Tag: sách nói

Các đồng minh còn có thể chịu đựng sự bắt nạt của Mỹ tới đâu?

Nguồn: Robert E. Kelly và Paul Poast, “How Much Abuse Can America’s Allies Take?”, Foreign Affairs, 08/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Sự trỗi dậy của Donald Trump được cho là sẽ làm lung lay trật tự quốc tế tự do. Trong nhiệm kỳ đầu, Trump đã công khai chỉ trích các đồng minh châu Âu lâu năm, rút khỏi các hiệp ước quốc tế như thỏa thuận khí hậu Paris, và phàn nàn rằng Mỹ đang phải bao cấp cho các đồng minh thông qua hỗ trợ quân sự và thâm hụt thương mại.

Tuy nhiên, như đã phân tích trên Foreign Affairs năm 2022, chủ nghĩa đơn phương cứng rắn của Trump không hề phá vỡ các liên minh của Mỹ. Dù bị lung lay và thường xuyên khó chịu trước thái độ bắt nạt của Washington, các đồng minh vẫn không hề rời bỏ siêu cường hàng đầu thế giới. Các chính sách đối ngoại, chi tiêu quốc phòng và liên kết địa chính trị của các đối tác cốt lõi như Pháp, Đức, Nhật Bản, và Hàn Quốc không có sự thay đổi đáng kể nào trong nhiệm kỳ đầu tiên của chính quyền Trump. Thay vào đó, các quốc gia này đã chọn cách chiều theo Trump. Lý do là họ nhận thấy việc nới lỏng quan hệ với Mỹ sẽ gây ra rủi ro lớn hơn cho lợi ích kinh tế và an ninh của họ, hơn là việc cố gắng chống lại những hành vi chỉ trích gay gắt từ ông. Continue reading “Các đồng minh còn có thể chịu đựng sự bắt nạt của Mỹ tới đâu?”

Friend-shoring: Cơ hội và thách thức cho các nền kinh tế mới nổi

Tác giả: Nguyễn Kế Thùy Linh

Friend-shoring là việc chủ động tái cấu trúc hoặc dịch chuyển chuỗi cung ứng, sản xuất và mua sắm sang các quốc gia được coi là đáng tin cậy hoặc đối tác an toàn về chính trị và kinh tế, nhằm giảm rủi ro gián đoạn và tăng độ tin cậy của nguồn cung.[1]

Sự xuất hiện của friend-shoring phản ánh một bước chuyển quan trọng trong cách các quốc gia tổ chức chuỗi cung ứng. Trong nhiều thập kỷ, toàn cầu hóa vận hành dựa trên nguyên tắc đơn giản: sản xuất ở nơi có chi phí thấp nhất. Lao động rẻ ở Trung Quốc hay linh kiện giá thấp ở Đông Nam Á từng là yếu tố đủ để định hướng dòng dịch chuyển của các nhà máy và đơn hàng. Nhưng friend-shoring đưa thêm một tiêu chí mới vào quá trình này: mức độ tin cậy về chính trị và an ninh. Điều đó buộc cả doanh nghiệp lẫn chính phủ phải cân nhắc không chỉ chi phí, mà còn rủi ro phát sinh từ môi trường chính trị của từng quốc gia. Theo đó, những quốc gia có chi phí thấp nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro có thể bị loại khỏi chuỗi cung ứng, trong khi các quốc gia ổn định và thân thiện về mặt chính trị, dù chi phí cao hơn, lại trở thành lựa chọn được ưu tiên. Continue reading “Friend-shoring: Cơ hội và thách thức cho các nền kinh tế mới nổi”

Tác động của Chiến lược An ninh Quốc gia 2025 của Mỹ đối với Châu Á

Nguồn: C. Raja Mohan, “What the 2025 National Security Strategy Means for Asia,” Foreign Policy, 08/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Cuộc cách mạng MAGA trong chính sách đối ngoại của Mỹ mang lại cả tin tốt lẫn tin xấu.

