Tag: sách nói

Viện trợ nước ngoài của Trung Quốc chuyển hướng sang ‘nhỏ và đẹp’

Nguồn: Gu Bin và Zou Renge, “China’s Pivot to ‘Small and Beautiful’ Foreign Aid,” The Diplomat, 13/03/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Bắc Kinh đang phản ứng lại với những lời chỉ trích quốc tế trước đây và sự suy thoái kinh tế trong nước, đồng thời sử dụng một công cụ tiết kiệm chi phí để tăng cường ảnh hưởng ở phương Nam toàn cầu.

Xuất hiện lần đầu tiên trong bối cảnh Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), thuật ngữ “nhỏ và đẹp” giờ đây đang ngày càng định hình lại chương trình viện trợ nước ngoài của Trung Quốc. Vào ngày 18/02/2025, Cơ quan Hợp tác Phát triển Quốc tế Trung Quốc (CIDCA) đã công bố báo cáo về “Các dự án ‘nhỏ và đẹp’“ trong hợp tác nước ngoài của đất nước. Hành động này đánh dấu sự chuyển dịch đáng kể từ nhiều thập kỷ ưu tiên các dự án quy mô lớn và các khoản cho vay khổng lồ, sang tập trung vào các dự án bền vững và dựa vào cộng đồng. Continue reading “Viện trợ nước ngoài của Trung Quốc chuyển hướng sang ‘nhỏ và đẹp’”

Vị giám đốc Wirecard đào tẩu, tình báo Nga, và đường dây gián điệp Bulgaria

Nguồn: Helen Warrell, Martha Muir, và Daria Mosolova, “The Wirecard fugitive, Russian intelligence and a Bulgarian spy ring,” Financial Times, 08/03/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Một phiên tòa xét xử gián điệp ở London đã cung cấp những thông tin hiếm hoi về các hoạt động của Jan Marsalek, cựu giám đốc vận hành (COO) của Wirecard, và cách Moscow đang thuê ngoài hoạt động gián điệp của mình.

Vào một buổi tối tháng 09/2021, lúc gần 8 giờ, hai người đàn ông bắt đầu một cuộc trò chuyện bất thường trên ứng dụng nhắn tin Telegram: làm thế nào để bắt cóc một nhân vật đào tẩu người Nga mà họ tin là đang trốn ở Montenegro.

Một trong hai người là Orlin Roussev, chuyên gia công nghệ người Bulgaria đang làm việc tại văn phòng tại nhà ở Great Yarmouth, một thị trấn ven biển cổ xưa nằm ở phía đông nước Anh. Người kia là Jan Marsalek, một trong những người đàn ông bị truy nã gắt gao nhất ở châu Âu, cựu giám đốc vận hành của Wirecard, công ty thanh toán gian lận của Đức vừa sụp đổ một năm trước đó. Continue reading “Vị giám đốc Wirecard đào tẩu, tình báo Nga, và đường dây gián điệp Bulgaria”

Thế cân bằng chính trị ở Philippines bị phá vỡ sau vụ bắt giữ Duterte

Nguồn: Trần Tương Miếu, 陈相秒：首次出庭在即，杜特尔特命运如何？, Guancha, 14/03/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Vào tối muộn ngày 12/3 theo giờ địa phương, Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đưa ra tuyên bố rằng cựu Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã chính thức bị ICC bắt giữ. Vào ngày 13, ICC cho biết, Duterte sẽ ra hầu tòa lần đầu tiên tại phiên điều trần đầu tiên của tòa án vào lúc 2 giờ chiều ngày 14/3 theo giờ địa phương. Trong tuyên bố ngày 12, ICC cũng bày tỏ lời cảm ơn đối với sự hỗ trợ của chính phủ Philippines.

Trước đó, khi Duterte lên đường tới La Hay, Tổng thống Philippines đương nhiệm Ferdinand Marcos Jr. đã phát biểu tại một cuộc họp báo rằng, vụ bắt giữ này phù hợp với cam kết của Philippines đối với Interpol. Ông cũng nhấn mạnh: “Chúng tôi không giúp đỡ ICC theo bất kỳ cách nào”. Continue reading “Thế cân bằng chính trị ở Philippines bị phá vỡ sau vụ bắt giữ Duterte”

Triển vọng kinh tế Trung Quốc có cải thiện sau kỳ họp Lưỡng Hội?

