13/05/1846: Quốc hội Mỹ tuyên chiến với Mexico

Nguồn: U.S. Congress declares war on Mexico, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1846, Quốc hội Mỹ đã bỏ phiếu với tỷ lệ áp đảo ủng hộ yêu cầu của Tổng thống James K. Polk, tuyên chiến với Mexico do tranh chấp về Texas.

Lo ngại nguy cơ chiến tranh, Mỹ đã kiềm chế không sáp nhập Texas sau khi bang này giành được độc lập từ Mexico vào năm 1836. Nhưng vào năm 1844, Tổng thống John Tyler đã tái khởi động các cuộc đàm phán với Cộng hòa Texas, mà đỉnh điểm là Hiệp ước Sáp nhập Texas. Continue reading “13/05/1846: Quốc hội Mỹ tuyên chiến với Mexico”

16/04/1947: Nổ phân bón khiến 581 người thiệt mạng ở Texas

Nguồn: Fertilizer explosion kills 581 in Texas, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1947, một vụ nổ kinh hoàng đã xảy ra trong quá trình chất phân bón lên tàu chở hàng Grandcamp tại một bến tàu ở Thành phố Texas, bang Texas. Gần 600 người đã thiệt mạng và hàng nghìn người khác bị thương, còn con tàu bị nổ tung thành từng mảnh.

Ammonium nitrate đã được Quân đội Mỹ sử dụng làm chất nổ trong Thế chiến II và sau khi chiến tranh kết thúc, người ta vẫn tiếp tục sản xuất loại hóa chất này vì nó được phép dùng làm phân bón. Tuy nhiên, các biện pháp phòng ngừa trong quá trình vận chuyển hóa chất đã trở nên lỏng lẻo hơn rất nhiều trong những năm sau chiến tranh. Continue reading “16/04/1947: Nổ phân bón khiến 581 người thiệt mạng ở Texas”

06/11/1528: Cabeza de Vaca đến Texas

Nguồn: Spanish explorer Cabeza de Vaca lands in Texas, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1528, nhà thám hiểm người Tây Ban Nha Alvar Nunez Cabeza de Vaca đã bị đắm tàu gần một hòn đảo cát thấp ngoài khơi Texas. Đói khát và tuyệt vọng, ông đã trở thành người châu Âu đầu tiên đặt chân lên vùng đất của bang Lone Star (Ngôi sao Cô đơn – biệt danh của bang Texas) trong tương lai.

Cuộc hành trình không định trước của Cabeza de Vaca đến Texas ngay từ đầu đã là một thảm họa. Một loạt các tai nạn thảm khốc và các cuộc tấn công của người Mỹ bản địa đã gây khó khăn cho 300 thành viên của đoàn thám hiểm khi họ khám phá phía bắc Florida. Continue reading “06/11/1528: Cabeza de Vaca đến Texas”

06/03/1836: Trận Alamo kết thúc

Nguồn: The Battle of the Alamo comes to an end, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1836, sau 13 ngày giao tranh gián đoạn, Trận Alamo đã đi đến kết thúc khủng khiếp, đánh dấu một thời điểm quan trọng trong Cách mạng Texas. Lực lượng Mexico đã thành công trong việc tái chiếm pháo đài, trong khi gần như toàn bộ 200 lính phòng vệ Texas – bao gồm cả anh hùng biên phòng Davy Crockett – đã thiệt mạng.

Trước đó 13 ngày, vào ngày 23/02, Tướng Mexico Antonio Lopez de Santa Anna đã ra lệnh bao vây Doanh trại Alamo (gần San Antonio ngày nay), nơi bị lực lượng nổi dậy Texas chiếm đóng từ tháng 12. Một đội quân hơn 1.000 lính Mexico bắt đầu tiến đến pháo đài tạm thời và bố trí pháo binh. Continue reading “06/03/1836: Trận Alamo kết thúc”

01/02/1861: Texas ly khai

Nguồn: Texas secedes, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1861, Texas trở thành tiểu bang thứ bảy ly khai khỏi Liên minh miền Bắc (Union) sau khi một đại hội tiểu bang bỏ phiếu với tỷ lệ 166: 8 ủng hộ hành động này.

