Mỹ đã thắng trong cuộc cạnh tranh kinh tế với Nhật Bản bằng cách nào?

Nguồn: Carl Benedikt Frey, “How America Outcompeted Japan,” Foreign Affairs, 01/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Và tại sao điều đó lại quan trọng với cuộc cạnh tranh Mỹ-Trung hiện tại?

Tại Washington ngày nay, một nỗi lo quen thuộc vẫn bao trùm. Các nhà hoạch định chính sách Mỹ quan ngại rằng Trung Quốc sẽ vượt mặt Mỹ trong những công nghệ quan trọng nhất như robot và trí tuệ nhân tạo. Nhưng Mỹ đã từng trải qua điều này trước đây, vào những năm 1980. Khi đó, bóng ma bao trùm họ không phải là Bắc Kinh mà là Tokyo. Những cuốn sách bán chạy nhất như Japan as Number One (Nhật Bản là Số Một) đã cảnh báo về sự thống trị của Nhật Bản, trong khi chương trình Frontline (Tiền tuyến) của PBS cho phát sóng bộ phim tài liệu “Thua cuộc chiến với Nhật Bản.” Thung lũng Silicon trông có vẻ kiệt quệ sau khi các nhà sản xuất Mỹ lặng lẽ rời khỏi thị trường chip nhớ như DRAM. Bị khuất phục trước khả năng sản xuất tinh gọn của nhà sản xuất xe hơi Nhật Bản Toyota, Detroit trở thành câu chuyện cảnh báo. Sự kiểm soát của Nhật Bản đối với xe hơi và đồ điện tử tiêu dùng dường như không thể lay chuyển. Continue reading “Mỹ đã thắng trong cuộc cạnh tranh kinh tế với Nhật Bản bằng cách nào?”

Cuộc khủng hoảng của những phụ nữ làm việc trong ngành may mặc

Nguồn: Claire Cozens, “The Crisis for the Women Who Make Your Clothes,” Foreign Policy, 30/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Thuế quan của Trump đang có tác động lan tỏa lớn đến lực lượng lao động nữ trong ngành thời trang.

Khi Maleshoane Rakojoana bị cho nghỉ việc tạm thời tại một nhà máy may mặc ở Lesotho gần ba tháng trước, cuộc sống của cả gia đình cô đã bị đảo lộn. Không còn khả năng chi trả tiền thuê nhà, họ buộc phải rời thủ đô Maseru và chuyển đến sống cùng họ hàng ở cách xa trường học của các con cô hàng dặm. Vì Rakojoana là trụ cột kinh tế của gia đình, nên việc cô mất thu nhập đã tạo ra một làn sóng nghèo đói lan rộng qua nhiều thế hệ. Continue reading “Cuộc khủng hoảng của những phụ nữ làm việc trong ngành may mặc”

Cái giá cho sự khó đoán của Trump

Nguồn: Keren Yarhi-Milo, “The Price of Unpredictability”, Foreign Affairs, 02/10/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Trong nhiều thập kỷ, chính sách đối ngoại của Mỹ đã phụ thuộc vào sự uy tín: niềm tin rằng Washington sẽ tôn trọng các cam kết của mình và rằng hành động trong quá khứ của Mỹ là dự báo cho cách họ sẽ hành xử trong tương lai. Ví dụ, Mỹ có thể phát triển một mạng lưới đồng minh rộng lớn vì các đối tác của họ tin tưởng rằng, trong trường hợp bị tấn công, Washington sẽ bảo vệ họ. Mỹ có thể ký kết các thỏa thuận thương mại tự do với các quốc gia trên thế giới và đàm phán các hiệp định hòa bình bởi vì, nhìn chung, Washington được xem là một bên trung gian hòa giải đáng tin cậy. Điều đó không có nghĩa là Mỹ chưa bao giờ gây bất ngờ, hoặc chưa bao giờ nuốt lời hứa. Nhưng trong phần lớn lịch sử hiện đại của mình, họ đã là một quốc gia đáng tin cậy. Continue reading “Cái giá cho sự khó đoán của Trump”

Chân dung Sanae Takaichi – nữ thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản

