25/09/1867: Oliver Loving qua đời vì chứng hoại tử

Nguồn: Cattle pioneer Oliver Loving dies of gangrene, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1867, nhà chăn nuôi gia súc tiên phong Oliver Loving đã qua đời vì chứng hoại tử tại Pháo đài Sumner, New Mexico. Vài tuần trước đó, Loving đã bị 500 chiến binh Comanche vây hãm dọc theo Sông Pecos.

Bị trúng đạn vào cánh tay và sườn, ông vẫn cố gắng trốn thoát và đến được Pháo đài Sumner. Dù các vết thương không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng cánh tay của Loving sau đó đã bị hoại tử, một bệnh nhiễm trùng phổ biến trong thời đại chưa có thuốc kháng sinh. Ngay cả khi đó, ông vẫn có thể được cứu sống nếu cánh tay bị cắt bỏ. Thật không may, vị bác sĩ ở pháo đài “chưa bao giờ thực hiện phẫu thuật cắt chi và không muốn mạo hiểm làm việc đó.” Continue reading “25/09/1867: Oliver Loving qua đời vì chứng hoại tử”

Thế giới hôm nay: 25/09/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Trung Quốc công bố kế hoạch cắt giảm 7-10% lượng khí thải nhà kính (so với mức năm 2020) trước năm 2035. Quốc gia phát thải lớn nhất thế giới cũng cam kết tăng công suất năng lượng tái tạo. Trong một bài phát biểu qua video tại Liên Hợp Quốc, Tập Cận Bình mô tả quá trình chuyển đổi sang năng lượng sạch là “xu thế của thời đại.” Phát biểu của chủ tịch Trung Quốc hoàn toàn trái ngược với người đồng cấp Mỹ, người hôm thứ Ba gọi biến đổi khí hậu là một “trò lừa bịp.”

Donald Trump được cho là đã hứa với các nhà lãnh đạo Ả Rập và Hồi giáo rằng ông sẽ không cho phép Israel sáp nhập Bờ Tây. Ông Trump đưa ra cam kết này trong một cuộc họp bên lề Đại hội đồng Liên Hợp Quốc. Ông cũng trình bày một kế hoạch chấm dứt chiến tranh ở Gaza, bao gồm lệnh ngừng bắn vĩnh viễn và việc Israel rút quân dần khỏi lãnh thổ này. Continue reading “Thế giới hôm nay: 25/09/2025”

Trung Quốc muốn gì ở quản trị toàn cầu?

Nguồn: Steven Langendonk và Matthew D. Stephen, “What China Wants With Global Governance”, The Diplomat, 12/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Dù đang ngày càng phổ biến, quan điểm cho rằng Trung Quốc là thách thức sống còn đối với trật tự thế giới hiện tại phản ánh sự phóng đại nỗi lo chính trị nhiều hơn là phân tích tỉnh táo.

Trung Quốc muốn gì từ trật tự thế giới? Nhiều nhà quan sát, đặc biệt là ở phương Tây, đang nhìn nhận thái độ quyết đoán ngày càng tăng và tham vọng bành trướng của Trung Quốc với sự lo ngại. Trong bài phát biểu về quan hệ Trung Quốc-EU năm 2023, Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen cảnh báo rằng “mục tiêu rõ ràng của Đảng Cộng sản Trung Quốc là một sự thay đổi mang tính hệ thống của trật tự quốc tế, với Trung Quốc là trung tâm.” Bà tiếp tục mô tả ngoại giao của Trung Quốc tại các thể chế đa phương là thể hiện “quyết tâm thúc đẩy một tầm nhìn khác về trật tự thế giới. Một tầm nhìn mà trong đó quyền cá nhân được đặt dưới an ninh quốc gia, trong khi an ninh và kinh tế được đặt lên trên các quyền chính trị và dân sự.” Continue reading “Trung Quốc muốn gì ở quản trị toàn cầu?”

