29/07/1967: Hoả hoạn trên tàu sân bay USS Forrestal

Nguồn: Rocket causes deadly fire on aircraft carrier, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1967, vụ hỏa hoạn trên USS Forrestal, một tàu sân bay của Hải quân Mỹ đang neo ngoài khơi bờ biển Việt Nam, đã giết chết 134 quân nhân. Vụ hỏa hoạn chết người này bắt đầu do một vụ phóng tên lửa vô tình.

Trong Chiến tranh Việt Nam, USS Forrestal thường neo ngoài khơi bờ biển miền Bắc Việt Nam, tiến hành các hoạt động tác chiến. Sáng ngày 29/7, con tàu đang chuẩn bị làm nhiệm vụ thì một tên lửa từ một trong những máy bay chiến đấu phản lực F-4 Phantom trên tàu đã vô tình được phóng đi. Tên lửa đã lao qua boong tàu và trúng vào một máy bay phản lực A-4 Skyhawk đang đậu. Chiếc Skyhawk, đang chờ cất cánh, được lái bởi John McCain, thượng nghị sĩ tương lai của Arizona. Continue reading “29/07/1967: Hoả hoạn trên tàu sân bay USS Forrestal”

27/07/1949: Máy bay phản lực thương mại đầu tiên bay thử nghiệm

Nguồn: First commercial jet makes test flight, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1949, chiếc máy bay phản lực đầu tiên trên thế giới, de Havilland Comet, đã thực hiện chuyến bay thử nghiệm đầu tiên ở Anh. Máy bay phản lực này cuối cùng sẽ cách mạng hóa ngành hàng không, giảm một nửa thời gian di chuyển bằng đường hàng không, bằng cách cho phép máy bay lên cao nhanh hơn và bay cao hơn. Continue reading “27/07/1949: Máy bay phản lực thương mại đầu tiên bay thử nghiệm”

25/07/1943: Benito Mussolini bị phế truất

 Nguồn: Benito Mussolini falls from power, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1943, Benito Mussolini, nhà độc tài nước Ý, đã bị chính Đại Hội đồng Phát xít (Grand Council) của mình bỏ phiếu truất quyền và bị bắt giữ sau khi rời cuộc gặp với Vua Victor Emmanuel, người đã nói với ông rằng họ đã thua trong cuộc chiến. Mussolini đã phản ứng nhẹ nhàng một cách khác thường. Continue reading “25/07/1943: Benito Mussolini bị phế truất”

23/07/1914: Áo-Hung ra tối hậu thư cho Serbia

Nguồn: Austria-Hungary issues ultimatum to Serbia, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1914, lúc sáu giờ tối, gần một tháng sau khi Thái tử Áo Franz Ferdinand và vợ bị ám sát bởi một người Serbia theo chủ nghĩa dân tộc ở Sarajevo, Bosnia, Nam tước Giesl von Gieslingen, Đại sứ của Đế chế Áo-Hung tại Serbia, đã gửi tối hậu thư cho Bộ Ngoại giao Serbia.

Sau vụ ám sát Franz Ferdinand, nhận được hỗ trợ từ các đồng minh ở Berlin, Áo-Hung đã quyết định theo đuổi một chính sách cứng rắn đối với Serbia. Kế hoạch của họ, được phát triển với sự phối hợp của Bộ ngoại giao Đức, là thúc đẩy một cuộc xung đột quân sự mà Vienna hy vọng sẽ kết thúc nhanh chóng và dứt khoát với một chiến thắng áp đảo cho Áo, trước khi phần còn lại của châu Âu – cụ thể là đồng minh hùng mạnh của Serbia, Nga – có thời gian để phản ứng. Continue reading “23/07/1914: Áo-Hung ra tối hậu thư cho Serbia”

22/07/1942: Người Do Thái bị đưa từ khu ổ chuột Warsaw đến Treblinka

Nguồn: Deportations from Warsaw ghetto to Treblinka begin, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1942, việc trục xuất có hệ thống người Do Thái khỏi khu ổ chuột Warsaw đã bắt đầu khi hàng nghìn người bị vây bắt mỗi ngày, sau đó được chuyển đến một trại tập trung/trại tử thần mới được xây dựng tại Treblinka, ở Ba Lan.