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “Will China face same fate as post-bubble Japan?“ Nikkei Asia, 13/03/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Bắc Kinh đã lặng lẽ bơm tiền vào các ngân hàng quốc doanh.

Lần đầu tiên kể từ cuộc khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997, Trung Quốc đã quyết định – dù lần này khá lặng lẽ – sẽ bơm một lượng tiền công quỹ khổng lồ vào các ngân hàng quốc doanh lớn để xua tan lo ngại về bất ổn tài chính.

Quyết định này được đưa ra tại kỳ họp thường niên của Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc, tức Quốc hội, cơ quan lập pháp quốc gia của Trung Quốc. Kỳ họp đã kết thúc vào thứ Ba ngày 11/03 sau khi thông qua báo cáo công tác của chính phủ và kế hoạch ngân sách năm 2025. Continue reading “Triển vọng kinh tế Trung Quốc có cải thiện sau kỳ họp Lưỡng Hội?”

Tại sao chiến tranh thuế quan của Trump không điên rồ như nhiều người nghĩ?

Nguồn: Yanis Varoufakis, “Donald Trump’s economic masterplan”,  UnHerd, 12/02/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Trump đang lên kế hoạch cho một “cú sốc” đối nghịch lại “Cú sốc Nixon”.

Trước những động thái về mặt kinh tế của Trump, những nhà phê bình với quan điểm chính trị ôn hoà vừa tuyệt vọng vừa hy vọng rằng cơn sốt thuế quan của Trump sẽ sớm hạ nhiệt. Họ cho rằng, Trump sẽ tiếp tục khoa trương cho đến khi thực tế phơi bày ra sự thiếu cơ sở trong lập luận kinh tế của ông. Nhưng một điều mà họ không nhận ra: Nỗi ám ảnh của Trump với thuế quan lại chính là một phần trong một kế hoạch kinh tế toàn cầu dù tiềm ẩn nhiều rủi ro nhưng lại có nền tảng vững chắc. Continue reading “Tại sao chiến tranh thuế quan của Trump không điên rồ như nhiều người nghĩ?”

Những thách thức cốt tử trong việc tái thiết Trung Đông

Nguồn: Maha Yahya, “The Fatal Flaw of the New Middle East,” Foreign Affairs, 17/2/2025.

Biên dịch: Nguyễn Kế Thùy Linh

Trong 15 năm qua, Trung Đông đã bị tàn phá bởi chiến tranh, sự hủy diệt và làn sóng di cư ồ ạt. Hàng trăm nghìn người đã thiệt mạng khi các cuộc xung đột bùng nổ ở Gaza, Li-băng, Libya, Sudan, Syria và Yemen. Hàng triệu người khác buộc phải rời bỏ nhà cửa. Bạo lực đã đẩy lùi những tiến bộ về giáo dục, y tế và kinh tế, đồng thời tàn phá nhà cửa, trường học, bệnh viện, đường xá, đường sắt và mạng lưới điện. Đặc biệt, cuộc chiến ở Gaza đã gây ra hậu quả khốc liệt, đẩy các chỉ số kinh tế – xã hội của khu vực này trở về mức của năm 1955. Ngân hàng Thế giới và các tổ chức Liên Hợp Quốc ước tính rằng việc tái thiết Trung Đông và cung cấp đủ viện trợ nhân đạo sẽ tiêu tốn từ 350 đến 650 tỷ USD. Riêng Gaza cần ít nhất 40 đến 50 tỷ USD, theo nghiên cứu của Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc. Continue reading “Những thách thức cốt tử trong việc tái thiết Trung Đông”

Tác động từ sự trở lại của chính trị bộ lạc dưới thời Tổng thống Trump

Tác giả: Phạm Vũ Thiều Quang

Chủ nghĩa bộ lạc chính trị, đề cao bản sắc và lòng trung thành trong chính sách đối ngoại, đã trở lại trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Donald Trump. Lập trường mới của Mỹ báo hiệu một tương lai bất định cho trật tự thế giới.