Hội nghị Liễu Châu định hình kết quả đàm phán Hội nghị Geneva 1954 (P1)

Nguồn: “周恩来与日内瓦会议”，第 27 章 “关键的柳州会议” 钱江著
中共党史出版社 2005.1

Biên dịch và chú thích: Nguyễn Hải Hoành

Lời giới thiệu của người dịch: Nhiều bạn đọc biết hội nghị Liễu Châu (3-5/7/1954) có tác động quan trọng làm cho phái đoàn Việt Nam dự hội nghị Geneva nhượng bộ nhiều hơn trong việc vạch giới tuyến tạm thời chia cắt hai miền Nam-Bắc nước ta. Cụ thể là, ban đầu ta yêu cầu giới tuyến này lấy theo vĩ tuyến 13 hoặc 14, nhưng cuối cùng ta phải chấp nhận lấy theo vĩ tuyến 17, tức lùi về phía bắc 3 đến 4 vĩ tuyến, tương đương lùi ranh giới hai miền Nam Bắc khoảng 330 đến 440 km về phía Bắc, thu hẹp đáng kể diện tích miền Bắc. Có người nói ta phải nhượng bộ như vậy là do chịu sức ép của các nước lớn. Đáng tiếc là hầu như chưa thấy có tư liệu do người Việt Nam viết về hội nghị Liễu Châu. Dưới đây xin giới thiệu một tài liệu trình bày khá chi tiết về chủ đề này, do nhà báo Trung Quốc Tiền Giang, nguyên Phó Tổng Biên tập Nhật báo Nhân dân của Trung Quốc (bản Hải ngoại) biên soạn và công bố năm 2005. Continue reading “Hội nghị Liễu Châu định hình kết quả đàm phán Hội nghị Geneva 1954 (P1)”

Thế giới hôm nay: 24/09/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Donald Trump bất ngờ cho biết ông tin rằng Ukraine đang ở vị thế có thể “giành lại” lãnh thổ “nguyên vẹn như ban đầu,” và rằng Nga đã “chiến đấu mà không có mục tiêu.” Những phát biểu này được đưa ra sau cuộc gặp với tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelensky, tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York. Trước đó ông Trump cho biết ông ủng hộ việc NATO bắn hạ máy bay Nga khi chúng xâm nhập không phận các nước thành viên.

OECD nâng dự báo tăng trưởng, cho rằng nền kinh tế toàn cầu “kiên cường hơn dự đoán.” Tổ chức này hiện kỳ vọng tăng trưởng toàn cầu năm nay đạt 3,2%, tăng so với mức 2,9% trong dự báo trước đó. Dự báo cho năm 2026 giữ nguyên ở mức 2,9%, chậm lại so với 3,3% của năm 2024. Continue reading “Thế giới hôm nay: 24/09/2025”

Liên Hợp Quốc ở tuổi 80: Khủng hoảng tài chính, tê liệt, nhưng vẫn không thể thay thế

Nguồn: Izabela Pereira Watts, “The UN at 80: Broke, blocked and still indispensable”, The Interpreter, 19/09/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Đại hội đồng Liên Hợp Quốc sẽ triệu tập phiên họp thứ 80 vào tuần tới tại New York. Tuy nhiên, không khí hân hoan lại trở nên xa vời, kể cả với Ngày Quốc tế Hòa bình, được đánh dấu vào Chủ nhật, ngày 21 tháng 9. Thay vào đó, sự bất ổn sâu sắc trên toàn cầu ngày càng rõ rệt, với tỷ lệ xung đột vũ trang, thảm họa nhân đạo, biến đổi khí hậu, xói mòn dân chủ và việc các thể chế ngày càng kiệt sức.

Mặc dù có những điểm yếu về cơ cấu, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vẫn là cơ quan đa phương duy nhất có đại diện phổ quát, nơi mỗi quốc gia trong số 193 thành viên đều có một phiếu bầu. Chủ đề năm nay, “Better Together: 80 Years and More for Peace, Development and Human Rights” (Cùng nhau tốt hơn: 80 năm và hơn thế nữa vì Hòa bình, Phát triển và Nhân quyền), cũng đầy tham vọng, cấp bách và là lời kêu gọi đoàn kết trong bối cảnh tê liệt. Điều này xảy ra trong bối cảnh các cuộc chiến tranh ở Ukraine, Gaza và Sudan. Continue reading “Liên Hợp Quốc ở tuổi 80: Khủng hoảng tài chính, tê liệt, nhưng vẫn không thể thay thế”

Cuộc tiếp quản tài sản tôn giáo đáng lo ngại của Nga

Nguồn: Katherine Kelaidis, “Russia’s Troubling Church Takeover,” Foreign Policy, 19/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Điện Kremlin đang tận dụng các tài sản thời Sa hoàng để mở rộng ảnh hưởng toàn cầu của mình.

