14/01/1784: Quốc hội Lục địa phê chuẩn Hiệp ước Paris

PreliminaryTreatyOfParisPainting

Nguồn:Continental Congress ratifies the Treaty of Paris,” History.com (truy cập ngày 13/01/2015).

Biên dịch: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 1784, Quốc hội Lục địa Mỹ đã phê chuẩn Hiệp ước Paris II, chấm dứt cuộc chiến giành độc lập của 13 tiểu bang thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ. Trong văn kiện này, được gọi là Hiệp ước Paris II do Hiệp ước Paris cũng là tên hiệp ước đã chấm dứt Chiến tranh Bảy năm năm 1763, Anh chính thức đồng ý công nhận nền độc lập của 13 thuộc địa cũ, thành lập nên Hợp chúng quốc Hoa Kỳ mới.

Ngoài ra, hiệp ước này còn giải quyết vấn đề biên giới giữa Hoa Kỳ và phần còn lại của lãnh thổ Bắc Mỹ thuộc Anh. Ngư dân Mỹ giành được quyền đánh bắt cá tại vùng Grand Banks, ngoài khơi Newfoundland, và trong vịnh Saint Lawrence. Hai bên đồng ý đảm bảo thanh toán cho các chủ nợ thuộc các quốc gia khác các khoản nợ phát sinh trong cuộc chiến và trao trả toàn bộ tù nhân chiến tranh.

Hoa Kỳ cũng hứa trả lại phần đất đai bị tịch thu trong chiến tranh cho các chủ sở hữu người Anh, dừng việc tịch thu thêm tài sản của Anh, và tôn trọng tài sản quân đội Anh để lại trên bờ biển Mỹ, bao gồm cả người da đen hay nô lệ. Cả hai nước đều có quyền tiếp cận sông Mississippi vĩnh viễn.

Bất chấp thỏa thuận này, nhiều vấn đề trong số đó vẫn tiếp tục là điểm tranh chấp giữa hai nước trong những năm hậu chiến. Anh đã không từ bỏ những pháo đài ở miền Tây của họ như đã hứa, và những cố gắng để thu nợ tồn đọng từ Mỹ của các thương gia người Anh đã không thành công do các thương gia Mỹ không thể thu nợ từ khách hàng của họ, đa số đều là nông dân khốn khó.

Ở Massachusetts, nơi đến năm 1786 các tòa án đều tắc nghẽn với những thủ tục tịch biên, nông dân đã nổi dậy trong một cuộc biểu tình bạo lực được gọi là Cuộc nổi dậy của Shays (đặt theo tên Daniel Shays, một cựu binh Cách mạng Mỹ, người lãnh đạo cuộc nổi dậy – NBT), qua đó thách thức khả năng duy trì luật pháp và trật tự trong biên giới của đất nước Hoa Kỳ mới và thúc đẩy việc xem xét lại nghiêm túc Các điều khoản Hợp bang.

Ngày 14 tháng 1 hàng năm được kỷ niệm là Ngày Phê chuẩn (Ratification Day) ở Mỹ.

Xem thêm:

Khái quát lịch sử Mỹ (Ch.3): Chặng đường giành độc lập

Hình: Lễ ký Hiệp định Paris sơ khởi ngày 30 tháng 11 năm 1782. Đứng bên trái là John Jay và Benjamin Franklin. Tranh minh họa của Carl Wilhelm Anton Seiler (1846–1921). Nguồn: Wikimedia Commons.