05/11/1872: Susan B. Anthony bị bắt giữ vì đi bỏ phiếu bầu tổng thống

Nguồn: Susan B. Anthony casts a vote, prompting arrest , History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1872, 48 năm trước khi phụ nữ Mỹ giành được quyền bỏ phiếu với Tu chính án thứ 19, nhà hoạt động tiên phong vì quyền phụ nữ Susan B. Anthony đã cố gắng bỏ phiếu bất hợp pháp trong một cuộc bầu cử tổng thống. Anthony, người đã dành năm mươi năm cuộc đời mình cho quyền bầu cử của phụ nữ, bị bắt hai tuần sau đó, rồi bị xét xử và kết án vào năm sau. Continue reading “05/11/1872: Susan B. Anthony bị bắt giữ vì đi bỏ phiếu bầu tổng thống”

03/11/1979: Cộng sản và Ku Klux Klan đụng độ ở Greensboro

Nguồn: Communists and Klansmen clash in Greensboro, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1979, năm thành viên của Đảng Công nhân Cộng sản tham gia cuộc biểu tình “Cái chết cho Ku Klux Klan” ở Greensboro, Bắc Carolina đã bị một nhóm thành viên của Ku Klux Klan (KKK) và Đảng Quốc xã Mỹ bắn chết. Một số người khác cũng bị thương trong vụ thảm sát ở Greensboro. Continue reading “03/11/1979: Cộng sản và Ku Klux Klan đụng độ ở Greensboro”

02/11/1865: Ngày sinh Tổng thống Warren G. Harding

Nguồn: Warren G. Harding is born, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1865, Warren Gamaliel Harding, vị tổng thống tương lai thứ 29 của Mỹ, đã chào đời tại Corsica, Ohio.

Năm 1891, Harding kết hôn với Florence Mabel Kling De Wolfe. Florence đã có ảnh hưởng trong suốt sự nghiệp chính trị của Harding và chính bà đã thúc đẩy Harding, khi đó đang làm biên tập viên cho tờ Marion Star, tham gia chính trường. Trên thực tế, người ta tin rằng bà từng nói, “Tôi biết điều gì là tốt nhất cho Tổng thống. Tôi đưa ông ấy vào Nhà Trắng. Ông ấy làm tốt khi nghe lời tôi và tệ khi không nghe lời tôi.” Continue reading “02/11/1865: Ngày sinh Tổng thống Warren G. Harding”

31/10/1950: Earl Lloyd trở thành người Mỹ gốc Phi đầu tiên chơi tại NBA

Nguồn: Earl Lloyd becomes first Black player in the NBAHistory.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1950, Earl Lloyd, 21 tuổi, trở thành người Mỹ gốc Phi đầu tiên chơi trong một trận đấu NBA khi ông ra sân trong trận mở màn mùa giải cho Washington Capitols.

Lloyd lớn lên ở Virginia thời Jim Crow và sau đó chuyển đến West Virginia, nơi ông là ngôi sao của đội bóng rổ vô địch của trường. Ông thậm chí còn không biết mình đã được NBA tuyển chọn cho đến khi tình cờ gặp một người bạn trong trường, người nói với Lloyd rằng cô ấy đã nghe tin đồn rằng ông sẽ chuyển đến Washington. Hóa ra, Capitols đã chọn ông ở vòng tuyển chọn thứ chín. Continue reading “31/10/1950: Earl Lloyd trở thành người Mỹ gốc Phi đầu tiên chơi tại NBA”

29/10/1965: “Tự truyện của Malcolm X” được xuất bản

Nguồn: “The Autobiography of Malcolm X” is published, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1965, chín tháng sau khi ông bị ám sát, Tự truyện của Malcolm X được xuất bản lần đầu tiên. Là cuốn tự truyện phi truyền thống của một nhân vật độc đáo trong lịch sử người Mỹ gốc Phi, cuốn sách kể lại câu chuyện và thiết lập một số yếu tố cốt lõi trong di sản của nhà lãnh đạo dân quyền bị ám sát. Continue reading “29/10/1965: “Tự truyện của Malcolm X” được xuất bản”

