Khởi đầu mới cho Trung Đông

Nguồn:A new beginning for the Middle East”, The Economist, 09/10/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Rất nhiều đời tổng thống Mỹ đã nỗ lực tìm kiếm một giải pháp đột phá cho cuộc xung đột dai dẳng giữa Israel và Palestine. Giờ đây, hai năm sau những hành động tàn bạo ngày 7 tháng 10 và sau những vòng giết chóc không ngừng ở Gaza, Donald Trump đã gia nhập danh sách nhỏ những người đã thành công. Thỏa thuận tạm thời giữa Israel và Hamas nhằm ngừng bắn và thả con tin mở ra một tầm nhìn mới cho Trung Đông. Tuy là con đường hẹp, nhưng đây là cơ hội tốt nhất để tạo ra hòa bình lâu dài kể từ Hiệp ước Oslo năm 1993 và 1995. Continue reading “Khởi đầu mới cho Trung Đông”

Loạt bài xã luận của Bắc Kinh tiết lộ các kế hoạch kinh tế lớn

Nguồn: Lizzi C. Lee và Shengyu Wang, “Beijing’s Coded Editorials Reveal Big Economic Plans,”Foreign Policy, 14/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Tờ Nhân dân Nhật báo đã vạch ra một kế hoạch lạc quan cho quá trình chuyển đổi công nghiệp.

Vào ngày 30/09, khi người dân Trung Quốc đang chuẩn bị cho kỳ nghỉ “Tuần lễ Vàng,” Nhân dân Nhật báo, tờ báo hàng đầu của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), đã khởi động một chiến dịch xã luận được tính toán kỹ lưỡng. Trong nhiều ngày liên tiếp, trang thứ hai của tờ báo, nơi dành riêng cho các bài bình luận mang tính thẩm quyền, đã đăng tải các bài xã luận với tiêu đề “Loạt bài đặc biệt về Kinh tế Trung Quốc dưới sự chỉ đạo của Tư tưởng Kinh tế Tập Cận Bình.” Mỗi bài đều được ký dưới bút danh Chung Tài Văn (Zhong Caiwen). Continue reading “Loạt bài xã luận của Bắc Kinh tiết lộ các kế hoạch kinh tế lớn”

16/10/1996: 84 người thiệt mạng tại một trận đấu vòng loại World Cup

Nguồn: Stampede kills 84 at World Cup match, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1996, vụ giẫm đạp của người hâm mộ bóng đá trước một trận đấu vòng loại World Cup tại Thành phố Guatemala đã khiến 84 người thiệt mạng và hơn 100 người khác bị thương nặng.

Đội tuyển quốc gia Guatemala dự kiến sẽ đối đầu Costa Rica vào tối thứ Tư tại Thành phố Guatemala. Khoảng 60.000 người hâm mộ, hầu hết mặc trang phục xanh và trắng theo màu sắc truyền thống của đất nước, đã đến sân vận động, nơi chỉ có sức chứa 45.000 người. Nguyên nhân là do những kẻ lừa đảo đã bán hàng nghìn vé giả cho sự kiện này. Continue reading “16/10/1996: 84 người thiệt mạng tại một trận đấu vòng loại World Cup”

Thế giới hôm nay: 16/10/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Donald Trump nói ông đã cho phép CIA tiến hành một chiến dịch bí mật tại Venezuela. Xác nhận thông tin từ tờ New York Times, ông nói: “Chúng tôi đang xem xét trên bộ, vì đã kiểm soát trên biển rất tốt rồi.” Ông Trump đã mở rộng chiến dịch chống các băng nhóm buôn ma túy ở vùng biển phía nam Caribe, nhưng từ chối tiết lộ liệu CIA có được phép “loại bỏ” nhà độc tài Nicolás Maduro hay không.

Các xe viện trợ đã bắt đầu đi vào Dải Gaza, nhưng Israel cho biết số lượng xe sẽ bị giảm hoặc viện trợ bị trì hoãn do Hamas chậm trao trả thi thể các con tin đã chết. Nhóm vũ trang này nói họ cần hỗ trợ để tìm kiếm những thi thể còn lại bị chôn vùi dưới đống đổ nát. Hamas đã trao trả 7 trong số 28 thi thể; hai thi thể được hồi hương hôm thứ Tư vẫn chưa được nhận dạng. Continue reading “Thế giới hôm nay: 16/10/2025”

Ba điều mà Thỏa thuận Gaza sẽ buộc Israel phải đối diện

Nguồn: Michael J. Koplow, “Three Reckonings the Gaza Deal Will Force,” Foreign Policy, 13/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Sau khi chiến tranh kết thúc, người Israel phải đối mặt với những câu hỏi khó khăn về quan hệ với các nhà lãnh đạo của họ, với người Palestine, và với Mỹ.

