Nguồn: Emperor Hirohito announces Japan’s surrender, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1945, Hoàng đế Hirohito chính thức thông báo đến toàn dân việc Nhật Bản đầu hàng.
Dù Tokyo đã chấp nhận các điều khoản đầu hàng của phe Đồng Minh nêu ra Hội nghị Potsdam vài ngày trước đó, và một đài truyền hình cũng đã đưa tin về điều này, người dân Nhật vẫn đang chờ đợi một người có thẩm quyền lên tiếng, thừa nhận rằng nước Nhật đã bị đánh bại. Người đó chính là Nhật Hoàng.
Trong Thần đạo truyền thống của người Nhật, hoàng đế cũng là thần thánh và lời của ông là lời của một vị thần. Và vào ngày 15/08, lần đầu tiên trên sóng vô tuyến, hoàng đế thừa nhận rằng kẻ thù của Nhật Bản đã “bắt đầu sử dụng một loại bom tàn khốc nhất, với sức mạnh sát thương quả thực vô hạn, cướp đi mạng sống của rất nhiều người vô tội.” Đây là lý do được đưa ra cho hành động đầu hàng của Nhật. Hồi ký của Hirohito, được xuất bản và dịch sau chiến tranh, là bằng chứng cho nỗi sợ của hoàng đế “rằng dân tộc Nhật Bản sẽ bị tiêu diệt nếu chiến tranh tiếp diễn.”
Một điểm quan trọng trong các điều khoản đầu hàng của Nhật là tư cách hoàng đế của Hirohito. Tokyo muốn vị trí hoàng đế được bảo vệ, còn Đồng Minh không chấp nhận điều ấy. Cuối cùng họ cũng đi đến một thỏa hiệp. Hoàng đế vẫn giữ danh hiệu của mình; Tướng Douglas MacArthur tin rằng sự hiện diện ít nhất của ông, về mặt nghi lễ, sẽ tạo ra sự ổn định ở Nhật sau chiến tranh. Nhưng Hirohito đã buộc phải bác bỏ địa vị thần thánh của mình.
Nhật đã thua nhiều hơn là một cuộc chiến – họ đã mất một vị thần.
