Category: Sự kiện

11/10/1915: Bulgaria chính thức tham gia Thế chiến I

Nguồn: Bulgaria enters World War I, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1915, Thủ tướng Vasil Radoslavov của Bulgaria đã tuyên bố rằng đất nước của ông sẽ tham gia Thế chiến I, về phe của Liên minh Trung tâm.

Được cả hai bên bí mật chiêu mộ trong Thế chiến I với tư cách là một đồng minh tiềm năng ở khu vực Balkan đầy biến động, Bulgaria cuối cùng đã quyết định ủng hộ Liên minh Trung tâm. Trong tuyên bố của mình vào ngày 11/10/1915, Radoslavov lập luận rằng việc cùng Đức, Áo-Hung và Đế chế Ottoman đối đầu với các cường quốc Đồng minh Hiệp ước – Anh, Pháp và Nga – là điều nên làm, không chỉ vì lý do kinh tế, vì Áo-Hung và Ottoman là đối tác thương mại chính của Bulgaria, mà còn là cách để tự vệ trước sự xâm lược của Serbia, đồng minh của Nga và một cường quốc ở Balkan, mà Radoslavov coi là “kẻ thù lớn nhất” của đất nước mình. Continue reading “11/10/1915: Bulgaria chính thức tham gia Thế chiến I”

09/10/1992: Thiên thạch đâm xuống New York

Nguồn: Meteorite crashes into Chevy Malibu, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1992, Michelle Knapp, 18 tuổi, đang xem tivi trong phòng khách của cha mẹ cô ở Peekskill, New York thì bất ngờ nghe thấy tiếng va chạm rất mạnh ở bãi xe nhà mình. Knapp nhanh chóng chạy ra ngoài xem có chuyện gì. Điều cô tìm thấy thật đáng kinh ngạc: có một cái lỗ khá lớn ở đuôi xe của cô, chiếc Chevy Malibu 1980 màu cam; một cái lỗ khác có kích thước tương tự trên con đường rải sỏi nằm bên dưới xe; và trong lỗ chính là thủ phạm: thứ gì đó trông giống như một tảng đá bình thường, to bằng quả bóng bowling. Nó cực kỳ nặng so với kích thước của nó (khoảng 12kg), với hình dạng như một quả bóng và tỏa ra hơi ấm, ngoài ra, nó còn có mùi trứng thối. Ngày hôm sau, một chuyên viên của Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Mỹ ở Thành phố New York xác nhận rằng vật thể đó thực sự là một thiên thạch. Continue reading “09/10/1992: Thiên thạch đâm xuống New York”

08/10/2001: Thành lập Văn phòng An ninh Nội địa Mỹ

Nguồn: The Office of Homeland Security is founded, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2001, Văn phòng An ninh Nội địa Mỹ (Office of Homeland Security, OHS) đã được thành lập, chưa đầy một tháng sau vụ khủng bố ngày 11/09.

Hiện là một bộ trực thuộc nội các, Bộ An ninh Nội địa (Department of Homeland Security, DHS) đang là một trong những cơ quan lớn nhất của chính phủ liên bang Mỹ, chịu trách nhiệm ngăn chặn các cuộc tấn công khủng bố, bảo vệ an ninh biên giới, phụ trách vấn đề nhập cư và hải quan, cứu trợ và phòng chống thiên tai, cùng nhiều các nhiệm vụ liên quan khác. Continue reading “08/10/2001: Thành lập Văn phòng An ninh Nội địa Mỹ”

06/10/1961: Kennedy kêu gọi người Mỹ xây dựng hầm tránh bom

Nguồn: President Kennedy urges Americans to build bomb shelters, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1961, khi phát biểu về phòng thủ dân sự, Tổng thống John F. Kennedy đã khuyên các gia đình Mỹ xây dựng hầm trú bom để bảo vệ họ khỏi bụi phóng xạ nguyên tử trong trường hợp xảy ra chiến tranh hạt nhân với Liên Xô. Continue reading “06/10/1961: Kennedy kêu gọi người Mỹ xây dựng hầm tránh bom”

04/10/1992: Máy bay lao vào chung cư ở Amsterdam

Nguồn: Plane crashes into apartment building, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1992, một máy bay chở hàng đã lao vào một tòa nhà chung cư gần sân bay ở Amsterdam, Hà Lan. Bốn người trên máy bay và khoảng 100 người khác trong khu chung cư đã thiệt mạng trong thảm họa.