Tại Washington, mỗi chính quyền mới đều lên nắm quyền với một liên minh ý thức hệ riêng và không thể tránh khỏi việc ban hành một văn kiện thể hiện rõ ràng các ý tưởng về chính sách an ninh quốc gia của Mỹ. Phiên bản mới nhất của Chiến lược An ninh Quốc gia (NSS), được chính quyền Trump công bố tuần trước, là một phần không thể thiếu của truyền thống đó. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn cả là cách thức khiến văn kiện này trở nên khác biệt: Nếu như các văn kiện chiến lược trước đây là những biến thể nhỏ của một sự đồng thuận sâu rộng về chính sách đối ngoại thời hậu Thế chiến II và hậu Chiến tranh Lạnh, thì văn kiện mới này đánh dấu sự đoạn tuyệt mạnh mẽ với sự đồng thuận đó. Continue reading “Tác động của Chiến lược An ninh Quốc gia 2025 của Mỹ đối với Châu Á”

Tổng thống Marcos Jr. loay hoay tìm lối thoát sau bê bối tham nhũng

Nguồn: Trần Tương Miểu & Trương Thư, 陈相秒、张舒：街头抗议不断、关键人物“翻脸”，小马科斯为何仍“稳坐钓鱼台”？, Guancha, 04/12/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Vào ngày 30/11, hàng chục ngàn người Philippines đã tổ chức một cuộc biểu tình lớn tại Manila, yêu cầu chính quyền Marcos điều tra toàn diện vụ bê bối tham nhũng cơ sở hạ tầng trị giá hàng tỷ USD và truy cứu trách nhiệm của những người liên quan. Điều đáng chú ý là, đại lộ Santos ở Manila – một trong những địa điểm biểu tình – lại chính là nơi từng diễn ra “Cách mạng Quyền lực Nhân dân” năm 1986 mà đã dẫn đến việc “Marcos cha” – cha của tổng thống đương nhiệm – bị lật đổ.

Đây là cuộc biểu tình quy mô lớn thứ hai kể từ khi vụ tham nhũng trong các công trình chống ngập bị phanh phui hồi tháng 7. Ngày 21/9, cũng tại Manila, hàng chục nghìn người Philippines đã xuống đường biểu tình và hơn 200 người đã bị bắt giữ. Continue reading “Tổng thống Marcos Jr. loay hoay tìm lối thoát sau bê bối tham nhũng”

Cái bóng quá lớn của Biden tại Ukraine

Nguồn: Adrian Karatnycky, “Biden’s Long Shadow Over Ukraine,” Foreign Policy, 05/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Chính quyền của Biden đã làm Ukraine thất vọng ở hầu hết mọi mặt, theo đó định hình cuộc chiến cho đến ngày nay.

Cuối mùa hè năm 2022, Ukraine đã phát động một cuộc phản công lớn ở miền nam đất nước. Vào ngày 11/11, chiến dịch này đã giải phóng thành phố Kherson và toàn bộ các khu vực trước đây do Nga chiếm đóng ở phía tây Sông Dnipro.

Giữa niềm hân hoan khi Ukraine trở về Kherson, ít có ai chú ý đến cuộc rút lui ngoạn mục của lực lượng bị mắc kẹt của Moscow. Suốt nhiều tuần, ước tính khoảng 20.000 đến 30.000 binh sĩ Nga, bao gồm các đơn vị tinh nhuệ được điều đến để củng cố mặt trận, cùng với một lượng lớn thiết bị quân sự, đã được sơ tán an toàn qua Sông Dnipro bằng phà, phao, và một cây cầu mà trước đó Ukraine từng phong tỏa một phần. Continue reading “Cái bóng quá lớn của Biden tại Ukraine”

Tác động không đồng đều từ các biện pháp trả đũa Nhật Bản của Trung Quốc

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “Xi’s Takaichi retribution has less impact on eastern Japan,” Nikkei Asia, 04/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Khu vực bị ảnh hưởng bởi trận động đất năm 2011 vẫn đón hàng loạt du khách từ Đài Loan và các nước khác trong khi Kansai chịu ảnh hưởng.

