27/12/1978: Tây Ban Nha phê chuẩn hiến pháp dân chủ

BN-DA774_2spkin_P_20140602052358

Nguồn:Spanish king ratifies democratic constitution,” History.com (truy cập ngày 26/12/2015).

Biên dịch: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 1978, sau khi được thông qua trong một cuộc trưng cầu dân ý, Quốc vương Juan Carlos đã phê chuẩn bản hiến pháp dân chủ đầu tiên của Tây Ban Nha sau gần năm thập niên.

Ông nội của Carlos là Alfonso XIII, vị quân chủ cuối cùng của Tây Ban Nha, người bị buộc phải lưu vong năm 1931 sau khi Tây Ban Nha tuyên bố lập nên một nền cộng hòa. Sinh ra ở Ý năm 1938, Juan Carlos trở về Tây Ban Nha năm 1955 theo lời mời của Tướng Francisco Franco, nhà độc tài cai trị Tây Ban Nha từ năm 1936. Continue reading “27/12/1978: Tây Ban Nha phê chuẩn hiến pháp dân chủ”

12/08/1898: Chiến tranh Mỹ – Tây Ban Nha chấm dứt

TR_up_hill_artwork_dbloc_sized

Nguồn:Armistice ends the Spanish-American War,” History.com (truy cập ngày 11/8/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 1898, cuộc chiến tranh ngắn và chênh lệch giữa Tây Ban Nha và Mỹ đã đi đến hồi kết thúc khi Tây Ban Nha chính thức chấp nhận một nghị định thư hòa bình theo các điều khoản mà Mỹ đặt ra: Tây Ban Nha nhượng lại các thuộc địa Cuba, Puerto Rico, và Manila ở Philippines cho Mỹ trong thời gian chờ đợi một hiệp định hòa bình chính thức.

Chiến tranh Mỹ – Tây Ban Nha bắt nguồn từ cuộc nổi loạn chống lại chế độ Tây Ban Nha nổ ra ở Cuba năm 1895. Các biện pháp đàn áp mà Tây Ban Nha đã sử dụng để nghiền nát cuộc chiến tranh du kích, chẳng hạn như dồn cư dân nông thôn của Cuba vào các trại tập trung đầy bệnh dịch, đã được mô tả sinh động trên báo giới Mỹ, khiến dư luận hết sức phẫn nộ. Tháng 1 năm 1898, bạo lực ở Havana đã khiến giới chức Mỹ điều chiến hạm USS Maine tới cảng của thành phố này để bảo vệ công dân Mỹ tại đây. Continue reading “12/08/1898: Chiến tranh Mỹ – Tây Ban Nha chấm dứt”

01/04/1939: Nội chiến Tây Ban Nha kết thúc

Francisco-Franco-with-Jua-014

Nguồn:Spanish Civil War ends,” History.com (truy cập ngày 30/3/2015.)

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày 28 tháng 3 năm 1939, những người lính phòng thủ của phe Cộng hòa ở Madrid giương cờ trắng đầu hàng, chấm dứt cuộc Nội chiến đẫm máu kéo dài gần ba năm ở Tây Ban Nha.

Năm 1931, Quốc vương Tây Ban Nha Alfonso XIII chấp thuận bầu cử để bầu lên Chính phủ Tây Ban Nha, và những cử tri đã chọn bãi bỏ chế độ quân chủ để ủng hộ một nền cộng hòa tự do với số phiếu áp đảo. Sau đó Alfonso đã phải sống lưu vong, và nền Cộng hòa Đệ nhị, ban đầu nằm dưới sự lãnh đạo của tầng lớp trung lưu tự do và xã hội chủ nghĩa trung dung, được thành lập. Trong năm năm đầu của nước Cộng hòa, công đoàn và những người cực tả đã tiến hành nhiều cải cách tự do rộng rãi, và những vùng có tư tưởng độc lập của Tây Ban Nha như Catalonia và xứ Basque trên thực tế đã giành được quyền tự chủ. Continue reading “01/04/1939: Nội chiến Tây Ban Nha kết thúc”