Nguồn: FIFA president Sepp Blatter announces resignation amidst corruption scandal, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 2015, Sepp Blatter, chủ tịch cơ quan quản lý bóng đá quốc tế FIFA, đã từ chức chỉ vài ngày sau khi ông tái đắc cử nhiệm kỳ thứ năm, kéo dài 4 năm. Quyết định từ chức diễn ra trong bối cảnh có tin đồn rằng ông sẽ sớm bị Mỹ và Thụy Điển điều tra về tội gian lận và tham nhũng. Trên toàn thế giới, người hâm mộ bóng đá đã tỏ ra vui mừng, vì nhiệm kỳ 17 năm của Blatter ngay từ đầu đã chìm trong những cáo buộc về hành vi sai trái.
Những diễn biến xảy ra sau đó đã trở thành một trong những vụ bê bối lớn nhất trong lịch sử thể thao hiện đại.
Vào thời điểm ông từ chức, Blatter chưa chính thức bị buộc tội bất kỳ tội danh nào, nhưng có lẽ phán quyết đã được đưa ra với người đàn ông 79 tuổi này. Một tuần trước đó, Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Loretta Lynch đã công bố một cuộc điều tra nhắm vào FIFA, mà theo tờ Los Angeles Times, đã “phát hiện ra các khoản hối lộ suốt nhiều thập niên với tổng trị giá hơn 150 triệu USD.” Tổng cộng có 14 người, trong đó có 9 người là giám đốc điều hành hoặc cựu giám đốc điều hành của FIFA, đã bị truy tố về tội gian lận cấp liên bang. Bảy người đã bị bắt gần trụ sở FIFA ở Zurich, Thụy Sĩ.
Các cáo buộc tham nhũng đã xuất hiện trong khoảng thời gian 24 năm, bao gồm gian lận chuyển khoản, lừa đảo, và rửa tiền. Các quan chức cũng bị cáo buộc nhận hối lộ và lại quả, thậm chí mua bán phiếu bầu của họ để giúp các quốc gia như Nga, Qatar, và Nam Phi đăng cai giải đấu danh giá World Cup.
Trong một tình tiết khác, bốn ngày sau, Blatter tuyên bố rằng trên thực tế, ông sẽ tiếp tục giữ chức Chủ tịch FIFA, nhưng chỉ cho đến khi một cuộc bầu cử mới có thể được tiến hành vào năm 2016. Trong vài tuần tiếp theo, vẫn không thể xác định liệu vị giám đốc điều hành đang gặp khó khăn có từ chức hay không. Điều đó khiến FIFA rơi vào khó xử vì thông cáo báo chí của họ đã đảm bảo với thế giới rằng Blatter thực sự sẽ “từ bỏ nhiệm vụ của mình” và bước sang một bên.
Những lời tuyên bố vô tội của Blatter đã nhanh chóng bị phản bác. Vào tháng 9 cùng năm, chính phủ Thụy Điển cáo buộc ông đã ký một hợp đồng với cựu giám đốc bóng đá Caribe Jack Warner – được cho là xoay quanh bản quyền phát sóng truyền hình – đã “gây bất lợi cho FIFA,” do đó vi phạm nghĩa vụ ủy thác của ông đối với tổ chức. Ông cũng bị cáo buộc thực hiện một “khoản thanh toán bất hợp pháp” khi chuyển 2 triệu franc Thụy Sĩ trong quỹ FIFA cho Michel Platini, khi đó đang là Chủ tịch Hiệp hội bóng đá châu Âu và là người kế nhiệm rõ ràng của Blatter tại FIFA.
Dù Blatter được xóa tội tham nhũng, cuộc điều tra của Thụy Điển đã khiến ủy ban đạo đức FIFA tiến hành cuộc điều tra của riêng mình. Tháng 12 năm đó, Blatter bị FIFA đình chỉ 8 năm vì đã trả khoản tiền kể trên cho Platini. Đơn kháng cáo của ông đã bị từ chối vào năm 2016, nhưng bản án của ông được giảm xuống còn sáu năm cấm hoạt động. Sang tháng 6/2017, FIFA tiết lộ sau một cuộc điều tra kỹ lưỡng hơn rằng Blatter và hai thành viên cấp cao khác của tổ chức đã đánh cắp 80 triệu USD trong vòng 5 năm, trong “một nỗ lực phối hợp, nhằm làm giàu cho bản thân thông qua việc tăng lương hàng năm, trả tiền thưởng World Cup, và các ưu đãi khác.”
Tháng 2/2016, Gianni Infantino, cánh tay phải của Platini tại UEFA, được bầu lên thay thế Blatter làm chủ tịch FIFA. Ban lãnh đạo mới đã có những cải cách nhằm đặt ra giới hạn về nhiệm kỳ của chủ tịch và thay thế ủy ban điều hành bằng một hội đồng gồm 36 thành viên.
