Danh mục: Sự kiện

24/05/1941: Tàu Bismarck của Đức đánh chìm tàu HMS Hood của Anh

Nguồn: German battleship, the Bismarck, sinks Britain’s HMS Hood, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1941, thiết giáp hạm lớn nhất của Đức, chiếc Bismarck, đã đánh chìm niềm tự hào của Hạm đội Anh, tàu HMS Hood.

Bismarck là thiết giáp hạm hiện đại nhất của Đức thời bấy giờ, con tàu mà hải quân các quốc gia khác thèm muốn, ngay từ khi nó còn trong giai đoạn thiết kế (Hitler đã giao bản sao bản thiết kế Bismarck cho Joseph Stalin như một hành động nhượng bộ, trong giai đoạn ký Hiệp ước Bất tương xâm). Đọc tiếp “24/05/1941: Tàu Bismarck của Đức đánh chìm tàu HMS Hood của Anh”

22/05/1972: Tổng thống Nixon đến Moscow dự thượng đỉnh lịch sử

Nguồn: President Nixon arrives in Moscow for historic summit, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1972, Tổng thống Richard Nixon đã đến Moscow để dự hội nghị thượng đỉnh với các nhà lãnh đạo Liên Xô.

Dù đây là chuyến thăm đầu tiên của Nixon tới Liên Xô trên cương vị Tổng thống, nhưng ông đã từng đến thăm Moscow một lần trước đó, khi còn là Phó Tổng thống Mỹ. Với tư cách là cấp phó của Eisenhower, Nixon thường xuyên thực hiện các chuyến công du chính thức ra nước ngoài, bao gồm chuyến đi đến Moscow năm 1959 để tham quan thủ đô của Liên Xô, cũng như tham dự Hội chợ Văn hóa và Thương mại Mỹ ở Công viên Sokolniki. Đọc tiếp “22/05/1972: Tổng thống Nixon đến Moscow dự thượng đỉnh lịch sử”

21/05/1911: Cuộc khủng hoảng Morocco lần thứ hai

Nguồn: French troops occupy Fez, sparking second Moroccan Crisis, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1911, sáu năm sau Khủng hoảng Morocco lần thứ nhất, trong đó sự xuất hiện bất ngờ của Hoàng đế Đức Wilhelm ở Morocco đã gây ra sự phẫn nộ quốc tế, đồng thời dẫn đến việc Anh và Pháp củng cố mối quan hệ chống lại Đức, quân đội Pháp đã chiếm thành phố Fez của Morocco, khiến người Đức nổi cơn thịnh nộ và khơi mào cho Khủng hoảng Morocco lần thứ hai.

Tháng 03/1911, chính quyền Pháp tuyên bố rằng các bộ lạc đã tổ chức một cuộc nổi dậy ở Morocco, gây nguy hiểm cho một trong những thủ phủ của đất nước, Fez. Quốc vương kêu gọi người Pháp giúp đỡ để khôi phục trật tự, và họ đã gửi quân đến Fez vào ngày 21/05. Đọc tiếp “21/05/1911: Cuộc khủng hoảng Morocco lần thứ hai”

19/05/1536: Anne Boleyn, người vợ thứ hai của Vua Henry VIII, bị xử tử

Nguồn: Anne Boleyn, second wife of King Henry VIII, is executed, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1536, Anne Boleyn, người vợ thứ hai khét tiếng của Vua Henry VIII, đã bị xử tử với các tội danh ngoại tình, loạn luân, và âm mưu chống lại nhà vua.

Catherine xứ Aragon

Vua Henry rơi vào lưới tình với Anne Boleyn kể từ giữa những năm 1520, khi bà quay về Anh sau thời gian phục vụ trong triều đình Pháp, và trở thành thị nữ cho người vợ đầu của ông, Catherine xứ Aragon. Đọc tiếp “19/05/1536: Anne Boleyn, người vợ thứ hai của Vua Henry VIII, bị xử tử”

