20/12/1957: Elvis Presley nhận giấy gọi nhập ngũ

Nguồn: Elvis Presley is drafted, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1957, khi đang nghỉ Lễ Giáng sinh tại Graceland, trong dinh thự mà ông mới mua ở Tennessee, ngôi sao nhạc rock-and-roll Elvis Presley đã nhận được thông báo nhập ngũ của Quân đội Mỹ.

Với phong cách trình diễn khêu gợi – một phóng viên gọi ông là “Elvis the Pelvis” (Elvis lắc hông) – sở hữu một bộ phim ăn khách, Love Me Tender, và hàng loạt đĩa đơn nổi tiếng, gồm Heartbreak Hotel, Blue Suede Shoes, Hound Dog Don’t Be Cruel, Presley đã trở thành một biểu tượng quốc gia, và là ngôi sao nhạc rock-and-roll chân chính đầu tiên trên thế giới, ngay từ cuối năm 1956. Continue reading “20/12/1957: Elvis Presley nhận giấy gọi nhập ngũ”

05/01/1957: Eisenhower đề xuất chính sách mới ở Trung Đông

Nguồn: Eisenhower proposes new Middle East policy, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1957, trước tình hình ngày càng căng thẳng ở Trung Đông, Tổng thống Dwight D. Eisenhower đã đưa ra một đề xuất với Quốc hội Mỹ trong đó kêu gọi một chính sách mới chủ động hơn trong khu vực này. “Học thuyết Eisenhower,” như tên gọi sau này của nó, đã biến Trung Đông trở thành một chiến trường Chiến tranh Lạnh.

Người Mỹ tin rằng tình hình ở Trung Đông đã ngày càng xuống cấp nghiêm trọng trong năm 1956, và nhà lãnh đạo Ai Cập Gamal Nasser được cho là người chịu trách nhiệm chính. Mỹ viện đến chủ nghĩa dân tộc chống Phương Tây của Nasser và quan hệ ngày càng chặt chẽ của ông với Liên Xô để biện minh cho việc nước này rút lại viện trợ xây dựng đập Aswan trên sông Nile vào tháng 07/1956. Chưa đầy một tháng sau, Nasser đã giành quyền kiểm soát Kênh đào Suez. Hành động này châm ngòi cho một cuộc tấn công phối hợp của quân đội Pháp, Anh và Israel vào Ai Cập, trong khoảng cuối tháng 10. Đột nhiên, Trung Đông có khả năng trở thành nơi diễn ra Thế chiến III. Continue reading “05/01/1957: Eisenhower đề xuất chính sách mới ở Trung Đông”

03/11/1957: Liên Xô đưa sinh vật đầu tiên lên vũ trụ

Nguồn: Soviet Union launches a dog into space, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1957, Liên Xô đã thành công trong việc đưa sinh vật đầu tiên vào không gian – một con chó tên là Laika – trên tàu vũ trụ Sputnik 2.

Laika, cô chó lai giống husky Siberia, vốn là một con chó hoang sống trên đường phố Moskva trước khi ‘gia nhập’ chương trình không gian của Liên Xô. Laika đã sống sót trong vài ngày trên vệ tinh Trái Đất nhân tạo thứ hai của Liên Xô, duy trì sự tồn tại của mình bằng một hệ thống hỗ trợ sự sống cực kỳ phức tạp. Các điện cực gắn trên cơ thể nó cung cấp cho các nhà khoa học trên mặt đất những thông tin quan trọng về ảnh hưởng sinh học của việc du hành vũ trụ. Laika chết sau khi hệ thống hỗ trợ sự sống hết năng lượng. Continue reading “03/11/1957: Liên Xô đưa sinh vật đầu tiên lên vũ trụ”

15/11/1957: Khrushchev thách Hoa Kỳ ‘thi phóng tên lửa’

Nguồn: Nikita Khrushchev challenges United States to a missile “shooting match”, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1957, trong cuộc phỏng vấn với một phóng viên Mỹ, nhà lãnh đạo Liên Xô Nikita Khrushchev đã tuyên bố Liên Xô có ưu thế về tên lửa hơn so với Mỹ và thách thức Mỹ tham gia một “cuộc thi phóng tên lửa” để chứng minh khẳng định của mình. Cuộc phỏng vấn đã làm gia tăng nỗi sợ của Hoa Kỳ rằng họ đang tụt lại phía sau Liên Xô trong cuộc chạy đua vũ trang.