Chính quyền của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vừa thực hiện một loạt biện pháp trả đũa mạnh mẽ đối với Nhật Bản sau phát biểu của Thủ tướng Sanae Takaichi về khả năng xảy ra tình huống khẩn cấp ở Đài Loan.

Dù họ đã tăng cường áp lực lên Nhật Bản và phát động một cuộc chiến tuyên truyền chống lại Nhật Bản ở cả trong và ngoài nước, nhưng chính quyền Tập cho đến nay vẫn chưa thực hiện các biện pháp mạnh mẽ có thể phản tác dụng đối với nền kinh tế Trung Quốc. Continue reading “Tác động không đồng đều từ các biện pháp trả đũa Nhật Bản của Trung Quốc”

Viện trợ nước ngoài mang đặc sắc Trung Quốc

Nguồn: Alicia R. Chen, “Foreign Aid With Chinese Characteristics,” Foreign Affairs, 03/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Bắc Kinh đang tìm kiếm ảnh hưởng ở đâu – và không ở đâu?

Đầu năm nay, sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump chính thức đóng cửa Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID), chương trình viện trợ song phương lớn nhất thế giới, nhiều nhà quan sát bày tỏ lo ngại rằng Trung Quốc sẽ nhảy vào lấp đầy khoảng trống địa chính trị. Suy cho cùng, USAID đã đóng vai trò là công cụ chủ chốt trong ngoại giao Mỹ trong hơn sáu thập kỷ, và sự rút lui của Mỹ tạo cơ hội cho Trung Quốc mở rộng ảnh hưởng kinh tế và giành được ảnh hưởng ở nhiều nơi trên thế giới. Continue reading “Viện trợ nước ngoài mang đặc sắc Trung Quốc”

Mười điểm gây chấn động từ chiến lược an ninh quốc gia mới của Trump

Nguồn: Rick Landgraf, “Ten Jolting Takeaways from Trump’s New National Security Strategy”, War on the Rocks, 05/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Mỹ đã công bố Chiến lược An ninh Quốc gia mới, và nó thực sự gây chấn động toàn bộ hệ thống. Đây không chỉ đơn thuần là bản trình bày công khai mới nhất về các nguyên tắc, tham vọng và ưu tiên định hướng cho chính sách đối ngoại của Mỹ. Thay vào đó, nó giống như một tuyên ngôn vạch ra một dự án Mỹ hoàn toàn khác biệt. So với các văn kiện trước đây, chiến lược này có vẻ hẹp hơn, mang nặng tính đảng phái hơn, hướng vào bên trong nước nhiều hơn và chủ yếu tập trung vào cá nhân. Dưới đây là mười điểm quan trọng giúp ta hiểu rõ hơn về cách Mỹ nhìn nhận vai trò và vị thế của mình trên trường quốc tế. Continue reading “Mười điểm gây chấn động từ chiến lược an ninh quốc gia mới của Trump”

Netanyahu vẫn đang theo đuổi một chiến lược Gaza thất bại như xưa

Nguồn: Rob Geist Pinfold, “Netanyahu Is Still Following the Same Failed Gaza Strategy”, Foreign Policy, 03/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Sau hai năm trì hoãn, chính phủ Israel gần đây đã bỏ phiếu thành lập một ủy ban điều tra về nguyên nhân vụ tấn công của Hamas vào ngày 7 tháng 10 năm 2023. Những người phản đối nhanh chóng cho rằng đây sẽ là một kế hoạch tẩy trắng, vì Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu từ lâu đã từ chối nhận bất kỳ trách nhiệm nào. Tuy nhiên, Netanyahu đã ngầm thừa nhận trách nhiệm của mình bằng cách liên tục loại trừ khả năng quay trở lại trạng thái trước chiến tranh của Gaza—một trạng thái do chính ông thiết kế và duy trì. Continue reading “Netanyahu vẫn đang theo đuổi một chiến lược Gaza thất bại như xưa”

Liệu loại thuốc đột phá tiếp theo có đến từ Trung Quốc?