Ngày 17/07, Heinrich Himmler, người đứng đầu lực lượng SS của Đức Quốc Xã, đã đến Auschwitz, trại tập trung ở miền đông Ba Lan, và chứng kiến hơn 2.000 người Do Thái ở Hà Lan bị đưa đến trại. 500 người trong số này – chủ yếu là người già, người bệnh, và trẻ nhỏ – đã bị giết chết bằng khí ngạt. Continue reading “22/07/1942: Người Do Thái bị đưa từ khu ổ chuột Warsaw đến Treblinka”

20/07/1865: Pierre Lallement, người phát minh ra xe đạp, đến Mỹ

Nguồn: Pierre Lallement, inventor of the bicycle, arrives in the U.S., History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1865, một người Pháp tên là Pierre Lallement đã đến Mỹ, mang theo các bản thiết kế và bộ phận cho chiếc xe đạp hiện đại đầu tiên. Lallement đã chế tạo và xin cấp bằng sáng chế cho chiếc xe đạp đầu tiên ở Mỹ, nhưng không nhận được phần thưởng hay sự công nhận đáng kể nào dù đã giới thiệu cho mọi người một phát minh đã sớm trở nên phổ biến. Continue reading “20/07/1865: Pierre Lallement, người phát minh ra xe đạp, đến Mỹ”

18/07/1863: Pháo đài Wagner bị tấn công, Đại tá Robert Gould Shaw tử trận

Nguồn: Assault of Fort Wagner and death of Robert Gould Shaw, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1863, Đại tá Liên minh miền Bắc Robert Gould Shaw và 272 binh sĩ dưới quyền ông đã thiệt mạng trong một cuộc tấn công vào Pháo đài Wagner, gần Charleston, Nam Carolina. Shaw là chỉ huy của Trung đoàn Bộ binh Massachusetts 54, có lẽ là trung đoàn người Mỹ gốc Phi nổi tiếng nhất trong cuộc chiến. Continue reading “18/07/1863: Pháo đài Wagner bị tấn công, Đại tá Robert Gould Shaw tử trận”

16/07/1990: Động đất tàn phá Philippines

Nguồn: Earthquake wreaks havoc in the Philippines, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1990, hơn 1.000 người đã thiệt mạng khi một trận động đất mạnh 7,7 độ richter tấn công đảo Luzon ở Philippines. Trận động đất kinh hoàng đã tàn phá một phần đáng kể Luzon, hòn đảo lớn nhất của Philippines, trong đó Thành phố Baguio là nơi bị tàn phá nặng nề nhất.

Tâm chấn của trận động đất, xảy ra lúc 4:26 chiều, nằm ở phía bắc Manila, thuộc tỉnh Nueva Ecija. Các báo cáo chỉ ra rằng rung lắc đã kéo dài gần một phút. Sụp đổ các tòa nhà là nguyên nhân chính gây thiệt hại và tử vong. Vào chiều hôm đó, việc thoát khỏi các tòa nhà cao tầng là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả, nhưng nhiều người đã bị thương, thậm chí thiệt mạng, trong vụ giẫm đạp khi mọi người cố gắng rời khỏi toà nhà. Continue reading “16/07/1990: Động đất tàn phá Philippines”

15/07/1978: Hành trình vì công lý của người Mỹ bản địa kết thúc ở Washington, D.C.

Nguồn: 2,800 mile-long walk for Native American justice concludes in Washington, D.C., History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1978, “Chuyến đi dài nhất” (The Longest Walk) — hành trình dài hơn 4500 km vì công lý của người Mỹ bản địa, bắt đầu với hàng trăm người tuần hành ở California — đã kết thúc ở Washington, D.C., với sự đồng hành của hàng nghìn người ủng hộ. Mục đích của hành trình này là nhằm kêu gọi sự chú ý đến các vấn đề có ảnh hưởng đến người Mỹ bản địa, chẳng hạn như thiếu việc làm và nhà ở, và một dự luật ở Quốc hội vốn có thể thay đổi đáng kể các quyền của họ. Continue reading “15/07/1978: Hành trình vì công lý của người Mỹ bản địa kết thúc ở Washington, D.C.”

13/07/1960: John F. Kennedy được đề cử làm ứng viên tổng thống

Nguồn: John F. Kennedy nominated for presidency, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1960, tại Los Angeles, California, Thượng nghị sĩ John F. Kennedy của Massachusetts đã được Đại hội Đảng Dân chủ đề cử làm ứng viên tổng thống, đánh bại Thượng nghị sĩ Lyndon B. Johnson của Texas. Ngày hôm sau, đại hội đã nhất trí bầu Johnson vào liên danh tranh cử với Kennedy.

