bay Kabul khi hàng nghìn người tranh chỗ trên các chuyến bay, trong đó một số người bị rơi khỏi máy bay đang cất cánh. Quân đội Mỹ – những người đã tiếp quản sân bay để sơ tán công dân Mỹ, nhân viên các nước đồng minh và những người Afghanistan có “thị thực nhập cư đặc biệt” – đã bắn chỉ thiên để giải tán đám đông. Continue reading “Thế giới hôm nay: 17/08/2021”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Tổng thống Ashraf Ghani được cho là đã tháo chạy khỏi Afghanistan khi Taliban ra lệnh tiến quân vào thủ đô Kabul “để ngăn chặn cướp bóc.” Quyền Bộ trưởng Nội vụ nói sẽ có một “cuộc chuyển giao quyền lực hòa bình” cho một chính phủ chuyển tiếp. Người ta nói người của Taliban đang đàm phán trong dinh tổng thống, với yêu cầu chính phủ Afghanistan phải đầu hàng vô điều kiện. Trong khi đó Mỹ đang gấp rút điều trực thăng đến di tản nhân viên đại sứ quán khỏi Kabul.

Tổng thống Joe Biden vẫn giữ nguyên lập trường, bất chấp những lời chỉ trích quyết định rút quân khỏi Afghanistan của ông, với lý do không muốn cuộc chiến tiếp diễn cho tới đời tổng thống Mỹ thứ 5. Mitch McConnell, lãnh đạo Cộng hòa tại Thượng viện, gọi việc rút quân là một “thảm họa lớn, có thể đoán trước và đã có thể ngăn được.” Donald Trump, người đã khởi động tiến trình rút quân, gọi thắng lợi của Taliban là một “mớ hỗn độn bi thảm”. Continue reading “Thế giới hôm nay: 16/08/2021”