Nguồn: Eleanor Olcott, “Will the next blockbuster drug come from China?,” Financial Times, 02/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Ngành công nghiệp dược phẩm sinh học đang bùng nổ sau khi nhận đầu tư kỷ lục và chuỗi cung ứng được cải thiện.

Tại một vùng ngoại ô công nghiệp ở Thượng Hải, một cuộc “đổi ngôi” trong ngành sản xuất thuốc đang âm thầm diễn ra.

Các kỹ sư đang kiểm tra một dãy thùng thép không gỉ khổng lồ, nơi sắp bắt đầu sản xuất một loại thuốc sinh học có nguồn gốc từ tế bào buồng trứng chuột hamster. Với mỗi thùng đủ lớn để sản xuất 50.000 lít thuốc, cơ sở này là minh chứng cho thấy sự bùng nổ của ngành công nghiệp dược phẩm sinh học đang diễn ra trên khắp Trung Quốc. Continue reading “Liệu loại thuốc đột phá tiếp theo có đến từ Trung Quốc?”

Ngành công nghiệp lừa đảo của Campuchia đã quá lớn để sụp đổ?

Nguồn: Jack Adamović Davies, “Is Cambodia’s Scam Industry Too Big to Fail?”, Foreign Policy, 01/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Việc cố vấn riêng bị Bộ Tư pháp Mỹ truy tố vì tổ chức mạng lưới lừa đảo lớn nhất lịch sử sẽ là một đòn chí mạng cho sự nghiệp chính trị của hầu hết các Thủ tướng. Nhưng điều đó lại không hề ảnh hưởng đến Thủ tướng Campuchia Hun Manet. Dưới sự bảo hộ của chính phủ ông – và trước đó là của cha ông, Hun Sen – một mạng lưới hơn 250 trung tâm lừa đảo đã bén rễ và hoạt động khắp Campuchia.

Theo ước tính của Liên Hợp Quốc, các hoạt động lừa đảo quy mô công nghiệp này sử dụng hơn 100.000 lao động từ nạn buôn người và lao động cưỡng bức, thu về hàng tỷ USD mỗi năm. Phần lớn số tiền bẩn này được đổ vào hệ thống chính trị gia đình trị đã bén rễ ở Campuchia, giúp duy trì chế độ cha truyền con nối lên nắm quyền nhờ đảo chính năm 1997 và không ngần ngại sử dụng các chiến thuật mạnh tay, đàn áp để duy trì cái mà Tổ chức Human Rights Watch gọi là “nhà nước độc đảng”. Continue reading “Ngành công nghiệp lừa đảo của Campuchia đã quá lớn để sụp đổ?”

Trump đã đánh giá sai chiến lược của Trung Quốc như thế nào?

Nguồn: Raja Krishnamoorthi, “What Trump Gets Wrong About China”, Foreign Affairs, 28/11/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Vào tháng Mười, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có cuộc gặp với nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề hội nghị APEC ở Hàn Quốc. Theo ông Trump, cuộc gặp với ông Tập – lần gặp đầu tiên kể từ khi ông tái nhậm chức vào tháng Giêng – là một “thành công lớn”, đến mức “đạt 12 trên 10 điểm”. Nhưng trên thực tế, đây là một thất bại. Ông Tập đã đưa ra một số cam kết với Mỹ, như giúp kiềm chế dòng fentanyl từ Trung Quốc. Tuy nhiên, những lợi ích này phải đánh đổi bằng những nhượng bộ đáng kể từ phía Mỹ trong các lĩnh vực kiểm soát xuất khẩu, thương mại và đóng tàu. Ngay cả với những nhượng bộ từ Bắc Kinh, thị trường Trung Quốc ngày nay vẫn khó tiếp cận hơn đối với các nhà sản xuất Mỹ so với mười tháng trước. Nói cách khác, vị thế cạnh tranh của Mỹ đối với Trung Quốc đã yếu hơn kể từ ngày ông Trump nhậm chức. Continue reading “Trump đã đánh giá sai chiến lược của Trung Quốc như thế nào?”