Thứ Năm tuần trước, người dân Israel thức dậy với một tin tức mà nhiều người đã tha thiết mong đợi được nghe suốt hai năm qua: Chính phủ Israel và Hamas đã đồng ý một thỏa thuận nhằm trao trả tất cả con tin Israel và chấm dứt chiến tranh ở Gaza.

Nếu thỏa thuận này được duy trì, nó sẽ mang lại kết thúc rất cần thiết cho cuộc xung đột bạo lực bắt đầu từ ngày 07/10/2023. Nhưng nó cũng sẽ buộc người Israel phải tính toán lại ba điều sẽ định hình tương lai của đất nước theo những cách dài lâu hơn. Continue reading “Ba điều mà Thỏa thuận Gaza sẽ buộc Israel phải đối diện”

Sự trở lại của chiến lược vũ khí hóa nạn đói

Nguồn: Alex de Waal, “The Return of the Starvation Weapon”, Foreign Affairs, 03/10/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Vào cuối tháng Tám, hai trong số các đánh giá khủng hoảng lương thực hàng đầu thế giới đã đi đến cùng một kết luận về những gì đang xảy ra ở Gaza: “nạn đói với bằng chứng hợp lý”. Một là Phân loại Giai đoạn An ninh Lương thực Tích hợp (IPC) trực thuộc Liên Hợp Quốc; đánh giá còn lại là Mạng lưới Hệ thống Cảnh báo Sớm Nạn đói (FEWS NET) có trụ sở tại Mỹ, một quan hệ đối tác của các cơ quan chính phủ trước đây thuộc Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID). Cả hai cơ quan đều sử dụng các tiêu chí nghiêm ngặt để phân loại năm cấp độ mất an ninh lương thực tăng dần, với “nạn đói” là tồi tệ nhất. Khi kết luận rằng Gaza đã đạt đến cấp độ 5, IPC còn lưu ý thêm rằng vì cuộc khủng hoảng này là “hoàn toàn do con người tạo ra, nên nó có thể bị ngăn chặn và đảo ngược”. Continue reading “Sự trở lại của chiến lược vũ khí hóa nạn đói”

Kế hoạch hòa bình thông qua sức mạnh của Đài Loan

Nguồn: Lâm Phi Phàm (Lin Fei-fan), “Taiwan’s Plan for Peace Through Strength,” Foreign Affairs, 09/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Đầu tư vào khả năng phục hồi có thể ngăn chặn Bắc Kinh như thế nào?

Vào tháng 07/2025, Đài Loan đã tiến hành một trong những cuộc tập trận quân sự quy mô lớn nhất trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, lần này, cuộc tập trận không diễn ra tại các bãi tập biệt lập mà tại trung tâm các thành phố của Đài Loan. Xe tăng di chuyển qua các đường phố đô thị, hơn 20.000 lính dự bị được huy động, và binh lính vận chuyển vũ khí thông qua hệ thống tàu điện ngầm và các cuộc tấn công mô phỏng nhắm vào cơ sở hạ tầng trọng yếu, bao gồm cả các điểm giao cắt sông nối liền trung tâm đô thị của Đài Bắc. Là một phần của cuộc tập trận, các nhà hoạch định đã thử nghiệm khả năng ứng phó của các cơ quan dân sự trong các tình huống khẩn cấp cực đoan, trong khi còi báo động không kích vang lên khiến đường phố vắng lặng. Các bãi đậu xe ngầm và nhà ga tàu điện ngầm được sử dụng làm hầm trú bom, còn trường học và trung tâm dân sự trở thành nơi trú ẩn cứu trợ và trung tâm y tế khẩn cấp. Cuộc tập trận cũng huy động các tổ chức phi chính phủ, lực lượng cứu hỏa và cảnh sát để hỗ trợ công tác hậu cần phân phối vật tư và nỗ lực bảo vệ cộng đồng. Chính phủ thậm chí còn ban hành các hướng dẫn phòng thủ dân sự được cập nhật liên tục, cung cấp cho công chúng các hướng dẫn về nơi trú ẩn và hướng dẫn an toàn trong các cuộc không kích. Continue reading “Kế hoạch hòa bình thông qua sức mạnh của Đài Loan”