Ngay cả khi Tổng thống Donald Trump đã quay trở lại Nhà Trắng với những tiền lệ trong nhiệm kỳ đầu, vẫn còn rất nhiều băn khoăn về hướng đi mới của chính sách đối ngoại Mỹ. Nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump đã khiến cả nước Mỹ và cả thế giới bàng hoàng trước những quyết định cấp tiến, được cho là ưu tiên lợi ích nước Mỹ hơn là duy trì trật tự quốc tế dựa trên nguyên tắc hợp tác và tôn trọng lẫn nhau. Giờ đây, khi ông Trump trở lại, một số dấu hiệu cho thấy tư duy “bộ lạc” – ưu tiên bản sắc và lòng trung thành– đang được đẩy mạnh thêm lần nữa, làm khơi dậy lo ngại về một thế giới do Mỹ dẫn dắt theo hướng khó đoán. Continue reading “Tác động từ sự trở lại của chính trị bộ lạc dưới thời Tổng thống Trump”

Giới hạn của một thỏa thuận Mỹ-Trung

Nguồn: Brendan Kelly và Michael Hirson, “The Limits of a U.S.-China Deal,” Foreign Affairs, 07/03/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Ngay cả khi Trump muốn có một thỏa thuận lớn với Trung Quốc, thì nền kinh tế của hai bên vẫn sẽ tiếp tục xa cách nhau.

Trong những tuần đầu tiên sau khi trở lại Phòng Bầu dục, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã áp dụng cách tiếp cận đối nghịch nhau trong các giao dịch của mình với Trung Quốc, khiến thị trường tài chính Mỹ, các công ty đa quốc gia và các nhà lãnh đạo Trung Quốc rơi vào tình trạng lấp lửng. Trump đã áp dụng mức tăng thuế quan 10% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và đe dọa sẽ tăng thuế thêm nữa. Những động thái này sẽ làm tăng mức thuế quan trung bình của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc thêm 20 điểm phần trăm chỉ trong vòng hai tháng, cao hơn nhiều so với mức tăng 12% trong cuộc thương chiến Mỹ-Trung hồi nhiệm kỳ đầu tiên của ông. Tuy nhiên, Trump cũng đã cố tình ca ngợi mối quan hệ bền chặt của mình với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình; ban hành một sắc lệnh hành pháp cực kỳ bất thường để cho phép công ty ByteDance do Trung Quốc sở hữu tạm hoãn việc thực thi một đạo luật sẽ cấm ứng dụng phổ biến của công ty này, TikTok; và liên tục nhắc đến một thỏa thuận thương mại mới với Bắc Kinh. Continue reading “Giới hạn của một thỏa thuận Mỹ-Trung”

Đạo luật CHIPS không thể giải quyết vấn đề của ngành chất bán dẫn Mỹ

Nguồn: Dư Bằng Côn, 余鹏鲲：特朗普和美国，只能“成功”一个, Sina Finance, 08/03/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Vào ngày 4/3 theo giờ địa phương, Tổng thống Mỹ D. Trump đã có bài phát biểu đầu tiên trước Quốc hội kể từ khi tái nhậm chức. Ông kêu gọi bãi bỏ “Đạo luật CHIPS” nằm trong Đạo luật CHIPS và Khoa học được thông qua trong nhiệm kỳ của Biden, đồng thời yêu cầu Quốc hội hủy bỏ việc tài trợ cho đạo luật này.

“Đạo luật CHIPS” là dự luật được cả hai đảng của Mỹ thông qua vào năm 2022, nhằm mục đích tăng cường việc sản xuất, nghiên cứu và cung ứng chất bán dẫn của Mỹ thông qua trợ cấp. Continue reading “Đạo luật CHIPS không thể giải quyết vấn đề của ngành chất bán dẫn Mỹ”

Tập ưu tiên ‘an ninh chế độ’ hơn giải quyết tình trạng hỗn loạn kinh tế

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “Xi Jinping prioritizes ‘regime security’ over fighting economic turmoil,” Nikkei Asia, 06/03/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Khi kỳ họp thường niên của Quốc hội Trung Quốc khai mạc, Tập đang hướng đến việc kéo dài thời gian nắm quyền sau năm 2027.

Khi kỳ họp thường niên của Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc, tức Quốc hội Trung Quốc, khai mạc tại Bắc Kinh vào thứ Tư ngày 05/03/2025, mọi sự chú ý đều đổ dồn vào các chính sách tiềm năng để giải quyết tình trạng kinh tế suy yếu.

Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo quốc gia hiểu rõ rằng cơn đau đang hành hạ nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới khó có thể sớm được chữa lành, đặc biệt là khi “an ninh chế độ” dường như là ưu tiên hàng đầu của chính phủ. Continue reading “Tập ưu tiên ‘an ninh chế độ’ hơn giải quyết tình trạng hỗn loạn kinh tế”

Mối đe dọa thực sự từ AI Trung Quốc

Nguồn: Jared Dunnmon, “The Real Threat of Chinese AI,” Foreign Affairs, 28/02/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Tại sao Mỹ cần dẫn đầu cuộc đua nguồn mở?

Chỉ trong vòng hai tháng kể từ khi một công ty Trung Quốc ít người biết đến –  DeepSeek – phát hành một mô hình AI nguồn mở mới mạnh mẽ, bước đột phá này đã bắt đầu làm thay đổi thị trường AI toàn cầu. DeepSeek-V3, tên gọi của mô hình ngôn ngữ mở lớn (LLM) của công ty, tự hào có hiệu suất sánh ngang với các mô hình từ các phòng thí nghiệm hàng đầu của Mỹ, chẳng hạn như ChatGPT của OpenAI, Claude của Anthropic, và Llama của Meta – nhưng chỉ tốn một phần chi phí cực nhỏ. Điều này đã cho phép các nhà phát triển và người dùng trên toàn thế giới tiếp cận AI tiên tiến với chi phí tối thiểu. Vào tháng 1, công ty đã phát hành mô hình thứ hai, DeepSeek-R1, sở hữu các khả năng tương tự như mô hình o1 tiên tiến của OpenAI với mức giá chỉ bằng 5%. Kết quả là, DeepSeek đã trở thành mối đe dọa đối với vị thế dẫn đầu của Mỹ trong lĩnh vực AI, mở đường cho Trung Quốc giành được vị thế thống trị toàn cầu, bất chấp những nỗ lực của Washington nhằm hạn chế quyền tiếp cận của Bắc Kinh đối với các công nghệ AI tiên tiến. Continue reading “Mối đe dọa thực sự từ AI Trung Quốc”

Ảo tưởng kinh tế của Trump đã bắt đầu gây tổn hại cho Hoa Kỳ

Nguồn: “Donald Trump’s economic delusions are already hurting America”, The Economist, 06/003/2025

Biên dịch: Nguyễn Ngọc Tường Ngân

Trong bài phát biểu trước Quốc hội vào ngày 4 tháng 3, Tổng thống Donald Trump đã vẽ nên một bức tranh tuyệt vời. Giấc mơ Mỹ, ông tuyên bố, đang trở thành hiện thực hơn bao giờ hết. Thuế quan của ông sẽ bảo vệ việc làm, khiến nước Mỹ giàu có hơn nữa và bảo vệ chính linh hồn nước Mỹ. Thật không may, trong thế giới thực, mọi thứ lại khác. Các nhà đầu tư, người tiêu dùng và các công ty cho thấy những dấu hiệu đầu tiên về sự chán nản với tầm nhìn của Trump. Với chủ nghĩa bảo hộ hung hăng và thất thường của mình, Trump đang đùa với lửa. Continue reading “Ảo tưởng kinh tế của Trump đã bắt đầu gây tổn hại cho Hoa Kỳ”

Những nguy cơ từ một vị tổng thống thích truyền hình thực tế

Nguồn: Ravi Agrawal, “The Perils of a Reality TV Presidency,” Foreign Policy, 28/02/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Cuộc khẩu chiến giữa Trump và Zelensky là lời nhắc nhở rằng ngoại giao quốc tế chưa bao giờ đòi hỏi phải được thực hiện trước mắt hàng tỷ người.

“Tôi có thể nói với anh rằng đây sẽ là chương trình truyền hình tuyệt vời.”

