Ra lệnh cho các bầy đàn rô-bốt

Nguồn: Paul Scharre, “Commanding the Swarm”, War on the Rocks, 23/3/2015.

Biên dịch: Lê Thanh Danh | Hiệu đính: Nguyễn Thế Phương

Kỳ 1: Công nghệ rô-bốt trong quân sự: Tự vận hành là gì? | Kỳ 2: Rô-bốt tham chiến: Ưu thế của số lượng | Kỳ 3: Các đàn rô-bốt và tương lai của chiến tranh | Kỳ 4: Yếu tố con người trong chiến tranh rô-bốt

Ngày nay, các phương tiện không người lái chủ yếu đều được kết nối từ xa, với chỉ một người thực hiện các thao tác điều khiển. Tuy nhiên, điều này sẽ thay đổi trong tương lai. Các phương tiện này sẽ ngày càng được tích hợp các chức năng tự hành nhiều hơn, với con người đóng vai trò chỉ huy ở mức độ nhiệm vụ. Điều này cho phép một cá nhân có khả năng điều khiển cùng lúc nhiều phương tiện, dẫn tới hỏa lực tác chiến lớn hơn trong khi nguồn nhân lực không thay đổi. Tuy nhiên, các bầy đàn số lượng lớn sẽ đòi hỏi sự chuyển đổi lớn hơn rất nhiều trong mô hình chỉ huy và kiểm soát. Continue reading “Ra lệnh cho các bầy đàn rô-bốt”

Dwight Eisenhower – Vị tướng trở thành tổng thống Hoa Kỳ

1000509261001_2041163265001_Dwight-Eisenhower-Leading-America

Nguồn: Historic figures, BBC (truy cập ngày 6/5/2015)

Biên dịch & Hiệu đính: Phạm Hồng Anh                                        

Eisenhower (1890-1969) là Tư lệnh tối cao của quân Đồng minh tại Châu Âu trong Thế chiến thứ hai, và là tổng thống thứ 34 của Hoa Kỳ.

Dwight David Eisenhower, có biệt danh là “Ike”, sinh ngày 14 tháng 10 năm 1890 tại Denison, Texas và lớn lên tại tiểu bang Kansas.

Eisenhower tốt nghiệp Học viện Quân sự tại West Point năm 1915. Ông phục vụ trong quân đội trong suốt hai thập niên 1920 và 1930, và làm nhiệm vụ tại Philippines trong những năm cuối thập niên 1930. Continue reading “Dwight Eisenhower – Vị tướng trở thành tổng thống Hoa Kỳ”

Dân chủ và tăng trưởng có loại trừ lẫn nhau?

Supporters at political rally with patriotic ribbon and Vote pin

Nguồn: Harold James, “Democracy Versus Growth?” Project Syndicate, 24/4/2015.

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng | Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Tình trạng bất ổn hiện nay của châu Âu đã khơi lại cuộc tranh luận cũ về việc hình thức chính phủ nào sẽ tạo ra hiệu quả kinh tế tốt hơn. Các chế độ chuyên chế, với khả năng ép buộc tiến hành những lựa chọn không phổ biến, liệu có hiệu quả hơn trong việc tạo ra tăng trưởng? Hay dân chủ tự do, với cơ chế kiểm soát và đối trọng, sẽ mang lại sự thịnh vượng vật chất lớn hơn?

Trong cuộc tranh luận này, các bằng chứng hỗ trợ dường như đã dao động từ bên này sang bên kia trong những thập niên gần đây. Trong những năm 1980, hoạt động kinh tế ở Chi-lê, dưới chế độ độc tài của Tướng Augusto Pinochet, và ở Singapore, dưới một chế độ ôn hòa hơn nhưng vẫn là chuyên chế của Lý Quang Diệu, là rất ấn tượng. Trong khi đó, các nước dân chủ của thế giới công nghiệp lại đang phải vật lộn với suy thoái và trì trệ. Continue reading “Dân chủ và tăng trưởng có loại trừ lẫn nhau?”