17/05/1974: Cảnh sát Los Angeles đột kích nhóm khủng bố SLA

Nguồn: LAPD raid leaves six SLA members dead, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1974, tại Los Angeles, California, cảnh sát đã bao vây một ngôi nhà ở Compton, nơi các thủ lĩnh của nhóm khủng bố được gọi là Quân đội Giải phóng Symbionese (Symbionese Liberation Army, SLA) đang lẩn trốn. Vài tháng trước đó, vụ SLA bắt cóc Patricia Hearst – cô con gái thuộc dòng họ Hearst giàu có, những người sở hữu đế chế truyền thông Hearst – đã thu hút sự chú ý trên khắp đất nước. Cảnh sát tìm ra ngôi nhà ở Compton sau khi một bà mẹ ở địa phương báo cáo rằng các con của bà đã nhìn thấy một nhóm người đang ‘chơi đùa’ với vũ khí tự động trong phòng khách của ngôi nhà. Đọc tiếp “17/05/1974: Cảnh sát Los Angeles đột kích nhóm khủng bố SLA”

15/05/2009: General Electric bắt đầu làm sạch sông Hudson bị ô nhiễm

Nguồn: GE finally initiates cleanup of polluted Hudson River, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2009, sau hàng chục năm hủy hoại môi trường và tranh chấp pháp lý, General Electric (GE) cuối cùng đã bắt đầu nỗ lực do chính phủ yêu cầu để làm sạch sông Hudson. Là một trong những tập đoàn lớn nhất và uy tín nhất của Mỹ, GE đã thải hóa chất độc hại xuống sông suốt nhiều năm và chi một khoản tiền khổng lồ để tránh phải dọn dẹp. Đọc tiếp “15/05/2009: General Electric bắt đầu làm sạch sông Hudson bị ô nhiễm”

14/05/1999: Clinton xin lỗi Trung Quốc vì vụ ném bom đại sứ quán Belgrade

Nguồn: President Clinton apologizes to Chinese leader for embassy bombing, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1999, Tổng thống Bill Clinton đã trực tiếp xin lỗi Chủ tịch Trung Quốc Giang Trạch Dân qua điện thoại, về vụ NATO vô tình không kích nhầm đại sứ quán Trung Quốc ở Belgrade sáu ngày trước đó. Clinton hứa sẽ có một cuộc điều tra chính thức về vụ việc.

Tổng thống Mỹ gọi vụ ném bom là một sự kiện riêng biệt và bi thảm, đồng thời khẳng định không có sự cố ý, trái ngược với những gì các quan chức Trung Quốc tuyên bố. Vào thời điểm đó, lực lượng Mỹ đang tham gia nỗ lực của Liên Hiệp Quốc nhằm giúp chấm dứt cuộc nội chiến đẫm máu ở Nam Tư. Ba người đã thiệt mạng và 20 người khác bị thương trong vụ ném bom đại sứ quán. Đọc tiếp “14/05/1999: Clinton xin lỗi Trung Quốc vì vụ ném bom đại sứ quán Belgrade”

12/05/1961: Lyndon B. Johnson thăm Việt Nam Cộng hòa

Nguồn: Lyndon B. Johnson visits South Vietnam, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1961, Phó Tổng thống Lyndon B. Johnson đã gặp Tổng thống Việt Nam Cộng hòa Ngô Đình Diệm tại Sài Gòn, trong chuyến công du các nước châu Á. Gọi Diệm là “Churchill của châu Á”, Johnson đã khuyến khích tổng thống Nam Việt Nam tự coi mình là nhân vật không thể thiếu đối với Mỹ, và hứa sẽ viện trợ quân sự bổ sung để hỗ trợ chính phủ của ông chống lại lực lượng cộng sản. Đọc tiếp “12/05/1961: Lyndon B. Johnson thăm Việt Nam Cộng hòa”

10/05/1871: Hiệp ước Frankfurt am Main chấm dứt Chiến tranh Pháp-Phổ

Nguồn: Treaty of Frankfurt am Main ends Franco-Prussian War, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1871, Đệ nhị Đế chế Pháp dưới thời Louis Napoléon đã phải hứng chịu thất bại nhục nhã ê chề, khi Hiệp ước Frankfurt am Main được ký kết, kết thúc Chiến tranh Pháp-Phổ và đánh dấu sự xuất hiện của một nhà nước Đức mới thống nhất trên sân khấu chính trị quyền lực Châu Âu, vốn trước đó vẫn do hai đế quốc lớn là Anh và Pháp thống trị.

