Tập và Putin đều quyết không để lộ điểm yếu của mình

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “Xi and Putin share a trait – they cannot show weakness” Nikkei Asia, 22/02/2024

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Cuộc họp kinh tế quan trọng của Trung Quốc đang bị hoãn lại cho đến khi Tập cảm thấy mình có thể thể hiện sức mạnh.

Ngay trước kỳ nghỉ Tết Nguyên đán hồi đầu tháng này, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã gọi điện cho người đồng cấp Nga Vladimir Putin.

Nhiều khả năng, lý do khiến ông làm vậy là vì ông biết Putin sẽ không ngần ngại khen ngợi chế độ của Tập trước chuỗi ngày nghỉ lễ dài. Không có nhà lãnh đạo của một cường quốc nào khác sẽ làm như vậy. Continue reading “Tập và Putin đều quyết không để lộ điểm yếu của mình”

22/02/1847: Trận Buena Vista bắt đầu

Nguồn: Battle of Buena Vista begins, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1847, trong Chiến tranh Mexico-Mỹ, tướng Mexico Santa Anna đã bao vây lực lượng mỏng hơn của Tướng Mỹ Zachary Taylor tại Đèo Angostura ở Mexico và yêu cầu họ đầu hàng ngay lập tức. Taylor từ chối và đáp rằng, “Bảo hắn đi chết đi.” Sáng sớm hôm sau, Santa Anna cử khoảng 15.000 quân đến tấn công 5.000 quân Mỹ. Lực lượng pháo binh vượt trội của Mỹ đã có thể chặn đứng một trong hai sư đoàn Mexico đang tiến công, trong khi lính bắn tỉa Mississippi của Jefferson Davis dẫn đầu hàng phòng thủ bên sườn trái, để chống lại một cuộc tấn công khác của Mexico. Đến 5 giờ chiều, quân Mexico bắt đầu rút lui. Continue reading “22/02/1847: Trận Buena Vista bắt đầu”

Thế giới hôm nay: 22/02/2024

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Liên minh châu Âu công bố vòng trừng phạt thứ 13 đối với Nga. Theo chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, các biện pháp này nhắm vào các thực thể được cho là đang hỗ trợ “cỗ máy chiến tranh” của Nga. EU cũng nhắm vào các doanh nghiệp ở Ấn Độ và Trung Quốc có liên quan đến cuộc chiến của Nga. Gói trừng phạt được thống nhất sau khi Hungary tuyên bố ủng hộ. Trong khi đó, Anh áp đặt lệnh trừng phạt đối với 6 quan chức Nga tại trại giam nơi Alexei Navalny qua đời.

Somalia đồng ý cho phép Thổ Nhĩ Kỳ bảo vệ lãnh hải của mình. Hải quân Thổ Nhĩ Kỳ từ lâu đã hoạt động trên lãnh hải Somali để chống cướp biển. Nhưng thủ tướng Somalia, Hamza Abdi Barre, hứa rằng thỏa thuận mới sẽ chấm dứt “các mối đe dọa từ bên ngoài.” Căng thẳng với nước láng giềng Ethiopia đã gia tăng kể từ khi nước này ký thỏa thuận với khu vực Somaliland ly khai của Somalia. Continue reading “Thế giới hôm nay: 22/02/2024”

Trung Quốc sẵn sàng cho chiến tranh đến mức nào? (P2)

Nguồn: Michael Beckley và Hal Brands, “How Primed for War Is China?,” Foreign Policy, 04/02/2024

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Xem thêm: Phần 1

Trung Quốc ngày nay đã không còn ẩn mình chờ thời. Thay vào đó, nước này đang sản xuất tàu chiến và tên lửa nhanh hơn bất kỳ quốc gia nào khác kể từ Thế chiến II. Máy bay và tàu chiến Trung Quốc liên tục mô phỏng các cuộc tấn công vào mục tiêu ở Đài Loan và Mỹ. Các tuyến đường biển châu Á có chi chít các tiền đồn quân sự của Trung Quốc và đầy ắp các tàu hải cảnh và tàu đánh cá Trung Quốc, ngang nhiên xua đuổi tàu của các nước láng giềng ra khỏi khu vực mà Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền. Trong khi đó, Trung Quốc đang tiếp tay cho hành động tàn bạo của Nga đối với Ukraine và tập trung lực lượng ở biên giới Trung-Ấn. Continue reading “Trung Quốc sẵn sàng cho chiến tranh đến mức nào? (P2)”