06/05/1992: Gorbachev đánh giá lại Chiến tranh Lạnh

Nguồn: “Gorbachev reviews the Cold War,” History.com (truy cập ngày 05/5/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 1992, trong một sự kiện đậm chất biểu tượng, cựu lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev đã đánh giá lại Chiến tranh Lạnh trong một bài phát biểu tại trường Westminster College ở Fulton, Missouri – nơi Winston Churchill đưa ra bài phát biểu “Bức màn sắt” 46 năm trước đó. Xen lẫn những lời ca ngợi dành cho sự chấm dứt của Chiến tranh Lanh là những chỉ trích sắc bén nhằm vào chính sách Mỹ.

Năm 1946, Winston Churchill, cựu Thủ tướng Vương quốc Anh, đã phát biểu tại trường Westminster College và đặt ra một vấn đề mà nhiều sử gia sau này đã coi là màn mở đầu cho Chiến tranh Lạnh. Tuyên bố rằng một “bức màn sắt” đã phủ trên khắp Đông Âu, Churchill kêu gọi cả Vương quốc Anh lẫn Mỹ kiềm chế sự xâm lược của Liên Xô. 46 năm sau đó, Liên Xô đã sụp đổ và Mikhail Gorbachev, người từ chức Tổng thống Liên Xô từ tháng 12 năm 1991, đứng trên cùng một khuôn viên trường đại học để đánh giá lại cuộc Chiến tranh Lạnh. Continue reading “06/05/1992: Gorbachev đánh giá lại Chiến tranh Lạnh”

Các hiệp định thương mại có thể chấm dứt thao túng tiền tệ không?

0007f675-642

Nguồn: Kemal Derviş, “Can Trade Agreements Stop Currency Manipulation?” Project Syndicate, 17/04/2015.

Biên dịch: Nguyễn Hoàng Mỹ Phương | Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Không thể phủ nhận rằng giữa thương mại và tỉ giá hối đoái có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Nhưng liệu điều đó có nghĩa là các hiệp định thương mại quốc tế nên bao gồm các quy định điều chỉnh các chính sách quốc gia có ảnh hưởng đến giá trị tiền tệ hay không?

Một số nhà kinh tế chắc hẳn đã nghĩ vậy. Chẳng hạn như Simon Johnson gần đây đã lập luận rằng các thỏa thuận siêu khu vực như Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) nên được sử dụng để ngăn cản các nước can thiệp vào thị trường tiền tệ nhằm ngăn tỉ giá hối đoái tăng cao; Fred Bergsten cũng đưa ra một lập luận tương tự. Tuy nhiên, Bộ Tài chính Mỹ và Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) tiếp tục lập luận rằng nên tách biệt các vấn đề kinh tế vĩ mô với các cuộc đàm phán thương mại. Continue reading “Các hiệp định thương mại có thể chấm dứt thao túng tiền tệ không?”

Edward III – Vị vua khởi đầu Chiến tranh trăm năm

King-Edward-III-humberpike

Nguồn: Historic figures, BBC (truy cập ngày 5/5/2015)

Biên dịch & Hiệu đính: Phạm Hồng Anh                                        

Edward III (1312-1377) là vua của nước Anh trong 50 năm. Triều đại của ông chứng kiến khởi đầu của cuộc Chiến tranh trăm năm với Pháp.  

Edward sinh ngày 13 tháng 11 năm 1312 khoảng gần Windsor, là con trai của Vua Edward II và Isabella của Pháp, tuy vậy có rất ít thông tin về tuổi thơ của ông. Năm 1327, Edward lên ngôi sau khi vua cha bị phế truất bởi hoàng hậu và người tình của bà, Roger Mortimer. Một năm sau đó, Edward kết hôn với Philippa của Hainault – sau này họ có đến 13 người con. Isabella và Roger cùng nhiếp chính thay Edward cho đến năm 1330, khi ông cho hành hình Mortimer và lưu đày mẹ của mình. Continue reading “Edward III – Vị vua khởi đầu Chiến tranh trăm năm”

Công cuộc cải cách ở Trung Quốc đã cùng đường?

130525225704-chinese-dream-tease-story-top

Nguồn: Youwei, “The End of Reform in China: Authoritarian Adaptation Hits a Wall,” Foreign Affairs, May/June 2015 Issue.

