Nguồn: German sub sinks U.S. passenger ship California, History.com
Biên dịch: Trần Mẫn Linh
Vào ngày này năm 1917, một tàu ngầm Đức đã phóng ngư lôi và đánh chìm tàu chở khách California của hãng Anchor Line ở ngoài khơi bờ biển Ireland. Vụ tấn công diễn ra chỉ ba ngày sau bài phát biểu ngày 03/02/1917 của Tổng thống Hoa Kỳ Woodrow Wilson, trong đó ông tuyên bố sẽ cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đức và cảnh báo rằng chiến tranh sẽ xảy ra nếu lợi ích hàng hải của Mỹ bị đe dọa một lần nữa.
Ngày 29/01, tàu SS California rời New York để đến Glasgow, Scotland với 205 hành khách và thủy thủ đoàn. Tám ngày sau, ở vị trí cách bờ biển Fastnet, Ireland, khoảng 61km, thuyền trưởng của tàu là John Henderson đã phát hiện một tàu ngầm bên mạn trái của tàu California vào lúc hơn 9 giờ sáng. Ông ra lệnh cho các xạ thủ ở phía đuôi tàu có thể bắn tự vệ khi cần thiết. Không lâu sau, chiếc tàu ngầm đột ngột phóng hai ngư lôi vào tàu California.
Một trong hai ngư lôi bị trượt, song quả còn lại đã phát nổ ở mạn trái tàu khiến năm người lập tức thiệt mạng. Cú nổ của ngư lôi có sức công phá lớn đến mức đã đánh chìm chiếc tàu hơi nước dài 143m, nặng 9.000 tấn chỉ chín phút sau cuộc tấn công. Bất chấp những tín hiệu kêu cứu S.O.S tuyệt vọng từ thủy thủ đoàn, 38 người đã chết đuối sau vụ nổ ban đầu, và tổng số 43 người đã thiệt mạng.
Sự thách thức trắng trợn này của Đức đối với lời cảnh báo của Wilson về hậu quả nếu xảy ra chiến tranh tàu ngầm không hạn chế, cùng việc Mỹ sau đó phát hiện và công bố bức điện của Zimmermann (gửi bởi Ngoại trưởng Đức Arthur Zimmermann cho chính phủ Mexico, trong đó đề xuất thành lập liên minh Mexico – Đức trong trường hợp nổ ra chiến tranh giữa Đức và Mỹ), đã đẩy Wilson và Hoa Kỳ đến những bước cuối cùng tiến tới chiến tranh.
Ngày 02/04, Wilson phát biểu trước Quốc hội về thông điệp chiến tranh của mình. Bốn ngày sau, Hoa Kỳ chính thức tuyên bố tham gia Thế chiến I.