Chiếc máy bay chở hàng Boeing 747 của hãng El-Al dự kiến sẽ chở 114 tấn máy tính, máy móc, vải sợi, và nhiều vật liệu khác từ Amsterdam đến Tel Aviv, Israel. Lúc 6:30 tối Chủ Nhật ngày 04/10/1992, Cơ trưởng Isaac Fuchs đã lái chiếc máy bay, chở theo hai phi công khác và một hành khách, rời khỏi Sân bay Schipol trong điều kiện thời tiết tốt. Tuy nhiên, chỉ vài phút sau khi cất cánh, động cơ thứ ba và thứ tư bất ngờ bốc cháy và rơi khỏi cánh máy bay. Continue reading “04/10/1992: Máy bay lao vào chung cư ở Amsterdam”

02/10/2006: Xả súng tại một trường học của người Amish

Nguồn: Gunman kills five students at Amish school, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2006, Charles Roberts đã bước vào trường West Nickel Mines Amish ở Nickel Mines, Pennsylvania và bắn chết 5 nữ sinh, đồng thời làm bị thương thêm 5 người khác, trước khi dùng súng tự kết liễu đời mình.

Charles Carl Roberts IV, một tài xế xe tải chuyên chở sữa 32 tuổi sống trong một thị trấn gần đó, đã bước vào ngôi trường có một phòng học này trước 10:30 sáng, mang theo nhiều vũ khí, đạn dược, công cụ và các vật dụng khác bao gồm cả giấy vệ sinh – cho thấy hắn đã lên kế hoạch cho một cuộc đấu súng kéo dài. Roberts buộc 15 nam sinh cùng một số phụ nữ mang theo trẻ sơ sinh phải rời khỏi trường, và bắt 11 nữ sinh còn lại xếp hàng dựa lưng vào bảng đen. Continue reading “02/10/2006: Xả súng tại một trường học của người Amish”

01/10/1924: Ngày sinh Jimmy Carter

Nguồn: Jimmy Carter is born, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1924, tổng thống tương lai của nước Mỹ, James Earl Carter, đã chào đời tại Plains, Georgia. Carter, người thích được gọi là “Jimmy”, là con trai của một nông dân trồng đậu phộng và là tổng thống đầu tiên được sinh ra trong bệnh viện. Carter trưởng thành trong một gia đình tín đồ Baptist miền Nam và đã tốt nghiệp Học viện Hải quân ở Annapolis, Maryland vào năm 1946. Ông kết hôn với Rosalynn Smith cuối năm đó.

Sau khi tốt nghiệp, Carter phục vụ trong chương trình tàu ngầm hạt nhân mới của Hải quân Mỹ và có mong muốn được làm việc trong Hải quân sau khi cha ông qua đời vào năm 1953. Nhưng sau đó, hai vợ chồng Carter đã quay về Georgia và tiếp quản trang trại của gia đình. Trở lại Plains, Carter bắt đầu tham gia vào chính trị địa phương, đầu tiên ông làm việc trong hội đồng của một trường học, sau đó giành được một ghế trong Ủy ban Kế hoạch Georgia. Năm 1962, ông được bầu vào Thượng viện Georgia, và 9 năm sau, ông trở thành thống đốc. Continue reading “01/10/1924: Ngày sinh Jimmy Carter”

29/09/1953: New York Times nói người Liên Xô thèm “giấc mơ Mỹ”

Nguồn: New York Times article claims Russians want the “American dream”, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1953, một bài báo trên New York Times tuyên bố rằng các công dân Liên Xô cũng muốn có “giấc mơ Mỹ”: sở hữu đất đai và một ngôi nhà của riêng họ. Đây là một trong số nhiều bài báo xuất hiện trong những năm 1950 và 1960, khi các phương tiện truyền thông Mỹ cố gắng truyền tải thông điệp rằng người dân Liên Xô cũng không khác nhiều so với người dân Mỹ. Continue reading “29/09/1953: New York Times nói người Liên Xô thèm “giấc mơ Mỹ””

27/09/1854: Chìm tàu Arctic, 322 người chết

Nguồn: Ships collide off Newfoundland, killing 322, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1854, sương mù đột ngột và dày đặc đã khiến hai con tàu va vào nhau, giết chết 322 người ở ngoài khơi Newfoundland.