27/10/1858: Ngày sinh Theodore Roosevelt

Nguồn: Theodore Roosevelt is born, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1858, Tổng thống Mỹ tương lai Theodore Roosevelt đã chào đời tại Thành phố New York, trong một gia đình giàu có. Roosevelt được giáo dục tại nhà và sau đó theo học tại Đại học Harvard, tốt nghiệp năm 1880. Ông phục vụ trong cơ quan lập pháp tiểu bang New York từ năm 1881 đến năm 1884. Continue reading “27/10/1858: Ngày sinh Theodore Roosevelt”

26/10/1881: Đấu súng tại O.K. Corral

Nguồn: Shootout at the O.K. Corral, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1881, anh em nhà Earp đã đối đầu với băng Clanton-McLaury trong một cuộc đấu súng huyền thoại tại O.K. Corral ở Tombstone, Arizona.

Sau khi bạc được phát hiện gần Tombstone vào năm 1877, khu vực này đã nhanh chóng phát triển thành một trong những thị trấn khai khoáng giàu có nhất ở Tây Nam nước Mỹ. Wyatt Earp, một cựu cảnh sát Kansas chuyển sang làm bảo vệ ngân hàng, và các anh em của ông, Morgan và Virgil, các cảnh sát của thị trấn, đại diện cho “luật pháp và trật tự” ở Tombstone, dù chính họ cũng nổi tiếng là những kẻ khao khát quyền lực và tàn nhẫn. Continue reading “26/10/1881: Đấu súng tại O.K. Corral”

24/10/1921: Thi thể Người lính Vô danh đầu tiên được chọn

Nguồn: Unknown Soldier is selected, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1921, tại thị trấn Chalons-sur-Marne của Pháp, một trung sĩ người Mỹ đã chọn thi thể của “Người lính Vô danh” đầu tiên để vinh danh trong số khoảng 77.000 quân nhân Mỹ đã tử trận ở Mặt trận phía Tây trong Thế chiến I. Continue reading “24/10/1921: Thi thể Người lính Vô danh đầu tiên được chọn”

20/10/1973: Công tố viên đặc biệt trong Vụ Watergate bị sa thải

Nguồn: Watergate special prosecutor dismissed, starting “Saturday Night Massacre”, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1973, Tổng Biện lý Sự vụ (Solicitor General) Robert Bork đã sa thải Archibald Cox, Công tố viên đặc biệt trong Vụ Watergate. Để phản đối quyết định này, Bộ trưởng Tư pháp (Attorney General) Elliot Richardson và Thứ trưởng Tư pháp (Deputy Attorney General) William Ruckelshaus đã quyết định từ chức. Continue reading “20/10/1973: Công tố viên đặc biệt trong Vụ Watergate bị sa thải”

19/10/1989: Nhóm Guildford Four được minh oan

Nguồn: Guildford Four are cleared of IRA bombings, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1989, nhóm Guildford Ford (Bốn người ở Guildford) – những người từng bị kết tội giúp Quân đội Cộng hòa Ireland (Irish Republican Army, IRA) đánh bom các quán rượu ở Guildford và Woolwich ở Anh năm 1975 – đã được xóa mọi cáo buộc và được trả tự do sau gần 15 năm ngồi tù.

Vào ngày 05/10/1974, một quả bom của IRA đã giết chết bốn người trong một quán rượu ở Guildford, nơi quân nhân Anh thường lui tới, trong khi một quả bom khác ở Woolwich đã giết chết ba người. Các nhà điều tra người Anh đã nhanh chóng tìm ra nghi phạm. Họ xác định rằng Gerry Conlon và Paul Hill, hai cư dân Bắc Ireland, đã có mặt tại khu vực này vào thời điểm xảy ra vụ tấn công khủng bố. Continue reading “19/10/1989: Nhóm Guildford Four được minh oan”

17/10/1989: Động đất Loma Prieta xảy ra gần San Francisco

Nguồn: Loma Prieta earthquake strikes near San Francisco, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1989, một trận động đất đã xảy ra ở Vùng Vịnh San Francisco, khiến 67 người thiệt mạng và gây thiệt hại hơn 5 tỷ đô la. Dù đây là một trong những trận động đất mạnh nhất và có sức tàn phá lớn nhất từng xảy ra ở một khu vực đông dân cư của Mỹ, nhưng số người chết thực sự có thể còn tệ hơn nhiều. Continue reading “17/10/1989: Động đất Loma Prieta xảy ra gần San Francisco”