14/10/1912: Theodore Roosevelt bị bắn ở Milwaukee

Nguồn: Theodore Roosevelt shot in Milwaukee, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1912, ngay trước khi có bài phát biểu vận động tranh cử tại Milwaukee, Wisconsin, ứng viên tổng thống Theodore Roosevelt đã bị chủ quán rượu John Schrank bắn ở cự ly gần khi đang chào đón công chúng trước Khách sạn Gilpatrick. Viên đạn cỡ nòng .32 của Schrank, nhắm thẳng vào tim của Roosevelt, đã không gây tử vong cho vị cựu tổng thống vì sức công phá của nó bị cản trở bởi một hộp đựng kính và một tập bản thảo trong túi áo khoác dày của Roosevelt – đó chính là tập bản thảo chứa bài phát biểu buổi tối của ông. Schrank ngay lập tức bị bắt giữ và được cho là đã đưa ra lý do rằng “bất kỳ người nào muốn có nhiệm kỳ thứ ba đều phải bị bắn.” Continue reading “14/10/1912: Theodore Roosevelt bị bắn ở Milwaukee”

Thế giới hôm nay: 14/10/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Donald Trump đã ký bản kế hoạch hòa bình Trung Đông của mình, với mục tiêu xây dựng trên nền tảng thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza để hướng tới ổn định khu vực. Tổng thống Mỹ vừa tham dự hội nghị thượng đỉnh tại Ai Cập cùng các nhà lãnh đạo từ châu Âu và các quốc gia Ả Rập, bao gồm Qatar. Tuy nhiên, ngay cả khi ông Trump ca ngợi “bình minh lịch sử” — và những con tin Israel cuối cùng được trả tự do — thì Hamas vẫn đang tìm cách khôi phục quyền kiểm soát của mình tại Gaza.

OpenAI thông báo sẽ mua chip trí tuệ nhân tạo có tổng mức tiêu thụ điện năng 10 gigawatt từ Broadcom. Hai công ty Mỹ sẽ cùng phát triển chip và công nghệ trung tâm dữ liệu đi kèm. Đây là thương vụ mới nhất trong chuỗi thỏa thuận hạ tầng AI mà nhà phát triển ChatGPT đã ký kết, sau các thỏa thuận tương tự với AMD và Nvidia. Cổ phiếu của Broadcom đã tăng gần 10% sau thông báo này. Continue reading “Thế giới hôm nay: 14/10/2025”

Cuộc chiến đất hiếm Mỹ-Trung: Sự ‘chen chân’ của Pakistan và nước đi của Trung Quốc

Nguồn: Mộng Toàn Thì Thượng Thuyết, 中美稀土交锋正激烈,巴铁竟成特朗普“神助攻”?中方果断反制!, Sohu, 12/10/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Trong những năm gần đây, căng thẳng thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ không ngừng leo thang, đặc biệt là về tài nguyên đất hiếm – thứ vốn đã trở thành tâm điểm trong cuộc đối đầu giữa hai nước. Mặc dù tên gọi nghe có vẻ đơn giản, nhưng đất hiếm lại đóng vai trò rất quan trọng trong các ngành công nghiệp công nghệ cao và quân sự, từ pin điện thoại thông minh cho đến động cơ của máy bay chiến đấu đều không thể thiếu đất hiếm. Mỹ từ lâu đã phụ thuộc vào nguồn cung đất hiểm từ Trung Quốc – quốc gia kiểm soát khoảng 90% công suất tinh chế đất hiếm toàn cầu. Do đó, khi Trung Quốc hạn chế xuất khẩu đất hiếm, Mỹ đã phản ứng vô cùng gay gắt. Continue reading “Cuộc chiến đất hiếm Mỹ-Trung: Sự ‘chen chân’ của Pakistan và nước đi của Trung Quốc”