Arctic là một con tàu hạng sang, được đóng vào năm 1850, chuyên chở hành khách qua Đại Tây Dương. Vỏ tàu bằng gỗ và có thể đạt tốc độ lên đến 13 hải lý/giờ, một tốc độ ấn tượng vào thời điểm đó. Ngày 20/09, Arctic rời Liverpool, Anh, lên đường đến Bắc Mỹ. Bảy ngày sau, khi con tàu đến gần bờ biển Newfoundland, trời bất ngờ chuyển sương mù dày đặc. Thật không may, thuyền trưởng của con tàu, James Luce, đã không tuân thủ các biện pháp an toàn thông thường để đối phó với sương mù – ông đã không giảm tốc độ, không bấm còi tàu và cũng không bổ sung thêm người canh gác. Continue reading “27/09/1854: Chìm tàu Arctic, 322 người chết”

25/09/1978: Va chạm máy bay trên không khiến 153 người thiệt mạng

Nguồn: Mid-air collision kills 153, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1978, một chiếc máy bay của hãng Pacific Southwest Airlines đã va chạm giữa không trung với một chiếc Cessna ở San Diego, khiến tổng cộng 153 người thiệt mạng. Những mảnh vỡ của hai chiếc máy bay đã rơi xuống một khu dân cư đông đúc và gây thiệt hại nặng trên mặt đất.

David Lee Boswell và người hướng dẫn, Martin Kazy, đang thực hành lái máy bay trên chiếc Cessna 172 một động cơ vào sáng ngày 25/09, luyện tập các cách tiếp cận sân bay Lindbergh Field của San Diego. Sau hai lần thử thành công, Boswell đã điều khiển chiếc Cessna về phía sân bay Montgomery Field ở phía đông bắc San Diego. Continue reading “25/09/1978: Va chạm máy bay trên không khiến 153 người thiệt mạng”

24/09/1789: Tối Cao Pháp viện Mỹ đầu tiên được thành lập

Nguồn: The first Supreme Court is established, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1789, Đạo luật Tư pháp năm 1789 được Quốc Hội Mỹ thông qua và được Tổng thống George Washington ký ban hành, qua đó thành lập Tối Cao Pháp viện đầu tiên, gồm sáu thẩm phán sẽ phục vụ tại tòa cho đến khi qua đời hoặc nghỉ hưu. Ngày hôm đó, Tổng thống Washington đã đề cử John Jay làm chánh án, cùng John Rutledge, William Cushing, John Blair, Robert Harrison, và James Wilson làm thẩm phán. Đến ngày 26/09, tất cả sáu vị thẩm phán đã được Thượng viện chấp thuận. Continue reading “24/09/1789: Tối Cao Pháp viện Mỹ đầu tiên được thành lập”

22/09/1980: ‘Sát nhân Khu Trung tâm’ giết nạn nhân đầu tiên của mình

Nguồn: So-called Midtown Stabber kills his first victim, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1980, Glenn Dunn đã bị một gã đàn ông mang súng giấu trong túi giấy bắn chết bên ngoài siêu thị Buffalo. Án mạng này là vụ đầu tiên trong một loạt các vụ tấn công kỳ lạ xảy ra ở cả ngoại ô và trung tâm Thành phố New York. Chỉ trong vòng hai ngày, ba thanh niên khác đã bị sát hại. Một người bị giết gần thác Niagara, hai người còn lại ở Buffalo. Dù tay súng bí ẩn đã đánh rơi vỏ đạn cỡ .22 tại hiện trường của một vụ xả súng, nhưng cảnh sát không tìm được thêm bằng chứng nào khác. Continue reading “22/09/1980: ‘Sát nhân Khu Trung tâm’ giết nạn nhân đầu tiên của mình”

20/09/2002: Tuyết lở chôn vùi một ngôi làng ở Nga

Nguồn: Avalanche thunders into Russian village, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2002, một trận tuyết lở ở Nga đã vùi lấp một ngôi làng và giết chết hơn 100 người.