Tại sao thỏa thuận khoáng sản giữa Thái Lan và Mỹ lại gây phản ứng dữ dội?

Nguồn: Tom Fawthrop, “Thai-US Critical Minerals MoU Sparks Backlash Amid Mounting Environmental Costs,” The Diplomat, 29/11/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Với bằng chứng ngày càng nhiều, các nhà khoa học đang kêu gọi chính phủ các nước Đông Nam Á thức tỉnh trước cuộc khủng hoảng ô nhiễm đất hiếm.

Biên bản ghi nhớ (MoU) về khoáng sản quan trọng được Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul và Tổng thống Mỹ Donald Trump ký vội vàng vào ngày 26/10 đã gây sốc cho nhiều lãnh đạo cộng đồng ở miền bắc Thái Lan. Biên bản này không đề cập đến bất kỳ biện pháp bảo vệ môi trường nào, trong khi các cộng đồng Thái Lan đã và đang bị tàn phá, còn các dòng sông quý giá của họ thì bị hủy hoại bởi các mỏ đất hiếm hiện có. Continue reading “Tại sao thỏa thuận khoáng sản giữa Thái Lan và Mỹ lại gây phản ứng dữ dội?”

Từ Việt Nam, Afghanistan đến Ukraine: Tái diễn chiến lược ‘rút lui thể diện’ kiểu Mỹ

Nguồn: Bào Thiệu Sơn, 鲍韶山：从越南到阿富汗，再到乌克兰，美式“体面撤退”又来了, Guancha, 02/12/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Từ Việt Nam, Afghanistan đến Ukraine: Lịch sử một lần nữa lặp lại

Thế giới đang chứng kiến ​trật tự đơn cực xuất hiện sau năm 1991 dần đi đến hồi kết. Ở Ukraine, khối phương Tây đã phải gặp phải một thất bại chiến lược toàn diện, và bên đã đánh bại họ là Nga – đất nước mà trong ba thập kỷ qua họ vẫn chế giễu là “một trạm xăng đội lốt quốc gia”.

Thực tế trên chiến trường đã rất rõ ràng: Quân đội Nga đang tiến triển ổn định trên mọi mặt trận quan trọng; ngành công nghiệp quốc phòng của Moscow đã vượt qua toàn bộ liên minh NATO trong việc sản xuất đạn pháo 152 mm và 155 mm, với mức gấp từ 3 đến 10 lần; các đơn vị cấp lữ đoàn của Ukraine buộc phải dựa vào lực lượng lính nghĩa vụ ở độ tuổi 50-60 và cả những binh sĩ vừa xuất viện do bị thương nhẹ, để thực hiện đợt tái tổ chức lần thứ ba, thậm chí là lần thứ tư. Continue reading “Từ Việt Nam, Afghanistan đến Ukraine: Tái diễn chiến lược ‘rút lui thể diện’ kiểu Mỹ”

Tập đã định hướng cuộc chơi với Trump như thế nào?

Nguồn: Jonathan A. Czin, “How Xi Played Trump,” Foreign Affairs, 25/11/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Bắc Kinh đã chọn đánh cược và giờ đang gặt hái thành quả.

