08/10/2004: Wangari Maathai giành giải Nobel Hòa bình

Nguồn: Kenyan environmentalist and human rights campaigner Wangari Maathai wins Nobel Peace Prize, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2004, nhà hoạt động vì môi trường người Kenya, Wangari Maathai, đã nhận được giải Nobel Hòa bình nhằm ghi nhận “đóng góp của bà cho sự phát triển bền vững, dân chủ, và hòa bình.” Bà cũng trở thành người phụ nữ châu Phi đầu tiên giành được giải thưởng này.

Maathai sinh ra trong một gia đình nông dân vào năm 1940 và lớn lên trong một cộng đồng nông thôn ở Kenya. Bà nhận bằng cử nhân và thạc sĩ tại Mỹ trước khi trở lại nước Kenya mới độc lập vào năm 1966, nơi bà trở thành người phụ nữ đầu tiên ở miền đông và miền trung châu Phi có bằng tiến sĩ. Năm 1977, bà thành lập Phong trào Vành đai Xanh (Green Belt Movement), một tổ chức cơ sở tập trung vào xoá đói giảm nghèo và bảo tồn môi trường tự nhiên. Continue reading “08/10/2004: Wangari Maathai giành giải Nobel Hòa bình”

25/02/2004: “The Passion of the Christ” công chiếu tại Mỹ

Nguồn: “The Passion of the Christ” opens in the United States, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2004, The Passion of the Christ (Cuộc khổ nạn của Chúa Kitô), tác phẩm gây tranh cãi của Mel Gibson về 44 giờ cuối cùng trong cuộc đời của Đức Jesus thành Nazareth, đã chính thức được công chiếu tại các rạp phim trên toàn nước Mỹ. Không phải ngẫu nhiên, ngày mở màn này trùng với Thứ Tư Lễ Tro, ngày lễ bắt đầu Mùa Chay của Công giáo. Continue reading “25/02/2004: “The Passion of the Christ” công chiếu tại Mỹ”

12/11/2004: Scott Peterson bị kết tội giết người

Nguồn: Scott Peterson convicted of murder, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2004, Scott Peterson bị kết tội giết vợ mình, Laci, và đứa con trai chưa chào đời của họ. Một bồi thẩm đoàn gồm sáu đàn ông và sáu phụ nữ đã đưa ra phán quyết 23 tháng sau khi Laci Peterson, một phụ nữ đang mang thai, biến mất khỏi nhà của cô ở Modesto, California trong đêm Giáng Sinh. Vụ việc đã thu hút hàng triệu người trên khắp nước Mỹ và liên tục xuất hiện trên truyền thông quốc gia trong gần hai năm. Continue reading “12/11/2004: Scott Peterson bị kết tội giết người”

03/09/2004: Khủng hoảng con tin tại trường học Nga

Nguồn: Russian school siege ends in bloodbath, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2004, cuộc khủng hoảng con tin kéo dài ba ngày tại một trường học ở Nga đã đi đến kết cục đầy bạo lực sau khi những kẻ bắt cóc con tin đấu súng với lực lượng an ninh Nga. Cuối cùng, đã có hơn 300 người chết, nhiều trong số đó là trẻ em, ngoài ra hàng trăm người khác bị thương.

Sáng ngày 01/09, khi mọi người đang dự lễ khai giảng năm học, một nhóm khủng bố Chechnya đã bao vây học sinh, giáo viên và phụ huynh ngay trên sân chơi của Trường số 1 ở Beslan. Một số người may mắn trốn thoát trong khi những người khác bị giết hại; tuy nhiên, phần lớn con tin, ước tính vào khoảng 1.200 người lớn và trẻ em, đã bị dồn vào phòng tập thể dục của trường, nơi bọn tội phạm đã lắp một số thiết bị nổ. Continue reading “03/09/2004: Khủng hoảng con tin tại trường học Nga”

04/02/2004: Facebook ra mắt

Nguồn: Facebook launches, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 2004, một sinh viên năm hai của Đại học Harvard là Mark Zuckerberg đã cho ra mắt The Facebook – mạng xã hội được xây dựng nhằm kết nối các sinh viên Harvard với nhau. Ngày hôm sau, hơn một nghìn người đã đăng ký tài khoản, song đó mới chỉ là sự bắt đầu. Được gọi bằng tên ‘Facebook’ ngày nay, trang web đã nhanh chóng trở thành một trong những công ty truyền thông xã hội quan trọng nhất trong lịch sử. Facebook hiện là một trong những công ty có giá trị lớn nhất thế giới với hơn 2 tỷ người dùng hoạt động hằng tháng. Continue reading “04/02/2004: Facebook ra mắt”

29/04/2004: Đài tưởng niệm Thế chiến II mở cửa tại Washington, D.C.

