Thế giới hôm nay: 30/09/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Thủ tướng Israel, Binyamin Netanyahu, đã ủng hộ kế hoạch của Donald Trump nhằm chấm dứt chiến tranh ở Gaza. Đề xuất của ông Trump, vốn được nhiều lãnh đạo Ả Rập hậu thuẫn, bao gồm việc thả toàn bộ con tin người Israel và 250 tù nhân Palestine đang thụ án chung thân tại Israel, cũng như phi quân sự hóa Gaza. Ông Trump sẽ làm chủ tịch một “Hội đồng Hòa bình” lâm thời. Giờ đây, Hamas và phe dân tộc tôn giáo trong chính phủ của ông Netanyahu phải được thuyết phục.

Nước Mỹ tiến gần hơn tới nguy cơ đóng cửa chính phủ. Trong một cuộc gặp với ông Trump, các lãnh đạo Cộng hòa và Dân chủ đã không đạt được thỏa thuận ngân sách cho các cơ quan liên bang trước hạn chót vào sáng thứ Tư. Đảng Dân chủ, vốn đang tìm kiếm nhượng bộ về tài trợ y tế, cho biết vẫn còn “khác biệt lớn.” Phó tổng thống J.D. Vance cho rằng phe Dân chủ đang dùng “bất đồng chính sách làm đòn bẩy.” Continue reading “Thế giới hôm nay: 30/09/2025”

Tại sao Tập Cận Bình chấp nhận Kim Jong Un là đối tác ngang hàng lúc này?

Nguồn:  “Why Xi Jinping now accepts Kim Jong Un at the grown-ups’ table”, The Economist, 25/09/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Có một không khí hoạt động sôi nổi bất thường ở Đồ Môn, một thành phố nhỏ của Trung Quốc nằm ở biên giới với Bắc Triều Tiên. Khi chúng tôi đến thăm trong những ngày gần đây, có thể thấy các công nhân xây dựng và cần cẩu đang làm việc tại các trung tâm hải quan và nhập cảnh ở cuối một cây cầu xuyên biên giới mới. Ở những nơi khác dọc biên giới, những nỗ lực tương tự đã bắt đầu từ nhiều tháng trước khi Kim Jong Un, nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên, tham dự một cuộc duyệt binh ở Bắc Kinh vào đầu tháng 9. Và công việc đã tiếp tục được đẩy nhanh trong những tuần sau đó, khi Trung Quốc chuẩn bị khôi phục thương mại xuyên biên giới, bất chấp các lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc nhằm kiềm chế chương trình vũ khí hạt nhân của Bắc Triều Tiên. Continue reading “Tại sao Tập Cận Bình chấp nhận Kim Jong Un là đối tác ngang hàng lúc này?”

Brazil cần cải cách ruộng đất để thoát cảnh đói nghèo

Nguồn: João Pedro Stédile, 若昂·佩德罗·斯特迪勒：在巴西所有需要的变革中，最迫切的是土改, Guancha, 23/09/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Năm 2025, Brazil – một cường quốc về xuất khẩu lương thực – một lần nữa được xóa khỏi “Bản đồ đói nghèo thế giới” của Liên Hợp Quốc, đánh dấu một cột mốc quan trọng mới trong cuộc chiến chống đói nghèo của quốc gia này. Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra câu hỏi: Tình hình an ninh lương thực của Brazil thực sự ra sao? Tại sao ở một cường quốc xuất khẩu lương thực hàng đầu lại có nhiều người phải chịu cảnh đói nghèo đến vậy?

Về vấn đề này, Guancha đã liên hệ với João Pedro Stédile – lãnh đạo Phong trào Công nhân Nông thôn Brazil (MST) – để lắng nghe chia sẻ của ông từ góc nhìn của Brazil về tác động của một thế giới bất công đối với nền kinh tế Brazil, cũng như những triển vọng hướng tới con đường cải cách trong tương lai của quốc gia này. Continue reading “Brazil cần cải cách ruộng đất để thoát cảnh đói nghèo”

Thế giới hôm nay: 29/09/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Một cuộc tấn công “quy mô lớn” của Nga vào Kyiv, thủ đô Ukraine, đã giết chết ít nhất bốn người và làm bị thương hàng chục người, theo chính phủ nước này. Quân đội Ukraine cho biết Nga đã phóng gần 600 máy bay không người lái và 50 tên lửa chỉ trong một đêm vào nhiều mục tiêu khác nhau, nhưng phần lớn bị bắn hạ. Tổng thống Volodymyr Zelensky kêu gọi Mỹ, châu Âu, và G20 có “hành động dứt khoát” chống lại Nga.