Vào tháng 4, sau một cuộc chiến pháp lý kéo dài, Nga đã giành được quyền kiểm soát Nhà thờ Chính thống giáo St. Nicholas và St. Alexandra tại thành phố Nice, miền nam nước Pháp. Tuy nhiên, đây không phải là một chiến thắng chưa từng có tiền lệ. Năm 2010, Nga từng tiếp quản Nhà thờ Chính thống giáo St. Nicholas của thành phố, nhà thờ Chính thống giáo lớn thứ hai ở Tây Âu, bằng cách sử dụng các cơ chế tương tự trong luật của Pháp. Sau đó, nhà nước Nga đã chuyển giao cả hai công trình cho Tòa Thượng phụ Moscow. Continue reading “Cuộc tiếp quản tài sản tôn giáo đáng lo ngại của Nga”

23/09/1944: FDR bảo vệ chú chó của mình trong một bài phát biểu

Nguồn: FDR defends his dog in a speech, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1944, trong một bữa tối vận động tranh cử với công đoàn Anh em Tài xế Quốc tế (International Brotherhood of Teamsters), Tổng thống Franklin D. Roosevelt đã nhắc đến chú chó nhỏ của mình, Fala, mà gần đây vừa trở thành mục tiêu của một cuộc tấn công chính trị của Đảng Cộng hòa. Sự việc xúc phạm này khiến Roosevelt phải đứng lên bảo vệ danh dự của chó cưng và cả uy tín của chính mình. Continue reading “23/09/1944: FDR bảo vệ chú chó của mình trong một bài phát biểu”

Thế giới hôm nay: 23/09/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Nhà sản xuất chip Nvidia đã ký thỏa thuận đầu tư 100 tỷ USD vào OpenAI, một công ty trí tuệ nhân tạo, để xây dựng các trung tâm dữ liệu với công suất 10 gigawatt. Thông tin cho thấy Nvidia sẽ nhận cổ phần trong OpenAI. Hai công ty cho biết thỏa thuận này sẽ giúp thúc đẩy công nghệ AI tiên tiến. Hiện có tới hơn 700 triệu người sử dụng OpenAI mỗi tuần. Cổ phiếu Nvidia đã tăng gần 5% vào thứ Hai.

Pháp chính thức công nhận nhà nước Palestine. Tại một hội nghị thượng đỉnh Liên Hợp Quốc do Pháp và Ả Rập Saudi tổ chức — nhưng bị Mỹ, Đức, và Israel tẩy chay — tổng thống Emmanuel Macron nói rằng “đã đến lúc phải đem lại công lý cho người dân Palestine” và “chấm dứt những vụ thảm sát và chết chóc.” Hôm Chủ nhật, Australia, Anh, Canada, và Bồ Đào Nha cũng đã công nhận Palestine. Continue reading “Thế giới hôm nay: 23/09/2025”

Israel đang đánh mất sự ủng hộ của người Mỹ như thế nào?

Nguồn: “How Israel is losing America”, The Economist, 18/09/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Ngày 14 tháng 9, sau khi cho Marco Rubio, Ngoại trưởng Mỹ, thấy những khối đá khổng lồ 2.000 năm tuổi của Bức tường phía Tây tại khu vực linh thiêng nhất của Jerusalem, Binyamin Netanyahu tuyên bố rằng liên minh giữa hai nước của họ “mạnh mẽ và bền vững như những tảng đá… chúng ta vừa chạm vào”. Đáng buồn thay, ông ấy đã sai.

