Tư liệu học thuật chuyên ngành nghiên cứu quốc tế
Nguồn: “People” magazine launches, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1974, nữ diễn viên Mia Farrow của phim Gatsby Vĩ đại đã xuất hiện trên trang bìa số đầu tiên của People, một tạp chí hàng tuần chuyên tập trung vào cuộc sống cá nhân của những người nổi tiếng. Cho đến nay, People vẫn là một trong những tuần báo bán chạy nhất nước Mỹ. Continue reading “04/03/1974: Tạp chí “People” ra mắt”
Nguồn: Congress abolishes the African slave trade, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1807, Quốc hội Mỹ thông qua một đạo luật “cấm nhập khẩu nô lệ vào bất kỳ cảng hoặc địa điểm nào thuộc thẩm quyền của Mỹ… từ bất kỳ vương quốc, địa điểm, hoặc quốc gia nước ngoài nào.” Đạo luật này sẽ có hiệu lực vào đầu năm sau. Continue reading “02/03/1807: Quốc hội Mỹ cấm buôn bán nô lệ châu Phi”
Nguồn: Thousands of Chicano students stage school walkouts in East L.A., History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1968, hàng ngàn học sinh người Mỹ gốc Mexico đã bỏ học ở Đông Los Angeles để phản đối điều kiện bất bình đẳng. Hành động của họ đã khuếch đại một phong trào đang phát triển vì quyền công dân của người Chicano (người Mỹ gốc Mexico). Continue reading “01/03/1968: Hàng ngàn học sinh người Mỹ gốc Mexico tổ chức bãi khóa”
Nguồn: Italian government seeks aid for fixing Leaning Tower of Pisa, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1964, chính phủ Ý tuyên bố rằng họ đang chấp nhận các đề xuất về cách cứu Tháp nghiêng Pisa nổi tiếng khỏi bị đổ. Đỉnh của tòa tháp cao 55m này bị nghiêng về phía nam cách chân tháp 5m, và các nghiên cứu cho thấy độ nghiêng đã tăng lên một chút qua mỗi năm. Các chuyên gia cảnh báo rằng tòa nhà có từ thời trung cổ này – một trong những điểm thu hút khách du lịch hàng đầu của Ý – có nguy cơ bị đổ sập trong một trận động đất hoặc một cơn bão. Continue reading “27/02/1964: Ý tìm kiếm hỗ trợ để sửa chữa Tháp nghiêng Pisa”
Nguồn: John Quincy Adams’ son marries relative at the White House, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1828, John Adams, con trai của Tổng thống John Quincy Adams, đã kết hôn với người em họ đời thứ nhất của mình, vô tình tiếp nối truyền thống kết hôn nội tộc.
Ông nội của John Adams, Tổng thống John Adams, đã kết hôn với Abigail Smith, người em họ đời thứ ba của ông. Việc kết hôn nội tộc đã bị gián đoạn ở thế hệ của John Quincy Adams, khi ông kết hôn với một người không có quan hệ họ hàng với mình. Tuy nhiên, ở tuổi 25, người con trai thứ hai của ông, John, đã kết hôn với người em họ đời thứ nhất bên ngoại, Mary Catherine Hellen, 22 tuổi, trong một buổi lễ riêng tư tại Nhà Trắng. Continue reading “25/02/1828: Con trai của John Quincy Adams kết hôn với em họ tại Nhà Trắng”
Nguồn: W.E.B. Du Bois is born, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1868, William Edward Burghardt (W.E.B.) Du Bois đã chào đời tại Great Barrington, Massachusetts. Ông sẽ trở thành một học giả lỗi lạc, một người ủng hộ có ảnh hưởng của phong trào dân quyền, và là người đồng sáng lập Hiệp hội Quốc gia vì Sự tiến bộ của Người da màu (NAACP). Continue reading “23/02/1868: Ngày sinh W.E.B. Du Bois”
Nguồn: President Roosevelt to MacArthur: Get out of the Philippines, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1942, Tổng thống Franklin D. Roosevelt đã ra lệnh cho Tướng Douglas MacArthur rời khỏi Philippines khi người Mỹ không còn đủ khả năng phòng thủ quần đảo này.