Bốn tháng sau, vào ngày 8/11, Kennedy đã giành được 49,7% số phiếu phổ thông trong một trong những cuộc bầu cử tổng thống sít sao nhất trong lịch sử nước Mỹ, thắng sát nút đương kim Phó Tổng thống Richard M. Nixon, một đảng viên Đảng Cộng hòa, người nhận được 49,6% số phiếu. Continue reading “13/07/1960: John F. Kennedy được đề cử làm ứng viên tổng thống”

11/07/1804: Aaron Burr giết Alexander Hamilton trong trận đấu súng tay đôi

Nguồn: Aaron Burr slays Alexander Hamilton in duel, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1804, trong một trong những trận đấu súng tay đôi nổi tiếng nhất lịch sử nước Mỹ, Phó Tổng thống Aaron Burr đã bắn chết Alexander Hamilton, đối thủ chính trị lâu năm của mình. Hamilton, một thành viên hàng đầu của phe Liên bang, và là kiến trúc sư trưởng của nền kinh tế chính trị Mỹ, đã qua đời vào ngày hôm sau. Continue reading “11/07/1804: Aaron Burr giết Alexander Hamilton trong trận đấu súng tay đôi”

09/07/1947: Florence Blanchfield trở thành nữ sĩ quan đầu tiên trong quân đội Mỹ

Nguồn: First female army officer is appointed, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1947, trong một buổi lễ được tổ chức tại Lầu Năm Góc ở Arlington, Virginia, Tướng Dwight D. Eisenhower đã bổ nhiệm Florence Blanchfield làm trung tá trong Quân đội Mỹ, khiến bà trở thành người phụ nữ đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ giữ quân hàm vĩnh viễn. Continue reading “09/07/1947: Florence Blanchfield trở thành nữ sĩ quan đầu tiên trong quân đội Mỹ”

08/07/1853: Matthew Calbraith Perry đến Vịnh Tokyo

Nguồn: Commodore Perry sails into Tokyo Bay, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1853, Phó đề đốc Matthew Calbraith Perry, đại diện cho chính phủ Mỹ, đã tiến vào Vịnh Tokyo, Nhật Bản, với một đội gồm bốn tàu. Ban đầu, các quan chức Nhật Bản từ chối nói chuyện với Perry, nhưng trước lời đe dọa tấn công của các tàu chiến Mỹ mạnh hơn, họ đã chấp nhận thư của Tổng thống Millard Fillmore, khiến Mỹ trở thành quốc gia phương Tây đầu tiên thiết lập quan hệ với Nhật Bản kể từ khi nước này tuyên bố đóng cửa với người nước ngoài hai thế kỷ trước. Chỉ có người Hà Lan và người Trung Quốc được phép tiếp tục buôn bán với Nhật Bản sau năm 1639, nhưng hoạt động này cũng bị hạn chế và chỉ được diễn ra ở đảo Dejima tại Nagasaki. Continue reading “08/07/1853: Matthew Calbraith Perry đến Vịnh Tokyo”

06/07/1946: George “Bugs” Moran bị bắt

Nguồn: George “Bugs” Moran is arrested, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1946, các đặc vụ FBI đã bắt giữ George “Bugs” Moran, cùng với hai đồng phạm Virgil Summers và Albert Fouts, ở Kentucky. Từng là một trong những ông trùm băng đảng quyền lực nhất nước Mỹ, nhưng vào thời điểm bị bắt, Moran chỉ còn thực hiện những vụ cướp ngân hàng nhỏ. Hắn chết trong tù 11 năm sau đó. Continue reading “06/07/1946: George “Bugs” Moran bị bắt”

04/07/1911: Nắng nóng giết chết hàng trăm người ở đông bắc nước Mỹ

Nguồn: Heat wave strikes Northeast, killing hundreds, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1911, nhiệt độ cao kỷ lục đã được ghi nhận ở vùng đông bắc nước Mỹ trong lúc đợt nắng nóng gay gắt khiến 380 người thiệt mạng. Tại Nashua, New Hampshire, nhiệt độ đạt đỉnh là khoảng 410C. Các kỷ lục nhiệt độ cao khác đã được ghi nhận trên khắp New England trong khoảng thời gian 11 ngày. Continue reading “04/07/1911: Nắng nóng giết chết hàng trăm người ở đông bắc nước Mỹ”