Khi Israel ngày càng bị cô lập vì cuộc chiến ở Gaza, họ lại càng phụ thuộc vào Mỹ. Trong kỳ họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc hiện tại, những người bạn cũ, bao gồm Úc, Anh, Canada và Pháp, sẽ công nhận một nhà nước Palestine, ngay cả khi việc Israel mở rộng các khu định cư ở Bờ Tây khiến việc thành lập một nhà nước thực sự trở nên ngày càng kém khả thi. Mỹ là rào cản duy nhất ngăn Israel trở thành một quốc gia bị cô lập, điều vốn sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng cho an ninh ngoại giao, pháp lý và quân sự của họ. Continue reading “Israel đang đánh mất sự ủng hộ của người Mỹ như thế nào?”

Sự trở lại của Nhà nước Hồi giáo

Nguồn: Caroline Rose và Colin P. Clarke, “The Return of ISIS,” Foreign Affairs, 19/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

ISIS đang tái thiết ở Syria – ngay khi lực lượng Mỹ chuẩn bị rời đi.

Chín tháng sau khi nhà độc tài lâu năm Bashar al-Assad bị phiến quân lật đổ, Syria đang phải đối mặt với hàng loạt thách thức mới. Đất nước, hiện do nhóm phiến quân Hayat Tahrir al-Sham (HTS) lãnh đạo, đang phải giải quyết các cuộc xung đột giáo phái bạo lực liên miên, các cuộc không kích liên tiếp của Israel nhắm vào lãnh thổ Syria, và các tranh chấp nội bộ trong chính phủ mới. Thêm vào cảnh hỗn loạn này là sự trỗi dậy trở lại của một trong những thách thức dai dẳng nhất của Syria: Nhà nước Hồi giáo, hay còn gọi là ISIS. Continue reading “Sự trở lại của Nhà nước Hồi giáo”

Thế giới hôm nay: 22/09/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Các nhà lãnh đạo Australia, Anh, và Canada tuyên bố chính thức công nhận nhà nước Palestine. Thủ tướng Anh, Keir Starmer, cho biết thông báo này nhằm khơi lại hy vọng cho giải pháp hai nhà nước trong xung đột Israel-Palestine. Các nước phương Tây khác, trong đó có Pháp, dự kiến sẽ làm điều tương tự vào thứ Hai trong một hội nghị của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.

Trong lễ tưởng niệm Charlie Kirk, Donald Trump đổ lỗi cho “cánh tả cực đoan” đã kích động bạo lực chính trị. (Thực tế họ có lẽ không phải là thủ phạm.) Tổng thống nói rằng Kirk — một nhà hoạt động cánh hữu bị sát hại ngày 10 tháng 9 — là “liệt sĩ cho tự do của Mỹ.” Vợ của ông Kirk đã bày tỏ tha thứ cho kẻ giết chồng mình. Hàng chục ngàn người đã đến dự lễ ở Arizona. Continue reading “Thế giới hôm nay: 22/09/2025”

Mỹ, Trung Quốc đàm phán về thương mại và TikTok

Nguồn: James Palmer, “U.S., China Talk Trade and TikTok”, Foreign Policy, 16/09/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Liệu vòng đàm phán mới nhất có đi đến một thỏa thuận bền vững?

Tiêu điểm tuần này: Mỹ và Trung Quốc bước vào đợt đàm phán thương mại mới; Bắc Kinh cân nhắc cứu trợ cho chính quyền địa phương; Vụ rò rỉ dữ liệu từ “Vạn lý Tường lửa” bóc trần hoạt động xuất khẩu công nghệ giám sát và kiểm duyệt của Trung Quốc.

Một đợt đàm phán thương mại Mỹ – Trung mới

Mỹ và Trung Quốc đã khởi động đợt đàm phán thương mại mới tại Tây Ban Nha vào Chủ nhật. Continue reading “Mỹ, Trung Quốc đàm phán về thương mại và TikTok”

Tại sao Netanyahu vội vàng thanh minh về vụ ám sát Charlie Kirk?

Nguồn: John Mearsheimer, Andrew Napolitano , 米尔斯海默：为何内塔尼亚胡急于澄清“柯克遇刺”一事？, Guancha, 20/09/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Ngày 9/9, Israel phát động một cuộc tấn công nhằm vào ban lãnh đạo Hamas ở Qatar. Do Mỹ ủng hộ cuộc tấn công của Israel vào Qatar, Saudi Arabia đánh mất niềm tin vào Mỹ. Chính điều này đã thúc đẩy Saudi Arabia và Pakistan ký một thỏa thuận phòng thủ chung vào ngày 17/9, trong đó bao gồm điều khoản bảo hộ hạt nhân.