Dù Tổng thống Mỹ Donald Trump từng hứa sẽ mở một cuộc tấn công kinh tế vào Trung Quốc sau khi trở lại nắm quyền, nhưng Bắc Kinh vừa có một năm ngoại giao đáng chú ý. Chính quyền Trump đã khơi lại và mở rộng cuộc thương chiến hồi nhiệm kỳ đầu với Bắc Kinh, tuyên bố sử dụng đàm phán thương mại với các nước khác để gây áp lực lên Trung Quốc. Nhưng Bắc Kinh vẫn gần như không bị cô lập trên trường quốc tế: trong những tháng trước cuộc gặp tháng 10 với Trump tại Hàn Quốc, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã tiếp đón một nhóm nguyên thủ quốc gia nước ngoài đến tham dự hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải và một cuộc duyệt binh.

Trung Quốc cũng không hề nhượng bộ trước các mối đe dọa của Mỹ. Sau khi dành phần lớn thời gian trong năm phản ứng lại các chính sách của Mỹ, Bắc Kinh đã chuyển sang thế tấn công, áp đặt chế độ kiểm soát xuất khẩu sâu rộng đối với chuỗi cung ứng các nguyên tố đất hiếm chỉ vài tuần trước cuộc gặp với Trump. Continue reading “Tập đã định hướng cuộc chơi với Trump như thế nào?”

Sanae Takaichi có thể làm tan băng quan hệ Nhật-Trung như thế nào?

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “How Sanae Takaichi can thaw Japan’s relations with China,” Nikkei Asia, 27/11/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Nữ thủ tướng có thể học hỏi từ Shinzo Abe, cố vấn của bà.

Quan hệ Tokyo-Bắc Kinh đang xấu đi khi Trung Quốc gia tăng chỉ trích Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi sau phát biểu gần đây của bà về tình hình Đài Loan.

Ngoài việc trực tiếp chỉ trích Takaichi, chính quyền của Chủ tịch Tập Cận Bình còn huy động tất cả các cơ quan truyền thông chính thức của Trung Quốc để thực hiện một loạt công kích cá nhân nhắm vào bà. Continue reading “Sanae Takaichi có thể làm tan băng quan hệ Nhật-Trung như thế nào?”

Kế hoạch 15 điểm để chấm dứt xung đột giữa Ukraine và Nga

Nguồn: Ryan Evans, “A 15-Point Plan to Get to a Ukrainian-Russian Settlement”, War on the Rocks, 25/11/2025.

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Tôi không rõ nguồn gốc của kế hoạch hòa bình 28 điểm do chính quyền Trump đề xuất nhằm giải quyết cuộc xung đột Nga-Ukraine, nhưng có thể khẳng định chắc chắn rằng nó đã gây ra một làn sóng tranh cãi lớn tại Kyiv, các cường quốc đồng minh quân sự châu Âu, và trong giới lập pháp Mỹ. Nhiều Thượng nghị sĩ Cộng hòa đã bày tỏ quan điểm, cho rằng tài liệu này, nếu không phải là trò cười, thì ít nhất cũng là một sản phẩm có nguồn gốc từ Nga.

Bản kế hoạch cũng chứa một số điểm kỳ lạ: có những điều tham chiếu đến START I, một hiệp ước không còn hiệu lực và đã được thay thế. Ngoài ra còn có những lỗ hổng lớn đến mức mà bạn có thể dễ dàng nhận thấy, chẳng hạn như việc hạn chế Ukraine bắn tên lửa tầm xa vào St. Petersburg và Moscow trong khi không đề cập gì đến rocket hay drone. Continue reading “Kế hoạch 15 điểm để chấm dứt xung đột giữa Ukraine và Nga”

Phải chăng đây là hồi kết của kỷ nguyên hòa bình dài nhất?

Nguồn: Graham Allison và James A. Winnefeld, Jr., “The End of the Longest Peace?”, Foreign Affairs, 24/11/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Một trong những thành tựu vĩ đại nhất của lịch sử đang bị đe dọa.