Thế giới hôm nay: 21/02/2024

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Mỹ phủ quyết một nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc do Algeria đề xuất, theo đó yêu cầu ngừng bắn ngay lập tức ở Gaza và cảnh báo về việc người Palestine bị mất nơi ở. Mỹ lập luận rằng nghị quyết này sẽ cản trở những nỗ lực trung gian của họ cho một thỏa thuận thả con tin và cho phép thêm viện trợ nhân đạo vào Gaza. Trước đó, Mỹ đã soạn thảo nghị quyết riêng, kêu gọi “ngừng bắn tạm thời” và phản đối kế hoạch của Israel tấn công trên bộ vào Rafah.

Mỹ hứa sẽ công bố “các biện pháp trừng phạt lớn” sau cái chết của Alexei Navalny, chính trị gia đối lập nổi bật nhất của Nga. Phát ngôn viên an ninh quốc gia John Kirby cho biết các biện pháp này sẽ “bắt Nga phải chịu trách nhiệm về những gì đã xảy ra với ông Navalny”, nhưng không cho biết chi tiết. Trước đó Yulia Navalnaya, người vợ góa của ông Navalny, đã kêu gọi các quan chức ở Brussels không công nhận cuộc bầu cử Nga, dự kiến diễn ra vào tháng 3. Continue reading “Thế giới hôm nay: 21/02/2024”

Trung Quốc sẵn sàng cho chiến tranh đến mức nào? (P1)

Nguồn: Michael Beckley và Hal Brands, “How Primed for War Is China?,” Foreign Policy, 04/02/2024

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Rủi ro xung đột đang ở mức báo động đỏ.

Khả năng Trung Quốc phát động chiến tranh là bao nhiêu? Đây có thể là câu hỏi quan trọng nhất trong các vấn đề quốc tế ngày nay. Nếu Trung Quốc sử dụng lực lượng quân sự chống lại Đài Loan hoặc một mục tiêu khác ở Tây Thái Bình Dương, kết quả có thể là chiến tranh với Mỹ – một cuộc chiến giữa hai gã khổng lồ sở hữu vũ khí hạt nhân đang tranh giành quyền bá chủ khu vực, và rộng hơn là bá quyền thế giới. Nếu Trung Quốc tấn công trong bối cảnh chiến tranh đang nổ ra ở Ukraine và Trung Đông, thế giới sẽ bị huỷ diệt bởi các cuộc xung đột đan xen trên khắp các khu vực trọng điểm của lục địa Á-Âu, một cuộc xung đột toàn cầu chưa từng có kể từ Thế chiến II. Continue reading “Trung Quốc sẵn sàng cho chiến tranh đến mức nào? (P1)”

20/02/1974: Reg Murphy bị bắt cóc

Nguồn: Atlanta Constitution editor is kidnapped, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1974, Reg Murphy, biên tập viên của tờ Atlanta Constitution, đã bị bắt cóc sau khi bị lừa ra khỏi nhà của mình. Tên bắt cóc, William A.H. Williams, đã nói dối rằng mình có hơn 1 triệu lít dầu sưởi muốn tặng cho người nghèo. Sau đó, Williams, 33 tuổi, đã dùng súng uy hiếp Murphy, người nổi tiếng với quan điểm chống Chiến tranh Việt Nam. Continue reading “20/02/1974: Reg Murphy bị bắt cóc”

Thách thức kép của Đông Nam Á: Dân số già hóa và an sinh xã hội yếu

Nguồn: Kentaro Takeda, “Aging Southeast Asia grapples with weak social safety nets,” Nikkei Asia, 17/02/2024

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Ở một số quốc gia trong khu vực, hệ thống lương hưu nhà nước chỉ hỗ trợ chưa đến 30% dân số trong độ tuổi lao động.