Đó có thể là những lời chân thực nhất mà Tổng thống Mỹ Donald Trump thốt ra trong cuộc gặp đầy kịch tính và hoàn toàn không có phép tắc ngoại giao với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Trump rất am hiểu về truyền hình. Xuất thân là một ngôi sao truyền hình thực tế, ông đã vạch ra con đường lên nắm quyền của mình với hiểu biết sâu sắc về cách giữ chân mọi người. Càng gây sốc, càng kỳ quặc, càng thô lỗ, càng chưa từng có thì tỷ suất người xem càng tăng. Trump ám ảnh với những điều này. Ông ấy nổi tiếng với việc gọi điện cho các giám đốc truyền hình sẵn sàng nghe máy, và thảo luận về số liệu mỗi sáng. Nếu tỷ suất người xem không tăng lên, ông sẽ thử một cách khác. Sau đó lặp lại quá trình. Tỷ suất người xem càng cao, tin tức càng nhiều, sự chú ý càng lớn. Sự chú ý là điều tối quan trọng. Continue reading “Những nguy cơ từ một vị tổng thống thích truyền hình thực tế”

Nga sẵn lòng gây biến động toàn cầu tới đâu?

Nguồn: Hanna Notte, “How Big Is Russia’s Appetite for Upheaval?,” Foreign Affairs, 27/02/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Bất chấp sự ủng hộ của Trump, vẫn có giới hạn đối với các xung lực phá hoại của Moscow.

Việc Tổng thống Mỹ Donald Trump ủng hộ Nga dường như đang làm gia tăng mối đe dọa đã gây báo động ở các thủ đô phương Tây suốt năm qua: sự liên kết của một nhóm đối thủ đáng gờm, bao gồm Trung Quốc, Iran, Triều Tiên, và Nga, trong một “trục biến động” do Nga đứng đầu. Cả bốn nước đều theo chủ nghĩa xét lại, với ý định lật đổ trật tự toàn cầu mà họ cho là chống lại mình. Phương Tây lo ngại rằng, ngoài việc hỗ trợ kinh tế, quân sự, và chính trị cho nhau, các quốc gia này có thể phát động cuộc xung đột khiến phương Tây phải chật vật kiềm chế những tác động gây bất ổn. Continue reading “Nga sẵn lòng gây biến động toàn cầu tới đâu?”

Tân lãnh đạo của Việt Nam nâng kỳ vọng lên tầm cao mới

Nguồn: Alexander L. Vuving, “Vietnam’s new leader is raising expectations to a new level,” Nikkei Asia, 28/02/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Cho dù Tô Lâm thành công hay thất bại, thì một điều rõ ràng là ông đang định hình lại đất nước.

Việt Nam đang trải qua những biến đổi sâu sắc dưới thời Tổng Bí thư Tô Lâm. Không chỉ là một cuộc cải tổ chính sách, những cải cách của ông còn là nỗ lực được tính toán để định hình lại đất nước cũng như cân bằng quyền lực trong nội bộ Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN) cầm quyền. Continue reading “Tân lãnh đạo của Việt Nam nâng kỳ vọng lên tầm cao mới”

‘Châu Âu đang mắc kẹt trong tư duy Chiến tranh Lạnh và NATO có thể giải thể trong tương lai’

Nguồn: Richard Sakwa, 【思想者茶座】|理查德·萨克瓦：“中国过去几周非常安静，这是明智的做法”, Guancha, 28/02/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Vào đúng kỷ niệm ba năm của cuộc xung đột Nga-Ukraine, Donald Trump – người vừa nhậm chức được một tháng – đã làm thay đổi mối quan hệ căng thẳng suốt ba năm qua giữa Mỹ và Nga bằng việc tổ chức cuộc hội đàm cấp cao với Nga và mở ra một cuộc chơi quyền lực mới giữa các cường quốc.

Liệu hòa bình giữa Nga và Ukraine có chuyển biến tốt đẹp hơn? Liệu châu Âu và Ukraine – những “đồng minh” bị Mỹ gạt sang một bên – có bao nhiêu năng lực để đảm bảo an ninh cho châu Âu? Là một nước lớn đại diện cho lợi ích của “phương Nam toàn cầu”, Trung Quốc sẽ đóng vai trò gì trong vấn đề này? Continue reading “‘Châu Âu đang mắc kẹt trong tư duy Chiến tranh Lạnh và NATO có thể giải thể trong tương lai’”

Jack Ma tái xuất khi Tập Cận Bình điều chỉnh hướng đi nền kinh tế

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “Jack Ma appears as Xi Jinping seeks to adjust course,” Nikkei Asia, 27/02/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Chủ tịch Trung Quốc đã ngầm đồng ý với Đặng Tiểu Bình khi ông ra hiệu về hướng đi mới cho nền kinh tế.

