Nguồn: Germans form the Smolensk Committee to enlist Soviet soldiers, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1942, quân đội Đức bắt đầu chiêu mộ các tù nhân chiến tranh để chống lại Liên Xô. Tướng Andrei Vlasov, một anh hùng chiến tranh của Liên Xô đã chuyển sang chống cộng và trở thành chỉ huy của đội quân phản bội Liên Xô này.
Vlasov trở thành quân nhân kể từ năm 1919, khi mới 19 tuổi, ông gia nhập Hồng Quân mới thành lập để chiến đấu trong Nội chiến Nga. Sau khi gia nhập Đảng Cộng sản vào năm 1930, ông trở thành cố vấn quân sự cho Tưởng Giới Thạch. Trở về Liên Xô vào năm 1939, Vlasov được giao quyền lãnh đạo Quân đoàn Thiết giáp 4. Ông đã làm nên tên tuổi của mình khi bảo vệ thành công Kiev và Moskva trước quân xâm lược Đức, thậm chí nhận Huân chương Lenin vào năm 1941, và sau đó là Huân chương cờ đỏ (Order of the Red Banner) với cương vị Tư lệnh của Quân đoàn 20.
Sau đó, khi bảo vệ Leningrad vào năm 1942, quân Đức đã áp đảo lực lượng Liên Xô ở tiền tuyết, và Stalin không cho phép Vlasov rút lui đến một vị trí thuận lợi hơn. Quân của ông bị đánh bại tan tác, và bản thân ông bị quân Đức bắt giữ cùng với nhiều cấp dưới. Đến Đức, Vlasov dần ghê tởm Stalin và hệ tư tưởng cộng sản, mà ông tin là mối nguy cho với thế giới còn hơn chủ nghĩa phát xít. Ông bắt đầu các buổi phát sóng tuyên truyền chống Liên Xô và thành lập – tất nhiên là với sự cho phép của Đức Quốc Xã – Ủy ban Giải phóng Nhân dân Nga (Committee for the Liberation of the Peoples of Russia) với mục tiêu: lật đổ Joseph Stalin và đánh bại chủ nghĩa cộng sản.
“Ủy ban Smolensk” của Đức bắt đầu thuyết phục được ngày càng nhiều tù nhân chiến tranh người Nga, Ukraine, Cossack và những người chống Stalin khác tham gia vào nỗ lực chiến tranh của Đức. Những người Liên Xô-thân-Đức này đã thành lập một đội quân 50.000 người, Sư đoàn Giải phóng Nga (Russian Liberation division), và đã chiến đấu tới tận những ngày cuối cuộc chiến, với Vlasov là chỉ huy. Hàng chục ngàn người rồi cũng quay lưng lại với Đức, và cuối cùng thì đầu hàng trước Mỹ — hơn là Liên Xô – khi mà Đức thất thế. Người Mỹ, theo các điều khoản bí mật của Hiệp định Yalta được ký vào tháng 2, đã đưa tất cả những người lính Xô Viết bị bắt giữ phải hồi hương, ngay cả khi điều đó trái với ý muốn của họ. Vlasov nằm trong số những người được giao trả cho Stalin. Ông đã bị treo cổ, cùng với các đồng đội của mình.
