Category: Sự kiện

28/10/1998: Clinton ký ban hành Đạo luật Bản quyền Thiên niên kỷ Kỹ thuật số

Nguồn: President Bill Clinton signs the Digital Millennium Copyright Act into law, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Theo một bản tin của đài ABC, sau khi vô tình xem được một đoạn video dài 29 giây quay cảnh một đứa trẻ mới biết đi nhảy theo bản hit “Let’s Go Crazy” năm 1984 của mình, biểu tượng nhạc pop Prince đã nộp đơn kiện, bắt đầu vụ tranh chấp pháp lý nổi tiếng có liên quan đến YouTube, Universal Music Group, và một bà nội trợ từ bang Pennsylvania tên là Stephanie Lenz. Giống như các vụ kiện cuối cùng khiến nền tảng chia sẻ nhạc Napster phải đóng cửa, vụ kiện của Prince có liên quan đến một đạo luật liên bang điều chỉnh việc sử dụng nhạc số trong thời đại Internet. Đạo luật đó, được gọi là Đạo luật Bản quyền Thiên niên kỷ Kỹ thuật số (Digital Millennium Copyright Act, DMCA), đã được Tổng thống Bill Clinton ký thành luật vào ngày 28/10/1998. Continue reading “28/10/1998: Clinton ký ban hành Đạo luật Bản quyền Thiên niên kỷ Kỹ thuật số”

26/10/1984: Em bé sơ sinh được ghép tim của khỉ đầu chó

Nguồn: Infant receives baboon heart, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1984, tại Trung tâm Y tế Đại học Loma Linda ở Loma Linda, California, Bác sĩ Leonard L. Bailey đã thực hiện ca ghép tim từ khỉ đầu chó sang người đầu tiên trên thế giới, thay thế trái tim bị dị tật của một bé gái sơ sinh 14 ngày tuổi bằng trái tim khỏe mạnh, to bằng quả óc chó của một con khỉ đầu chó nhỏ. Continue reading “26/10/1984: Em bé sơ sinh được ghép tim của khỉ đầu chó”

24/10/1931: Khánh thành Cầu George Washington

Nguồn: George Washington Bridge is dedicated, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1931, Thống đốc New York Franklin D. Roosevelt đã khánh thành Cầu George Washington bắc qua sông Hudson, trước thời hạn dự kiến tám tháng. Cây cầu treo dài 1450 mét, dài nhất thế giới vào thời điểm đó, nối Fort Lee của New Jersey với Washington Heights ở Thành phố New York. “Đây sẽ là một dự án rất thành công,” FDR nói với đám đông tập trung tại buổi lễ. “Sự thịnh vượng của Đường hầm Hà Lan, cũng như thành công tài chính của những cây cầu mới được xây dựng gần đây trong khu vực này, đã chứng minh rằng ngay cả những thời điểm khó khăn nhất cũng không thể làm giảm khối lượng giao thương và giao thông khổng lồ ở những quận cảng lớn nhất.” Continue reading “24/10/1931: Khánh thành Cầu George Washington”

22/10/1975: Trung sĩ đồng tính thách thức Không quân Mỹ

Nguồn: Gay sergeant challenges the Air Force, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1975, Trung sĩ Leonard Matlovich, một cựu binh được tặng thưởng huân chương trong Chiến tranh Việt Nam, đã bị Không quân Mỹ cho giải ngũ “bình thường” sau khi công khai tuyên bố mình là người đồng tính. Matlovich, người xuất hiện trong bộ quân phục không quân trên trang bìa tạp chí Time với dòng tiêu đề “TÔI LÀ NGƯỜI ĐỒNG TÍNH,” đã thách thức lệnh cấm người đồng tính trong quân đội Mỹ. Continue reading “22/10/1975: Trung sĩ đồng tính thách thức Không quân Mỹ”

