18/08/1590: Cư dân Thuộc địa Đảo Roanoke biến mất bí ẩn

Nguồn: Roanoke Colony deserted, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1590, trở về sau chuyến đi đến Anh để nhận đồ tiếp tế, John White, Thống đốc của Thuộc địa Đảo Roanoke, ngày nay thuộc Bắc Carolina, đã chứng kiến cảnh khu định cư của mình bị bỏ hoang. White và cấp dưới đã không tìm thấy dấu vết của khoảng 100 cư dân đang sống tại thuộc địa, cũng chẳng hề có dấu hiệu của bạo lực. Trong số những người mất tích có Ellinor Dare, con gái của White, và Virginia Dare, cháu gái của White đồng thời là đứa trẻ người Anh đầu tiên sinh ra ở đất Mỹ. Ngày 18/08 thực ra là sinh nhật thứ ba của Virginia. Manh mối duy nhất cho sự biến mất bí ẩn của đoàn người này là từ “CROATOAN” được khắc trên hàng rào quanh khu định cư. White cho rằng thông điệp này có nghĩa là cư dân thuộc địa đã chuyển đến Đảo Croatoan, cách đó khoảng 50 dặm, nhưng cuộc tìm kiếm trên đảo sau đó đã không mang lại kết quả nào.

Thuộc địa Đảo Roanoke, khu định cư đầu tiên của người Anh ở Tân Thế giới, được nhà thám hiểm người Anh Sir Walter Raleigh thành lập vào tháng 08/1585. Những cư dân Roanoke đầu tiên đã không gặp may, bị cạn kiệt nguồn lương thực và thường xuyên bị người bản địa tấn công. Đến năm 1586, họ quay trở lại Anh trên con tàu do Sir Francis Drake làm thuyền trưởng. Năm 1587, Raleigh phái đi một nhóm khác, gồm 100 người dưới quyền của John White. White quay trở lại Anh để mua thêm đồ thiết yếu, nhưng cuộc chiến với Tây Ban Nha đã ngăn cản ông trở lại Roanoke. Cuối cùng khi ông đến nơi vào tháng 08/1590, mọi người đã biến mất.

Năm 1998, các nhà khảo cổ học nghiên cứu dữ liệu vòng cây (tree-ring data) từ Virginia phát hiện ra rằng nạn hạn hán khắc nghiệt đã kéo dài từ năm 1587 đến năm 1589. Điều này chắc chắn đã góp phần dẫn đến hồi kết của ‘Thuộc địa đã mất,’ nhưng những người định cư này đã đi đâu sau khi họ rời Roanoke vẫn còn là một bí ẩn. Một giả thuyết cho rằng họ đã gia nhập một bộ lạc thổ dân châu Mỹ được gọi là Croatan.