Trong chương trình Phán xét Tự do (Judging Freedom), học giả quan hệ quốc tế nổi tiếng John Mearsheimer đã bày tỏ quan điểm của mình về những biến chuyển sâu sắc trong tình hình hiện tại ở Trung Đông, cách Israel ứng phó với cuộc khủng hoảng quan hệ công chúng liên quan đến “vụ ám sát Charlie Kirk” cũng như ảnh hưởng của nhóm vận động hành lang Israel, cuộc khủng hoảng hiến pháp cực kỳ nghiêm trọng mà Mỹ phải đối mặt dưới thời Trump, và những thất bại trong chính sách của chính quyền Trump về các vấn đề liên quan đến Ấn Độ và Ukraine. Continue reading “Tại sao Netanyahu vội vàng thanh minh về vụ ám sát Charlie Kirk?”

21/09/1955: Thành lập nhóm vì quyền của người đồng tính nữ đầu tiên tại Mỹ

Nguồn: The Daughters of Bilitis become the first lesbian rights group in the U.S., History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1955, trong thời đại mà hầu hết những người đồng tính đều sống khép kín, bốn cặp đôi đồng tính nữ đã gặp nhau tại một ngôi nhà riêng ở San Francisco và thành lập nhóm đấu tranh cho quyền của người đồng tính nữ đầu tiên tại Mỹ. Tám người phụ nữ, trong đó có người dẫn chương trình Rosalie “Rose” Bamberger và bạn đời của bà, Rosemary Sliepen, đã thành lập Các Con gái của Bilitis (Daughters of Bilitis). Tổ chức này ban đầu như một hình thức hoạt động xã hội thay thế cho những quán bar thường xuyên bị đột kích, nhưng sau đó dần phát triển thành một tổ chức vận động quốc gia. Continue reading “21/09/1955: Thành lập nhóm vì quyền của người đồng tính nữ đầu tiên tại Mỹ”

Zelensky đang xa rời thực tế như thế nào?

Nguồn: Paul Hockenos, “Zelensky Is Losing Touch With Reality”, Foreign Policy, 16/09/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Trong tháng vừa qua, chính phủ Ukraine đã đưa ra hai biện pháp quan trọng nhằm giải quyết một trong những điểm yếu rõ rệt nhất của mình: tình trạng khó khăn của lực lượng vũ trang. Tuy nhiên, những động thái này đã vấp phải phản ứng trái chiều ở Ukraine và khiến một số nhà quan sát tự hỏi liệu Tổng thống Volodymyr Zelensky và các cố vấn của ông có thực sự nắm bắt được thực tế bên ngoài các hành lang quyền lực ở Kyiv hay không.

“Ít nhất, họ phải nỗ lực hơn nữa để truyền đạt ý định của mình”, Anton Grushetsky, giám đốc điều hành của Viện Xã hội học Quốc tế Kyiv, cho biết. “Một số động thái gần đây có vẻ như chưa được suy nghĩ kỹ lưỡng.” Continue reading “Zelensky đang xa rời thực tế như thế nào?”

20/09/1565: Trận chiến đầu tiên của người châu Âu trên đất Mỹ

Nguồn: First European battle on American soil, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1565, lực lượng Tây Ban Nha dưới quyền Pedro Menéndez de Avilés chiếm được khu định cư của người Huguenot (tín hữu Kháng Cách Pháp) tại Pháo đài Caroline, gần Jacksonville, Florida ngày nay. Quân Pháp, dưới sự chỉ huy của Rene Goulaine de Laudonniere, đã mất 135 người trong cuộc chiến tranh thuộc địa đầu tiên giữa các cường quốc châu Âu tại Mỹ. Hầu hết những người bị giết đều bị thảm sát theo lệnh của Aviles, người được cho là đã treo cổ các nạn nhân trên cây, bên cạnh dòng chữ “Không phải người Pháp, mà là dị giáo.” Laudonniere và khoảng 40 người Huguenot khác may mắn trốn thoát. Continue reading “20/09/1565: Trận chiến đầu tiên của người châu Âu trên đất Mỹ”

Israel thực sự muốn gì ở Gaza?