15/10/1965: Biểu tình phản đối chiến tranh Việt Nam tại 40 thành phố của Mỹ

Nguồn: Antiwar demonstrations staged in 40 U.S. cities, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1965, các nhà hoạt động phản chiến đã tổ chức biểu tình trên khắp nước Mỹ, thu hút 100.000 người tại khoảng 40 thành phố. Trong một sự kiện do Ủy ban Điều phối Quốc gia Chấm dứt Chiến tranh Việt Nam (National Coordinating Committee to End the War in Vietnam) do sinh viên điều hành, việc đốt thẻ nghĩa vụ quân sự trước công chúng đã dẫn đến hậu quả pháp lý cho những người tham gia. Continue reading “15/10/1965: Biểu tình phản đối chiến tranh Việt Nam tại 40 thành phố của Mỹ”

13/10/1972: Chuyến bay 571 của Không quân Uruguay bị rơi ở Dãy Andes

Nguồn: Uruguayan Air Force Flight 571 crashes in the Andes, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào chiều ngày này năm 1972, Chuyến bay 571 của Không quân Uruguay đã bắt đầu hạ độ cao xuống Santiago, Chile quá sớm và bị rơi ở dãy núi Andes. Sau hơn hai tháng vô cùng đau thương, 16 trong số 45 người trên máy bay đã được cứu sống. Sự kiện này đôi khi được gọi là Phép màu ở Dãy Andes. Continue reading “13/10/1972: Chuyến bay 571 của Không quân Uruguay bị rơi ở Dãy Andes”

12/10/1960: “Sự cố đập giày” của Nikita Khrushchev tại Liên Hiệp Quốc

Nguồn: Nikita Khrushchev allegedly brandishes his shoe at the United Nations, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1960, trong một trong những khoảnh khắc siêu thực nhất trong lịch sử Chiến tranh Lạnh, nhà lãnh đạo Liên Xô Nikita Khrushchev đã đập tay xuống bàn, và theo một số lời kể, ông còn tháo giày ra và đe dọa sẽ đập giày lên bàn để phản đối bài phát biểu chỉ trích chính sách của Liên Xô ở Đông Âu. Continue reading “12/10/1960: “Sự cố đập giày” của Nikita Khrushchev tại Liên Hiệp Quốc”

10/10/2014: Malala Yousafzai giành giải Nobel Hòa bình ở tuổi 17

Nguồn: Malala Yousafzai, 17, wins Nobel Peace Prize, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2014, nhà hoạt động Malala Yousafzai đã giành giải Nobel Hòa bình ở tuổi 17. Là một người ủng hộ mạnh mẽ cho giáo dục trẻ em gái, tại quê hương Pakistan và trên toàn thế giới, cô là người trẻ nhất từng đoạt giải Nobel.

Malala Yousafzai đang ngồi trong lớp hóa khi cô biết mình đã giành giải Nobel Hòa bình. Sau khi nghe tin, cô nhớ lại, “Tôi đứng dậy và đi tới lớp vật lý. Tôi phải hoàn thành buổi học của mình, bởi khi bạn nhận được Giải Nobel Hòa bình cho giáo dục, bạn phải hoàn thành buổi học của mình.” Continue reading “10/10/2014: Malala Yousafzai giành giải Nobel Hòa bình ở tuổi 17”

08/10/1918: Hạ sĩ Alvin York trở thành anh hùng tại Argonne

Nguồn: U.S. soldier Alvin York displays heroics at Argonne, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1918, Hạ sĩ người Mỹ Alvin C. York được cho là đã giết hơn 20 lính Đức và bắt thêm 132 người khác khi chỉ huy một toán lính nhỏ trong Rừng Argonne gần Sông Meuse ở Pháp. Những chiến công này sau đó đã giúp York được trao tặng Huân chương Danh dự. Continue reading “08/10/1918: Hạ sĩ Alvin York trở thành anh hùng tại Argonne”

06/10/1996: Bill Clinton tranh luận với Bob Dole

Nguồn: Bill Clinton debates Bob Dole, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1996, Tổng thống Dân chủ Bill Clinton đã đối mặt với đối thủ Cộng hòa của mình, Thượng nghị sĩ Bob Dole từ Kansas, trong cuộc tranh luận đầu tiên của chiến dịch tranh cử tổng thống năm đó.