Biên dịch: Trần Tuấn Anh | Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Kể từ lúc bắt đầu công cuộc cải cách hậu Mao từ cuối thập niên 1970, chính quyền cộng sản ở Trung Quốc đã nhiều lần đảo ngược thành công những tiên đoán về sự sụp đổ của nó. Chìa khóa cho sự thành công đó nằm ở chủ trương mà người ta có thể gọi là “sự thích nghi của chế độ chuyên chế” (“authoritarian adaptation”) – tức việc sử dụng các chính sách cải cách nhằm thay thế một sự thay đổi thể chế cơ bản. Dưới thời Đặng Tiểu Bình, điều đó có nghĩa là cải cách nông nghiệp và cởi trói cho kinh tế tư nhân. Dưới thời Giang Trạch Dân, đó là việc nền kinh tế Trung Quốc chính thức tiếp cận một nền kinh tế thị trường, cải cách các doanh nghiệp nhà nước, và tham gia Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Dưới thời Hồ Cẩm Đào và Ôn Gia Bảo là cải cách an sinh xã hội. Nhiều người tiếp tục kỳ vọng vào một đợt cải cách sâu rộng tiếp theo dưới sự lãnh đạo của Tập Cận Bình – nhưng họ có thể sẽ phải thất vọng. Continue reading “Công cuộc cải cách ở Trung Quốc đã cùng đường?”

05/05/1955: Tây Đức giành chủ quyền toàn vẹn

berlin-wall

Nguồn: “Allies end occupation of West Germany,” History.com (truy cập ngày 04/5/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 1955, Cộng hòa Liên bang Đức (Tây Đức) trở thành một quốc gia có chủ quyền khi Mỹ, Pháp, và Anh chấm dứt sự chiếm đóng quân sự của họ vốn bắt đầu từ năm 1945. Với động thái này, Tây Đức có quyền tái vũ trang và trở thành một thành viên đầy đủ của liên minh phương Tây chống lại Liên Xô.

Năm 1945, Mỹ, Anh, và Pháp đã giành quyền chiếm đóng phần lãnh thổ phía Tây của Đức (cũng như nửa Tây của Berlin, nằm ở miền Đông nước Đức). Liên Xô chiếm đóng Đông Đức và nửa Đông Berlin. Khi những căng thẳng Chiến tranh Lạnh bắt đầu gia tăng giữa các cường quốc phương Tây và Liên Xô, tình hình ngày càng trở nên rõ ràng rằng Đức sẽ không được thống nhất. Continue reading “05/05/1955: Tây Đức giành chủ quyền toàn vẹn”

Chuyển động quốc phòng Châu Á – Thái Bình Dương (5/5/2015)

Tác giả: Nguyễn Thế Phương

Quan hệ Hoa Kỳ – Nhật Bản đã có bước đột phá hết sức quan trọng, thể hiện rõ qua bản định hướng hợp tác quốc phòng sửa đổi được công bố ngày 27 tháng 4 tại Washington. Tokyo sẽ thể hiện một hình ảnh chủ động hơn trong hợp tác quốc phòng với Washington, thậm chí sẽ cùng chia sẻ gánh nặng về tài chính, nhân lực với quân đội Hoa Kỳ. Không dừng lại đó, điều khiến nhiều chuyên gia khu vực và thế giới chú ý và phân tích rất nhiều là những hỗ trợ quốc phòng giữa hai bên sẽ không còn bị giới hạn bởi khu vực địa lý và nhiệm vụ. Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản có thể hỗ trợ quân đội Hoa Kỳ trong trường hợp bị tấn công không chỉ trên lãnh thổ Nhật Bản mà còn ở nhiều khu vực khác. Cụ thể, trong việc đối phó lại chiến lược “chống xâm nhập/chống tiếp cận” (A2/AD) của Trung Quốc, Nhật Bản sẽ hỗ trợ Hoa Kỳ về mặt tình báo, giám sát và trinh sát (ISR), chỉ huy và kiểm soát (C2) trên không, chống tàu ngầm và tác chiến đổ bộ. Continue reading “Chuyển động quốc phòng Châu Á – Thái Bình Dương (5/5/2015)”