21/10/1966: Thảm họa lở đất ở Aberfan, Anh

Nguồn: Aberfan disaster kills 144 people and levels a Welsh mining village, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1966, một vụ lở đất thải than đã ập xuống một ngôi làng khai thác mỏ ở Wales, khiến 116 trẻ em và 28 người lớn thiệt mạng. Chỉ có 5 người sống sót, trong khi một nửa số thanh niên trong thị trấn đã thiệt mạng. Thảm họa Aberfan trở thành một trong những vụ tai nạn mỏ than tồi tệ nhất ở Anh. Continue reading “21/10/1966: Thảm họa lở đất ở Aberfan, Anh”

19/10/1982: Nhà sản xuất xe hơi John Z. DeLorean bị bắt vì buôn cocaine

Nguồn: John Z. DeLorean is arrested in $24 million cocaine deal, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1982, nhà sản xuất xe hơi John Z. DeLorean đã bị bắt và bị buộc tội âm mưu tàng trữ và phân phối 25 kg cocaine. DeLorean được trắng án về tội danh ma túy vào tháng 8/1984, nhưng tai ương pháp lý của ông chỉ mới bắt đầu. Ông sớm bị đưa ra xét xử vì tội lừa đảo, và trong hai thập niên tiếp theo, ông đã buộc phải trả hàng triệu đô la cho các chủ nợ và luật sư. Tuy nhiên, DeLorean vẫn chiếm một vị trí quan trọng trong lịch sử ngành xe hơi: Nhờ xuất hiện trong bộ phim “Back to the Future” năm 1985, chiếc xe thể thao cửa mở đứng của ông đã trở thành một trong những chiếc xe nổi tiếng nhất thế giới. Continue reading “19/10/1982: Nhà sản xuất xe hơi John Z. DeLorean bị bắt vì buôn cocaine”

17/10/1906: Một thợ đóng giày lừa lính Đức đi cướp

Nguồn: A shoemaker leads German soldiers in a robbery, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1906, Wilhelm Voigt, một thợ đóng giày người Đức 57 tuổi, đã đóng giả một sĩ quan quân đội và dẫn cả một đội lính đi theo giúp ông ta đánh cắp 4.000 mác. Voigt, người có tiền án lâu năm, đã làm bẽ mặt quân đội Đức bằng cách lợi dụng sự phục tùng mù quáng của họ trước cấp trên và nhờ họ hỗ trợ cho vụ cướp táo bạo của mình. Continue reading “17/10/1906: Một thợ đóng giày lừa lính Đức đi cướp”

15/10/1948: Gerald Ford kết hôn với Elizabeth Bloomer

Nguồn: Gerald Ford marries Elizabeth Bloomer, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1948, Tổng thống tương lai Gerald Ford đã kết hôn với Elizabeth Anne (“Betty”) Bloomer.

Ford đẹp trai, tóc vàng, mắt xanh đã lớn lên ở Grand Rapids, Michigan, và sau đó tham gia chơi bóng bầu dục tại Đại học Michigan, nơi ông được bầu chọn là cầu thủ sáng giá nhất của đội trong năm cuối. Tiếp đến, ông trở thành trợ lý huấn luyện viên cho chương trình bóng bầu dục của Đại học Yale trong khi theo đuổi bằng luật. Sau khi tốt nghiệp năm 1941, Ford kiếm thêm tiền bằng nghề người mẫu. Năm tiếp theo, ngay sau khi gia nhập Hải quân, Ford xuất hiện trên trang bìa tạp chí Cosmopolitan trong bộ đồng phục của mình, nhưng không được chính thức ghi nhận trên trang báo. Trong một lần làm người mẫu, ông đã gặp người vợ tương lai, Elizabeth Anne Bloomer, cô gái hay được gọi là Betty. Continue reading “15/10/1948: Gerald Ford kết hôn với Elizabeth Bloomer”

14/10/1947: Chuck Yeager bay vượt tốc độ âm thanh

Nguồn: Chuck Yeager breaks the sound barrier, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1947, Đại úy Không quân người Mỹ Chuck Yeager đã trở thành người đầu tiên bay nhanh hơn tốc độ âm thanh.

