Nguồn: Eisenhower takes command, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1942, sau khi chuyển đến London, Thiếu tướng Dwight D. Eisenhower đã nhận chức Chỉ huy Lực lượng Mỹ ở Châu Âu. Dù chưa từng một lần chiến đấu trên chiến trường trong suốt 27 năm làm sĩ quan quân đội, nhưng kiến thức về chiến lược quân sự và khả năng tổ chức của Eisenhower vẫn đủ khiến Tổng Tham mưu Trưởng Quân đội George C. Marshall chọn ông trong số hơn 400 sĩ quan cao cấp cho vị trí chỉ huy lực lượng Hoa Kỳ trong cuộc chiến chống lại Đức. Sau khi chứng tỏ bản thân trên chiến trường Bắc Phi và Ý vào năm 1942 và 1943, Eisenhower tiếp tục được bổ nhiệm làm chỉ huy tối cao của Chiến dịch Overlord, đợt tiến quân của Đồng Minh ở tây bắc châu Âu.
Sinh ra ở Denison, Texas, vào năm 1890, Eisenhower tốt nghiệp Học viện Quân sự Hoa Kỳ vào năm 1915. Trong niên khóa xuất sắc năm đó – vốn là nơi xuất thân của 59 vị tướng, Eisenhower xếp hạng thứ 61 về mặt học thuật và thứ 125 về kỷ luật, trong tổng số 164 học viên tốt nghiệp. Khi trở thành sĩ quan, cấp trên đã sớm chú ý đến khả năng tổ chức của ông và mau chóng bổ nhiệm Eisenhower làm chỉ huy một trung tâm huấn luyện xe tăng sau khi Mỹ tham gia Thế chiến I năm 1917. Tháng 10/1918, ông nhận lệnh đưa xe tăng đến Pháp, nhưng chiến tranh đã kết thúc trước khi họ kịp lên đường. Eisenhower nhận được Huân chương Phục vụ Xuất sắc (Distinguished Service Medal) nhưng vẫn thất vọng vì không được chiến đấu.
Trong giai đoạn giữa hai cuộc Thế chiến, Eisenhower vẫn tiếp tục thăng tiến trong hàng ngũ thời bình của Quân đội Mỹ. Từ năm 1922 đến 1924, ông đóng quân ở Khu vực Kênh đào Panama; năm 1926, khi là một thiếu tá, ông tốt nghiệp Trường Chỉ huy và Tham mưu của Quân đội tại Fort Leavenworth, Kansas, đứng đầu lớp học gồm 275 học viên. Ông đã được khen thưởng bằng một vị trí danh giá tại Pháp, và năm 1928 tiếp tục tốt nghiệp thủ khoa của Đại học Chiến tranh Lục quân. Năm 1933, ông trở thành trợ lý cho Tổng Tham mưu Trưởng Quân đội Douglas MacArthur, và năm 1935, cùng với MacArthur tới Philippines khi ông này nhận chức cố vấn quân sự cho chính phủ nước ấy.
Được thăng cấp lên trung tá khi còn ở Philippines, Eisenhower trở về Mỹ vào năm 1939, ngay khi Thế chiến II bắt đầu ở châu Âu. Tổng thống Franklin Roosevelt bắt đầu đưa đất nước vào giai đoạn chuẩn bị chiến tranh vào năm 1940 và Eisenhower càng mong muốn chứng tỏ mình trong một Quân đội Hoa Kỳ đang mở rộng nhanh chóng. Tháng 03/ 1941, ông trở thành đại tá và ba tháng sau được bổ nhiệm làm chỉ huy Tập đoàn quân số 3; sang tháng 09, ông tiếp tục được thăng hàm lên Thiếu tướng.
Sau khi Mỹ tham gia Thế chiến II vào tháng 12/1941, Tổng Tham mưu Trưởng Quân đội Marshall đã bổ nhiệm Eisenhower vào Cục Kế hoạch Chiến tranh (War Plans Division) ở Washington, nơi ông chuẩn bị chiến lược cho một cuộc đổ bộ của lực lượng Đồng Minh vào Châu Âu. Sau khi được thăng hàm lên thiếu tướng vào tháng 03/1942 và được bổ nhiệm làm người đứng đầu bộ phận các chiến dịch của Bộ Chiến tranh, ông khuyên Marshall nên tạo ra một vị trí duy nhất giám sát tất cả các hoạt động của Mỹ ở Châu Âu. Marshall đã nghe theo lời khuyên đó, và vào ngày 11/06, Marshall đã khiến Eisenhower ngạc nhiên khi lựa chọn chính ông cho vị trí này, trong số 366 sĩ quan cao cấp khác. Ngày 25/06/1942, Eisenhower đến trụ sở của lực lượng Mỹ ở London và sẵn sàng trở thành chỉ huy.
Tháng 07, Eisenhower được bổ nhiệm làm trung tướng và được chỉ định làm người đứng đầu Chiến dịch Torch, cuộc đổ bộ của quân Đồng minh vào Bắc Phi thuộc Pháp. Là chỉ huy tối cao của một lực lượng liên minh gồm lính chiến, cố vấn và quân trang đến từ khắp các quốc gia Đồng Minh, Eisenhower đã thiết kế một hệ thống chỉ huy thống nhất và nhanh chóng giành được sự tôn trọng của các cấp dưới người Anh và Canada. Từ Bắc Phi, ông chỉ đạo thành công các cuộc xâm chiếm Tunisia, Sicily và lục địa Ý, và vào tháng 12/1943, được bổ nhiệm làm Tư lệnh Tối cao của Lực lượng Viễn chinh Đồng minh. Chiến dịch Overlord, chiến dịch quân sự hỗn hợp trên biển, trên không và trên bộ lớn nhất trong lịch sử, đã được triển khai thành công tại châu Âu đang bị Đức Quốc Xã chiếm đóng vào ngày 06/06/1944. Ngày 07/05/1945, Đức đã đầu hàng. Vào thời điểm đó, Eisenhower đã là một vị tướng năm sao.
Sau chiến tranh, Eisenhower thay thế Marshall làm Tổng Tham mưu Trưởng Quân đội, và còn giữ chức chủ tịch của Đại học Columbia (1948 – 1950). Năm 1951, ông trở lại nghĩa vụ quân sự với tư cách là Tư lệnh Tối cao của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Tuy nhiên, mong muốn Eisenhower ra tranh cử Tổng thống Mỹ là cực kỳ lớn, và vào mùa xuân năm 1952, ông đã từ bỏ chức vụ tại NATO để trở thành ứng viên Tổng thống của Đảng Cộng hòa.
Tháng 11/1952, Tướng “Ike” (biệt danh của Eisenhower) đã giành được một chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử Tổng thống, và năm 1956, tái đắc cử với chiến thắng áp đảo. Là một Tổng thống nổi tiếng, ông chính là người giám sát thời kỳ tăng trưởng kinh tế lớn ở Mỹ và khéo léo điều hướng đất nước vượt qua căng thẳng Chiến tranh Lạnh đang gia tăng trên trường quốc tế. Năm 1961, ông quyết định nghỉ hưu và cùng vợ, Mamie Doud Eisenhower, đến sống ở trang trại ở Gettysburg, Pennsylvania, vốn là chiến trường của cuộc Nội chiến nổi tiếng. Ông qua đời năm 1969 và được chôn cất tại nghĩa trang gia đình ở Abilene, Kansas.