Máy bay không người lái lại được phát hiện gần các cơ sở quân sự Đan Mạch trong đêm. Những vụ việc tương tự hồi đầu tuần đã khiến một số sân bay ở Đan Mạch phải đóng cửa. Thủ tướng Mette Frederiksen đã bày tỏ nghi ngờ Nga có liên quan, song Điện Kremlin phủ nhận trách nhiệm. Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói hôm thứ Bảy rằng nước ông không có ý định tấn công các quốc gia NATO hay EU. Continue reading “Thế giới hôm nay: 29/09/2025”

Lý do các chính trị gia Mỹ cứng rắn với Trung Quốc thích bàn về AI

Nguồn: James Palmer, “Why China Hawks Love Talking About AI”, Foreign Policy, 23/09/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Không phải là lĩnh vực then chốt nhất trong cuộc đua công nghệ Mỹ – Trung, thế nhưng trí tuệ nhân tạo lại nhận được nhiều sự chú ý nhất tại Washington.

Chào mừng đến với mục Điểm tin Trung Quốc của tạp chí Foreign Policy. Hàng tuần, chúng tôi thường cập nhật những diễn biến mới nhất trong quan hệ Mỹ – Trung cùng các chủ đề khác. Nhưng tuần này, chúng ta hãy tạm ngưng để bàn đến một xu hướng lớn hơn: trí tuệ nhân tạo (AI) và lý do tại sao AI lại thay những lĩnh vực khác trong cuộc cạnh tranh công nghệ Mỹ – Trung để trở thành nỗi ám ảnh với những người có lập trường cứng rắn với Trung Quốc. Continue reading “Lý do các chính trị gia Mỹ cứng rắn với Trung Quốc thích bàn về AI”

Mỹ đã hiểu sai Trung Quốc như thế nào?

Nguồn: David C. Kang, Jackie S.H. Wong, và Zenobia T. Chan, “What China Doesn’t Want,” Foreign Affairs, 19/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Mục tiêu cốt lõi của Bắc Kinh là rõ ràng – và hạn chế.

Hiện nay, trong giới hoạch định chính sách ở Washington, nhiều người cho rằng Trung Quốc muốn thay thế Mỹ trở thành siêu cường thống trị toàn cầu và muốn mở rộng lãnh thổ một cách hung hăng. Cả Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa đều đồng thuận với suy nghĩ này. Elbridge Colby, cố vấn cho Lầu Năm Góc với tư cách là Thứ trưởng Quốc phòng phụ trách chính sách của Tổng thống Donald Trump, viết rằng: nếu Trung Quốc kiểm soát Đài Loan, đó sẽ là bàn đạp để mở rộng tầm ảnh hưởng sang Philippines và Việt Nam. Rush Doshi, quan chức cấp cao phụ trách Trung Quốc và Đài Loan tại Hội đồng An ninh Quốc gia dưới thời Tổng thống Joe Biden và là một trong những kiến trúc sư của chính sách đối với Trung Quốc thời Biden, lập luận rằng Trung Quốc đã và đang chơi đường dài để thay thế Mỹ trở thành nhà lãnh đạo thế giới. Sự đồng thuận lưỡng đảng này đã góp phần định hình chính sách Trung Quốc của Mỹ, hiện tập trung vào chiến tranh, răn đe quân sự, và phân tách. Continue reading “Mỹ đã hiểu sai Trung Quốc như thế nào?”

28/09/1965: Fidel Castro tuyên bố người Cuba được tự do rời khỏi đảo

Nguồn: Fidel Castro announces that Cubans are free to leave the island, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1965, sáu năm sau khi lãnh đạo Cách mạng Cuba và bốn năm sau thất bại của cuộc xâm lược Vịnh Con Lợn do Mỹ hậu thuẫn, Fidel Castro tuyên bố rằng bất kỳ người Cuba nào muốn rời khỏi hòn đảo đều được tự do làm vậy. Khi lực lượng Cuba không còn ngăn cản thường dân rời đi, một làn sóng di cư ồ ạt đã xảy ra, đưa hàng trăm nghìn người Cuba nhập cư đến Florida. Continue reading “28/09/1965: Fidel Castro tuyên bố người Cuba được tự do rời khỏi đảo”

Tác động bên ngoài góp phần lý giải hỗn loạn ở các nước Nam Á?