Karl Dönitz – Tổng thống cuối cùng của Đức Quốc xã

karl-doenitz-large

Nguồn: Historic figures, BBC (truy cập ngày 3/5/2015)

Biên dịch & Hiệu đính: Phạm Hồng Anh                                        

Dönitz (1891-1980) là một sĩ quan hải quân và là người sáng lập hạm đội tàu ngầm U-boat của Đức trong Thế chiến thứ hai. Ông cũng kế nhiệm Hitler làm Tổng thống Đức trong những tháng cuối cùng của cuộc chiến.

Karl Dönitz sinh ngày 16 tháng 9 năm 1891 gần Berlin và gia nhập Hải quân Đế quốc Đức năm 1911. Khi Adolf Hitler lên nắm quyền, Dönitz được giao xây dựng một hạm đội tàu ngầm U-boat mới, do ông từng là sĩ quan tàu ngầm trong Thế chiến thứ nhất. Ông được chỉ định là chỉ huy hạm đội và đã biến những chiếc tàu ngầm này thành một mối đe dọa thực sự cho nước Anh trong những năm đầu Thế chiến thứ hai. Đầu năm 1941, dưới sự chỉ huy của Dönitz, các tàu ngầm U-boat dàn quân theo đội hình “bầy sói”, có nghĩa là từng tốp tàu đi tuần tra theo hàng dài. Khi một tốp phát hiện thấy dấu hiệu của tàu hộ tống phe Đồng minh, các tốp khác sẽ cùng bao vây tấn công tàu hộ tống đó do áp đảo về số lượng. Continue reading “Karl Dönitz – Tổng thống cuối cùng của Đức Quốc xã”

Thách thức từ sự suy thoái của Nga

economist-Putin-cover

Nguồn: Joseph S. Nye , “The Challenge of Russia’s Decline,” Project Syndicate, 14/04/2015.

Biên dịch: Trần Hương Phong | Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Khi châu Âu đang còn tranh cãi xem liệu có nên duy trì các biện pháp trừng phạt của họ đối với Nga hay không, chính sách xâm lược của Điện Kremlin đối với Ukraine vẫn tiếp tục không suy giảm. Nga đang ở trong cơn suy thoái dài hạn, nhưng nó vẫn đặt ra một mối đe dọa rất thực tế đối với trật tự quốc tế ở châu Âu và xa hơn nữa. Quả thực, sự suy thoái của Nga có thể khiến nó thậm chí còn nguy hiểm hơn.

Chắc chắn, những gì đang xảy ra ở Ukraine là sự xâm lược của Nga. Trò giả vờ của Tổng thống Vladimir Putin rằng quân đội Nga đã không tham gia vào cuộc chiến mới đây đã bị bại lộ khi một binh sĩ Nga ở Donetsk xác nhận với Đài BBC Nga ngữ rằng họ đang đóng vai trò quyết định trong những bước tiến của quân nổi loạn. Anh ta thuật lại rằng các sĩ quan Nga đã trực tiếp chỉ huy các hoạt động quân sự lớn ở miền Đông Ukraine, trong đó có cuộc bao vây và chiếm giữ trung tâm giao thông quan trọng của thành phố Debaltseve hồi tháng 2. Continue reading “Thách thức từ sự suy thoái của Nga”

04/05/1994: Israel và Palestine ký Thỏa thuận Gaza-Jericho

OsloAccords

Nguồn: “Rabin and Arafat sign accord for Palestinian self-rule,” History.com (truy cập ngày 03/5/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày mùng 4 tháng 5 năm 1994, Thủ tướng Israel Yitzhak Rabin và Chủ tịch Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO) Yasir Arafat đã đạt được thỏa thuận ở Cairo cho giai đoạn đầu tiên của quyền tự trị của người Palestine.