Yeager sinh ra ở Myra, Tây Virginia, vào năm 1923. Ông trở thành phi công lái máy bay chiến đấu trong Thế chiến II và đã thực hiện 64 nhiệm vụ trên khắp châu Âu. Ông đã bắn rơi 13 máy bay Đức và bản thân cũng từng bị bắn rơi trên đất Pháp, nhưng đã thoát khỏi giam cầm nhờ sự hỗ trợ của Lực lượng Kháng chiến ngầm của Pháp (French Underground). Sau chiến tranh, ông là một trong số những tình nguyện viên được chọn bay thử máy bay động cơ tên lửa X-1 do Công ty Máy bay Bell chế tạo, để khám phá khả năng bay siêu thanh. Continue reading “14/10/1947: Chuck Yeager bay vượt tốc độ âm thanh”

12/10/2000: Tàu USS Cole bị khủng bố tấn công

Nguồn: USS Cole attacked by terrorists, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2000, lúc 12:15 chiều theo giờ địa phương, một chiếc xuồng cao su có động cơ chở đầy chất nổ đã xé toạc một lỗ có kích thước khoảng 4 m2 ở mạn trái của USS Cole, một tàu khu trục của Hải quân Mỹ đang tiếp nhiên liệu tại Aden, Yemen. 17 thủy thủ đã thiệt mạng và 38 người khác bị thương trong vụ tấn công được thực hiện bởi hai kẻ khủng bố liều chết được cho là thành viên của mạng lưới khủng bố al Qaeda của Osama bin Laden, đang sống lưu vong ở Ả Rập Saudi. Continue reading “12/10/2000: Tàu USS Cole bị khủng bố tấn công”

10/10/1991: Cựu nhân viên bưu điện Mỹ trở thành kẻ giết người hàng loạt

Nguồn: A former postal worker commits mass murder, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1991, cựu nhân viên bưu điện Mỹ Joseph Harris đã bắn chết hai đồng nghiệp cũ tại bưu điện ở Ridgewood, New Jersey. Đêm hôm trước, hắn đã giết cấp trên cũ của mình, Carol Ott, bằng một thanh kiếm samurai dài gần 3m, và bắn chết vị hôn phu của cô, Cornelius Kasten, tại nhà của họ. Sau bốn giờ đối đầu với cảnh sát tại bưu điện, Harris đã bị bắt. Vụ tấn công bạo lực này là một trong hàng loạt vụ tấn công khét tiếng của nhân viên bưu điện dẫn đến việc bổ sung cụm từ “going postal” (nghĩa bóng là hoá điên/ nghĩa đen là đến bưu điện) vào từ điển của người Mỹ. Continue reading “10/10/1991: Cựu nhân viên bưu điện Mỹ trở thành kẻ giết người hàng loạt”

08/10/2004: Wangari Maathai giành giải Nobel Hòa bình

Nguồn: Kenyan environmentalist and human rights campaigner Wangari Maathai wins Nobel Peace Prize, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2004, nhà hoạt động vì môi trường người Kenya, Wangari Maathai, đã nhận được giải Nobel Hòa bình nhằm ghi nhận “đóng góp của bà cho sự phát triển bền vững, dân chủ, và hòa bình.” Bà cũng trở thành người phụ nữ châu Phi đầu tiên giành được giải thưởng này.