Nguồn: Nilanthi Samaranayake, “The outside-in story that helps explain turmoil in Nepal, Bangladesh, and Sri Lanka”, The Interpreter, 23/09/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Nepal vừa trải qua các cuộc biểu tình lịch sử dẫn đến lật đổ chính phủ. Sri Lanka vào năm 2022 và Bangladesh vào năm 2024 cũng trải qua các cuộc biểu tình lật đổ các nhà lãnh đạo của họ. Đó là những cuộc nổi dậy ở ba trong năm quốc gia nhỏ ở Nam Á giáp với Ấn Độ. Tại sao lại như vậy?

Trong khi Bangladesh, Bhutan, Maldives, Nepal và Sri Lanka đều là những quốc gia độc nhất, họ cũng có một số đặc điểm tương tự nhau. Tất cả đều có vị trí chiến lược, thường xuyên thu hút sự chú ý vì mối quan hệ với Trung Quốc và Mỹ, và đã tiến hành các cuộc bầu cử dân chủ kể từ năm 2008. Đến năm 2020, cả năm quốc gia đều đã phát triển nền kinh tế của mình lên ít nhất là mức thu nhập trung bình thấp, theo Ngân hàng Thế giới. Continue reading “Tác động bên ngoài góp phần lý giải hỗn loạn ở các nước Nam Á?”

27/09/1822: Champollion tuyên bố đã giải mã được phiến đá Rosetta

Nguồn: French scholar announces he’s cracked the Rosetta Stone code, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1822, học giả người Pháp Jean-François Champollion tuyên bố ông đã giải mã được phiến đá Rosetta nổi tiếng thế giới. Tuyên bố của ông được đưa ra trong buổi thuyết trình trước Viện Hàn lâm Văn khắc và Văn chương (Académie des Inscriptions et Belles-Lettres) tại Paris, Pháp. Bằng cách giải mã chữ tượng hình Ai Cập, Champollion tin rằng ông đang nắm giữ chìa khóa để khám phá lịch sử bí ẩn của Ai Cập. Continue reading “27/09/1822: Champollion tuyên bố đã giải mã được phiến đá Rosetta”

ASEAN trong “ghế lái” cấu trúc an ninh khu vực: Cơ hội và thách thức cho quan hệ Việt – Nga

Tác giả: Nguyễn Thị Hoài Thương

1. Vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc an ninh khu vực.

Trong bối cảnh cạnh tranh nước lớn ngày càng gay gắt, Đông Nam Á nổi lên như một khu vực chiến lược quan trọng. Tại đây, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) khẳng định “vai trò trung tâm” (ASEAN Centrality) không phải bằng sức mạnh quân sự, mà bằng khả năng quy tụ, điều phối và kiến tạo luật chơi. Nguyên tắc này được thể hiện trong các văn kiện nền tảng như Hiến chương ASEAN và Tầm nhìn ASEAN về Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, đồng thời vận hành qua một mạng lưới cơ chế đa tầng như Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) hay Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+). Continue reading “ASEAN trong “ghế lái” cấu trúc an ninh khu vực: Cơ hội và thách thức cho quan hệ Việt – Nga”

Đài Loan vẫn chưa bị bỏ rơi

Nguồn: Philip H. Gordon và Ryan Hass, “Nobody Lost Taiwan”, Foreign Affairs, 22/09/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Trong những năm gần đây, có lẽ không có chủ đề nào trong quan hệ quốc tế thu hút nhiều sự chú ý hơn khả năng Trung Quốc tấn công Đài Loan. Điều này là hoàn toàn có cơ sở: Trung Quốc chưa bao giờ từ bỏ tuyên bố chủ quyền đối với hòn đảo, họ đang tiến hành một trong những đợt tăng cường quân sự lớn nhất trong lịch sử, thường xuyên xâm nhập không phận và vùng biển của Đài Loan, và Chủ tịch Tập Cận Bình đã chỉ đạo quân đội phát triển năng lực để chinh phục Đài Loan vào năm 2027, nếu ông ra lệnh. Đối với bất kỳ ai hoài nghi về một cuộc tấn công như vậy trong thế kỷ 21, cuộc xâm lược Ukraine của Nga vào tháng 2 năm 2022 là một lời nhắc nhở rõ ràng rằng một cuộc chiến tranh lớn để giành lãnh thổ không phải là chuyện của quá khứ. Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nắm lấy cơ hội để lấy lại một vùng lãnh thổ mà ông cho là đã đi chệch hướng và đang tuột khỏi tay mình. Sớm hay muộn, ông Tập cũng có thể sẽ cố gắng làm điều tương tự. Continue reading “Đài Loan vẫn chưa bị bỏ rơi”