Thỏa thuận này tiếp nối Hiệp định Oslo, được ký ở Washington, D.C. vào ngày 13 tháng 9 năm 1993. Đây là thỏa thuận trực tiếp, mặt đối mặt đầu tiên giữa Israel và Palestine và nó thừa nhận quyền tồn tại của Israel. Nó cũng được thiết kế với vai trò là một khuôn khổ cho các mối quan hệ giữa hai bên trong tương lai. Continue reading “04/05/1994: Israel và Palestine ký Thỏa thuận Gaza-Jericho”

Bầu cử ở Vương quốc Anh diễn ra như thế nào?

11Election-2015

Nguồn: “How British elections work,” The Economist, 12/04/2015.

Biên dịch: Trần Mai Khánh Ngọc | Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày mùng 7 tháng 5 sắp tới, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland sẽ tiến hành tổng tuyển cử để bầu ra chính phủ mới. Đất nước này có một trong những hệ thống bầu cử lâu đời nhất trên thế giới, đã tồn tại và dần phát triển qua nhiều thế kỷ. Nhưng ngày nay nó diễn ra như thế nào?

Vương quốc Anh là nước quân chủ lập hiến, vì vậy cử tri sẽ chỉ đi bỏ phiếu để bầu ra nghị sĩ của địa phương mình thay vì bầu trực tiếp ra người đứng đầu nhà nước (chẳng hạn như Tổng thống ở Hoa Kỳ). Thủ tướng mới là người có khả năng chỉ huy đa số nghị sĩ ở Hạ viện và sau đó sẽ được bổ nhiệm bởi nguyên thủ quốc gia không qua bầu cử là Nữ hoàng Elizabeth. Continue reading “Bầu cử ở Vương quốc Anh diễn ra như thế nào?”

De Lesseps – Tổng công trình sư Kênh đào Suez

PANA.DELESSEPS

Nguồn: Historic figures, BBC (truy cập ngày 2/5/2015)

Biên dịch & Hiệu đính: Phạm Hồng Anh                                        

De Lesseps (1805-1894) là một nhà ngoại giao và quản lý hành chính người Pháp, người đã chỉ đạo việc xây dựng Kênh đào Suez.

Ferdinand de Lesseps sinh ngày 19 tháng 11 năm 1805 trong một gia đình người Pháp có truyền thống ngoại giao. Ông cũng theo nghiệp ngoại giao, và được bổ nhiệm công tác tại Tunisia và Ai Cập trong những nhiệm kỳ đầu. Tại Ai Cập, ông kết thân với Said Pasha, con trai của phó vương nước này. De Lesseps dần bị mê hoặc bởi nền văn hóa Địa Trung Hải và Trung Đông, cùng với sự lớn mạnh của giao thương ở Tây Âu. Sau nhiệm kỳ công tác tại Tây Ban Nha và Ý, năm 1849 ông từ chức vì một bất đồng với chính phủ Pháp. Năm 1854, Said Pasha trở thành tân phó vương của Ai Cập. De Lesseps lập tức quay trở lại Ai Cập. Tại đây ông được đón tiếp nồng hậu, và không lâu sau đó ông được cấp phép để bắt đầu xây dựng Kênh đào Suez. Cảm hứng của De Lesseps bắt nguồn từ việc Napoleon hủy bỏ các kế hoạch xây một kênh đào cho phép tàu thuyền có thể đi trực tiếp từ Địa Trung Hải đến Biển Đỏ để tới phương Đông, thay vì phải đi một chuyến hải trình dài vòng qua Châu Phi. Continue reading “De Lesseps – Tổng công trình sư Kênh đào Suez”

Hitler và Stalin: “Liên minh ma quỷ”?

b46c9873421137890a8dd3e1ff2d430d1c8288b6

Nguồn: John Lukacs, “Monster Together,” The New York Review of Books, 4/2015.

Biên dịch: Duy Đoàn | Biên tập: Nguyễn Huy Hoàng

Trong kho văn liệu khổng lồ về Stalin và Hitler trong suốt thời Thế chiến II, có rất ít điều được nói về mối quan hệ đồng minh của họ trong 22 tháng. Đó không chỉ là một chương lạ thường trong lịch sử cuộc chiến, mà ý nghĩa của nó xứng đáng nhận được nhiều sự chú ý hơn lâu nay.