Philippines đã là một phần trong khối thịnh vượng chung của Mỹ kể từ khi được Tây Ban Nha nhượng lại vào cuối Chiến tranh Mỹ – Tây Ban Nha. Khi Nhật Bản xâm lược Trung Quốc vào năm 1937 và ký Hiệp ước Ba bên với các quốc gia phát xít Đức và Ý vào năm 1940, Mỹ đã phản ứng bằng cách tăng cường khả năng phòng thủ của Philippines. Tướng MacArthur được triệu tập trở lại để chỉ huy 10.000 lính Mỹ, 12.000 lính Philippines nhập ngũ chiến đấu trong Quân đội Mỹ, và 100.000 lính Philippines khác, vốn được đào tạo và trang bị kém hơn. MacArthur đã đánh giá quá cao sức mạnh của quân đội mình và đánh giá thấp quyết tâm của người Nhật. Continue reading “22/02/1942: Roosevelt yêu cầu MacArthur rời Philippines”
Nguồn: Rhode Island nightclub burns, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 2003, vụ hỏa hoạn tại một buổi hòa nhạc rock ở hộp đêm West Warwick, Rhode Island đã giết chết 100 người và làm gần 200 người khác bị thương nghiêm trọng. Đây là vụ hỏa hoạn làm chết nhiều người nhất từng xảy ra ở Mỹ kể từ vụ 165 người thiệt mạng tại Beverly Hill Supper Club ở Southgate, Kentucky, vào năm 1977. Continue reading “20/02/2003: Hỏa hoạn hộp đêm Rhode Island”
Nguồn: Murder ignites Lincoln County War, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1878, những căng thẳng âm ỉ kéo dài ở Hạt Lincoln, New Mexico đã bùng nổ thành một cuộc chiến đẫm máu khi những tay súng sát hại chủ trang trại người Anh John Tunstall.
Hai năm trước, vào năm 1876, Tunstall đã thành lập một trang trại chăn nuôi lớn ở Hạt Lincoln, theo đó bước vào giữa một cuộc cạnh tranh chính trị và kinh tế nguy hiểm để giành quyền kiểm soát khu vực. Khi đó, hai người Mỹ gốc Ireland, J.J. Dolan và L.G. Murphy, đang điều hành một cửa hàng tổng hợp có tên là The House, nắm quyền tiếp cận các hợp đồng thịt bò béo bở với chính phủ. Tuy nhiên, những chủ trang trại lớn, do John Chisum và Alexander McSween đứng đầu, không tin rằng các thương gia nên thống trị thị trường thịt bò và bắt đầu thách thức The House. Continue reading “18/02/1878: Vụ giết người châm ngòi cho Chiến tranh Hạt Lincoln”
Nguồn: Bill Johnson becomes first US man to win Olympic gold in downhill skiing, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1984, Bill Johnson trở thành người đàn ông Mỹ đầu tiên giành huy chương vàng Olympic môn trượt tuyết đổ đèo, một môn thể thao từ lâu đã bị các vận động viên châu Âu thống trị. Johnson nhanh chóng trở thành anh hùng dân tộc, dù danh tiếng của ông không kéo dài và ông cũng không bao giờ tham gia Thế vận hội nữa. Continue reading “16/02/1984: Người Mỹ đầu tiên giành huy chương vàng Olympic trượt tuyết đổ đèo nam”
Nguồn: Congress ratifies treaties for Indian removal, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1837, Quốc hội Mỹ đã phê chuẩn các hiệp ước số 211 và 217, được thiết kế để di dời người bản địa khỏi vùng đất của tổ tiên họ ở Trung Tây để nhường chỗ cho người da trắng định cư. Một thỏa thuận đã được đàm phán với các bộ tộc Iowa, Sauk và Fox, trong khi thỏa thuận thứ hai là với người Oto, Omaha, Missouri, Santee Sioux, và Yankton Sioux. Các thỏa thuận này chỉ đại diện cho hai trong số gần 400 hiệp ước – gần như luôn không bình đẳng – được ký kết giữa các bộ tộc bản địa khác nhau và chính phủ Mỹ từ năm 1788 đến năm 1883. Continue reading “15/02/1837: Quốc hội Mỹ phê chuẩn các hiệp ước di dời người Mỹ bản địa”