Thế giới hôm nay: 26/09/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Bộ tư pháp Mỹ đã truy tố James Comey, chỉ vài ngày sau khi Donald Trump nói rằng cựu giám đốc FBI nên bị khởi tố. Ông Comey bị cáo buộc khai man trước Quốc hội và cản trở công lý trong cuộc điều tra về các mối liên hệ giữa Nga và ông Trump vào năm 2020. Ông Comey phủ nhận các cáo buộc. Ông Trump ăn mừng tin tức này trên mạng xã hội, gọi ông Comey là “một trong những con người tồi tệ nhất.”

Ông Trump đã ký sắc lệnh phê duyệt thỏa thuận cho phép TikTok tiếp tục hoạt động tại Mỹ bằng cách tách ứng dụng này khỏi ByteDance, công ty mẹ ở Trung Quốc. Ông Trump cho biết chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã cho phép ông “tiến hành.” Ông cũng nói rằng tập đoàn Oracle sẽ đóng “vai trò rất lớn” trong quyền sở hữu mới của TikTok tại Mỹ. ByteDance vẫn sẽ nắm giữ một phần nhỏ cổ phần. Phó tổng thống Mỹ J.D. Vance nói thỏa thuận này định giá TikTok ở mức 14 tỷ USD. Continue reading “Thế giới hôm nay: 26/09/2025”

Tiêu chuẩn kép của Bắc Kinh ở Biển Đông

Nguồn: Derek Grossman, “Beijing’s Double Standards in the South China Sea,” Foreign Policy, 22/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Việc Việt Nam mở rộng đáng kể diện tích đất nhân tạo trên 21 bãi đá, bãi cạn, và các thực thể khác mà nước này chiếm đóng ở Quần đảo Trường Sa thuộc Biển Đông có thể sẽ vượt qua quy mô cải tạo đất của chính Trung Quốc trong những năm tới. Đó là kết luận của một báo cáo gây chấn động gần đây từ Sáng kiến Minh bạch Hàng hải Châu Á (AMTI), một viện chính sách có trụ sở tại Washington chuyên theo dõi các hoạt động nạo vét và san lấp của Hà Nội.

Theo quan sát của AMTI, tính đến tháng 3 năm nay, diện tích đất nhân tạo mà Việt Nam tạo ra bằng khoảng 70% diện tích mà Trung Quốc tạo ra trong bốn năm trước đó. Thông thường, tình hình này sẽ khiến Bắc Kinh đối đầu với Hà Nội bằng quân sự hoặc các biện pháp khác – tất cả đều nhằm mục đích áp đặt các yêu sách chủ quyền sâu rộng của Trung Quốc đối với vùng biển trong khu vực, bao gồm cả các thực thể và vùng biển nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) được quốc tế công nhận của Hà Nội. Continue reading “Tiêu chuẩn kép của Bắc Kinh ở Biển Đông”

Hội nghị Liễu Châu định hình kết quả đàm phán Hội nghị Geneva 1954 (P2)

Nguồn: “周恩来与日内瓦会议”，第 27 章 “关键的柳州会议” 钱江著
中共党史出版社 2005.1

Biên dịch và chú thích: Nguyễn Hải Hoành

Xem thêm: Phần 1

Hạ tuần tháng 6 năm 1954, 4 sư đoàn chủ lực quân đội Việt Nam sau khi hoàn thành chiến dịch Điện Biên Phủ đã tập kết vào một khu vực cách Hà Nội 80 km về phía tây bắc. Tổng Tham mưu trưởng quân đội Việt Nam Văn Tiến Dũng chỉ huy một đơn vị nhỏ của sư đoàn 320 tiến sâu vào khu vực cách Hà Nội 15 km. Để giữ lấy đồng bằng sông Hồng, Mỹ cho máy bay giúp Pháp vận chuyển một trung đoàn 2100 lính từ Bắc Phi đến Hà Nội, nhưng số binh lực này lúc ấy chỉ như muối bỏ biển, chẳng được tích sự gì. Chiến trường tiếp tục phát sinh những thay đổi có lợi cho quân đội Việt Nam. Continue reading “Hội nghị Liễu Châu định hình kết quả đàm phán Hội nghị Geneva 1954 (P2)”