Căn nguyên của xung đột Pháp-Phổ là mong muốn của vị chính khách đầy tham vọng Otto von Bismarck nhằm thống nhất các thành bang Đức dưới sự kiểm soát của nước mạnh nhất trong số đó, chính là nước Phổ của ông. Sự kiện trực tiếp dẫn đến chiến tranh cũng là một nỗ lực do Bismarck dàn dựng nhằm đưa Hoàng tử Leopold, thuộc hoàng tộc Hohenzollern của Phổ, lên ngai vàng Tây Ban Nha, vốn đã bị bỏ trống sau cuộc cách mạng năm 1868. Đọc tiếp “10/05/1871: Hiệp ước Frankfurt am Main chấm dứt Chiến tranh Pháp-Phổ”

08/05/1988: Stella Nickell bị kết tội giết người bằng thuốc Excedrin nhiễm độc

Nguồn: Woman convicted of killing two in Excedrin tampering, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1988, Stella Nickell đã bị bồi thẩm đoàn Seattle, Washington, tuyên có tội đối với hai cáo buộc giết người. Bà ta là người đầu tiên bị kết tội vi phạm Đạo luật Liên bang về Chống làm giả (Federal Anti-Tampering Act) sau khi cho cyanide vào viên nang Excedrin để giết chết chồng mình.

Stella và Bruce Nickell kết hôn vào năm 1976, không lâu sau vụ án 7 người thiệt mạng ở Chicago, Illinois, vì những viên thuốc Tylenol tẩm độc. Theo lời cô con gái từ cuộc hôn nhân trước của Stella, bà ta đã bắt đầu lên kế hoạch giết Bruce ngay từ tuần trăng mật. Vụ ngộ độc Tylenol ở Chicago (vốn chưa bao giờ được làm rõ) đã có ảnh hưởng đến Stella, người quyết định rằng cyanide sẽ là một phương pháp giết người hiệu quả. Đọc tiếp “08/05/1988: Stella Nickell bị kết tội giết người bằng thuốc Excedrin nhiễm độc”

07/05/1763: Tù trưởng Pontiac nổi dậy chống lại người Anh

Nguồn: Ottawa Chief Pontiac’s Rebellion against the British begins, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1763, Cuộc nổi dậy của Tù trưởng Pontiac (Pontiac’s Rebellion) đã nổ ra khi một liên minh chiến binh người Mỹ bản địa dưới quyền Tù trưởng Pontiac của tộc Ottawa tấn công binh lính Anh đóng tại Detroit. Sau khi không thể chiếm được pháo đài ngay trong đợt tấn công đầu tiên, lực lượng của Pontiac, gồm các chiến binh Ottawa và được tăng cường bởi các bộ tộc Wyandot, Ojibwa và Potawatami, đã thực hiện một cuộc bao vây kéo dài hàng tháng. Đọc tiếp “07/05/1763: Tù trưởng Pontiac nổi dậy chống lại người Anh”

05/05/1967: “Trăm năm cô đơn” xuất bản lần đầu tiên

Nguồn: “One Hundred Years of Solitude” is published, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này 1967, Cien años de soledad (Trăm năm cô đơn) của Gabriel Garcia Márquez đã được xuất bản lần đầu tiên. Thường được coi là một tác phẩm tiêu biểu của văn học Mỹ Latinh, cuốn sách đã đưa Márquez trở thành ứng viên hàng đầu cho Giải Nobel Văn học, mà sau này ông đã được trao tặng vào năm 1982.

Trăm năm cô đơn viết về bảy thế hệ nhà Buendía, những người sáng lập hư cấu của thị trấn hư cấu Macondo ở Colombia, quê hương của Márquez. Trong phần lớn tiểu thuyết, thị trấn và dòng họ này gần như hoàn toàn cô lập với thế giới bên ngoài, thế nhưng những công nghệ mới, những biến động chính trị, và các công ty nước ngoài (Công ty American Fruit trong cuốn sách rõ ràng đang ám chỉ đến Tập đoàn United Fruit ngoài đời thực) đã chen vào cuộc sống của họ và định hình nên cốt truyện. Đọc tiếp “05/05/1967: “Trăm năm cô đơn” xuất bản lần đầu tiên”

03/05/1952: Joseph Fletcher trở thành phi công đầu tiên hạ cánh tại Bắc Cực

Nguồn: Joseph Fletcher lands first aircraft on the North Pole, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1952, chiếc máy bay C-47 của Không quân Mỹ, đã được cải tiến để có thể trượt trên tuyết, do Trung tá Joseph O. Fletcher đến từ bang Oklahoma và Trung tá William P. Benedict đến từ bang California cầm lái, đã trở thành chiếc máy bay đầu tiên hạ cánh tại Bắc Cực. Một lúc sau, Fletcher leo ra khỏi máy bay và đi bộ đến Điểm Cực Bắc chính xác theo tọa độ địa lý, ông có lẽ là người đầu tiên trong lịch sử làm việc này. Đọc tiếp “03/05/1952: Joseph Fletcher trở thành phi công đầu tiên hạ cánh tại Bắc Cực”

