11/08/1864: Tướng Hợp bang Jubal Early rời Winchester, Virginia

Nguồn: Confederate general Jubal Early abandons Winchester, Virginia, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1864, Tướng Hợp bang miền Nam Jubal Early đã rút khỏi Winchester, Virginia, trong khi Tướng Liên minh miền Bắc Philip Sheridan tiến đến thành phố. Lo sợ kẻ thù mới, Early đã chuyển đi để tránh vướng vào xung đột.

Từ tháng 6, Early và 14.000 quân của ông đã tiến hành các chiến dịch quân sự ở Thung lũng Shenandoah và khu vực xung quanh. Ông được phái đến bởi Tướng Robert E. Lee, người mà Đội quân Bắc Virginia của ông đã bị quân đội của Tướng Liên minh Ulysses S. Grant bao vây gần Richmond, Virginia. Các chiến dịch của Early là nhằm mục đích đánh lạc hướng Grant, và ông đã hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Continue reading “11/08/1864: Tướng Hợp bang Jubal Early rời Winchester, Virginia”

18/05/1863: Liên minh miền Bắc bắt đầu bao vây Vicksburg

Nguồn: The Siege of Vicksburg commences, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày 18/05, Tướng Liên minh miền Bắc Ulysses S. Grant đã bắt đầu bao vây Vicksburg, thành trì cuối cùng của Hợp bang miền Nam trên Sông Mississippi, trong một trong những chiến dịch thành công nhất của Nội chiến Mỹ.

Bắt đầu từ mùa đông năm 1862-1863, Grant đã thực hiện nhiều nỗ lực nhằm chiếm Vicksburg. Sang tháng 3, ông ra lệnh hành quân xuống bờ tây Sông Mississippi, trong khi hạm đội của Đô đốc Liên minh miền Bắc David Porter vượt qua các pháo đài kiên cố bảo vệ thành phố. Continue reading “18/05/1863: Liên minh miền Bắc bắt đầu bao vây Vicksburg”

11/05/1864: Tướng J.E.B. Stuart bị trọng thương

Nguồn: Confederate Cavalry General J.E.B. Stuart is mortally wounded, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1864, một người lính của Liên minh miền Bắc đã làm trọng thương J.E.B. Stuart, một trong những vị tướng nổi tiếng nhất của Hợp bang miền Nam, trong Trận Yellow Tavern, diễn ra chỉ cách Richmond, Virginia sáu dặm về phía bắc. Stuart, 31 tuổi, đã qua đời vào ngày hôm sau. Continue reading “11/05/1864: Tướng J.E.B. Stuart bị trọng thương”

28/03/1862: Trận Đèo Glorieta trong Nội chiến Mỹ

Nguồn: Union forces halt Confederates at Battle of Glorieta Pass, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1862, lực lượng Liên minh miền Bắc đã ngăn chặn cuộc xâm lược của Hợp bang miền Nam vào Lãnh thổ New Mexico sau khi đẩy lùi quân nổi dậy tại Đèo Glorieta.

Trận đánh này là một phần trong một chiến dịch rộng lớn hơn của quân miền Nam, nhằm chiếm New Mexico và các vùng khác ở miền tây nước Mỹ. Chiến thắng sẽ giúp phe Hợp bang giành được phần lãnh thổ mà họ cho là thuộc về họ một cách hợp pháp, nhưng đã bị từ chối bởi các thỏa hiệp chính trị được thực hiện trước Nội chiến Mỹ. Hơn nữa, quân miền Nam đang thiếu tiền mặt có thể sử dụng các mỏ ở miền tây để lấp đầy kho bạc của mình.  Continue reading “28/03/1862: Trận Đèo Glorieta trong Nội chiến Mỹ”

19/03/1865: Trận Bentonville bắt đầu ở Bắc Carolina

Nguồn: Battle of Bentonville begins in North Carolina, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1865, trong trận Bentonville, Bắc Carolina, Tướng Hợp bang miền Nam Joseph Johnston đã nỗ lực tuyệt vọng nhằm chặn đà tiến quân qua Carolina của Tướng Liên minh miền Bắc William T. Sherman trong những ngày cuối cùng của Nội chiến Mỹ. Tuy nhiên, lực lượng đã kiệt sức của Johnston không thể ngăn cản bước tiến của đội quân hùng mạnh của Sherman. Continue reading “19/03/1865: Trận Bentonville bắt đầu ở Bắc Carolina”