Nguồn: First Medal of Honor action, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1861, Đại tá Bernard J.D. Irwin – một bác sĩ phẫu thuật của quân đội, phục vụ trong cuộc xung đột lớn đầu tiên giữa người Mỹ và người Apache – đã thực hiện hành động đầu tiên sẽ được trao tặng Huân chương Danh dự (Medal of Honor). Khi đến gần Đèo Apache, ở phía đông nam Arizona, Irwin, một bác sĩ gốc Ireland, đã tình nguyện đi giải cứu Thiếu úy George N. Bascom, người đang bị mắc kẹt cùng 60 binh sĩ của Trung đoàn Bộ binh số 7 Mỹ trong vòng vây của người Chiricahua Apache. Continue reading “13/02/1861: Hành động đầu tiên được trao tặng Huân chương Danh dự”
Nguồn: Julia Child’s “The French Chef” debuts, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1963, chương trình “The French Chef” (Đầu bếp Pháp) của Julia Child đã ra mắt trên truyền hình công cộng tại Mỹ, giới thiệu ẩm thực Pháp đến người Mỹ và tạo nên ngôi sao truyền hình đầu tiên trong thế giới ẩm thực. Tập đầu tiên bắt đầu bằng cảnh Child khuấy một nồi bò bourguignon đang bốc khói, miệng lẩm bẩm “Thịt bò hầm kiểu Pháp trong rượu vang đỏ… Đây là một món ăn hoàn hảo”. Continue reading “11/02/1963: Chương trình “Đầu bếp Pháp” của Julia Child ra mắt”
Nguồn: William Henry Harrison is born, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1773, William Henry Harrison, Tổng thống tương lai của nước Mỹ, đã chào đời tại Đồn điền Berkeley ở Virginia.
Harrison đã giữ chức Tổng thống Mỹ thứ chín chỉ trong 32 ngày vào năm 1841, nhiệm kỳ ngắn nhất của một tổng thống. Harrison cũng được ghi nhận là người có bài phát biểu nhậm chức dài nhất trong lịch sử. Được diễn ra vào một buổi sáng tháng 3 lạnh giá, bài phát biểu của ông kéo dài 1 giờ 45 phút. Ông cũng là tổng thống cuối cùng sinh ra là thần dân Anh. Continue reading “09/02/1773: Ngày sinh Tổng thống William Henry Harrison”
Nguồn: Three protesters die in the Orangeburg Massacre, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào đêm ngày này năm 1968, cảnh sát ở Orangeburg, Nam Carolina đã nổ súng vào đám đông thanh niên tham gia một cuộc biểu tình phản đối việc tách biệt chủng tộc, khiến ba người thiệt mạng và khoảng 30 người khác bị thương. Vụ việc ba thanh niên người Mỹ gốc Phi bị các viên chức nhà nước giết hại, bốn năm sau khi luật liên bang cấm tách biệt chủng tộc được ban hành, đã đi vào lịch sử với tên gọi là vụ Thảm sát Orangeburg. Continue reading “08/02/1968: Ba người biểu tình thiệt mạng trong Thảm sát Orangeburg”
Nguồn: Confederate general John Pegram killed, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1865, Tướng Hợp bang miền Nam John Pegram, 33 tuổi, đã tử trận trong Trận Hatcher’s Run (còn gọi là Dabney’s Mill), Virginia.