Tháng 06/2002, khu vực Bắc Ossetia của Nga đã bị lũ lụt ảnh hưởng nặng nề. Những trận lũ lụt này, cùng với một mùa hè nóng nực và đến sớm, chính là điềm báo cho thảm họa khủng khiếp sẽ xảy ra vào tháng 9. Các sông băng lớn nằm phía trên thị trấn Vladikavkaz. Do nhiệt độ năm 2002 cao hơn mức bình thường cùng kỳ, lượng nước chảy tràn cho thấy những sông băng này đã bắt đầu tan chảy. Continue reading “20/09/2002: Tuyết lở chôn vùi một ngôi làng ở Nga”

18/09/1976: Một triệu người đến dự lễ tang Mao Trạch Đông

Nguồn: One million people attend funeral of Mao Zedong, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1976, hơn một triệu người đã tập trung tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh để tham dự lễ tang Mao Trạch Đông, lãnh tụ Đảng Cộng sản Trung Quốc và Chủ tịch nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa kể từ năm 1949.

Mao sinh ngày 26/12/1893, trong một gia đình nông dân ở tỉnh Hồ Nam, miền Trung Trung Quốc. Ông mất ngày 09/09/1976, thọ 82 tuổi. Được đào tạo để trở thành một giáo viên, ông đã giúp thành lập Đảng Cộng sản Trung Quốc vào năm 1921. Sau khi đảng này giành chiến thắng trong cuộc nội chiến với Quốc Dân Đảng sau Thế chiến II, Mao thành lập Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và trở thành lãnh đạo đất nước. Continue reading “18/09/1976: Một triệu người đến dự lễ tang Mao Trạch Đông”

17/09/2011: Phong trào Chiếm Phố Wall bắt đầu

Nguồn: Occupy Wall Street begins, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2011, hàng trăm nhà hoạt động đã tập trung xung quanh Công viên Zuccotti ở khu Hạ Manhattan trong ngày đầu tiên của Phong trào Chiếm Phố Wall – cuộc biểu tình kéo dài nhiều tuần tại Khu Tài chính của Thành phố New York, nhằm phản đối tình trạng bất bình đẳng thu nhập và nạn tham nhũng tập đoàn. Dù phong trào đã không thể biến bất kỳ mục tiêu hoặc đề xuất chính sách nào của mình thành hiện thực, nhưng nhiều năm sau, Chiếm Phố Wall vẫn được coi là cẩm nang cho hoạt động vận động chính trị phi tập trung. Continue reading “17/09/2011: Phong trào Chiếm Phố Wall bắt đầu”

15/09/1963: Đánh bom Nhà thờ Birmingham

Nguồn: Four Black schoolgirls killed in Birmingham church bombing, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1963, một quả bom đã phát nổ trong buổi lễ sáng Chủ nhật tại Nhà thờ Baptist Phố 16 ở Birmingham, Alabama, giết chết bốn bé gái: Addie Mae Collins (14 tuổi), Cynthia Wesley (14 tuổi), Carole Robertson (14 tuổi), và Carol Denise McNair (11 tuổi).

Với một giáo đoàn người Mỹ gốc Phi lớn, Nhà thờ Baptist Phố 16 từng là nơi gặp gỡ của các nhà lãnh đạo dân quyền như Martin Luther King Jr., người từng gọi Birmingham là “biểu tượng của sự chống đối mạnh mẽ đối với việc hội nhập chủng tộc.” Thống đốc bang Alabama, George Wallace, đặt duy trì phân biệt chủng tộc làm một trong những mục tiêu trọng tâm của mình, và Birmingham đã trở thành một trong những nơi xảy ra các sự kiện bạo lực và vô luật pháp nhất của nhóm Ku Klux Klan (KKK). Continue reading “15/09/1963: Đánh bom Nhà thờ Birmingham”

13/09/1862: Kế hoạch trận Antietam của Hợp bang miền Nam bị lộ

Nguồn: Union troops discover Rebels’ Antietam battle plan, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1862, các binh sĩ của Liên minh miền Bắc đã tìm thấy một bản sao mệnh lệnh của Tướng Hợp bang miền Nam Robert E. Lee, trình bày chi tiết kế hoạch chiến dịch Antietam gần Frederick, Maryland. Nhưng Tướng Liên minh miền Bắc George B. McClellan đã hành động chậm chạp, và lợi thế từ thông tin tình báo đã bị bỏ phí.