02/07/1917: Hy Lạp tuyên chiến với Liên minh Trung tâm

Nguồn: Greece declares war on Central Powers, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1917, vài tuần sau khi Vua Constantine I thoái vị tại Athens dưới áp lực của quân Đồng minh Hiệp ước, Hy Lạp đã tuyên chiến với các cường quốc thuộc Liên minh Trung tâm, kết thúc ba năm trung lập bằng việc tham gia Thế chiến I, cùng phe với Anh, Pháp, Nga, và Italy. Continue reading “02/07/1917: Hy Lạp tuyên chiến với Liên minh Trung tâm”

01/07/1863: Trận Gettysburg trong Nội chiến Mỹ

Nguồn: The Battle of Gettysburg begins, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1863, một trong những cuộc xung đột quân sự lớn nhất trong lịch sử Bắc Mỹ đã bắt đầu khi các lực lượng của Liên minh miền Bắc và Hợp bang miền Nam chạm trán tại Gettysburg, Pennsylvania. Trận chiến kéo dài ba ngày và dẫn đến việc Quân đội Bắc Virginia của Robert E. Lee phải rút lui về Virginia. Continue reading “01/07/1863: Trận Gettysburg trong Nội chiến Mỹ”

29/06/1974: Isabel Perón nhậm chức Tổng thống Argentina

Nguồn: Isabel Perón takes office as Argentine president, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1974, khi Tổng thống Argentina Juan Perón nằm trên giường bệnh, Isabel Martinez de Perón, vợ và cũng là phó tổng thống của ông, đã tuyên thệ nhậm chức lãnh đạo quốc gia Nam Mỹ. Tổng thống Isabel Perón, một cựu vũ công và là vợ thứ ba của Perón, là nữ lãnh đạo đầu tiên của Tây Bán cầu. Hai ngày sau, Juan qua đời vì bệnh tim, và Isabel bị bỏ lại một mình với tư cách là nhà lãnh đạo của một quốc gia đang có xung đột nghiêm trọng về kinh tế và chính trị. Continue reading “29/06/1974: Isabel Perón nhậm chức Tổng thống Argentina”

27/06/1985: Đường cao tốc 66 của Mỹ chính thức ngừng hoạt động

Nguồn: Route 66 decertified, highway signs removed, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1985, sau 59 năm hoạt động, Đường cao tốc 66 (Route 66) mang tính biểu tượng đã chính thức đi vào lịch sử, khi Hiệp hội Quan chức Giao thông và Xa lộ Tiểu bang Mỹ huỷ bỏ chứng nhận của con đường, và bỏ phiếu để loại bỏ tất cả các biển báo của nó.

Từng dài đến 3220 km vào thời kỳ hoàng kim, Đường 66 trải dài từ Chicago, Illinois đến Santa Monica, California, đi qua tám tiểu bang nước Mỹ. Theo một bài báo đăng trên tờ New York Times về việc hủy bỏ chứng nhận, phần lớn Đường 66 đi xuyên qua vùng hoang dã, dọc theo tuyến đường do Trung úy Hải quân Edward Beale tạo ra vào năm 1857, khi ông dẫn đầu một đoàn du mục. Trong những năm sau đó, các toa xe ngựa và gia súc cuối cùng đã nhường chỗ cho xe tải và xe hơi chở khách. Continue reading “27/06/1985: Đường cao tốc 66 của Mỹ chính thức ngừng hoạt động”

25/06/1978: Lá cờ LGBT+ lần đầu xuất hiện tại một cuộc diễu hành ở San Francisco

Nguồn: First rainbow Pride flag premieres at San Francisco parade, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1978, các nhà hoạt động đã giương cao lá cờ cầu vồng rực rỡ trong cuộc diễu hành Ngày Tự do của Người Đồng tính nam và Đồng tính nữ ở San Francisco. Theo lời người tạo ra lá cờ, Gilbert Baker, đám đông ngay lập tức nhận ra ý nghĩa của nó, “Tôi hoàn toàn kinh ngạc khi mọi người nhận ra nó ngay lập tức – rằng đây là lá cờ của họ. Nó thuộc về tất cả chúng ta.” Đây chính là lá cờ Tự hào (cờ LGBT+) mà ngày nay trở thành biểu tượng cho niềm tự hào và sự giải phóng của người đồng tính. Continue reading “25/06/1978: Lá cờ LGBT+ lần đầu xuất hiện tại một cuộc diễu hành ở San Francisco”