Nguồn: Ming Gao, “Who Is Japan’s First Female Prime Minister?”, Foreign Policy, 02/10/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Trong cuộc bỏ phiếu bầu lãnh đạo thứ Bảy tuần trước, Sanae Takaichi được dự đoán sẽ trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản. Takaichi mang đến một minh chứng mạnh mẽ về tiến bộ và sự hiện diện giới trên vũ đài toàn cầu. Tuy nhiên, bản chất chính trị của bà – một hệ tư tưởng siêu bảo thủ cứng rắn được định hình bởi người thầy, cựu Thủ tướng Shinzo Abe – lại không hề phá bỏ mà còn củng cố tích cực các cấu trúc gia trưởng và bảo thủ đã ăn sâu của Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền. Theo cách này, chức thủ tướng của Takaichi sẽ không phải là một đột phá cấp tiến mà là một phép thử quan trọng xem liệu một phụ nữ có thể đạt được quyền lực thực sự ở Nhật Bản hay không, chỉ bằng cách thể hiện “sự trung thành tuyệt đối” với những giá trị truyền thống, cốt lõi nhất của LDP. Continue reading “Chân dung Sanae Takaichi – nữ thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản”

Thêm một vị tướng Trung Quốc bị thanh trừng trước thềm Hội nghị Trung ương 4

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “A storm of PLA purges rages on ahead of key party meeting,” Nikkei Asia, 02/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Tập Cận Bình sẽ duy trì cân bằng quyền lực trong quân đội Trung Quốc như thế nào?

Làn sóng thanh trừng đang diễn ra trong Quân Giải phóng Nhân dân, lực lượng quân đội hùng mạnh của Trung Quốc, vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại vào thời điểm chính trị nhạy cảm này, trước thềm một cuộc họp quan trọng của Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Hội nghị trung ương bốn của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 20 sẽ được tổ chức tại Bắc Kinh từ ngày 20 đến ngày 23 tháng 10 tới, quy tụ khoảng 200 ủy viên từ khắp cả nước. Continue reading “Thêm một vị tướng Trung Quốc bị thanh trừng trước thềm Hội nghị Trung ương 4”

Cuộc chiến TikTok 14 tỷ USD của Trump tác động đến châu Á ra sao?

Nguồn: Akhmad Hanan, “How Trump’s $14 billion TikTok tug-of-war affects Asia”, The Interpreter, 01/10/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Khi Tổng thống Donald Trump ký sắc lệnh vào ngày 25 tháng 9 buộc nền tảng mạng xã hội TikTok phải bán lại mảng kinh doanh tại Mỹ, ông không chỉ đơn thuần giải quyết một tranh cãi công nghệ nội bộ, mà còn kéo ứng dụng được tải về nhiều nhất thế giới vào trung tâm của cuộc đấu quyền lực giữa các cường quốc. Trong nhiều năm, Washington đã cảnh báo rằng TikTok, thuộc sở hữu của công ty ByteDance của Trung Quốc, gây ra rủi ro an ninh quốc gia. Thay vì cấm hoàn toàn, Nhà Trắng đã đưa ra một giải pháp thỏa hiệp: cho phép các nhà đầu tư Mỹ đứng đầu là Oracle, Silver Lake và MGX tiếp quản một phần, hiện họ đang nắm giữ 45% cổ phần của TikTok tại Mỹ. Continue reading “Cuộc chiến TikTok 14 tỷ USD của Trump tác động đến châu Á ra sao?”

Người Trung Quốc nói về ba mối lo tiềm ẩn sau vẻ hào nhoáng của kinh tế Việt Nam

Nguồn: Chiêm Sử, 越南“世界工厂”光环松动?三大隐忧撕开光鲜表象, Wangyi, 02/10/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Trong những năm gần đây, Việt Nam là điểm đến rất được ưa chuộng trong lĩnh vực sản xuất xuất khẩu, đặc biệt là dệt may và điện tử, và nước này cũng ngày càng có vị thế cao hơn trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Châu Âu và Mỹ đều coi Việt Nam là đối tác kinh tế và thương mại quan trọng, đồng thời gọi Việt Nam là quốc gia hưởng lợi lớn nhất từ ​​chiến lược “Trung Quốc +1”. Cũng không ít người Trung Quốc cho rằng Việt Nam chính là “mỏ vàng tiếp theo”.

