Nguồn: U.S. takes control of Puerto Rico, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1898, chỉ một năm sau khi Tây Ban Nha trao quyền tự trị cho Puerto Rico, quân đội Mỹ đã giương cao lá cờ của mình tại đây, chính thức hóa việc kiểm soát đối với một triệu cư dân của hòn đảo này.
Tháng 07/1898, khi Chiến tranh Tây Ban Nha-Mỹ dần đi vào hồi kết, lực lượng Mỹ đã tiến hành xâm lược Puerto Rico, hòn đảo dài 108 dặm, rộng 40 dặm, vốn là một trong hai thuộc địa chính của Tây Ban Nha ở Caribe. Gần như không gặp phải kháng cự và chỉ có bảy người Mỹ thiệt mạng, quân Mỹ đã có thể chiếm được hòn đảo vào giữa tháng 08.
Sau khi ký hiệp định đình chiến với Tây Ban Nha, hòn đảo này đã được chuyển giao cho lực lượng Mỹ vào ngày 18/10. Tướng John R. Brooke trở thành thống đốc quân sự ở đây. Sang tháng 12, Hiệp ước Paris được ký, chấm dứt Chiến tranh Tây Ban Nha-Mỹ và chính thức phê chuẩn việc nhượng Puerto Rico cho Hoa Kỳ.
Trong ba mươi năm cầm quyền đầu tiên, chính phủ Mỹ đã nỗ lực để Mỹ hóa vùng đất mới, bao gồm cấp toàn quyền công dân Hoa Kỳ cho người Puerto Rico vào năm 1917 và xem xét việc đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ chính thức của hòn đảo. Tuy nhiên, trong thập niên 1930, một phong trào dân tộc chủ nghĩa do Đảng Dân chủ Bình dân (Popular Democratic Party) lãnh đạo đã giành được sự ủng hộ rộng rãi trên toàn đảo và chống lại việc đồng hóa xa hơn nữa của Mỹ.
Bắt đầu từ năm 1948, người Puerto Rico có thể bầu ra thống đốc của riêng họ, và vào năm 1952, Quốc hội Mỹ đã thông qua hiến pháp mới cho Puerto Rico, đưa hòn đảo này trở thành một lãnh thổ tự trị của Mỹ, dù các công dân của Puerto Rico vẫn giữ quốc tịch Mỹ. Hiến pháp được Puerto Rico chính thức thông qua vào ngày 25/07/1952.
Khi các phong trào đòi độc lập cho Puerto Rico suy giảm, phong trào giành địa vị tiểu bang cho Puerto Rico đã ngày càng được ủng hộ. Trong cuộc trưng cầu dân ý năm 2017, phần lớn người dân bỏ phiếu ủng hộ việc Puerto Rico trở thành một bang của Mỹ.
