Nguồn: British customs vessel, Gaspee, burns off Rhode Island History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1772, giận dữ vì Nghị viện Anh thông qua Đạo luật Townshend nhằm hạn chế thương mại thuộc địa, một nhóm dân thuộc địa Mỹ đã bôi đen mặt và lên tàu HMS Gaspee, một tàu hải quan Anh có vũ trang bị mắc cạn ngoài khơi Rhode Island. Những người này đã bắn vào thuyền thưởng, sau đó cùng nhau đốt cháy con tàu.
Ngày 09/06, trên đường đuổi theo tàu vận chuyển của Thuyền trưởng Thomas Lindsey từ Newport, tàu Gaspee không may bị mắc cạn ở Namquito Point thuộc Vịnh Narragansett, Providence – thủ phủ Rhode Island. Tối hôm ấy, John Brown – một thương nhân bất mãn với chế độ thuế khóa quá cao của chính phủ Anh – đã dùng tám chiếc thuyền mái chèo của mình bao vây Gaspee và cùng 67 người dân thuộc địa chiếm được quyền kiểm soát con tàu, bắn vào bụng Thuyền trưởng người Scotland, Trung úy William Dudingston. Sau khi đưa thuyền trưởng bị thương và thủy thủ đoàn của ông vào bờ tại Pawtuxet, họ đã đốt cháy Gaspee.
Khi các quan chức Anh đến Rhode Island để điều tra vụ việc và mang thủ phạm về Anh Quốc để xét tội, họ đã chẳng thể tìm được nhân chứng giúp xác nhận những người liên quan và cuộc điều tra bị bỏ ngỏ. Việc các thủ phạm sẽ không được mang ra xét xử bằng chính hệ thống tư pháp thuộc địa gây phẫn nộ sâu sắc trong các hội đồng thuộc địa, dẫn đến việc hình thành các ủy ban thư tín thường trực nhằm mục đích liên lạc giữa các bang thuộc địa. Họ hy vọng có thể biết được các kế hoạch của Anh nhằm hạn chế quyền của người Mỹ trước khi đế quốc này có thời gian hành động chống lại tự do thuộc địa. Giờ đây, dân thuộc địa đang lo sợ người Anh âm mưu tước đi tự do của họ.
Hằng năm, Pawtuxet Village đều tưởng nhớ việc đốt tàu HMS Gaspee bằng một lễ hội kéo dài một tháng, “Gaspee Days” (Ngày Gaspee), trong đó gồm một cuộc diễu hành và nghi thức đốt cháy mô hình con tàu.