Đông Nam Á đang già hóa nhanh chóng, và tỷ lệ cá nhân trong độ tuổi lao động trên tổng dân số được cho là sẽ bắt đầu giảm trong năm nay.

Tình trạng dân số thuận lợi đã thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của khu vực, nhưng hệ thống an sinh xã hội ở nhiều quốc gia vẫn còn thiếu sót. Dù có độ tuổi nghỉ hưu sớm, nhưng chỉ một phần tư tổng dân số trong độ tuổi lao động – những người từ 15 đến 64 tuổi – được hưởng lương hưu nhà nước. Khi các ưu thế nhân khẩu học cạn kiệt dần, nhiều quốc gia đang chịu áp lực phải củng cố hệ thống an sinh xã hội để đảm bảo đời sống cho người cao tuổi. Continue reading “Thách thức kép của Đông Nam Á: Dân số già hóa và an sinh xã hội yếu”

Thế giới hôm nay: 20/02/2024

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Yulia Navalnya, người vợ goá của Alexei Navalny, thề sẽ tiếp tục công cuộc đấu tranh vì một “nước Nga tự do, hòa bình và hạnh phúc” của chồng bà. Bà Navalnya đã gặp các ngoại trưởng EU hôm thứ Hai. Trước cuộc họp đó Annalena Baerbock, ngoại trưởng Đức, đã đề xuất các biện pháp trừng phạt mới đối với Nga để đáp trả cái chết của ông Navalny. Trong khi đó, các nhà điều tra Nga cho biết họ sẽ giữ thi thể của ông Navalny trong “ít nhất hai tuần,” theo người phát ngôn của ông. Các cộng sự của ông Navalny cáo buộc chính quyền Nga giữ kín thi thể để “che đậy dấu vết giết người.”

GDP của Israel giảm với tốc độ năm 19% trong quý 4 năm 2023. Đà giảm tồi tệ hơn dự kiến là do đầu tư và chi tiêu tiêu dùng xuống dốc sau các cuộc tấn công của Hamas hôm 7 tháng 10. Trong khi đó, Benny Gantz, một thành viên nội các chiến tranh của Israel, cảnh báo nước ông sẽ tấn công Rafah trừ khi Hamas giải phóng tất cả các con tin Israel còn lại trước ngày 10 tháng 3, ngày bắt đầu của tháng Ramadan. Continue reading “Thế giới hôm nay: 20/02/2024”

Năm nguyên tắc giúp Mỹ đối mặt với nhiều xung đột cùng lúc

Nguồn: Jakub Grygiel và A. Wess Mitchell, “5 Rules for Superpowers Facing Multiple Conflicts,” Foreign Policy, 12/02/2024

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Ukraine, Trung Đông, và Đài Loan là những vùng biên giới bất ổn, đòi hỏi Mỹ phải có một chiến lược có nguyên tắc hơn.

Năm 2017, chúng tôi đã viết một cuốn sách lập luận rằng Mỹ sẽ cùng lúc phải đối mặt với những thử thách từ Nga, Trung Quốc, và Iran. Chúng tôi cho rằng những thử thách, hay “cuộc thăm dò” này đang diễn ra ở vành đai bên ngoài của quyền lực Mỹ – còn gọi là “biên giới bất ổn” (unquiet frontier). Chúng tôi đã nói rằng các đồng minh tiền tuyến, chẳng hạn như Ba Lan, Israel, và Đài Loan, là những mục tiêu hấp dẫn đối với các đối thủ của Mỹ vì vị trí địa lý dễ bị tổn thương và khoảng cách quá xa giữa các nước này với Mỹ. Continue reading “Năm nguyên tắc giúp Mỹ đối mặt với nhiều xung đột cùng lúc”

Trung Quốc âm thầm giảm phụ thuộc vào công nghệ bán dẫn nước ngoài

Nguồn:, “China is quietly reducing its reliance on foreign chip technology.” The Economist, 13/02/2024.

Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Từ hàng gia dụng cho đến ô tô, Trung Quốc đã nhiều lần phô diễn khả năng sao chép công nghệ tiên tiến của nước ngoài. Nhưng các vi mạch bán dẫn là đối tượng khó bắt chước hơn, gây ra nhiều lo lắng trong giới tinh hoa chính trị và kinh doanh Trung Quốc những năm gần đây. Quyết định ngừng xuất khẩu chip và công cụ sản xuất chip tiên tiến sang Trung Quốc của Mỹ vào năm 2022 đã cho thấy thế dưới của Bắc Kinh trước các đối thủ địa chính trị về năng lực bán dẫn. Vào tháng 12 năm ngoái, nhập khẩu của Trung Quốc đối với máy in thạch bản dùng để in mạch lên tấm silicon đã tăng 450% so với năm trước đó, khi các nhà sản xuất chip Trung Quốc chạy đua mua bộ công cụ tiên tiến từ công ty ASML của Hà Lan, trước khi các hạn chế xuất khẩu của Hà Lan có hiệu lực từ tháng 1. Continue reading “Trung Quốc âm thầm giảm phụ thuộc vào công nghệ bán dẫn nước ngoài”

Thế giới hôm nay: 19/02/2024

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Sau nhiều tháng giao tranh, quân Nga đã nắm quyền kiểm soát Avdiivka, một thị trấn ở Donbas, sau khi phần lớn quân Ukraine rút lui. Tuy nhiên, phát ngôn viên của Nga nói một số binh sĩ Ukraine đang ẩn náu trong nhà máy than cốc khổng lồ thời Liên Xô của thị trấn. Tại Hội nghị An ninh Munich hôm thứ Bảy, tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết “sự thiếu hụt nhân tạo về vũ khí” của Ukraine đang cho phép Vladimir Putin “thích ứng với cường độ hiện tại của cuộc chiến.” Trong một cuộc điện đàm, tổng thống Joe Biden nói với ông Zelensky là ông “tin tưởng” viện trợ của Mỹ sẽ được phê duyệt.

Các đồng nghiệp của Alexei Navalny, nhà lãnh đạo đối lập Nga, cáo buộc chính quyền nước này không cho gia đình tiếp cận thi thể ông nhằm “che giấu dấu vết giết người.” Theo một nhóm nhân quyền, hơn 400 người đã bị giam giữ trên khắp nước Nga vì bày tỏ lòng kính trọng với ông Navalny ở nơi công cộng. Các ngoại trưởng G7 đã dành một phút mặc niệm cho Navalny và yêu cầu Nga ngay lập tức làm rõ nguyên nhân cái chết của ông. Continue reading “Thế giới hôm nay: 19/02/2024”

Người Mỹ có thể học được gì từ lòng dũng cảm của Navalny?

Nguồn: Nicholas Kristof, “What Feckless Americans Can Learn From Navalny’s Bravery,” New York Times, 16/02/2024

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Nước Nga của Vladimir Putin vừa trở nên ảm đạm và vô hồn hơn kể từ khi xuất hiện tin tức về cái chết ở nhà tù Bắc Cực của Aleksei Navalny, nhà bất đồng chính kiến 47 tuổi, người đã thể hiện lòng dũng cảm và tính hài hước trong nỗ lực mang lại nền dân chủ cho quê hương mình.

Sức mạnh, sự kiên cường, và lòng dũng cảm của Navalny tương phản với sự vô trách nhiệm của rất nhiều người Mỹ khi đối phó với Putin. Từ Donald Trump đến Tucker Carlson, một số lượng đáng kể các nhà lãnh đạo Mỹ và người phát ngôn của họ đã chấp nhận “cúi đầu” trước tổng thống Nga. Continue reading “Người Mỹ có thể học được gì từ lòng dũng cảm của Navalny?”