Có hai yếu tố liên quan đến sự thờ ơ này. Một là sau khi Hitler quyết định xâm chiếm Nga mà thực hiện không thành, Stalin nổi lên như một trong những kẻ chiến thắng uy quyền của Thế chiến II. Yếu tố còn lại là việc các Thế lực phương Tây không mấy lưu tâm đến Đông Âu. Tuy vậy cuộc chiến nổ ra vào năm 1939 lại là do Đông Âu, kết quả của quyết định của người Anh (và Pháp) trong việc chống lại việc Đức chinh phục Ba Lan. Cơn địa chấn chính trị của Hiệp ước Xô-Đức vào ngày 23 tháng 8 năm 1939, chín ngày trước khi nổ ra cuộc chiến vào ngày 1 tháng 9, đã không ngăn được Anh và Pháp tuyên bố chiến tranh chống lại Đức vì đã xâm lược Ba Lan. Đây là một trong số ít – rất ít – những quyết định có ích cho họ vào thời điểm đó. Việc họ miễn cưỡng không muốn tiến hành nghiêm túc cuộc chiến chống Đức trong nhiều tháng tiếp theo lại là một câu chuyện khác. Continue reading “Hitler và Stalin: “Liên minh ma quỷ”?”

03/05/1946: Tòa án Tội ác Chiến tranh Tokyo bắt đầu xét xử

kemp1

Nguồn: “Japanese war crimes trial begins,” History.com (truy cập ngày 02/5/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày 3 tháng 5 năm 1946, ở Tokyo, Nhật Bản, Tòa án Quân sự Quốc tế vùng Viễn Đông bắt đầu xét xử 28 quan chức chính phủ và sĩ quan quân đội Nhật Bản bị cáo buộc phạm các tội ác chiến tranh và chống lại loài người trong Thế chiến II.

Phiên tòa kéo dài đến ngày 4 tháng 11 năm 1948, kết quả là 25 trên 28 bị cáo bị tuyên là có tội. Hai trong số ba bị cáo còn lại đã chết trong thời gian phiên tòa diễn ra, một người còn lại được tuyên bố là mất trí. Ngày 12 tháng 11 cùng năm, Tòa án Tội ác Chiến tranh Tokyo thông qua án tử hình đối với 7 người, trong đó có Đại tướng Tōjō Hideki, Thủ tướng Nhật Bản trong thời gian chiến tranh, và một số quan chức cấp cao khác, trong đó có Đại tướng Matsui Iwane, người tổ chức vụ Thảm sát Nam Kinh, và Kimura Heitarō, người tiến hành bạo hành tù binh chiến tranh của quân đội Đồng Minh. 16 người khác bị kết án tù chung thân, 2 người còn lại cũng phải chịu án tù. Ngày 23 tháng 12 năm 1948, Tōjō và 6 người khác bị hành quyết (bằng cách treo cổ) tại Tokyo. Continue reading “03/05/1946: Tòa án Tội ác Chiến tranh Tokyo bắt đầu xét xử”

Fidel Castro – Lãnh tụ cách mạng Cuba

FidelCastro

Nguồn: Historic figures, BBC (truy cập ngày 2/5/2015)

Biên dịch & Hiệu đính: Phạm Hồng Anh

Fidel Castro sinh ngày 13 tháng 8 năm 1926 tại phía đông nam tỉnh Oriente, Cuba. Ông là con trai của một chủ đồn điền mía đường. Castro theo học ngành luật tại Đại học La Habana. Ông dự định tham gia tranh cử vào năm 1952, tuy nhiên Tướng Fulgencio Batista đã lật đổ chính phủ và cuộc bầu cử bị hủy bỏ. Castro phủ nhận nền dân chủ và tuyên bố ủng hộ cách mạng vũ trang. Năm 1953, Castro và em trai là Raúl tiến hành một cuộc nổi dậy chống lại Batista nhưng bất thành, do đó ông bị kết án 15 năm tù. Ông được trả tự do nhờ một lệnh ân xá và đến Mexico. Tại đây, ông liên kết với một người Argentina theo chủ nghĩa Marx – Ernest ‘Che’ Guevara. Continue reading “Fidel Castro – Lãnh tụ cách mạng Cuba”

Cách vượt qua khủng hoảng Ukraine

XU*7753425

Nguồn: Jean-Marie Guéhenno, “Overcoming the Ukraine Crisis”, Project Syndicate, 13/04/2015.