Tuy nhiên, thành thật mà nói, sẽ là vô ích nếu chỉ nhìn vào số liệu xuất khẩu đẹp đẽ. Tôi đã xem xét tình hình gần đây và nhận thấy kinh tế Việt Nam đang ẩn chứa rất nhiều vấn đề, chứ không hề suôn sẻ như vẻ bề ngoài. Continue reading “Người Trung Quốc nói về ba mối lo tiềm ẩn sau vẻ hào nhoáng của kinh tế Việt Nam”

‘Siêu Sparta’ là chiến lược tồi tệ với Israel

Nguồn: Irad Malkin, “‘Super-Sparta’ Is Bad History and Bad Strategy,” Foreign Policy, 23/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Mô hình Sparta đã không hiệu quả với Sparta, và tình hình sẽ còn tệ hơn với Israel.

“Chúng tôi, những người Do Thái, vẫn còn đây, nhưng người Hy Lạp cổ đại ở đâu rồi?”

10 năm trước, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã hỏi tôi, một sử gia cổ điển, câu hỏi này khi chúng tôi gặp nhau tại một lễ trao giải quốc gia. 10 năm sau, dường như ông ấy đã tìm ra câu trả lời.

Tuần trước, Netanyahu viện dẫn hình ảnh Hy Lạp cổ đại để đưa ra lời cảnh báo nghiêm khắc cho đất nước mình. Trích dẫn sự thù địch ngày càng gia tăng của châu Âu, ảnh hưởng của các nhóm Hồi giáo cực đoan đối với chính sách đối ngoại của châu Âu, và những gì ông mô tả là các chiến dịch thông tin sai lệch trên mạng xã hội do Qatar tài trợ, Netanyahu lập luận rằng Israel đang phải đối mặt với sự cô lập quốc tế ngày càng tăng, và giải pháp của ông là chuẩn bị cho một thực tế kinh tế và chiến lược mới. Continue reading “‘Siêu Sparta’ là chiến lược tồi tệ với Israel”

Liệu thị trường bất động sản Việt Nam có rơi vào khủng hoảng?

Tác giả: Lê Hồng Hiệp

Có nhiều yếu tố đằng sau sự tăng trưởng nóng của thị trường bất động sản Việt Nam, trong đó chính sách tiền tệ nới lỏng đóng vai trò chủ chốt. Tuy nhiên, chính phủ vẫn chưa muốn thắt chặt chính sách tiền tệ vì cả lý do chính trị lẫn kinh tế.

Trong hai năm qua, thị trường nhà ở tại các thành phố lớn của Việt Nam đã chứng kiến ​​sự bùng nổ. Trong quý II năm nay, giá căn hộ tại Hà Nội đã tăng 33% so với cùng kỳ năm trước, đạt trung bình 3.000 đô la Mỹ mỗi mét vuông. Xu hướng tương tự cũng được ghi nhận tại Thành phố Hồ Chí Minh, nơi mà theo báo cáo của Cushman & Wakefield, giá sơ cấp trung bình của các dự án căn hộ mới trong quý I năm 2025 đạt 4.691 đô la Mỹ mỗi mét vuông, tăng 47% so với cùng kỳ năm trước. Continue reading “Liệu thị trường bất động sản Việt Nam có rơi vào khủng hoảng?”

Chiến lược chống Trung Quốc mà Lầu Năm Góc còn thiếu

Nguồn: Seth G. Jones, “The Pentagon’s Missing China Strategy”, Foreign Affairs, 26/09/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Vào giữa những năm 2010, các quan chức Lầu Năm Góc đã cảm thấy báo động trước những tiến bộ quân sự mà Trung Quốc và Nga đang đạt được. Cả hai quốc gia này đều đầu tư vào các năng lực tác chiến mạng, không gian và tác chiến điện tử, cũng như vũ khí dẫn đường chính xác và vũ khí tầm xa trên mặt đất. Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Work đặc biệt lo ngại về Trung Quốc, quốc gia mà ông xác định là đang cố gắng đạt được sự cân bằng với Mỹ về công nghệ quân sự. Trung Quốc đã phát triển DF-21D, một tên lửa đạn đạo chống hạm có tầm bắn gần 1.000 dặm, được mệnh danh là “sát thủ tàu sân bay”, gây ra mối đe dọa cho các tàu của Mỹ—bao gồm cả tàu sân bay—ở Thái Bình Dương. Đã đến lúc, Work và những người khác ở Lầu Năm Góc kết luận, phải hình dung ra một cuộc chiến ở Thái Bình Dương có thể sẽ trông như thế nào và xem xét cách Mỹ sẽ giành chiến thắng. Continue reading “Chiến lược chống Trung Quốc mà Lầu Năm Góc còn thiếu”