01/05/1898: Mỹ tiêu diệt hạm đội Thái Bình Dương của Tây Ban Nha

Nguồn: The U.S. destroys Spanish Pacific fleet in Battle of Manila Bay, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1898, tại Vịnh Manila ở Philippines, Hải đội Á Châu của Mỹ đã tiêu diệt Hạm đội Thái Bình Dương của Tây Ban Nha trong trận đánh đầu tiên của Chiến tranh Mỹ – Tây Ban Nha. Gần 400 thủy thủ Tây Ban Nha đã thiệt mạng, 10 tàu chiến Tây Ban Nha bị đắm hoặc bị chiếm, trong khi chỉ có 6 người Mỹ bị thương.

Chiến tranh Mỹ – Tây Ban Nha bắt nguồn từ cuộc nổi dậy chống lại sự cai trị của Tây Ban Nha nổ ra ở Cuba vào năm 1895. Các biện pháp đàn áp mà Tây Ban Nha thực hiện để trấn áp chiến tranh du kích, chẳng hạn như dồn cư dân nông thôn của Cuba vào các thị trấn đầy bệnh tật, đã được mô tả sống động bằng nhiều hình ảnh trên Báo chí Mỹ và làm cho dư luận dậy sóng. Đọc tiếp “01/05/1898: Mỹ tiêu diệt hạm đội Thái Bình Dương của Tây Ban Nha”

30/04/1917: Trận Boot giữa liên quân Anh-Ấn với lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ

Nguồn: Battle of the Boot takes place between Anglo-Indian and Turkish forces, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1917, Trận Boot đã đánh dấu sự kết thúc Chiến dịch Samarrah của quân đội Anh, vốn được liên quân Anh-Ấn triển khai một tháng trước đó theo lệnh của toàn quyền chỉ huy khu vực, Sir Frederick Stanley Maude, nhắm vào tuyến đường sắt quan trọng của Thổ Nhĩ Kỳ tại Samarra, cách Baghdad khoảng 130 km về phía bắc, thuộc vùng Lưỡng Hà (Iraq ngày nay).

Khi vừa chiếm được Baghdad, Maude quyết định sẽ không nghỉ ngơi, mà nhanh chóng củng cố các vị trí phe Hiệp ước ở phía bắc, nơi lực lượng của chỉ huy Thổ Nhĩ Kỳ Khalil Pasha đang đóng quân sau khi rút lui khỏi Baghdad, để chờ quân tiếp viện từ Ba Tư. Trong Chiến dịch Samarrah, bắt đầu vào ngày 13/03/1917, khoảng 45.000 lính tiền tuyến Anh-Ấn đã được lệnh di chuyển đến sông Tigris, về hướng đường sắt tại Samarra. Đọc tiếp “30/04/1917: Trận Boot giữa liên quân Anh-Ấn với lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ”

28/04/1996: Thảm sát Port Arthur ở Australia

Nguồn: 35 killed in Australia’s Port Arthur Massacre mass shooting, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1996, Martin Bryant, 28 tuổi, đã gây ra một vụ thảm sát hàng loạt, dẫn đến cái chết của 35 người đàn ông, phụ nữ, và trẻ em tại thị trấn yên bình Port Arthur ở Tasmania, Australia.

Bryant bắt đầu cuộc thảm sát bằng việc giết một cặp vợ chồng lớn tuổi, những người là chủ nhà khách Seascape ở Port Arthur. Một số giả thuyết cho rằng, vụ giết người xảy ra bởi vì Bryant muốn trả đũa hai vợ chồng vì đã từ chối bán nhà khách cho cha hắn. Cha của Bryant trước đây chết vì tự tử, mà Bryant cho là do căn bệnh trầm cảm của ông, sau khi ông không thể mua được bất động sản này. Đọc tiếp “28/04/1996: Thảm sát Port Arthur ở Australia”

26/04/1915: Italy tham gia phe Hiệp ước

Nguồn: Allies sign Treaty of London, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1915, sau khi nhận được hứa hẹn trao cho những phần lãnh thổ lớn, Italy đã ký Hiệp ước London, cam kết tham gia Thế chiến I về phía phe Hiệp ước.