Biên dịch: Trần Anh Hòa | Hiệu đính: Lê Hồng Hiệp

Những hồi ức về các cuộc xung đột lớn của thế kỷ 20, từ chủ nghĩa hoà bình những năm 1930 đến đối đầu Chiến tranh Lạnh, đang được khuấy lên, thúc đẩy cả Nga và phương Tây lao vào một trong những mối đe dọa nghiêm trọng nhất đối với trật tự toàn cầu và sự ổn định của châu Âu trong 25 năm qua. Đúng như vậy, cuộc khủng hoảng đang diễn ra tại Ukraine liên quan đến các cường quốc được trang bị vũ khí hạt nhân và có chi tiêu quân sự chung chiếm gần 2/3 tổng chi tiêu quân sự toàn cầu. Tuy nhiên, lịch sử không cần lặp lại chính nó, miễn là phương Tây có những bước đi nhằm tránh bị mắc kẹt bởi bất kỳ sự leo thang bất ngờ nào. Continue reading “Cách vượt qua khủng hoảng Ukraine”

02/05/2011: Osama bin Laden bị tiêu diệt

t1larg.bin.laden.meeting.gi

Nguồn: “Osama bin Laden killed by U.S. forces,” History.com (truy cập ngày 01/05/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 2011, Osama bin Laden, kẻ chủ mưu vụ tấn công khủng bố nhằm vào Hoa Kỳ hôm 11 tháng 9 năm 2001, bị lực lượng quân đội Mỹ tiêu diệt trong một cuộc đột kích vào khu ẩn náu của ông ta ở Pakistan. Nhà lãnh đạo 54 tuổi khét tiếng của Al Qaeda, một mạng lưới khủng bố gồm những kẻ Hồi giáo cực đoan, là mục tiêu của một cuộc săn lùng trên quy mô toàn cầu kéo dài gần một thập niên.

Cuộc đột kích bắt đầu vào khoảng 1 giờ sáng giờ địa phương, khi 23 lính đặc nhiệm hải quân Hoa Kỳ (U.S. Navy SEALs) trong hai chiếc trực thăng Black Hawk đổ bộ xuống khu phức hợp ở Abbottabad, một trung tâm du lịch và quân sự ở phía Bắc thủ đô Islamabad của Pakistan. Một trong hai chiếc trực thăng đã rơi trong khi hạ cánh nhưng không có ai bị thương. Continue reading “02/05/2011: Osama bin Laden bị tiêu diệt”

Cleopatra – Vị Pharaoh cuối cùng của Ai Cập cổ đại

Pompeo Batoni-925629

Nguồn: Historic figures, BBC (truy cập ngày 28/4/2015)

Biên dịch & Hiệu đính: Phạm Hồng Anh

Cleopatra VII (c.69 – 30 TCN) là người cai trị cuối cùng của vương triều Ptolemy, bà trị vì Ai Cập từ năm 51 đến 30 TCN. Bà nổi tiếng vì sắc đẹp của mình và mối tình với hai người đứng đầu La Mã: Caesar và Mark Antony.

Cleopatra sinh vào khoảng năm 69-68 TCN. Khi cha của bà là vua Ptolemy XII mất năm 51 TCN, Cleopatra và người em trai 10 tuổi Ptolemy XIII cùng trị vì đất nước. Họ kết hôn theo truyền thống của người Ai Cập. Dù sắc đẹp của bà là điều còn bàn cãi, Cleopatra là một phụ nữ thông minh và một chính khách sắc sảo – người đã mang lại thịnh vượng và hòa bình cho một đất nước từng bị phá sản và chia cắt bởi nội chiến. Continue reading “Cleopatra – Vị Pharaoh cuối cùng của Ai Cập cổ đại”