ASEAN cần sớm có thỏa thuận về vũ khí tự hành tích hợp AI

Tác giả: Ngô Di Lân

Các vụ đụng độ gần đây tại khu vực biên giới Campuchia – Thái Lan đã kết thúc bằng những cuộc gặp mặt trực tiếp giữa lãnh đạo hai bên và một thỏa thuận ngừng bắn. Tuy nhiên, cần hình dung một kịch bản trong tương lai, trong đó các loại đạn tuần kích (loitering munition) có khả năng hoạt động liên tục trên không và robot bắt đầu xuất hiện trong các cuộc giao tranh. Khoảng thời gian từ lúc phát hiện mục tiêu cho đến khi khai hỏa có thể chỉ diễn ra trong ít giây, gần như không còn đủ thời gian để con người kịp thời can thiệp. Đây chính là nguy cơ mà khu vực Đông Nam Á đang phải đối mặt, khi các hệ thống vũ khí tự hành tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng trở nên rẻ hơn, mạnh mẽ hơn và dễ dàng triển khai hơn tại các điểm nóng, nơi những sai lầm trong tính toán là điều khó tránh khỏi. Continue reading “ASEAN cần sớm có thỏa thuận về vũ khí tự hành tích hợp AI”

Nhật Bản: Triển vọng bầu cử lãnh đạo Đảng Dân chủ Tự do và tác động

Nguồn: William Sposato,As Another Leadership Election Looms, Japan’s Real Bosses Take Stock,” Foreign Policy, 30/09/2025 

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng 

Các nhà lãnh đạo trên danh nghĩa chỉ đóng vai trò thứ yếu so với quyền lực của đảng – nhưng hệ thống này dường như đang lung lay. 

Việc Thủ tướng Shigeru Ishiba tuyên bố từ chức đã đẩy chính phủ Nhật Bản vào một vòng hỗn loạn mới – ngay ở thời điểm mà trật tự toàn cầu hỗn loạn cần một phản ứng ổn định từ Tokyo. 

Ishiba cho biết ông từ chức để nhận trách nhiệm về kết quả đáng thất vọng của Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền trong cuộc bầu cử Thượng viện hồi tháng 7. Ông đang tiếp bước nhiều nhà lãnh đạo tiền nhiệm, bao gồm Thủ tướng Taro Aso, người từ chức sau thất bại tại Quốc hội năm 2009, và Shinzo Abe, người từ chức sau nhiệm kỳ đầu tiên vì kết quả bầu cử ảm đạm tương tự. Tuy nhiên, những thất bại như vậy không phải là vĩnh viễn trong chính trường Nhật Bản. Abe đã trở lại vào năm 2012 và nắm quyền thêm gần tám năm, trở thành thủ tướng tại vị lâu nhất trong lịch sử đất nước.  Continue reading “Nhật Bản: Triển vọng bầu cử lãnh đạo Đảng Dân chủ Tự do và tác động”

Sau Putin, liệu Netanyahu có phải là người tiếp theo bị Trump quay lưng?

Nguồn: Daniel Byman, “After Trump Turned on Putin, Is Netanyahu Next?”, Foreign Policy, 26/09/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Trong đường lối đối ngoại “Nước Mỹ trên hết” của Tổng thống Donald Trump, Israel có thể được xem là một ngoại lệ, một quốc gia nhận được sự hỗ trợ ngay cả khi các chính sách của nước này đi chệch khỏi lợi ích của Mỹ—hoặc sở thích cá nhân của chính tổng thống. Các nhà lãnh đạo Israel thích nói về những giá trị chung mà hai nước chia sẻ, điều này chắc chắn là một phần của lời giải thích. Nhưng cũng có những lý do khác. Continue reading “Sau Putin, liệu Netanyahu có phải là người tiếp theo bị Trump quay lưng?”

Đông Nam Á đang ngày càng chia rẽ?

Nguồn: Susannah Patton, “The Two Southeast Asias,” Foreign Affairs, 25/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Các quốc gia lục địa và hải đảo trong khu vực đang ngày càng chia rẽ với nhau.