Nguồn: World War II monument opens in Washington, D.C., History.com

Biên dịch: Lê Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vào ngày này năm 2004, Đài tưởng niệm Thế chiến II mở cửa tại Washington, D.C., cho hàng ngàn du khách, mang đến sự ghi nhận muộn màng dành cho 16 triệu người Mỹ đã phục vụ trong cuộc chiến. Đài tưởng niệm tọa lạc trên 7,4 mẫu đất thuộc khu vực trước đây là Rainbow Pool của Công viên Quốc gia National Mall, nằm giữa Đài tưởng niệm Washington và Đài tưởng niệm Lincoln. Mái vòm của tòa nhà Quốc hội có thể được nhìn thấy ở phía đông, và Nghĩa trang Arlington nằm ngay bên kia sông Potomac về phía tây. Continue reading “29/04/2004: Đài tưởng niệm Thế chiến II mở cửa tại Washington, D.C.”

20/04/1871: Đạo luật Ku Klux được Quốc Hội Mỹ thông qua

Nguồn: Ku Klux Act passed by Congress, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1871, với việc thông qua Đạo luật Lực lượng Thứ Ba (Third Force Act), thường được gọi là Đạo luật Ku Klux, Quốc Hội Mỹ đã ủy quyền cho Tổng thống Ulysses S. Grant được tuyên bố thiết quân luật, áp dụng hình phạt nặng đối với các tổ chức khủng bố, và được sử dụng lực lượng quân sự để đàn áp lực lượng Ku Klux Klan (KKK).

Được thành lập vào năm 1865 bởi một nhóm cựu chiến binh Hợp bang miền Nam, KKK nhanh chóng phát triển từ một hội huynh đệ kín thành một lực lượng bán quân sự nhằm đảo ngược những tiến bộ trong Kỷ nguyên Tái thiết (Reconstruction Era) của chính phủ liên bang ở miền Nam, đặc biệt là các chính sách trao quyền cho người Mỹ gốc Phi. Continue reading “20/04/1871: Đạo luật Ku Klux được Quốc Hội Mỹ thông qua”

26/12/2004: Sóng thần tàn phá bờ biển Ấn Độ Dương

Nguồn: Tsunami devastates Indian Ocean coast, History.com

Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vào ngày này năm 2004, một trận động đất mạnh ngoài khơi bờ biển Sumatra, Indonesia đã dẫn đến một cơn sóng thần khiến nhiều người tử vong, đồng thời tàn phá bờ biển Ấn Độ Dương. Đây là trận động đất mạnh thứ hai từng được ghi nhận và ước tính 230.000 người chết đã khiến thảm họa này trở thành một trong 10 thảm họa tồi tệ nhất mọi thời đại.

Vào 7 giờ 58 phút sáng, một trận động đất khủng khiếp đã xảy ra ở bên dưới Ấn Độ Dương,  cách Sumatra 160 dặm về phía tây. Không chỉ được ghi nhận với cường độ 9,3 độ (chỉ có trận động đất ở Chile vào năm 1960 được đo với cường độ cao hơn ở mức 9.5 độ, mặc dù có thể đã có những cơn địa chấn mạnh hơn trước khi thiết bị đo địa chấn được phát minh ra) và kéo dài gần 10 phút, trận động đất đã nâng toàn bộ 750 dặm bề mặt đường đứt gãy nằm dưới đáy biên lên tới độ cao 40 feet (12,2m). Continue reading “26/12/2004: Sóng thần tàn phá bờ biển Ấn Độ Dương”

20/04/1861: Tướng Lee xin rút khỏi Quân đội Hoa Kỳ

Nguồn: Lee resigns from U.S. Army, History.com

Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vào ngày này năm 1861, Đại tá Robert E. Lee đã rút lui khỏi Quân đội Hoa Kỳ hai ngày sau khi ông được đề nghị làm chỉ huy quân đội Liên bang miền Bắc và ba ngày sau khi tiểu bang quê nhà của ông, Virginia, ly khai khỏi Liên bang này.

Lee phản đối việc ly khai, nhưng ông là một người con trung thành của Virginia. Đơn xin từ chức chính thức của ông chỉ có một câu, nhưng ông đã viết một bức thư dài hơn để giải thích cho người bạn và người từng dẫn dắt ông, tướng Winfield Scott, vào ngày hôm đó. Lee đã chiến đấu dưới quyền chỉ huy của Scott trong Chiến tranh Mexico (1846-48), và ông đã tiết lộ với vị cựu chỉ huy sự khó khăn trong quyết định của ông. Continue reading “20/04/1861: Tướng Lee xin rút khỏi Quân đội Hoa Kỳ”

20/04/1971: Số vụ giết chỉ huy gia tăng trong quân đội Mỹ

Nguồn: “Fragging” on the rise in U.S. units, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1971, Lầu Năm Góc công bố số liệu thừa nhận rằng fragging đang có xu hướng gia tăng trong quân đội. Năm 1970, 209 vụ fragging đã khiến 34 người chết, trong khi đó, vào năm 1969, 96 vụ việc kiểu này khiến 34 người thiệt mạng. Fragging là một từ lóng được dùng để mô tả việc lính Mỹ ném lựu đạn quả dứa (fragmentation hand grenades – từ đây mới sinh ra từ fragging) vào khu vực giường ngủ để giết đồng đội của mình. Họ thường nhắm vào các chỉ huy đơn vị, cán bộ, và hạ sĩ quan. Continue reading “20/04/1971: Số vụ giết chỉ huy gia tăng trong quân đội Mỹ”