Các đại biểu Texas đã bỏ phiếu rời Liên minh bất chấp sự phản đối từ Thống đốc đương nhiệm, Sam Houston. Bản thân Houston là một người trung thành ủng hộ Liên minh, vì thế chiến thắng của ông trong cuộc bầu cử thống đốc vào năm 1859 dường như gợi ý rằng Texas không chia sẻ tình cảm ly khai đang gia tăng ở các bang miền Nam khác. Continue reading “01/02/1861: Texas ly khai”

18/03/1937: Nổ khí đốt tự nhiên khiến gần 300 người Texas thiệt mạng

Nguồn: Natural gas explosion kills nearly 300 at Texas school, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1937, gần 300 học sinh ở Texas đã thiệt mạng khi một vụ nổ khí đốt tự nhiên xảy ra tại trường học.

Trường Hợp Nhất New London (Consolidated School of New London, Texas) nằm giữa một mỏ dầu và khí tự nhiên rộng lớn. Khu vực này có hơn 10.000 dàn khoan dầu, 11 trong số đó nằm ngay trên sân trường. Ngôi trường chỉ mới được xây dựng vào những năm 1930 với giá gần 1 triệu đô la và ngay từ khi thành lập, trường đã mua khí tự nhiên từ hãng Union Gas để phục vụ nhu cầu năng lượng của mình. Hóa đơn khí đốt tự nhiên của trường trung bình khoảng 300 đô la/tháng; tuy nhiên, các nhân viên của trường đã quyết định tiết kiệm tiền bằng cách sử dụng các đường ống khí ướt do Công ty Parade Oil điều hành nằm gần trường. Khí ướt là một loại khí kém ổn định và có nhiều tạp chất hơn so với khí tự nhiên thông thường. Vào thời điểm đó, việc những người sống gần các mỏ dầu sử dụng loại khí này không phải là chuyện hiếm. Continue reading “18/03/1937: Nổ khí đốt tự nhiên khiến gần 300 người Texas thiệt mạng”

19/06/1865: Chế độ nô lệ ở Mỹ được bãi bỏ

Nguồn: Abolition of slavery announced in Texas on Juneteenth, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1865 – ngày sau này được gọi là Juneteenth –  những người lính Liên bang miền Bắc đã đến Galveston, Texas và loan tin rằng Nội chiến Hoa Kỳ đã kết thúc và chế độ nô lệ ở Mỹ đã được bãi bỏ.

Là tên gọi kết hợp giữa tháng Sáu và ngày 19, Juneteenth đã trở thành ngày kỷ niệm sự kết thúc chế độ nô lệ ở Mỹ. Mặc dù Tuyên ngôn Giải phóng Nô lệ của Tổng thống Abraham Lincoln đã được ban hành từ hơn hai năm trước vào ngày 01/01/1863, song việc Liên bang miền Bắc không có hiện diện quân sự ở Texas đã khiến điều này khó thực thi. Continue reading “19/06/1865: Chế độ nô lệ ở Mỹ được bãi bỏ”

30/12/1853: Biên giới phía Nam nước Mỹ được thiết lập

Nguồn: Southern U.S. border established, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1853, James Gadsden, Đại sứ Mỹ tại Mexico và Antonio Lopez de Santa Anna, Tổng thống Mexico, đã ký kết Hiệp ước Gadsden (Gadsden Purchase) tại Mexico City. Hiệp ước này giải quyết tranh chấp về vị trí của biên giới Mexico phía tây El Paso, Texas, và thiết lập các ranh giới cuối cùng của miền Nam nước Mỹ. Với cái giá 15 triệu đô la, sau giảm còn 10 triệu, người Mỹ đã mua lại khoảng 30.000 dặm vuông đất ở phía nam, nơi mà nay chính là New Mexico và Arizona. Continue reading “30/12/1853: Biên giới phía Nam nước Mỹ được thiết lập”

13/10/1845: Cộng hòa Texas sáp nhập vào Mỹ

13-10-1845-texans-ratify-a-state-constitution-and-approve-annexation

Nguồn: Texans ratify a state constitution and approve annexation, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1845, các công dân của nước Cộng hòa Texas đã bỏ phiếu chấp nhận bản Hiến pháp mới, mà sau khi được Quốc Hội phê chuẩn sẽ biến Texas thành bang thứ 28 của Mỹ.

Dù họ đã chiến đấu để giành độc lập từ chính quốc là Mexico, người dân Texas từ lâu vẫn mong muốn trở thành một phần của Mỹ. Dưới sự lãnh đạo của Tổng thống đầu tiên của họ, Sam Houston, Texas đã tuyên bố độc lập khỏi Mexico vào năm 1836, đồng thời thể hiện mong muốn được sáp nhập vào Mỹ. Continue reading “13/10/1845: Cộng hòa Texas sáp nhập vào Mỹ”