18/02/2003: Cháy tàu điện ngầm khiến 198 người chết ở Hàn Quốc

Nguồn: Arsonist sets fire in South Korean subway, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2003, một người đàn ông đã châm lửa đốt một thùng xăng bên trong một toa tàu điện ngầm ở Daegu, Hàn Quốc. Ngọn lửa nhanh chóng thiêu rụi toàn bộ đoàn tàu sáu toa, sau đó lan sang một đoàn tàu khác chạy vào ga chỉ vài phút sau đó. Tổng cộng, thảm kịch đã cướp đi sinh mạng của 198 người và khiến gần 150 người khác bị thương.

Hung thủ được xác định là Kim Dae-han, 56 tuổi, một cựu tài xế taxi thất nghiệp. Kim bị liệt một phần sau một cơn đột quỵ vào tháng 11/2001, và được cho là có vấn đề tâm thần vào thời điểm gây án. Sau đó, hắn ta khai với cảnh sát rằng mình muốn tự sát, nhưng đã chọn một nơi đông người để không phải chết một mình. Continue reading “18/02/2003: Cháy tàu điện ngầm khiến 198 người chết ở Hàn Quốc”

Tại sao Kim Jong Un đổi mới chính sách phát triển kinh tế địa phương?

Nguồn: Lee Sang-yong, “What’s Driving Kim Jong Un’s New Regional Development Policy?,” The Diplomat, 13/02/2024

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Kế hoạch mới thừa nhận sự chênh lệch nghiêm trọng về điều kiện sống giữa Bình Nhưỡng và phần còn lại của đất nước – cũng như sự bất mãn mà chênh lệch đó gây ra.

Lãnh đạo Triều Tiên gần đây đã công bố chính sách phát triển kinh tế địa phương mới mang tên “chính sách phát triển địa phương 20×10,” với kế hoạch xây dựng cơ sở sản xuất tại 20 thành phố và quận mỗi năm, trong vòng 10 năm tới. Chính sách này có thể được coi là việc chính thức thừa nhận sự chênh lệch nghiêm trọng về điều kiện sống giữa Bình Nhưỡng, được gọi là “thủ đô của cách mạng,” và phần còn lại của đất nước, cũng như việc thực tế này đang gây ra bất mãn lớn đến mức nào trong người dân Triều Tiên. Continue reading “Tại sao Kim Jong Un đổi mới chính sách phát triển kinh tế địa phương?”

17/02/1915: Khí cầu Zeppelin L-4 rơi xuống Biển Bắc

Nguồn: Zeppelin L-4 crashes into North Sea, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1915, sau khi gặp phải một cơn bão tuyết dữ dội trong đêm, khí cầu Zeppelin L-4 của Đức đã rơi xuống Biển Bắc gần thị trấn ven biển Varde của Đan Mạch.

Zeppelin, một khí cầu vỏ cứng chạy bằng động cơ, được nhà phát minh người Đức Ferdinand Graf von Zeppelin phát minh vào năm 1900. Dù một nhà phát minh người Pháp đã chế tạo được khí cầu chạy bằng động cơ từ trước đó vài thập niên, nhưng khí cầu có khung thép cứng Zeppelin vẫn là khí cầu lớn nhất từng được chế tạo cho đến thời điểm đó. Continue reading “17/02/1915: Khí cầu Zeppelin L-4 rơi xuống Biển Bắc”

Chuyển động Quốc Phòng (2/2 – 8/2/2024)

Thực hiện: Viên Đăng Huy | Hiệu đính: Nguyễn Thế Phương

Chiến tranh Nga – Ukraine:

Continue reading “Chuyển động Quốc Phòng (2/2 – 8/2/2024)”

Nhờ đâu Ukraine đánh chìm tàu đổ bộ Caesar Kunikov của Nga?

Nguồn:, “How Ukraine sank the Caesar Kunikov — and is beating Russia at sea.” The Economist, 14/02/2024.

Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Trong khi lực lượng trên bộ của Ukraine bị lợi thế pháo binh của Nga áp đảo thì lực lượng hải quân của nước này đang liên tiếp thu về những kết quả ngoạn mục trước Hạm đội Biển Đen. Hôm 14 tháng 2, chưa đầy hai tuần sau khi phá hủy tàu tên lửa Ivanovets, Ukraine tuyên bố đánh chìm thành công một tàu chiến có giá trị khác của Nga là Caesar Kunikov, một tàu đổ bộ lớp Ropucha, vào rạng sáng. Tuyên bố này đi kèm đoạn video ghi lại cảnh con tàu bị tàu không người lái Magura V5 của tình báo quân sự Ukraine tấn công liên tục. Continue reading “Nhờ đâu Ukraine đánh chìm tàu đổ bộ Caesar Kunikov của Nga?”

Thế giới hôm nay: 16/02/2024

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Hizbullah, lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn, đã bắn tên lửa vào miền bắc Israel. Theo quân đội Israel, cuộc tấn công được phát động nhằm đáp trả đòn không kích của Israel vào thị trấn Nabatiyeh ở miền nam Lebanon, vốn giết chết một thủ lĩnh Hizbullah. Mười người khác cũng thiệt mạng trong cuộc tấn công. Trong khi đó quân đội Israel tiến vào bệnh viện Nasser, bệnh viện lớn nhất ở thành phố Khan Younis miền nam Gaza, nơi đang có hàng ngàn người trú ẩn. Israel nói thi thể của các con tin bị bắt hôm 7/10 có thể đang ở trong cơ sở này, theo Reuters.

Người phát ngôn về an ninh quốc gia của Nhà Trắng xác nhận Nga đang theo đuổi “khả năng chống vệ tinh” trong không gian – một diễn tiến mà ông mô tả là “rắc rối” nhưng không gây đe dọa ngay lập tức. Hôm thứ Tư, một nghị sĩ cấp cao đã đưa ra tuyên bố về “mối đe dọa an ninh quốc gia nghiêm trọng,” khiến truyền thông đưa tin Nga đang lắp đặt vũ khí hạt nhân trên không gian có khả năng phá hủy một số lượng lớn vệ tinh, hoặc một vệ tinh chiến tranh điện tử chạy bằng năng lượng hạt nhân. Continue reading “Thế giới hôm nay: 16/02/2024”

Về mối quan hệ giữa tiếng Việt và tiếng Hán và nguồn gốc dân tộc Việt Nam

Tác giả: Nguyễn Hải Hoành

Tiếng Việt là tiếng nói của dân tộc Kinh Việt Nam; tiếng Hán là tiếng nói của dân tộc Hán Trung Quốc. Mối quan hệ giữa hai thứ tiếng này xưa nay vẫn là mối quan tâm lớn của người Việt, cũng là đối tượng nghiên cứu của các nhà ngôn ngữ học Việt Nam và quốc tế; trong gần 150 năm nay họ đã công bố nhiều kết quả nghiên cứu, trong đó tác phẩm xuất bản gần đây nhất là cuốn “Lịch sử ngôn ngữ người Việt”[1] dầy hơn 600 trang, ghi lại kết quả ngót 50 năm nghiên cứu vấn đề trên của giáo sư, tiến sĩ ngôn ngữ học Trần Trí Dõi, Chủ nhiệm Bộ môn “Ngôn ngữ và Văn hoá các dân tộc thiểu số Việt Nam”, Khoa Ngôn ngữ học, Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội). Tác giả đưa ra một số quan điểm đáng chú ý về nguồn gốc tiếng Việt và nguồn gốc dân tộc ta, là những vấn đề ai cũng quan tâm. Vì vậy, tuy là kẻ ngoại đạo với ngôn ngữ học, chúng tôi vẫn đánh bạo bày tỏ ý kiến về các vấn đề đó; nếu có sai sót xin quý vị chỉ bảo. Continue reading “Về mối quan hệ giữa tiếng Việt và tiếng Hán và nguồn gốc dân tộc Việt Nam”