Nghiên cứu quốc tế

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Tổng thống Joe Biden đã gọi cuộc tấn công của Hamas vào Israel – vụ việc đẫm máu nhất kể từ cuộc tấn công của Ai Cập và Syria cách đây 50 năm – là “độc ác.” Ông cũng xác nhận có công dân Mỹ trong số những người bị Hamas bắt làm con tin (ông ví nhóm này như Nhà nước Hồi giáo), đồng thời cho biết 14 người Mỹ đã thiệt mạng. Israel tuyên bố đã tấn công 200 mục tiêu ở Gaza trong đêm và thu hồi thi thể của 1.500 tay súng Hamas trên lãnh thổ của mình. Hamas cảnh báo sẽ bắt đầu hành quyết các con tin Israel nếu Israel tiếp tục ném bom mục tiêu dân sự ở Gaza mà không báo trước.

Người đứng đầu hoạt động nhân đạo của Liên Hợp Quốc, Volker Turk, đã lên án việc Israel phong tỏa Gaza, khiến khu vực này bị cắt nguồn cung cấp thực phẩm, điện và nhiên liệu. Ông Turk cho rằng luật nhân đạo quốc tế nghiêm cấm một cuộc “bao vây” gây nguy hiểm đến tính mạng dân thường; cũng như việc Hamas bắt cóc con tin từ Israel. Gần 200.000 người, tương đương 1/10 dân số Gaza, đã phải rời bỏ nhà cửa. Continue reading “Thế giới hôm nay: 11/10/2023”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Hamas tuyên bố sẽ bắt đầu hành quyết các tù nhân Israel nếu Israel tiếp tục ném bom không báo trước các mục tiêu dân sự ở Gaza. Trước đó vào hôm thứ Hai, Israel đã ra lệnh “bao vây toàn diện” dải Gaza, cắt lương thực, điện và nhiên liệu. Các quan chức Gaza cho biết không kích của Israel đã giết chết hơn 600 người Palestine, trong khi Liên Hợp Quốc nói hơn 124.000 người đã phải rời bỏ nhà cửa. Israel đã huy động 300.000 quân dự bị, một dấu hiệu cho thấy nước này có thể tiến hành một chiến dịch trên bộ quy mô lớn ở Gaza. Động thái leo thang diễn ra hai ngày sau khi các tay súng từ Gaza bất ngờ tấn công giết chết khoảng 900 người Israel và bắt làm con tin hàng chục người khác, với nhiều người trong số đó là dân thường đang dự một lễ hội ở miền nam đất nước.

Lực lượng Phòng vệ Israel cho biết họ đã tiêu diệt những kẻ có vũ trang xâm nhập vào nước này từ Lebanon. Hizbullah, một nhóm chiến binh được Iran hậu thuẫn ở Lebanon, phủ nhận có liên quan dù trước đó chính nhóm này đã pháo kích vào các vị trí quân sự của Israel. Trong một diễn biến khác, EU đang xem xét lại các chương trình viện trợ cho các vùng lãnh thổ Palestine để đảm bảo tiền tài trợ của EU không “gián tiếp hỗ trợ bất kỳ tổ chức khủng bố nào” tấn công Israel. Continue reading “Thế giới hôm nay: 10/10/2023”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Xung đột giữa Israel và Hamas cũng như các cuộc không kích của Israel vào Gaza vẫn tiếp tục kéo dài đến Chủ nhật, một ngày sau khi các tay súng từ Gaza bất ngờ tấn công vào Israel. Hamas đã giết chết ít nhất 600 người Israel, trong đó có nhiều dân thường, và bắt giữ hàng chục con tin. Các quan chức Gaza cho biết không kích của Israel đã giết chết hơn 313 người Palestine tại đây và làm hơn 2.000 người bị thương. Hamas đã kêu gọi người Palestine và người Ả Rập nói chung “quét sạch” sự “chiếm đóng” của Israel khỏi các khu vực như Bờ Tây và Đông Jerusalem. Hizbullah, một nhóm chiến binh được Iran hậu thuẫn ở Lebanon, đã pháo kích vào các vị trí quân sự của Israel, cho thấy cuộc chiến đang mở rộng. Israel đã đáp trả lại bằng pháo binh.

Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc họp khẩn vào Chủ nhật để thảo luận về cuộc chiến do cuộc tấn công bất ngờ của Hamas gây ra. Tổng thống Joe Biden nói sự hỗ trợ của chính quyền ông dành cho Israel là “vững chắc và không lay chuyển.” Thủ tướng Anh Rishi Sunak và người đồng cấp Canada Justin Trudeau cũng đã lên tiếng bày tỏ tình đoàn kết với Israel. Trong khi đó Iran chúc mừng các chiến binh đã tấn công Israel. Continue reading “Thế giới hôm nay: 09/10/2023”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

EU đã thống nhất một thỏa thuận cải tổ hệ thống chính sách di cư, ngay sau khi Đức và Ý giải quyết xong tranh chấp giữa họ về vai trò của các tổ chức phi chính phủ ở Địa Trung Hải. Thỏa thuận này sẽ làm cơ sở cho các vòng đàm phán tiếp theo giữa các nước thành viên và Nghị viện châu Âu để xây dựng luật mới. Được thông qua bất chấp phản đối của một số nước, thỏa thuận này quy định các nước có biên giới sẽ có thể đẩy nhanh thủ tục tị nạn và yêu cầu hỗ trợ từ các nước khác. Các nước không có biên giới sẽ phải chấp nhận đón một hạn ngạch người di cư nhất định hoặc đóng góp vào một quỹ chung.

Bán tháo trái phiếu trên toàn cầu đã đẩy chi phí vay lên mức cao nhất trong nhiều năm ở một số nước, trong bối cảnh nhà đầu tư chuẩn bị cho chu kỳ thắt chặt chính sách tiền tệ kéo dài. Lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 30 năm của Mỹ lần đầu tiên tăng trên 5% kể từ năm 2007, trong khi lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Đức vượt quá 3%, mức cao nhất kể từ năm 2011. Trong khi đó, Ngân hàng Nhật Bản đang nỗ lực duy trì chính sách kiểm soát đường cong lợi suất bằng cách mua trái phiếu khẩn cấp. Continue reading “Thế giới hôm nay: 05/10/2023”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Hạ viện Mỹ đã bỏ phiếu miễn nhiệm Kevin McCarthy khỏi ghế chủ tịch. Vào tối thứ Hai, Matt Gaetz, một nghị sĩ cánh hữu trong chính đảng của ông McCarthy, đã đệ đơn kiến nghị phế truất chủ tịch hạ viện để phản đối việc ông thông qua dự luật chi tiêu lưỡng đảng giúp chính phủ không phải đóng cửa. Một cuộc bỏ phiếu sau đó để cản việc thông qua đơn của Gaetz cũng thất bại với cách biệt 10 phiếu.

Giải Nobel Vật lý đã được trao cho Pierre Agostini, Ferenc Krausz và Anne L’Huillier vì công trình nghiên cứu các xung ánh sáng – được tạo ra bởi ánh sáng từ tia laser truyền qua chất khí – đủ ngắn để quan sát chuyển động nhanh của các electron. Bà L’Huillier xuất bản công trình của mình vào năm 1987. Nó được ông Agostini và ông Krausz phát triển vào năm 2001. Continue reading “Thế giới hôm nay: 04/10/2023”

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm của Mỹ đã tăng lên 4,7%, mức cao nhất kể từ 2007. Sau khi chính phủ thoát cảnh có thể đóng cửa vào thứ Bảy, thị trường đã củng cố kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang sẽ giữ lãi suất “cao hơn và lâu hơn.” Chi phí vay liên bang ngày càng tăng là một vấn đề ngày càng lớn đối với kinh tế Mỹ, khi chính phủ sẽ phải chi tới 2,5% GDP để trả nợ trong năm nay, gấp đôi so với mười năm trước.

Theo số liệu chính thức, ít nhất 1.000 người đã chết vì sốt xuất huyết ở Bangladesh trong năm nay, với hơn 200.000 ca nhiễm được xác nhận. Số người chết trong năm 2023 cao hơn so với cả ba năm 2000-22 cộng lại. Nhiệt độ cao và lượng mưa thất thường – hậu quả của biến đổi khí hậu và kiểu thời tiết El Niño – đang làm trầm trọng thêm nhiều bệnh truyền nhiễm do muỗi, bao gồm sốt xuất huyết. Continue reading “Thế giới hôm nay: 03/10/2023”