25/09/1867: Oliver Loving qua đời vì chứng hoại tử

Nguồn: Cattle pioneer Oliver Loving dies of gangrene, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1867, nhà chăn nuôi gia súc tiên phong Oliver Loving đã qua đời vì chứng hoại tử tại Pháo đài Sumner, New Mexico. Vài tuần trước đó, Loving đã bị 500 chiến binh Comanche vây hãm dọc theo Sông Pecos.

Bị trúng đạn vào cánh tay và sườn, ông vẫn cố gắng trốn thoát và đến được Pháo đài Sumner. Dù các vết thương không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng cánh tay của Loving sau đó đã bị hoại tử, một bệnh nhiễm trùng phổ biến trong thời đại chưa có thuốc kháng sinh. Ngay cả khi đó, ông vẫn có thể được cứu sống nếu cánh tay bị cắt bỏ. Thật không may, vị bác sĩ ở pháo đài “chưa bao giờ thực hiện phẫu thuật cắt chi và không muốn mạo hiểm làm việc đó.” Continue reading “25/09/1867: Oliver Loving qua đời vì chứng hoại tử”

Thế giới hôm nay: 25/09/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Trung Quốc công bố kế hoạch cắt giảm 7-10% lượng khí thải nhà kính (so với mức năm 2020) trước năm 2035. Quốc gia phát thải lớn nhất thế giới cũng cam kết tăng công suất năng lượng tái tạo. Trong một bài phát biểu qua video tại Liên Hợp Quốc, Tập Cận Bình mô tả quá trình chuyển đổi sang năng lượng sạch là “xu thế của thời đại.” Phát biểu của chủ tịch Trung Quốc hoàn toàn trái ngược với người đồng cấp Mỹ, người hôm thứ Ba gọi biến đổi khí hậu là một “trò lừa bịp.”

Donald Trump được cho là đã hứa với các nhà lãnh đạo Ả Rập và Hồi giáo rằng ông sẽ không cho phép Israel sáp nhập Bờ Tây. Ông Trump đưa ra cam kết này trong một cuộc họp bên lề Đại hội đồng Liên Hợp Quốc. Ông cũng trình bày một kế hoạch chấm dứt chiến tranh ở Gaza, bao gồm lệnh ngừng bắn vĩnh viễn và việc Israel rút quân dần khỏi lãnh thổ này. Continue reading “Thế giới hôm nay: 25/09/2025”

Trung Quốc muốn gì ở quản trị toàn cầu?

Nguồn: Steven Langendonk và Matthew D. Stephen, “What China Wants With Global Governance”, The Diplomat, 12/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Dù đang ngày càng phổ biến, quan điểm cho rằng Trung Quốc là thách thức sống còn đối với trật tự thế giới hiện tại phản ánh sự phóng đại nỗi lo chính trị nhiều hơn là phân tích tỉnh táo.

Trung Quốc muốn gì từ trật tự thế giới? Nhiều nhà quan sát, đặc biệt là ở phương Tây, đang nhìn nhận thái độ quyết đoán ngày càng tăng và tham vọng bành trướng của Trung Quốc với sự lo ngại. Trong bài phát biểu về quan hệ Trung Quốc-EU năm 2023, Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen cảnh báo rằng “mục tiêu rõ ràng của Đảng Cộng sản Trung Quốc là một sự thay đổi mang tính hệ thống của trật tự quốc tế, với Trung Quốc là trung tâm.” Bà tiếp tục mô tả ngoại giao của Trung Quốc tại các thể chế đa phương là thể hiện “quyết tâm thúc đẩy một tầm nhìn khác về trật tự thế giới. Một tầm nhìn mà trong đó quyền cá nhân được đặt dưới an ninh quốc gia, trong khi an ninh và kinh tế được đặt lên trên các quyền chính trị và dân sự.” Continue reading “Trung Quốc muốn gì ở quản trị toàn cầu?”