Tám thập kỷ qua là khoảng thời gian dài nhất không có chiến tranh giữa các cường quốc kể từ thời Đế chế La Mã. Kỷ nguyên hòa bình kéo dài bất thường này diễn ra sau hai cuộc chiến thảm khốc, mỗi cuộc chiến đều có sức tàn phá khủng khiếp hơn nhiều so với các xung đột trước đó, đến nỗi các nhà sử học thấy cần phải tạo ra một phạm trù hoàn toàn mới để mô tả chúng: chiến tranh thế giới. Nếu phần còn lại của thế kỷ 20 cũng bạo lực như hai thiên niên kỷ trước, thì cuộc đời của hầu hết mọi người đang sống ngày nay hẳn đã khác xa. Continue reading “Phải chăng đây là hồi kết của kỷ nguyên hòa bình dài nhất?”

Ukraine đối mặt với lựa chọn khó khăn từ Trump

Nguồn: Sam Skove và John Haltiwanger, “Trump Presents Ukraine With a ‘Very Tough Choice’”, Foreign Policy, 21/11/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Trong những ngày tới, Ukraine phải đối mặt với một quyết định khó khăn khi chính quyền Trump thúc ép nước này chấp nhận một kế hoạch hòa bình 28 điểm yêu cầu Ukraine phải chấp nhận những nhượng bộ lớn cho Nga, bao gồm việc từ bỏ cả những vùng lãnh thổ mà lực lượng Nga hiện không chiếm đóng.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu trước nhân dân vào thứ Sáu rằng: “Hiện tại, Ukraine đang chịu một trong những áp lực nặng nề nhất từ trước đến nay”. Ông Zelensky nói thêm: “Hiện tai, Ukraine có thể phải đối mặt với một lựa chọn rất khó khăn. Hoặc là đánh đổi phẩm giá của chúng ta, hoặc là nguy cơ mất đi một đối tác quan trọng. Hoặc là kế hoạch 28 điểm khó khăn, hoặc là một mùa đông cực kỳ khắc nghiệt—khắc nghiệt nhất từ trước đến nay—và những hiểm nguy đi kèm”. Continue reading “Ukraine đối mặt với lựa chọn khó khăn từ Trump”

Tại sao các đồng minh của Mỹ nên sở hữu vũ khí hạt nhân?

Nguồn: Moritz S. Graefrath và Mark A. Raymond, “America’s Allies Should Go Nuclear,” Foreign Affairs, 19/11/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Phổ biến vũ khí hạt nhân có chọn lọc sẽ củng cố trật tự toàn cầu, chứ không phải chấm dứt nó.

Có lẽ ít có kịch bản nào khiến các chuyên gia và nhà hoạch định chính sách lo ngại bằng viễn cảnh phổ biến vũ khí hạt nhân. Việc Nga sẵn sàng đe dọa triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật trong cuộc chiến chống lại Ukraine, mối quan tâm mơ hồ của Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với việc thử nghiệm hạt nhân, và việc Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược Mới (START, nhằm hạn chế quy mô kho vũ khí hạt nhân của Nga và Mỹ) năm 2010 sắp hết hạn đã nhắc nhở thế giới về tiềm năng hủy diệt lâu dài của vũ khí hạt nhân và làm dấy lên nỗi sợ đối với việc sử dụng chúng. Các nhà lãnh đạo Mỹ tin rằng việc phổ biến vũ khí hạt nhân sẽ gây tổn hại sâu sắc đến lợi ích chiến lược của nước này và làm mất ổn định hơn nữa trật tự toàn cầu vốn đã mong manh. Trong những tháng gần đây, họ đã đẩy mạnh cam kết ngăn chặn phổ biến vũ khí hạt nhân, và các cuộc không kích vào các địa điểm hạt nhân ở Iran vào tháng 6 cho thấy Washington sẽ sử dụng vũ lực để ngăn chặn nhiều quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân hơn nữa. Continue reading “Tại sao các đồng minh của Mỹ nên sở hữu vũ khí hạt nhân?”