Sáng ngày 13/9, Trung đoàn Bộ binh số 27 Indiana đến nghỉ ngơi trên một đồng cỏ bên ngoài Frederick, Maryland, vốn từng là nơi đóng quân của lính miền Nam vài ngày trước đó. Trung sĩ John Bloss và Hạ sĩ Barton W. Mitchell đã tìm thấy một mảnh giấy quấn quanh ba điếu xì gà. Mảnh giấy đề gửi đến Tướng Hợp bang D.H. Hill. Tiêu đề của nó là “Đặc Lệnh Số 191, Tổng hành dinh, Quân đội Bắc Virginia.” Continue reading “13/09/1862: Kế hoạch trận Antietam của Hợp bang miền Nam bị lộ”

11/09/1965: Sư đoàn Kỵ binh số 1 đến Nam Việt Nam

Nguồn: 1st Cavalry Division arrives in South Vietnam, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1965, Sư đoàn Kỵ binh số 1 (Sư đoàn Không Kỵ số 1) đã đến Qui Nhơn, thuộc Nam Việt Nam, theo đó nâng quân số của Mỹ tại đây lên hơn 125.000 người. Đơn vị có lịch sử lâu đời này là sư đoàn Quân đội Mỹ đầu tiên được triển khai toàn bộ đến Việt Nam. Sư đoàn bao gồm 9 tiểu đoàn bộ binh đổ bộ đường không, một phi đoàn trinh sát, và sáu tiểu đoàn pháo binh. Sư đoàn còn bao gồm cả Không đoàn 11, được tạo thành từ ba tiểu đoàn không quân với 11 trực thăng tấn công, trực thăng hỗ trợ tấn công, và trực thăng pháo kích. Continue reading “11/09/1965: Sư đoàn Kỵ binh số 1 đến Nam Việt Nam”

10/09/2008: Máy Gia tốc Hạt Lớn chính thức đi vào hoạt động

Nguồn: CERN Large Hadron Collider is powered up, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2008, các nhà khoa học lần đầu tiên bật công tắc trên Máy Gia tốc Hạt Lớn (Large Hadron Collider, LHC) tại phòng thí nghiệm của Tổ chức Nghiên cứu Hạt nhân Châu Âu (CERN) ở Geneva, bắt đầu cái mà nhiều người gọi là thí nghiệm khoa học lớn nhất trong lịch sử.

Chuyên thử nghiệm các lý thuyết vật lý hạt, cỗ máy trị giá 8 tỷ đô la LHC là máy gia tốc hạt lớn nhất trên thế giới, được tạo thành từ các nam châm siêu dẫn cho phép các kỹ sư và nhà vật lý nghiên cứu các hạt hạ nguyên tử, gồm proton, electron, quark và photon. LHC có thể tạo ra 600 triệu va chạm mỗi giây. Continue reading “10/09/2008: Máy Gia tốc Hạt Lớn chính thức đi vào hoạt động”

08/09/1965: Công nhân hái nho Delano đình công

Nguồn: Delano Grape Strike begins, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1965, một trong những cuộc đình công quan trọng nhất trong lịch sử nước Mỹ đã bắt đầu. Khi hơn 2.000 công nhân nông trại người Mỹ gốc Philippines từ chối đi hái nho ở thung lũng phía bắc Bakersfield, California, họ đã phát động một chuỗi sự kiện sẽ kéo dài trong vòng 5 năm sau đó mà ngày nay được gọi là Đình công của công nhân hái nho Delano (Delano Grape Strike). Continue reading “08/09/1965: Công nhân hái nho Delano đình công”