Các nhà hoạch định chính sách và học giả phương Tây thường xem Đông Nam Á là một khu vực thống nhất, nhưng trên thực tế, khu vực này luôn bị chia cắt. 700 triệu người Đông Nam Á đang nói hàng trăm ngôn ngữ và theo nhiều tôn giáo khác nhau, và 11 quốc gia trong khu vực cũng có sự khác biệt về hệ thống chính trị, kích thước, đặc điểm địa lý, và trình độ phát triển kinh tế. Trong suốt Chiến tranh Lạnh, Đông Nam Á bị chia thành hai khối: năm thành viên sáng lập Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) – Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, và Thái Lan – liên minh với Mỹ, trong khi ba nước Đông Dương – Campuchia, Lào, và Việt Nam – liên minh với Trung Quốc hoặc Liên Xô. Continue reading “Đông Nam Á đang ngày càng chia rẽ?”

Tại sao Tập Cận Bình chấp nhận Kim Jong Un là đối tác ngang hàng lúc này?

Nguồn:  Why Xi Jinping now accepts Kim Jong Un at the grown-ups’ table”, The Economist, 25/09/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Có một không khí hoạt động sôi nổi bất thường ở Đồ Môn, một thành phố nhỏ của Trung Quốc nằm ở biên giới với Bắc Triều Tiên. Khi chúng tôi đến thăm trong những ngày gần đây, có thể thấy các công nhân xây dựng và cần cẩu đang làm việc tại các trung tâm hải quan và nhập cảnh ở cuối một cây cầu xuyên biên giới mới. Ở những nơi khác dọc biên giới, những nỗ lực tương tự đã bắt đầu từ nhiều tháng trước khi Kim Jong Un, nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên, tham dự một cuộc duyệt binh ở Bắc Kinh vào đầu tháng 9. Và công việc đã tiếp tục được đẩy nhanh trong những tuần sau đó, khi Trung Quốc chuẩn bị khôi phục thương mại xuyên biên giới, bất chấp các lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc nhằm kiềm chế chương trình vũ khí hạt nhân của Bắc Triều Tiên. Continue reading “Tại sao Tập Cận Bình chấp nhận Kim Jong Un là đối tác ngang hàng lúc này?”

Brazil cần cải cách ruộng đất để thoát cảnh đói nghèo

Nguồn: João Pedro Stédile, 若昂·佩德罗·斯特迪勒:在巴西所有需要的变革中,最迫切的是土改, Guancha, 23/09/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Năm 2025, Brazil – một cường quốc về xuất khẩu lương thực – một lần nữa được xóa khỏi “Bản đồ đói nghèo thế giới” của Liên Hợp Quốc, đánh dấu một cột mốc quan trọng mới trong cuộc chiến chống đói nghèo của quốc gia này. Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra câu hỏi: Tình hình an ninh lương thực của Brazil thực sự ra sao? Tại sao ở một cường quốc xuất khẩu lương thực hàng đầu lại có nhiều người phải chịu cảnh đói nghèo đến vậy?

Về vấn đề này, Guancha đã liên hệ với João Pedro Stédile – lãnh đạo Phong trào Công nhân Nông thôn Brazil (MST) – để lắng nghe chia sẻ của ông từ góc nhìn của Brazil về tác động của một thế giới bất công đối với nền kinh tế Brazil, cũng như những triển vọng hướng tới con đường cải cách trong tương lai của quốc gia này. Continue reading “Brazil cần cải cách ruộng đất để thoát cảnh đói nghèo”

Lý do các chính trị gia Mỹ cứng rắn với Trung Quốc thích bàn về AI

Nguồn: James Palmer, “Why China Hawks Love Talking About AI”, Foreign Policy, 23/09/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Không phải là lĩnh vực then chốt nhất trong cuộc đua công nghệ Mỹ Trung, thế nhưng trí tuệ nhân tạo lại nhận được nhiều sự chú ý nhất tại Washington.

Chào mừng đến với mục Điểm tin Trung Quốc của tạp chí Foreign Policy. Hàng tuần, chúng tôi thường cập nhật những diễn biến mới nhất trong quan hệ Mỹ – Trung cùng các chủ đề khác. Nhưng tuần này, chúng ta hãy tạm ngưng để bàn đến một xu hướng lớn hơn: trí tuệ nhân tạo (AI) và lý do tại sao AI lại thay những lĩnh vực khác trong cuộc cạnh tranh công nghệ Mỹ – Trung để trở thành nỗi ám ảnh với những người có lập trường cứng rắn với Trung Quốc. Continue reading “Lý do các chính trị gia Mỹ cứng rắn với Trung Quốc thích bàn về AI”

Mỹ đã hiểu sai Trung Quốc như thế nào?