Hội nghị Liễu Châu định hình kết quả đàm phán Hội nghị Geneva 1954 (P1)

Nguồn: “周恩来与日内瓦会议”，第 27 章 “关键的柳州会议” 钱江著
中共党史出版社 2005.1

Biên dịch và chú thích: Nguyễn Hải Hoành

Lời giới thiệu của người dịch: Nhiều bạn đọc biết hội nghị Liễu Châu (3-5/7/1954) có tác động quan trọng làm cho phái đoàn Việt Nam dự hội nghị Geneva nhượng bộ nhiều hơn trong việc vạch giới tuyến tạm thời chia cắt hai miền Nam-Bắc nước ta. Cụ thể là, ban đầu ta yêu cầu giới tuyến này lấy theo vĩ tuyến 13 hoặc 14, nhưng cuối cùng ta phải chấp nhận lấy theo vĩ tuyến 17, tức lùi về phía bắc 3 đến 4 vĩ tuyến, tương đương lùi ranh giới hai miền Nam Bắc khoảng 330 đến 440 km về phía Bắc, thu hẹp đáng kể diện tích miền Bắc. Có người nói ta phải nhượng bộ như vậy là do chịu sức ép của các nước lớn. Đáng tiếc là hầu như chưa thấy có tư liệu do người Việt Nam viết về hội nghị Liễu Châu. Dưới đây xin giới thiệu một tài liệu trình bày khá chi tiết về chủ đề này, do nhà báo Trung Quốc Tiền Giang, nguyên Phó Tổng Biên tập Nhật báo Nhân dân của Trung Quốc (bản Hải ngoại) biên soạn và công bố năm 2005. Continue reading “Hội nghị Liễu Châu định hình kết quả đàm phán Hội nghị Geneva 1954 (P1)”

Thế giới hôm nay: 24/09/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Donald Trump bất ngờ cho biết ông tin rằng Ukraine đang ở vị thế có thể “giành lại” lãnh thổ “nguyên vẹn như ban đầu,” và rằng Nga đã “chiến đấu mà không có mục tiêu.” Những phát biểu này được đưa ra sau cuộc gặp với tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelensky, tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York. Trước đó ông Trump cho biết ông ủng hộ việc NATO bắn hạ máy bay Nga khi chúng xâm nhập không phận các nước thành viên.

OECD nâng dự báo tăng trưởng, cho rằng nền kinh tế toàn cầu “kiên cường hơn dự đoán.” Tổ chức này hiện kỳ vọng tăng trưởng toàn cầu năm nay đạt 3,2%, tăng so với mức 2,9% trong dự báo trước đó. Dự báo cho năm 2026 giữ nguyên ở mức 2,9%, chậm lại so với 3,3% của năm 2024. Continue reading “Thế giới hôm nay: 24/09/2025”

Liên Hợp Quốc ở tuổi 80: Khủng hoảng tài chính, tê liệt, nhưng vẫn không thể thay thế

Nguồn: Izabela Pereira Watts, “The UN at 80: Broke, blocked and still indispensable”, The Interpreter, 19/09/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Đại hội đồng Liên Hợp Quốc sẽ triệu tập phiên họp thứ 80 vào tuần tới tại New York. Tuy nhiên, không khí hân hoan lại trở nên xa vời, kể cả với Ngày Quốc tế Hòa bình, được đánh dấu vào Chủ nhật, ngày 21 tháng 9. Thay vào đó, sự bất ổn sâu sắc trên toàn cầu ngày càng rõ rệt, với tỷ lệ xung đột vũ trang, thảm họa nhân đạo, biến đổi khí hậu, xói mòn dân chủ và việc các thể chế ngày càng kiệt sức.

Mặc dù có những điểm yếu về cơ cấu, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vẫn là cơ quan đa phương duy nhất có đại diện phổ quát, nơi mỗi quốc gia trong số 193 thành viên đều có một phiếu bầu. Chủ đề năm nay, “Better Together: 80 Years and More for Peace, Development and Human Rights” (Cùng nhau tốt hơn: 80 năm và hơn thế nữa vì Hòa bình, Phát triển và Nhân quyền), cũng đầy tham vọng, cấp bách và là lời kêu gọi đoàn kết trong bối cảnh tê liệt. Điều này xảy ra trong bối cảnh các cuộc chiến tranh ở Ukraine, Gaza và Sudan. Continue reading “Liên Hợp Quốc ở tuổi 80: Khủng hoảng tài chính, tê liệt, nhưng vẫn không thể thay thế”