Thế giới hôm nay: 13/10/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Ai Cập cho biết sẽ tổ chức một “hội nghị thượng đỉnh hòa bình” với sự tham dự của hơn 20 nhà lãnh đạo thế giới vào thứ Hai. Donald Trump sẽ đồng chủ trì cuộc họp sau chuyến thăm Israel, nơi ông sẽ có bài phát biểu trước quốc hội. Trước đó, Hamas xác nhận họ sẽ trả tự do cho 20 con tin Israel còn sống đang bị giam giữ ở Gaza cũng vào thứ Hai. Hiện các quan chức Palestine cho biết khoảng 500.000 người dân Gaza đã quay trở lại khu vực phía bắc của vùng lãnh thổ kể từ thứ Sáu.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã trao đổi với ông Trump trong hai ngày liên tiếp về việc mua vũ khí tầm xa. Gần đây, chính quyền Trump cho biết có thể cung cấp cho Ukraine tên lửa hành trình Tomahawk. Trước đó, người phát ngôn Điện Kremlin, Dmitry Peskov, đã nói “vấn đề Tomahawk là điều cực kỳ đáng lo ngại” đối với Nga, đồng thời cảnh báo rằng “căng thẳng đang leo thang từ mọi phía.” Continue reading “Thế giới hôm nay: 13/10/2025”

Công nghệ dân sự đang hỗ trợ quân đội Trung Quốc

Nguồn: Cole McFaul và Sam Bresnick, “Civilian Tech Is Powering China’s Military,” Foreign Policy, 07/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Những lợi ích mà Bắc Kinh đạt được cuối cùng có thể làm xói mòn lợi thế chiến trường của Washington.

Trung Quốc đã trở thành thế lực thống trị trong các công nghệ mới nổi. Họ là siêu cường năng lượng tái tạo, đang kiểm soát thị trường máy bay không người lái thương mại toàn cầu, và đã lắp đặt số lượng robot công nghiệp nhiều hơn phần còn lại của thế giới cộng lại. Đồng thời, Trung Quốc cũng dồn nguồn lực để vượt mặt Mỹ trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Continue reading “Công nghệ dân sự đang hỗ trợ quân đội Trung Quốc”

Cuộc chiến quyền lực Mỹ-Trung nóng lên trước thềm thượng đỉnh APEC

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “US-China power game heats up ahead of APEC summit,” Nikkei Asia, 09/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Hàn Quốc mắc kẹt ở giữa khi chuẩn bị tổ chức cuộc họp khu vực.

Mỹ và Trung Quốc đang bị khóa chặt vào một trò chơi bá quyền ngày càng nguy hiểm trước thềm Hội nghị Thượng đỉnh Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương APEC tại Gyeongju, Hàn Quốc, vào ngày 31/10 và 01/11 sắp tới.

Và bất chấp bản chất hậu trường của trò chơi, chính quyền của Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung, người sẽ chủ trì cuộc họp, cũng bị cuốn vào một cuộc cạnh tranh ngoại giao. Continue reading “Cuộc chiến quyền lực Mỹ-Trung nóng lên trước thềm thượng đỉnh APEC”

12/10/1972: Bạo lực chủng tộc bùng phát trên tàu Hải quân Mỹ

Nguồn: Racial violence breaks out aboard U.S. Navy ships, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1972, bạo lực chủng tộc đã bùng phát trên các tàu của Hải quân Mỹ. Tổng cộng, 46 thủy thủ đã bị thương trong cuộc bạo loạn chủng tộc liên quan đến hơn 100 thủy thủ trên tàu sân bay USS Kitty Hawk đang trên đường đến căn cứ ở Vịnh Bắc Bộ ngoài khơi Việt Nam. Sự việc nổ ra khi một thủy thủ người da đen bị triệu tập để thẩm vấn về một cuộc ẩu đả xảy ra trong thời gian thủy thủ đoàn được tự do tại Vịnh Subic ở Philippines. Người thủy thủ này từ chối khai báo, và anh ta cùng bạn bè đã gây ra một cuộc ẩu đả khiến 60 thủy thủ khác bị thương. Cuối cùng, 26 người, tất cả đều là người da đen, đã bị buộc tội hành hung và bạo loạn, đồng thời được lệnh phải ra hầu tòa quân sự ở San Diego. Continue reading “12/10/1972: Bạo lực chủng tộc bùng phát trên tàu Hải quân Mỹ”

Hộ chiếu yếu đang kìm hãm sức mạnh mềm của Trung Quốc

Nguồn: James Palmer, “China’s Weak Passports Are Holding Back Its Soft Power”, Foreign Policy, 07/10/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Kỳ nghỉ lễ tuần này cho thấy nhu cầu du lịch khổng lồ của người dân Trung Quốc.