Maathai sinh ra trong một gia đình nông dân vào năm 1940 và lớn lên trong một cộng đồng nông thôn ở Kenya. Bà nhận bằng cử nhân và thạc sĩ tại Mỹ trước khi trở lại nước Kenya mới độc lập vào năm 1966, nơi bà trở thành người phụ nữ đầu tiên ở miền đông và miền trung châu Phi có bằng tiến sĩ. Năm 1977, bà thành lập Phong trào Vành đai Xanh (Green Belt Movement), một tổ chức cơ sở tập trung vào xoá đói giảm nghèo và bảo tồn môi trường tự nhiên. Continue reading “08/10/2004: Wangari Maathai giành giải Nobel Hòa bình”

07/10/1975: Thẩm phán New York đảo ngược lệnh trục xuất John Lennon

Nguồn: A New York judge reverses John Lennon’s deportation order, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1975, một thẩm phán của Tòa án Tối cao Tiểu bang New York đã đảo ngược lệnh trục xuất John Lennon, cho phép ông ở lại một cách hợp pháp tại ngôi nhà của mình ở Thành phố New York.

Các cuộc biểu tình phản đối Chiến tranh Việt Nam đã leo thang đáng kể sau thông báo về cuộc xâm lược Campuchia vào ngày 30/04/1970 và vụ bắn chết bốn sinh viên biểu tình tại Đại học Kent State chỉ bốn ngày sau đó. Trong những cuộc biểu tình này, những người biểu tình ôn hòa thường hát bài “Give Peace A Chance” (Hãy cho hòa bình một cơ hội, ra mắt năm 1969) của Lennon, nhưng những cuộc tụ tập khác lại mang tính gây hấn nhiều hơn. Continue reading “07/10/1975: Thẩm phán New York đảo ngược lệnh trục xuất John Lennon”

05/10/1892: Băng Dalton bị tiêu diệt ở Coffeyville, Kansas

Nguồn: The Dalton Gang is wiped out in Coffeyville, Kansas, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1892, băng Dalton khét tiếng đã cùng lúc thực hiện hai vụ cướp táo bạo giữa ban ngày ở hai ngân hàng tại Coffeyville, Kansas. Nhưng nếu các thành viên băng đảng tin rằng sự táo bạo trong kế hoạch của chúng sẽ mang lại thành công thì chúng đã nhầm lẫn tai hại. Thay vào đó, bọn chúng đã bị người dân thị trấn tiêu diệt.

Suốt một năm rưỡi, băng Dalton đã khủng bố tiểu bang Oklahoma, chủ yếu tiến hành các vụ cướp tàu lửa. Dù băng này gây ra nhiều vụ giết người hơn là cướp bóc, nhưng chúng đã thoát được những nỗ lực của các quan chức tư pháp Oklahoma nhằm đưa chúng ra trước công lý. Có lẽ thành công đã tạo ra sự tự tin thái quá, nhưng bất kể lý do là gì, các thành viên băng đảng đã quyết định thử cướp không chỉ một ngân hàng mà là hai ngân hàng, Ngân hàng First National và Ngân hàng Condon, ở quê cũ của chúng là Coffeyville cùng một lúc. Continue reading “05/10/1892: Băng Dalton bị tiêu diệt ở Coffeyville, Kansas”

03/10/2011: Đảo ngược phán quyết vụ Amanda Knox

Nguồn: Amanda Knox murder conviction overturned in Italy, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2011, trong một quyết định gây chú ý trên toàn thế giới, một tòa phúc thẩm ở Italy đã đảo ngược bản án giết người đối với Amanda Knox, một sinh viên trao đổi người Mỹ, người hai năm trước đó đã bị kết tội trong vụ sát hại bạn cùng phòng người Anh của cô, Meredith Kercher, vào năm 2007 ở Perugia, Italy. Vào thời điểm bị kết án năm 2009, Knox, khi đó 22 tuổi, nhận bản án 26 năm tù, trong khi bạn trai cũ của cô, sinh viên người Italy Raffaelle Sollecito, người cũng bị kết tội giết người, bị kết án 25 năm tù. Vụ án giật gân, gây xôn xao dư luận này đã đặt ra câu hỏi ở Mỹ về hệ thống tư pháp Italy, và liệu Knox, người luôn khẳng định mình vô tội, có bị kết án oan hay không. Continue reading “03/10/2011: Đảo ngược phán quyết vụ Amanda Knox”