Cuộc tranh luận – diễn ra tại Hartford, Connecticut, và được điều phối bởi Jim Lehrer của đài PBS – đã tạo cơ hội cho các ứng cử viên đưa ra quan điểm của họ về giáo dục, nền kinh tế, Medicare, và cắt giảm thuế. Clinton đã nhận công cho việc cải thiện nền kinh tế và cắt giảm thâm hụt ngân sách mà ông thừa hưởng từ George H.W. Bush khi ông nhậm chức tổng thống vào năm 1992. Trong khi đó, Dole thách thức cách tiếp cận “tùy cơ ứng biến” của Clinton đối với các vấn đề đối ngoại, thách thức thành tích của tổng thống về tội phạm và chi tiêu, đồng thời đề xuất khoản cắt giảm thuế khổng lồ hơn 550 tỷ đô la. Continue reading “06/10/1996: Bill Clinton tranh luận với Bob Dole”

05/10/1978: Isaac Singer giành giải Nobel Văn học

Nguồn: Isaac Singer wins Nobel Prize in Literature, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1978, nhà văn Isaac Bashevis Singer đã giành giải Nobel Văn học. Ông sáng tác bằng tiếng Yiddish về cuộc sống của người Do Thái ở Ba Lan và Mỹ, và các bản dịch tác phẩm của ông đã trở nên nổi tiếng ở Mỹ cũng như trong cộng đồng Do Thái.

Singer sinh ra ở Ba Lan vào năm 1904 trong một gia đình có truyền thống làm giáo sĩ Do Thái giáo Hasidim. Ông theo học tại Warsaw Rabbinical Seminar (Trường Giáo sĩ Warsaw), và sau khi được truyền cảm hứng từ người anh trai Joshua, cũng là một nhà văn, ông bắt đầu viết những câu chuyện và tiểu thuyết của riêng mình. Ông đã xuất bản cuốn tiểu thuyết đầu tay, Satan in Goray, tại Ba Lan vào năm 1935. Continue reading “05/10/1978: Isaac Singer giành giải Nobel Văn học”

03/10/1863: Tổng thống Lincoln tuyên bố Ngày Lễ Tạ ơn chính thức

Nguồn: President Lincoln proclaims official Thanksgiving holiday, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1863, để bày tỏ lòng biết ơn đối với chiến thắng quan trọng của Quân đội Liên minh tại Gettysburg, Tổng thống Abraham Lincoln tuyên bố rằng cả nước sẽ kỷ niệm Ngày Lễ Tạ ơn chính thức vào ngày 26/11 cùng năm.

Bài phát biểu của Lincoln, thực ra do Bộ trưởng Ngoại giao William Seward viết, tuyên bố rằng thứ Năm cuối cùng của tháng 11 hàng năm sẽ được coi là Ngày Lễ Tạ ơn chính thức ở Mỹ. Thông báo này gợi nhớ đến thời điểm năm 1789, trong nhiệm kỳ đầu tiên tổng thống đầu tiên George Washington, và khi nước Mỹ non trẻ chỉ mới thoát khỏi Cách mạng Mỹ vài năm trước. Vào thời điểm đó, George Washington đã kêu gọi một “ngày lễ tạ ơn và cầu nguyện công khai” chính thức. Dù Quốc hội đã nhất trí với đề xuất của Washington, nhưng ngày lễ này vẫn chưa trở thành sự kiện thường niên. Continue reading “03/10/1863: Tổng thống Lincoln tuyên bố Ngày Lễ Tạ ơn chính thức”

01/10/1993: Bé 12 tuổi bị bắt cóc, mở đường cho luật “ba lần phạm tội”

Nguồn: A 12 year old girl is kidnapped, leading to California’s “three strikes” law, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1993, cô bé Polly Klaas đã bị một kẻ đột nhập dùng dao khống chế tại nhà riêng ở Petaluma, California, trong một bữa tiệc ngủ (slumber party) với hai người bạn. Dù đã có một cuộc truy lùng quy mô lớn và sự chú ý của cả nước, nhưng người ta vẫn không tìm thấy dấu hiệu nào của cô bé 12 tuổi mất tích hoặc kẻ bắt cóc em trong suốt hai tháng. Continue reading “01/10/1993: Bé 12 tuổi bị bắt cóc, mở đường cho luật “ba lần phạm tội””