Nguy cơ chiến tranh ngày một gần kề, vào tháng 07/1914, quân đội Italy dưới sự chỉ huy của Tổng Tư lệnh Luigi Cadorna đã bắt đầu chuẩn bị cho cuộc chiến chống lại Pháp, vì bấy giờ Italy đang là thành viên trong Liên minh Ba bên với Đức và Áo-Hung. Tuy nhiên, theo các điều khoản của thỏa thuận liên minh, Italy chỉ có nghĩa vụ bảo vệ các đồng minh của mình nếu một trong số họ bị tấn công trước. Thủ tướng Italy Antonio Salandra coi tối hậu thư của Áo-Hung đối với Serbia vào cuối tháng đó là một hành động xâm lược, nên đã tuyên bố rằng Italy không có nghĩa vụ liên minh, và chính thức trở nên trung lập. Đọc tiếp “26/04/1915: Italy tham gia phe Hiệp ước”

24/04/1967: Phi hành gia Liên Xô Vladimir Komarov thiệt mạng vì sự cố dù

Nguồn: Soviet cosmonaut Vladimir Komarov killed when parachute fails to deploy, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1967, phi hành gia người Liên Xô Vladimir Komarov đã thiệt mạng khi chiếc dù của ông không thể bung ra trong quá trình tàu vũ trụ hạ cánh.

Komarov khi ấy đang tham gia thử nghiệm tàu Soyuz I trong cuộc chạy đua không gian giữa Mỹ và Liên Xô. Trước đó vào năm 1967, chương trình không gian của Mỹ cũng đã trải qua thảm kịch. Gus Grissom, Edward White, và Roger Chafee, ba phi hành gia NASA trong chương trình Apollo, đã thiệt mạng trong một vụ hỏa hoạn khi đang tiến hành thử nghiệm trên mặt đất. Đọc tiếp “24/04/1967: Phi hành gia Liên Xô Vladimir Komarov thiệt mạng vì sự cố dù”

23/04/1791: Ngày sinh Tổng thống James Buchanan

Nguồn: James Buchanan is born, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1791, Tổng thống Mỹ tương lai James Buchanan đã chào đời tại Cove Gap, gần Mer Cancerburg, Pennsylvania. Ngoài việc được nhớ đến phần lớn là vì chính quyền tham nhũng và sự thất bại trong việc giải quyết khủng hoảng nô lệ của đất nước, Buchanan còn là chủ đề cho rất nhiều lời đồn đại về đời sống tình cảm cá nhân trong suốt sự nghiệp của mình.

Có cha mẹ là người Scotland và Ireland nhập cư giàu có, Buchanan đã sớm trở thành một luật sư thành công, và tham gia chính trường sau khi đắc cử vào cơ quan lập pháp bang Pennsylvania với tư cách là thành viên Đảng Liên bang vào năm 1814. Khi đảng này sụp đổ, ông gia nhập Đảng Dân chủ của Andrew Jackson và được bầu vào Quốc hội vào năm 1820. Ông phục vụ tại Hạ viện năm nhiệm kỳ, cho đến năm 1831, làm Công sứ của Tổng thống Jackson tại Nga năm 1832, rồi trở về Mỹ và giành được một ghế Thượng viện năm 1833. Đọc tiếp “23/04/1791: Ngày sinh Tổng thống James Buchanan”

21/04/1865: Chuyến tàu mang thi hài Lincoln rời Washington D.C.

Nguồn: Abraham Lincoln’s funeral train leaves D.C., History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1865, một chuyến tàu chở quan tài của vị tổng thống bị ám sát Abraham Lincoln đã rời Washington, D.C., lên đường đến Springfield, Illinois, nơi ông sẽ được chôn cất vào ngày 04/05.

Chuyến tàu chở thi hài của Lincoln đã đi qua 180 thành phố và 7 tiểu bang để trở về Illinois, quê hương của tổng thống. Các điểm dừng của chuyến tàu tang lễ đặc biệt này đã được công bố trên báo. Tại mỗi điểm dừng, quan tài của Lincoln được đưa xuống tàu, đặt trên một chiếc xe tang do ngựa kéo được trang trí cầu kỳ, và được một đoàn rước long trọng đem đến một tòa nhà công cộng để tưởng niệm. Đọc tiếp “21/04/1865: Chuyến tàu mang thi hài Lincoln rời Washington D.C.”