01/10/2005: Đánh bom khủng bố tại Bali

Nguồn: Suicide bombers stage attacks in Bali, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2005, những kẻ đánh bom liều chết đã tấn công ba nhà hàng ở hai khu du lịch trên đảo Bali của Indonesia, một khu nghỉ mát nổi tiếng. Vụ đánh bom đã giết chết 22 người, bao gồm cả những kẻ đánh bom, và làm bị thương hơn 50 người. Đây là vụ đánh bom liều chết thứ hai làm rung chuyển hòn đảo trong vòng chưa đầy ba năm. (Năm 2002, ba vụ đánh bom khác đã giết chết 202 người, nhiều trong số đó là người nước ngoài đang đi nghỉ ở Bali, gồm có 88 người Australia.) Continue reading “01/10/2005: Đánh bom khủng bố tại Bali”

30/09/1776: George Washington phàn nàn về lực lượng dân quân

Nguồn: General George Washington complains about his militia, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1776, trong một lá thư gửi cho cháu trai của mình, Lund Washington, quản lý đồn điền ở Mount Vernon, Tướng George Washington đã viết về sự bất bình của ông đối với các hành vi vô kỷ luật và thành tích chiến trường kém cỏi của lực lượng dân quân Mỹ. Washington đổ lỗi rằng sự phụ thuộc của phe Ái Quốc vào lực lượng dân quân là nguyên nhân chính khiến ông để mất Long Island và Manhattan vào tay người Anh. Continue reading “30/09/1776: George Washington phàn nàn về lực lượng dân quân”

28/09/2018: Tuyến vận chuyển Bắc Cực được mở do băng tan

Nguồn: Arctic shipping lane opens due to ice melt; cargo ship completes the journey, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2018, tàu chở hàng Venta Maersk cập cảng St. Petersburg, Nga, hơn một tháng sau khi khởi hành từ Vladivostok ở bờ bên kia đất nước. Chuyến đi thành công xuyên qua vùng Bắc Cực của Nga (Russian Arctic) là một bước ngoặt đối với ngành vận tải biển quốc tế, đồng thời là một lời nhắc nhở nghiêm túc về mức độ tan chảy của các chỏm băng trên Trái Đất. Continue reading “28/09/2018: Tuyến vận chuyển Bắc Cực được mở do băng tan”

26/09/1996: Shannon Lucid trở lại Trái Đất

Nguồn: Shannon Lucid returns to Earth, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1996, phi hành gia người Mỹ Shannon Lucid đã trở về Trái Đất trên tàu con thoi Atlantis của Mỹ, sau sáu tháng bay trong quỹ đạo không gian trên trạm vũ trụ Mir của Nga.

Ngày 23/03/1996, Lucid được Atlantis đưa đến Mir với thời gian lưu trú theo kế hoạch là 5 tháng. Là một nhà hóa sinh, Lucid đã chia sẻ Mir với hai phi hành gia người Nga, Yuuri Onufriyenko và Yury Usachev, cùng tiến hành các thí nghiệm khoa học trong thời gian ở lại trạm. Bà là người phụ nữ Mỹ đầu tiên sống trong một trạm vũ trụ. Continue reading “26/09/1996: Shannon Lucid trở lại Trái Đất”

24/09/1948: Mildred Gillars không nhận tội phản quốc

Nguồn: Mildred Gillars—aka “Axis Sally”—pleads not guilty to treason, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1948, Mildred Gillars – nữ công dân Mỹ thường được biết đến với cái tên Sally Phe Trục (Axis Sally), người từng sinh sống ở Đức và tham gia phát sóng chương trình tuyên truyền trên đài phát thanh của Đức Quốc Xã trong Thế chiến II – đã kháng cáo về tám tội danh phản quốc. Luật sư của bà, James J. Laughlin, nói với thẩm phán rằng ông muốn mời Tổng thống Harry S. Truman làm nhân chứng, nhưng không nói rõ lý do. Continue reading “24/09/1948: Mildred Gillars không nhận tội phản quốc”