27/02/1864: Mở cửa nhà tù Andersonville trong Nội chiến Mỹ

Nguồn: Union inmates begin arriving at deadly Andersonville prison, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1864, trong Nội chiến Mỹ, những tù nhân Liên minh miền Bắc đầu tiên đã đến nhà tù Andersonville, lúc đó vẫn đang trong quá trình xây dựng ở miền nam bang Georgia. Andersonville dần trở thành biểu tượng của cái chết khi có gần 1/4 số tù nhân thiệt mạng trong thời gian bị giam giữ. Henry Wirz, người đứng đầu Andersonville, đã bị hành quyết sau chiến tranh vì những hành vi tàn bạo và ngược đãi dưới sự chỉ huy của ông ta. Continue reading “27/02/1864: Mở cửa nhà tù Andersonville trong Nội chiến Mỹ”

12/11/1864: Liên minh miền Bắc bắt đầu phá huỷ Atlanta

Nguồn: The destruction of Atlanta begins, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1864, Tướng Liên minh miền Bắc William T. Sherman đã ra lệnh phá hủy quận thương mại Atlanta, Georgia, trước khi ông bắt đầu cuộc Hành quân ra Biển (March to the Sea) nổi tiếng của mình.

Khi Sherman chiếm được Atlanta vào đầu tháng 9/1864, ông biết rằng mình không thể ở đó lâu dài. Tuyến đường tiếp tế của ông chạy dài từ Nashville, Tennessee, qua Chattanooga, Tennessee, rồi đi tiếp hơn 160 km xuyên qua miền núi phía bắc Georgia. Đội quân mà ông vừa đánh bại, Quân đội Tennessee, vẫn còn ở trong khu vực và thủ lĩnh của họ, John Bell Hood, đã tấn công xung quanh Atlanta để cố gắng phá huỷ đường tiếp tế của Sherman. Điều đáng lo hơn là kỵ binh Hợp bang miền Nam của Tướng Nathan Bedford Forrest, một chỉ huy tài giỏi, người có thể tấn công nhanh chóng vào các tuyến đường sắt và đường thuỷ mà Sherman đang phụ thuộc vào. Continue reading “12/11/1864: Liên minh miền Bắc bắt đầu phá huỷ Atlanta”

17/09/1862: Trận Antietam trong Nội chiến Mỹ

Nguồn: Battle of Antietam breaks out, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1862, ngay từ lúc sáng sớm, quân Hợp bang miền Nam và Liên minh miền Bắc đã đụng độ gần Antietam Creek tại Maryland trong ngày đẫm máu nhất trong lịch sử quân sự Mỹ.

Trận Antietam đánh dấu đỉnh điểm của cuộc xâm lược đầu tiên của Tướng miền Nam Robert E. Lee vào các bang miền Bắc. Dẫn dắt Quân đội Bắc Virginia của mình vượt sông Potomac vào đầu tháng 9/1862, vị tướng này đã có một quyết định táo bạo khi phân chia quân của mình, cử một nửa trong số họ, dưới sự chỉ huy của Tướng Thomas “Stonewall” Jackson, đi đánh chiếm trại lính của phe Liên minh tại Harper’s Ferry. Continue reading “17/09/1862: Trận Antietam trong Nội chiến Mỹ”

03/09/1861: Quân Hợp bang miền Nam tiến vào Kentucky

Nguồn: Confederate forces enter Kentucky, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1861, Tướng Hợp bang miền Nam Leonidas Polk đã phạm một sai lầm chính trị lớn khi đưa quân vào Columbus, Kentucky – theo đó huỷ bỏ sự trung lập đã được thừa nhận của Kentucky, và tạo ra cái cớ để cơ quan lập pháp do phe Liên minh miền Bắc nắm giữ mời chính phủ Mỹ đến đánh đuổi quân xâm lược.

Kentucky bị chia cắt nặng nề trước thời Nội chiến Mỹ. Dù chế độ nô lệ khá phổ biến ở bang này, chủ nghĩa dân tộc vẫn rất mạnh và những người theo phe Liên minh đã ngăn cản việc tổ chức một đại hội để xem xét việc ly khai sau vụ nổ súng vào Pháo đài Sumter, Nam Carolina, hồi tháng 4/1861. Continue reading “03/09/1861: Quân Hợp bang miền Nam tiến vào Kentucky”

01/08/1864: Philip Sheridan nắm quyền chỉ huy Đội quân Shenandoah

Nguồn: Philip Sheridan takes command of Army of the Shenandoah, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1864, Đại tướng Liên minh miền Bắc Ulysses S. Grant đã bổ nhiệm Tướng Philip Sheridan làm chỉ huy Đội quân Shenandoah. Trong vòng vài tháng, Sheridan đã đẩy lùi lực lượng Hợp bang miền Nam khỏi Thung lũng Shenandoah và phá hủy gần như tất cả các nguồn tiếp tế của phe Hợp bang, góp phần giúp Liên minh giành chiến thắng sau cùng. Continue reading “01/08/1864: Philip Sheridan nắm quyền chỉ huy Đội quân Shenandoah”