Nguồn: Meir Ben-Shabbat và Asher Fredman, “What Israel Wants”, Foreign Policy, 12/09/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Các sự kiện ngày 7 tháng 10 năm 2023 đã làm Israel chấn động đến tận cốt lõi. Cuộc tấn công tàn bạo của Hamas—làm khoảng 1.200 người chết và hàng trăm người khác bị bắt làm con tin—đã làm cho các nhà lãnh đạo và công dân Israel thấy rõ rằng đất nước này phải thay đổi cách tiếp cận an ninh quốc gia để đảm bảo sự sống còn của mình. Đối với nhiều người Israel, ngày 7 tháng 10 đã chứng minh rằng việc kiềm chế các nhóm như Hamas hoặc chấp nhận sự tồn tại của chúng dọc biên giới Israel mà không làm ảnh hưởng đến an toàn của đất nước là điều không thể. Continue reading “Israel thực sự muốn gì ở Gaza?”

Bóng ma ‘Phần Lan hóa’ ám ảnh cuộc tranh luận về Ukraine

Nguồn: Kristi Raik, “The Ghost of Finlandization Is Haunting the Ukraine Debate,” Foreign Policy, 15/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Hiệp định đình chiến đổi đất lấy hòa bình năm 1944 không phải là tiền lệ tốt để chấm dứt cuộc chiến hiện tại của Nga.

Trong lúc Mỹ và châu Âu nỗ lực hướng tới một thỏa thuận kết thúc cuộc chiến Nga-Ukraine, Kyiv đang phải đối mặt với áp lực ngày càng tăng buộc họ chấp nhận nhượng bộ lãnh thổ. Gần đây, sự chú ý đã đổ dồn vào một tiền lệ khả thi cho một thỏa thuận đổi đất lấy hòa bình với Moscow: hiệp định đình chiến Phần Lan-Liên Xô năm 1944, được ký sau hai cuộc chiến liên tiếp giữa hai nước láng giềng. Helsinki chấp nhận chuyển giao vĩnh viễn một phần lớn lãnh thổ của Phần Lan cho Moscow và từ đó không bao giờ bị tấn công nữa. Continue reading “Bóng ma ‘Phần Lan hóa’ ám ảnh cuộc tranh luận về Ukraine”

Mối nguy lớn nhất ở Eo biển Đài Loan

Nguồn: Joel Wuthnow, “The Greatest Danger in the Taiwan Strait,” Foreign Affairs, 12/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Ngay cả khi Trung Quốc tránh được một cuộc chiến lựa chọn, thì tính toán sai lầm vẫn có thể châm ngòi cho một cuộc chiến ngẫu nhiên.

Căng thẳng trên Eo biển Đài Loan đã làm dấy lên lo ngại rằng Bắc Kinh và Đài Bắc có thể sớm lâm vào chiến tranh. Hầu hết các nhà quan sát đều hình dung hai hướng có thể dẫn đến xung đột. Trong cái gọi là “chiến tranh do lựa chọn”  (war of choice), Bắc Kinh có thể tìm cách chiếm Đài Loan bằng vũ lực sau khi cân nhắc kỹ lưỡng các rủi ro kinh tế, quân sự, và chính trị. Một hành động hung hăng mà không có sự khiêu khích rõ ràng như vậy sẽ phản ánh nhận định của các nhà lãnh đạo Trung Quốc rằng hòn đảo này có thể bị chiếm với cái giá tối thiểu. Mặt khác, Bắc Kinh có thể phát động cái gọi là “chiến tranh bắt buộc” (war of necessity) nếu họ cảm thấy Đài Loan đã vượt qua ranh giới chính trị, đủ để đe dọa vĩnh viễn quyền kiểm soát của Trung Quốc đối với hòn đảo này. Ví dụ, một tuyên bố độc lập chính thức ở Đài Bắc có thể kích hoạt phản ứng quân sự từ Bắc Kinh bất kể cái giá là bao nhiêu. Continue reading “Mối nguy lớn nhất ở Eo biển Đài Loan”