Nguồn: John Paul Jones leads American raid on Whitehaven, England, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1778, lúc 11 giờ tối, Chỉ huy John Paul Jones đã dẫn đầu một nhóm nhỏ gồm hai chiếc thuyền từ tàu của ông, USS Ranger, tấn công một cảng cạn ở Whitehaven, Anh, nơi mà theo lời kể của chính ông, có 400 tàu buôn của Anh đang thả neo. Jones hy vọng sẽ kịp đến cảng lúc nửa đêm, khi thủy triều xuống, vì đó là lúc các con tàu dễ bị tổn thương nhất.
Jones và 30 tình nguyện viên của mình gặp khó khăn hơn dự đoán khi chèo thuyền đến cảng, nơi được bảo vệ bởi hai pháo đài. Phải đến khi bình minh ló rạng họ mới đến nơi. Thuyền của Jones đã đánh chiếm thành công pháo đài phía nam, vô hiệu hóa khẩu pháo của nó, nhưng chiếc thuyền còn lại đã quay về mà không tấn công pháo đài phía bắc, các thủy thủ tuyên bố đã sợ hãi bỏ chạy vì có tiếng động lạ. Để bù đắp, Jones ra lệnh đốt cháy pháo đài phía nam, đám cháy sau đó nhấn chìm toàn bộ thị trấn.
Chỉ huy Jones, một trong những chỉ huy hải quân táo bạo và thành công nhất của Cách mạng Mỹ, sinh ra ở Scotland vào ngày 6/7/1747. Ông học việc cho một thương gia ở tuổi 13, rồi không lâu sau đó bắt đầu đi biển từ Whitehaven, nơi mà ông quay trở lại tấn công vào năm 1778. Tại Virginia, trong giai đoạn đầu của cuộc cách mạng, Jones đứng về phía Ái Quốc và đã được phong quân hàm trung úy trong Hải quân Lục địa vào ngày 7/12/1775.
Sau cuộc đột kích vào Whitehaven, Jones tiếp tục lên đường về quê hương của mình ở Vịnh Kirkcudbright, nơi ông định bắt cóc Bá tước Selkirk, sau đó trao đổi ông này để lấy các thủy thủ Mỹ bị Anh bắt giữ. Dù không tìm thấy vị bá tước, nhóm của Jones đã lấy trộm tất cả số bạc của ông, bao gồm cả ấm trà của vợ ông, khi đó vẫn còn chứa trà mà bà dùng cho bữa sáng. Từ Scotland, Jones đi thuyền qua Biển Ireland đến Carrickfergus, nơi ông chiếm được tàu HMS Drake sau khi gây ra những vết thương chí mạng cho thuyền trưởng và đại úy của con tàu Anh.
Tháng 09/1779, Jones tham gia một trong những trận chiến ác liệt nhất trong lịch sử hải quân khi chỉ huy tàu khu trục USS Bonhomme Richard, được đặt theo tên của Benjamin Franklin, trong một cuộc giao tranh với tàu chiến HMS Serapis 50 pháo của Anh. USS Bonhomme Richard đã bị trúng đạn, nước nhanh chóng tràn vào và con tàu bắt đầu bốc cháy. Khi thuyền trưởng người Anh của Serapis ra lệnh cho Jones đầu hàng, ông đã đáp lại bằng câu nói nổi tiếng, “Ta còn chưa bắt đầu chiến đấu!” Vài giờ sau, thuyền trưởng và thủy thủ đoàn của Serapis phải thừa nhận thất bại và Jones lên nắm quyền chỉ huy con tàu của Anh.
Jones tiếp tục khẳng định mình là một trong những chỉ huy hải quân vĩ đại nhất trong lịch sử; ông được nhớ đến cùng với John Barry với tư cách là Cha đẻ của Hải quân Mỹ. Ông được chôn cất trong một hầm mộ ở Nhà nguyện Học viện Hải quân Hoa Kỳ tại Annapolis, Maryland.