Một đám mây trắng hình con ngựa đã trở lại bầu trời xanh sau hơn bốn năm bị thổi bay. Đám mây này là phép ẩn dụ cho ông trùm công nghệ Jack Ma.

Nhà sáng lập tập đoàn thương mại điện tử khổng lồ Alibaba của Trung Quốc đã một lần nữa trở thành tâm điểm chú ý khi bất ngờ xuất hiện vào ngày 17/02 tại một hội nghị chuyên đề về doanh nghiệp tư nhân ở Bắc Kinh được tổ chức lần đầu tiên sau khoảng sáu năm. Continue reading “Jack Ma tái xuất khi Tập Cận Bình điều chỉnh hướng đi nền kinh tế”

Bản đồ mới của Trump và vận mệnh NATO

Nguồn: Robert D. Kaplan, “Trump’s New Map,” Foreign Policy, 25/02/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vị tổng thống đầu tiên của nước Mỹ trong thời kỳ hậu đọc hiểu lịch sử chỉ còn biết dựa vào địa lý.

Trong bài phát biểu mang tính tiên tri tại Brussels vào tháng 06/2011, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ khi đó là Robert M. Gates đã cảnh báo các đồng minh châu Âu của Washington rằng: nếu họ không bắt đầu chi nhiều hơn đáng kể cho an ninh của chính họ, NATO một ngày nào đó có thể sẽ trở thành dĩ vãng. Gates lưu ý rằng ông chỉ là “người mới nhất trong một loạt các bộ trưởng quốc phòng Mỹ đã thúc giục các đồng minh, cả riêng tư lẫn công khai, thường là với sự bực tức, yêu cầu họ đáp ứng các tiêu chuẩn đã thỏa thuận của NATO về chi tiêu quốc phòng.” Continue reading “Bản đồ mới của Trump và vận mệnh NATO”

Samuel Huntington đã đúng

Nguồn: Nils Gilman, “Samuel Huntington Is Getting His Revenge,” Foreign Policy, 21/02/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Ý tưởng về một “sự va chạm giữa các nền văn minh” trên toàn cầu không sai, chỉ là nó đã đến quá sớm.

Chúng ta đang đứng trước một thời khắc bước ngoặt tái sắp xếp trật tự quan hệ quốc tế có tầm quan trọng ngang với các sự kiện năm 1989, 1945, hoặc 1919 – một sự kiện mang tính thế hệ. Giống như những lần trước, sự kết thúc của trật tự quốc tế tự do hình thành vào những năm 1990 là một khoảnh khắc chứa đựng cả hy vọng lẫn sợ hãi, khi những suy nghĩ cũ, dù tốt hay xấu, đều biến mất. Những thời điểm then chốt như vậy cũng là giây phút tỏa sáng của những kẻ cơ hội đầy sức hút, hơn là những nhà điều hành tài giỏi. Continue reading “Samuel Huntington đã đúng”

Cáp ngầm: Điểm yếu lớn của nền kinh tế AI

Nguồn: Jared Cohen, “The AI Economy’s Massive Vulnerability,” Foreign Policy, 20/02/2025.

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Cáp ngầm truyền dữ liệu và điện năng, nhưng chúng đang phải đối mặt với rủi ro ngày càng tăng.

Nền kinh tế sử dụng trí tuệ nhân tạo có một điểm yếu rất lớn: đại dương.

Thế giới kỹ thuật số được kết nối bằng cáp ngầm, một mạng lưới dài khoảng 1,2 triệu km có thể bao quanh trái đất tận 30 lần. Được đặt sâu khoảng 8km dưới mặt nước, những tuyến cáp này giúp cuộc sống hàng ngày – và thị trường toàn cầu – trở nên khả thi. Trong khi 80% khối lượng hàng hóa thương mại quốc tế được vận chuyển trên mặt biển, thì 95% dữ liệu quốc tế được truyền đi dưới mặt biển, bao gồm các tin nhắn tức thời, các giao dịch tài chính hàng ngày trị giá ước tính 10 nghìn tỷ đô la, và hàng loạt bí mật an ninh quốc gia. Ngoài ra, điện cũng được tạo ra ở ngoài khơi, như một phần ngày càng tăng của năng lượng toàn cầu, thường được vận chuyển qua cáp ngầm. Continue reading “Cáp ngầm: Điểm yếu lớn của nền kinh tế AI”