Cuộc phỏng vấn là một ví dụ điển hình cho sự kết hợp thường thấy giữa vẻ huênh hoang hiếu chiến và việc kêu gọi “chung sống hòa bình” với phương Tây của Khrushchev vào cuối những năm 1950. Ông khoe khoang về ưu thế tên lửa của Liên Xô và cho rằng Hoa Kỳ không sở hữu tên lửa đạn đạo xuyên lục địa: “Nếu họ có thì họ đã phóng vệ tinh nhân tạo của riêng mình rồi.” Sau đó, ông đưa ra lời thách thức: “Hãy cùng tham gia một cuộc thi phóng tên lửa ôn hòa như một trận đấu súng, và họ sẽ trông thấy sức mạnh của chúng ta.” Continue reading “15/11/1957: Khrushchev thách Hoa Kỳ ‘thi phóng tên lửa’”

02/05/1957: Joseph McCarthy qua đời

Nguồn: Joseph McCarthy dies, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1957, sau một thời gian chống chọi với bệnh nặng do chứng nghiện rượu, Thượng nghị sĩ Joseph McCarthy (Đảng Cộng hoà, bang Wisconsin) đã qua đời ở tuổi 48. McCarthy là nhân vật chủ chốt trong cơn cuồng loạn bao trùm nước Mỹ trong những năm sau Thế chiến II, được biết đến với cái tên khét tiếng – “Nỗi sợ Cộng sản” (Red Scare).

McCarthy sinh tại một thị trấn nhỏ ở Wisconsin vào năm 1908. Năm 1942, ông gia nhập Thủy quân Lục chiến và phục vụ ở Thái Bình Dương trong Thế chiến II. Ông trở về vào năm 1944 và quyết định bắt đầu sự nghiệp chính trị. Continue reading “02/05/1957: Joseph McCarthy qua đời”

12/07/1957: Tổng thống Mỹ đầu tiên di chuyển bằng trực thăng

Nguồn: Eisenhower takes first presidential ride in a helicopter, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1957, Dwight D. Eisenhower trở thành Tổng thống Mỹ đầu tiên sử dụng phương tiện tiên tiến mới nhất trong công nghệ hàng không: trực thăng.

Mặc dù các máy bay trực thăng quân sự thử nghiệm đã được đưa vào kiểm tra từ năm 1947, nhưng phải đến 10 năm sau, Tổng thống mới xem xét sử dụng cỗ máy mới cho những chuyến đi ngắn và chính thức, đến hoặc đi từ Nhà Trắng. Eisenhower đề xuất ý tưởng này cho Cơ quan Mật vụ, vốn là những người đã phê chuẩn phương thức vận tải mới, cho rằng nó an toàn hơn và hiệu quả hơn so với xe limousine truyền thống. Phi đội HMX-1 Nighthawks phục vụ Tổng thống ban đầu được điều hành bởi Quân đội và Thủy quân Lục chiến phối hợp. Kể từ năm 1976, Thủy quân Lục chiến tiếp quản tất cả các hoạt động trực thăng. Continue reading “12/07/1957: Tổng thống Mỹ đầu tiên di chuyển bằng trực thăng”

03/07/1957: Khrushchev củng cố quyền lực

Nguồn: Khrushchev consolidates his power, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1957, Nikita Khrushchev lên nắm quyền kiểm soát tại Liên Xô sau khi đã dàn xếp để loại bỏ những đối thủ nặng ký nhất của mình khỏi các vị trí quan trọng trong chính phủ. Hành động của Khrushchev làm hài lòng nước Mỹ vốn coi ông như một nhân vật ôn hòa hơn trong chính phủ cộng sản Nga.

Khrushchev đã tham gia tranh giành quyền kiểm soát Liên Xô kể từ sau cái chết của nhà độc tài lâu năm Joseph Stalin vào tháng 03/1953. Sau khi Stalin qua đời, Liên Xô được cai trị bởi một Đoàn chủ tịch (presidium) gồm 10 thành viên. Khrushchev chỉ là một thành viên trong hội đồng này, nhưng chỉ trong vòng bốn năm, ông đã dần dần nắm quyền kiểm soát toàn bộ. Continue reading “03/07/1957: Khrushchev củng cố quyền lực”

25/03/1957: Cộng đồng Kinh tế châu Âu ra đời

_69387384_69387008

Nguồn:Common Market founded,” History.com (truy cập ngày 24/03/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày 25 tháng 3 năm 1957, Pháp, Tây Đức, Ý, Hà Lan, Bỉ, và Luxembourg đã ký một hiệp ước tại Roma, thành lập nên Cộng đồng Kinh tế châu Âu (EEC), còn được gọi là Thị trường chung (Common Market). Đi vào hoạt động từ tháng 1 năm 1958, EEC là một bước tiến quan trọng trong phong trào liên minh kinh tế và chính trị của châu Âu.

Đến năm 1950, những thế kỷ châu Âu chiếm ưu thế trên thế giới rõ ràng là đã đến hồi kết thúc. Các thị trường quốc gia của châu Âu, vốn tách biệt với nhau bởi những quy định pháp luật về thương mại cổ xưa, không còn phù hợp với thị trường khổng lồ mà Hoa Kỳ được hưởng. Và từ phía Đông của châu Âu, Liên Xô đang dần nổi lên với các nhà lãnh đạo cộng sản chỉ huy những nguồn lực kinh tế khổng lồ và lãnh thổ rộng lớn dưới một chế độ độc đảng. Nhiều nhà lãnh đạo châu Âu cũng sợ rằng các cuộc xung đột giữa các quốc gia châu Âu có truyền thống thù địch như Pháp và Đức sẽ nối lại và làm suy yếu các nền kinh tế châu Âu hơn nữa. Continue reading “25/03/1957: Cộng đồng Kinh tế châu Âu ra đời”