Tiêu điểm tuần này: Du khách Trung Quốc ăn mừng kỳ nghỉ lễ Quốc khánh; Một nhà ngoại giao cấp cao được đề bạt chức vụ quan trọng; Tỉ lệ thanh niên thất nghiệp tăng vọt.

Kỳ nghỉ lễ Quốc khánh thúc đẩy ngành du lịch

Tuần này là một tuần mà tin tức ở Trung Quốc khá trầm lắng do kỳ nghỉ lễ quốc khánh đang diễn ra. Cả nước đang kỷ niệm “Tuần lễ Vàng” từ ngày 1 đến ngày 8 tháng 10, đánh dấu kỷ niệm ngày thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Trong năm nay, kỳ nghỉ trùng với Tết Trung Thu nên “Siêu Tuần lễ Vàng” sẽ kéo dài hơn một chút. Continue reading “Hộ chiếu yếu đang kìm hãm sức mạnh mềm của Trung Quốc”

11/10/1775: William Howe được bổ nhiệm làm Tổng tư lệnh quân đội Anh

Nguồn: William Howe named commander in chief of British army, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1775, Tướng William Howe đã được chọn làm Tổng tư lệnh Quân đội Anh tại Mỹ, thay thế Trung tướng Thomas Gage. Ông được bổ nhiệm chính thức vào tháng 04/1776.

Những trận đánh lớn đầu tiên của Tướng Howe chống lại người đồng cấp Mỹ, Tướng George Washington, bao gồm Trận Bunker Hill, diễn ra trong thời gian quân Ái Quốc vây hãm Boston. Chúng là những thất bại đáng thất vọng, dẫn đến việc quân Anh phải rút lui khỏi Boston vào tháng 03/1776. Tuy nhiên, Howe và quân đội Anh đã tự cứu vãn bằng chiến thắng trước Washington và Quân đội Lục địa tại Trận Long Island vào tháng 8. Continue reading “11/10/1775: William Howe được bổ nhiệm làm Tổng tư lệnh quân đội Anh”

Chính sách đối ngoại không liên kết giúp Việt Nam củng cố vị thế ở Biển Đông

Nguồn: Khang Vũ, “How Vietnam’s Non-Aligned Foreign Policy Helps Bolster Its Position in the South China Sea”, The Diplomat, 07/10/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Việt Nam đang khẳng định chủ quyền hàng hải của mình ở Biển Đông với quy mô chưa từng có. Hồi tháng 8, Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á (AMTI) báo cáo rằng diện tích đất nhân tạo tại Quần đảo Trường Sa mà Việt Nam đã bồi đắp (khoảng 13,4 km2) tương đương khoảng 70% diện tích của Trung Quốc (khoảng 18,8 km2). AMTI cũng dự đoán rằng các hoạt động bồi đắp của Hà Nội sẽ sớm ngang bằng và có khả năng vượt qua những nỗ lực bồi đắp đảo của chính Trung Quốc. Việt Nam chỉ mới bắt đầu chiến dịch bồi đắp đảo quy mô lớn này vào năm 2021, và những hoạt động này chủ yếu tập trung vào việc xây dựng các cảng và đường băng mới. Những nỗ lực bồi đắp tăng cường này diễn ra sau khi Hà Nội thực hiện một chương trình hiện đại hóa hải quân quy mô lớn trong những năm 2000 và 2010, với việc mua sáu tàu ngầm lớp Kilo của Nga, bốn khinh hạm Gepard-3.9 và 36 máy bay đa nhiệm Sukhoi Su-30MK2. Continue reading “Chính sách đối ngoại không liên kết giúp Việt Nam củng cố vị thế ở Biển Đông”

Thế giới hôm nay: 10/10/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Chính phủ Israel đã phê chuẩn thỏa thuận ngừng bắn với Hamas. Thủ tướng Binyamin Netanyahu nói rằng thỏa thuận sẽ mở đường “cho việc trao trả tất cả các con tin – cả những người còn sống và đã chết.” Theo giai đoạn đầu tiên của kế hoạch hòa bình do Donald Trump đề xuất, quân đội Israel sẽ rút khỏi một số khu vực của Dải Gaza, và Israel sẽ phóng thích gần 2.000 tù nhân Palestine. Song đó có thể là phần dễ dàng nhất của thỏa thuận.