Pegram tốt nghiệp trường West Point năm 1854 và từng phục vụ ở nhiều vị trí khác nhau ở miền Tây nước Mỹ trước khi từ chức khi Nội chiến nổ ra. Sau đó, Pegram được bổ nhiệm làm trung tá trong quân đội Hợp bang miền Nam. Được cử đi chiến đấu ở Tây Virginia vào mùa hè năm 1861, ông bị quân của Tướng George McClellan bắt giữ sau Trận Rich Mountain. Continue reading “06/02/1865: Tướng Hợp bang miền Nam John Pegram tử trận”
Nguồn: Civil rights icon Rosa Parks is born, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1913, Rosa Louise McCauley – người được lịch sử biết đến với tên gọi sau khi kết hôn của bà, Rosa Parks – đã chào đời tại Tuskegee, Alabama. Là một nhà hoạt động dân quyền suốt đời, tên tuổi của Parks đã trở thành từ đồng nghĩa với việc bà từ chối nhường chỗ cho một người đàn ông da trắng trên một chiếc xe buýt tách biệt chủng tộc vào năm 1955, một thời điểm quan trọng của phong trào dân quyền. Continue reading “04/02/1913: Ngày sinh biểu tượng dân quyền Rosa Parks”
Nguồn: Treaty of Guadalupe Hidalgo is signed, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1848, Hiệp ước Guadalupe Hidalgo đã được ký, chấm dứt Chiến tranh Mexico-Mỹ theo hướng có lợi cho Mỹ. Hiệp ước này đã thêm một vùng đất rộng gần 1,4 triệu km2 vào lãnh thổ Mỹ, bao gồm khu vực sẽ trở thành các tiểu bang Texas, California, Nevada, Utah, New Mexico, và Arizona, cũng như một phần của Colorado và Wyoming. Tranh cãi trong và sau chiến tranh đã khiến Tổng thống James K. Polk rơi vào cuộc chiến chính trị với hai tổng thống tương lai: Zachary Taylor và Abraham Lincoln. Continue reading “02/02/1848: Hiệp ước Guadalupe Hidalgo được ký kết”
Nguồn: Journalist Daniel Pearl is murdered, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 2002, nhà báo người Mỹ Daniel Pearl, 38 tuổi, trưởng văn phòng Đông Nam Á của tờ Wall Street Journal, đã bị một nhóm khủng bố ở Pakistan sát hại. Vài tuần sau, một đoạn băng ghi hình cảnh Pearl bị chặt đầu đã được công bố, gây sốc cho hàng triệu người và nhấn mạnh mối đe dọa của chủ nghĩa khủng bố chưa đầy một năm sau vụ tấn công ngày 11 tháng 9 nhắm vào nước Mỹ.
Vào ngày 23/01/2002, Pearl, một người Do Thái, đang trên đường đến nơi mà ông nghĩ là một cuộc phỏng vấn với một nhà lãnh đạo tôn giáo Pakistan ở Karachi như một phần trong quá trình nghiên cứu của ông về các chiến binh Hồi giáo. Nhưng ông đã bị một nhóm khủng bố bắt cóc gần một khách sạn, những kẻ nói rằng ông là gián điệp. Nhóm này – tự xưng là Phong trào Quốc gia vì Sự Khôi phục Chủ quyền của Pakistan – đã yêu cầu Mỹ trả tự do cho tất cả những người bị giam giữ vì tội khủng bố ở Pakistan. Continue reading “01/02/2002: Nhà báo Daniel Pearl bị sát hại”
Nguồn: Martin Luther King Jr.’s home is bombed, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1956, một kẻ khủng bố bị tình nghi là người ủng hộ chủ nghĩa da trắng thượng đẳng đã đánh bom nhà của Mục sư Tiến sĩ Martin Luther King Jr. tại Montgomery. Không ai bị thương, nhưng vụ nổ đã khiến cộng đồng phẫn nộ và là một thử thách lớn đối với cam kết kiên định của King về chủ nghĩa bất bạo động. Continue reading “30/01/1956: Nhà của Martin Luther King Jr. bị đánh bom”