Nguồn: David C. Kang, Jackie S.H. Wong, và Zenobia T. Chan, “What China Doesn’t Want,” Foreign Affairs, 19/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Mục tiêu cốt lõi của Bắc Kinh là rõ ràng – và hạn chế.

Hiện nay, trong giới hoạch định chính sách ở Washington, nhiều người cho rằng Trung Quốc muốn thay thế Mỹ trở thành siêu cường thống trị toàn cầu và muốn mở rộng lãnh thổ một cách hung hăng. Cả Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa đều đồng thuận với suy nghĩ này. Elbridge Colby, cố vấn cho Lầu Năm Góc với tư cách là Thứ trưởng Quốc phòng phụ trách chính sách của Tổng thống Donald Trump, viết rằng: nếu Trung Quốc kiểm soát Đài Loan, đó sẽ là bàn đạp để mở rộng tầm ảnh hưởng sang Philippines và Việt Nam. Rush Doshi, quan chức cấp cao phụ trách Trung Quốc và Đài Loan tại Hội đồng An ninh Quốc gia dưới thời Tổng thống Joe Biden và là một trong những kiến trúc sư của chính sách đối với Trung Quốc thời Biden, lập luận rằng Trung Quốc đã và đang chơi đường dài để thay thế Mỹ trở thành nhà lãnh đạo thế giới. Sự đồng thuận lưỡng đảng này đã góp phần định hình chính sách Trung Quốc của Mỹ, hiện tập trung vào chiến tranh, răn đe quân sự, và phân tách. Continue reading “Mỹ đã hiểu sai Trung Quốc như thế nào?”

Tác động bên ngoài góp phần lý giải hỗn loạn ở các nước Nam Á?

Nguồn: Nilanthi Samaranayake, “The outside-in story that helps explain turmoil in Nepal, Bangladesh, and Sri Lanka”, The Interpreter, 23/09/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Nepal vừa trải qua các cuộc biểu tình lịch sử dẫn đến lật đổ chính phủ. Sri Lanka vào năm 2022 và Bangladesh vào năm 2024 cũng trải qua các cuộc biểu tình lật đổ các nhà lãnh đạo của họ. Đó là những cuộc nổi dậy ở ba trong năm quốc gia nhỏ ở Nam Á giáp với Ấn Độ. Tại sao lại như vậy?

Trong khi Bangladesh, Bhutan, Maldives, Nepal và Sri Lanka đều là những quốc gia độc nhất, họ cũng có một số đặc điểm tương tự nhau. Tất cả đều có vị trí chiến lược, thường xuyên thu hút sự chú ý vì mối quan hệ với Trung Quốc và Mỹ, và đã tiến hành các cuộc bầu cử dân chủ kể từ năm 2008. Đến năm 2020, cả năm quốc gia đều đã phát triển nền kinh tế của mình lên ít nhất là mức thu nhập trung bình thấp, theo Ngân hàng Thế giới. Continue reading “Tác động bên ngoài góp phần lý giải hỗn loạn ở các nước Nam Á?”

ASEAN trong “ghế lái” cấu trúc an ninh khu vực: Cơ hội và thách thức cho quan hệ Việt – Nga

Tác giả: Nguyễn Thị Hoài Thương

1. Vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc an ninh khu vực.

Trong bối cảnh cạnh tranh nước lớn ngày càng gay gắt, Đông Nam Á nổi lên như một khu vực chiến lược quan trọng. Tại đây, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) khẳng định “vai trò trung tâm” (ASEAN Centrality) không phải bằng sức mạnh quân sự, mà bằng khả năng quy tụ, điều phối và kiến tạo luật chơi. Nguyên tắc này được thể hiện trong các văn kiện nền tảng như Hiến chương ASEAN và Tầm nhìn ASEAN về Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, đồng thời vận hành qua một mạng lưới cơ chế đa tầng như Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) hay Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+). Continue reading “ASEAN trong “ghế lái” cấu trúc an ninh khu vực: Cơ hội và thách thức cho quan hệ Việt – Nga”