18/07/1863: Pháo đài Wagner bị tấn công, Đại tá Robert Gould Shaw tử trận

Nguồn: Assault of Fort Wagner and death of Robert Gould Shaw, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1863, Đại tá Liên minh miền Bắc Robert Gould Shaw và 272 binh sĩ dưới quyền ông đã thiệt mạng trong một cuộc tấn công vào Pháo đài Wagner, gần Charleston, Nam Carolina. Shaw là chỉ huy của Trung đoàn Bộ binh Massachusetts 54, có lẽ là trung đoàn người Mỹ gốc Phi nổi tiếng nhất trong cuộc chiến. Continue reading “18/07/1863: Pháo đài Wagner bị tấn công, Đại tá Robert Gould Shaw tử trận”

01/07/1863: Trận Gettysburg trong Nội chiến Mỹ

Nguồn: The Battle of Gettysburg begins, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1863, một trong những cuộc xung đột quân sự lớn nhất trong lịch sử Bắc Mỹ đã bắt đầu khi các lực lượng của Liên minh miền Bắc và Hợp bang miền Nam chạm trán tại Gettysburg, Pennsylvania. Trận chiến kéo dài ba ngày và dẫn đến việc Quân đội Bắc Virginia của Robert E. Lee phải rút lui về Virginia. Continue reading “01/07/1863: Trận Gettysburg trong Nội chiến Mỹ”

12/03/1864: Chiến dịch Sông Red trong Nội chiến Mỹ bắt đầu

Nguồn: Red River Campaign begins, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1864, một trong những thất bại quân sự lớn nhất của Nội chiến Mỹ đã bắt đầu khi một lực lượng kết hợp của Liên minh miền Bắc, gồm bộ binh và thuyền, bắt đầu di chuyển trên Sông Red ở Louisiana. Chiến dịch kéo dài một tháng này đã không được tiến hành hiệu quả và không thể đạt được bất kỳ mục tiêu nào do các chỉ huy Liên minh đề ra. Continue reading “12/03/1864: Chiến dịch Sông Red trong Nội chiến Mỹ bắt đầu”

21/02/1862: Trận Valverde trong Nội chiến Mỹ

Nguồn: Battle of Valverde, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1862, trong Trận Valverde, quân Hợp bang miền Nam dưới quyền Tướng Henry Hopkins Sibley đã tấn công quân Liên minh miền Bắc do Đại tá Edward R. S. Canby chỉ huy gần Pháo đài Craig ở Lãnh thổ New Mexico. Là trận giao tranh lớn đầu tiên ở miền Viễn Tây trong Nội chiến Mỹ, trận Valverde tuy gây thương vong nặng nề nhưng không mang lại kết quả quyết định. Continue reading “21/02/1862: Trận Valverde trong Nội chiến Mỹ”

24/11/1863: Trận Núi Lookout trong Nội chiến Mỹ

Nguồn: Battle of Lookout Mountain, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1863, quân Liên minh miền Bắc đã chiếm được Núi Lookout ở phía tây nam Chattanooga, Tennessee, khi họ bắt đầu phá vỡ vòng vây của quân miền Nam đang bao vây thành phố. Trong “trận chiến trên những đám mây” (battle above the clouds), quân Liên minh miền Bắc đã vượt qua các sườn núi nằm ở ngoại vi Chattanooga. Continue reading “24/11/1863: Trận Núi Lookout trong Nội chiến Mỹ”

17/11/1863: Knoxville, Tennessee bắt đầu bị bao vây

Nguồn: Siege of Knoxville, Tennessee, begins, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1863, Tướng Hợp bang miền Nam James Longstreet đã bao vây thành phố Knoxville, Tennessee. Sau hai tuần tấn công thất bại, ông từ bỏ cuộc bao vây và quay trở lại với Quân đội Bắc Virginia của Tướng Robert E. Lee.

Chiến dịch Knoxville bắt đầu vào tháng 11 khi Longstreet đưa 17.000 quân từ Chattanooga đến và giành được phía đông Tennessee về cho quân Hợp bang miền Nam. Quân đoàn của Longstreet vốn dĩ là một phần của Quân đoàn Bắc Virginia của Robert E. Lee, nhưng sau trận Gettysburg, Pennsylvania, vào tháng 7/1863, Longstreet đã điều hai sư đoàn của mình đến hỗ trợ cho nỗ lực của phe Hợp bang ở phía Tây. Ông và quân đội của mình đã tham gia vào chiến thắng tại Chickamauga vào tháng 9, sau đó là cuộc vây hãm Chattanooga vào tháng 10 và 11. Longstreet đã cãi nhau với Braxton Bragg, chỉ huy quân miền Nam ở phía Tây, sau đó được trao quyền chỉ huy độc lập của Cánh quân Đông Tennessee. Continue reading “17/11/1863: Knoxville, Tennessee bắt đầu bị bao vây”