Một trận động đất mạnh 7,6 độ Richter vừa xảy ra ở khu vực Mindanao của Philippines. Cơ quan địa chấn nước này đã phát đi cảnh báo sóng thần về “những đợt sóng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng” và yêu cầu người dân ở các thị trấn ven biển di tản ngay lập tức. Hiện chưa có báo cáo về thương vong. Trận động đất xảy ra chỉ hai tuần sau lần trước đó tại Cebu khiến khoảng 70 người thiệt mạng. Continue reading “Thế giới hôm nay: 10/10/2025”

Cuộc đàn áp của Trung Quốc đối với người Duy Ngô Nhĩ tại Tân Cương

Nguồn: Lindsay Maizland, “China’s Repression of Uyghurs in Xinjiang”, Council on Foreign Relations, 03/10/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Hơn một triệu người Hồi giáo đã bị giam giữ tại khu vực Tân Cương của Trung Quốc. Các trại cải tạo chỉ là một phần trong chiến dịch đàn áp người Duy Ngô Nhĩ của chính quyền.

Giới thiệu

Chính phủ Trung Quốc được cho là đã giam giữ hơn một triệu người Hồi giáo trong các “trại cải tạo” kể từ năm 2017, với ước tính khoảng nửa triệu người hiện vẫn đang bị cầm tù hoặc bị giam giữ. Phần lớn những người bị giam giữ là người Duy Ngô Nhĩ (Uighur), một nhóm dân tộc phần lớn nói tiếng gốc Thổ, sinh sống chủ yếu ở khu vực tây bắc Tân Cương (新疆), một trong năm khu tự trị của Trung Quốc. (Các khu tự trị khác gồm: Quảng Tây, Nội Mông, Ninh Hạ và Tây Tạng). Người Duy Ngô Nhĩ trong khu vực này đồng thời phải chịu sự giám sát chặt chẽ, lao động cưỡng bức, chia cắt gia đình, triệt sản không tự nguyện cùng nhiều hành vi ngược đãi nhân quyền khác. Continue reading “Cuộc đàn áp của Trung Quốc đối với người Duy Ngô Nhĩ tại Tân Cương”

Khủng hoảng quan hệ Mỹ – Trung đang chực chờ

Nguồn: Kurt M. Campbell, “The U.S.-China Crisis Waiting to Happen,” Foreign Affairs, 06/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Việc Bắc Kinh chần chừ hợp tác với quân đội Mỹ chưa bao giờ nguy hiểm hơn thế.

Ngày 24/10/2023, một máy bay ném bom B-52 của Không quân Mỹ đang thực hiện nhiệm vụ ban đêm trong không phận quốc tế trên Biển Đông thì bất ngờ bị một máy bay phản lực chiến đấu của Trung Quốc chặn lại. Sau một loạt các động tác cơ động tốc độ cao nguy hiểm, phi công máy bay Trung Quốc đã bay cách máy bay ném bom Mỹ chỉ 3m, gây nguy hiểm cho cả máy bay và phi hành đoàn. Sự việc này xảy ra ngay sau một sự cố khác vào tháng 06/2023 khi USS Chung-Hoon, một tàu khu trục của Hải quân Mỹ, đang di chuyển qua Eo biển Đài Loan thì bị một tàu chiến của Trung Quốc vượt lên ở phía mạn trái với tốc độ cao. Sau đó, tàu Trung Quốc đột ngột đổi hướng và cắt ngang mũi tàu Mỹ ở khoảng cách 137m, buộc Chung-Hoon phải nhanh chóng giảm tốc để tránh va chạm. Tàu chiến của Trung Quốc trước đó đã phớt lờ các nỗ lực liên lạc giữa tàu với tàu nhiều lần, và vi phạm các quy trình vận hành tiêu chuẩn cho các cuộc chạm trán gần trên biển quốc tế. Continue reading “Khủng hoảng quan hệ Mỹ – Trung đang chực chờ”