05/11/1862: Lincoln loại McClellan khỏi Binh đoàn Potomac

Nguồn: Lincoln removes General McClellan from Army of the Potomac, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1862, một mối quan hệ sứt mẻ đã chính thức đi đến hồi kết khi Tổng thống Abraham Lincoln loại Tướng George B. McClellan khỏi vị trí chỉ huy Binh đoàn Potomac (Army of the Potomac). McClellan đã khéo léo xây dựng quân đội trong giai đoạn đầu của cuộc nội chiến, nhưng lại là một chỉ huy chiến trường chậm chạp và hoang tưởng, người dường như không đủ can đảm để thực sự đối đầu với Quân đội Bắc Virginia của Tướng Hợp bang Robert E. Lee. Continue reading “05/11/1862: Lincoln loại McClellan khỏi Binh đoàn Potomac”

15/10/1863: Tàu ngầm H.L. Hunley chìm khi đang thử nghiệm

Nguồn: H.L. Hunley sinks during tests, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1863, tàu ngầm H.L. Hunley, tàu ngầm chiến đấu thành công đầu tiên trên thế giới, đã chìm trong quá trình chạy thử nghiệm, giết chết người phát minh ra nó cùng 7 thành viên thủy thủ đoàn.

Horace Lawson Hunley đã phát triển chiếc tàu ngầm dài 12m từ một lò hơi hình trụ. Nó được vận hành bởi một thủy thủ đoàn gồm 8 người – một người lái tàu trong khi bảy người còn lại quay thanh dẫn làm quay chân vịt của con tàu. Tàu Hunley có thể lặn, nhưng chỉ có thể hoạt động an toàn khi biển lặng. Nó đã được thử nghiệm thành công ở Vịnh Mobile của Alabama vào mùa hè năm 1863, và chỉ huy Hợp bang miền Nam, Tướng Pierre G.T. Beauregard, nhận ra rằng con tàu có thể hữu ích trong việc phá hủy các tàu của Liên minh miền Bắc và phá vỡ đợt phong tỏa Cảng Charleston. Hunley đã được đặt lên một toa tàu lửa và được chuyển đến Nam Carolina. Continue reading “15/10/1863: Tàu ngầm H.L. Hunley chìm khi đang thử nghiệm”

13/09/1862: Kế hoạch trận Antietam của Hợp bang miền Nam bị lộ

Nguồn: Union troops discover Rebels’ Antietam battle plan, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1862, các binh sĩ của Liên minh miền Bắc đã tìm thấy một bản sao mệnh lệnh của Tướng Hợp bang miền Nam Robert E. Lee, trình bày chi tiết kế hoạch chiến dịch Antietam gần Frederick, Maryland. Nhưng Tướng Liên minh miền Bắc George B. McClellan đã hành động chậm chạp, và lợi thế từ thông tin tình báo đã bị bỏ phí.

Sáng ngày 13/9, Trung đoàn Bộ binh số 27 Indiana đến nghỉ ngơi trên một đồng cỏ bên ngoài Frederick, Maryland, vốn từng là nơi đóng quân của lính miền Nam vài ngày trước đó. Trung sĩ John Bloss và Hạ sĩ Barton W. Mitchell đã tìm thấy một mảnh giấy quấn quanh ba điếu xì gà. Mảnh giấy đề gửi đến Tướng Hợp bang D.H. Hill. Tiêu đề của nó là “Đặc Lệnh Số 191, Tổng hành dinh, Quân đội Bắc Virginia.” Continue reading “13/09/1862: Kế hoạch trận Antietam của Hợp bang miền Nam bị lộ”

29/03/1865: Chiến dịch cuối cùng trong Nội chiến Mỹ bắt đầu

Nguồn: Appomattox, the final campaign in the Civil War, begins, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1865, chiến dịch cuối cùng của Nội chiến Mỹ đã bắt đầu ở Virginia, khi quân Liên minh Miền Bắc dưới quyền Tướng Ulysses S. Grant bắt đầu tiến đánh các chiến hào của Hợp bang Miền Nam đang đóng xung quanh Petersburg. Đội quân miền Nam vốn bị áp đảo về quân số của Tướng Robert E. Lee đã nhanh chóng buộc phải rút khỏi thành phố, và bắt đầu tháo chạy tuyệt vọng về phía tây.

Mười một tháng trước đó, Grant đưa quân qua sông Rapidan ở phía bắc Virginia và bắt đầu chiến dịch đẫm máu nhất trong nội chiến. Trong vòng sáu tuần, Lee và Grant đã chiến đấu dọc theo một vòng cung hướng về phía đông thủ đô của Hợp bang miền Nam, Richmond. Continue reading “29/03/1865: Chiến dịch cuối cùng trong Nội chiến Mỹ bắt đầu”