Làm thế nào để chống lại chiến lược bầy đàn rô-bốt

15810993200_d41e2722f5_k-470x260

Nguồn: Paul Scharre, “Counter-Swarm: A Guide to Defeating Robotic Swarms”, War on the Rocks, 23/3/2015.

Biên dịch: Lê Thanh Danh | Hiệu đính: Nguyễn Thế Phương

Kỳ 1: Công nghệ rô-bốt trong quân sự: Tự vận hành là gì? | Kỳ 2: Rô-bốt tham chiến: Ưu thế của số lượng | Kỳ 3: Các đàn rô-bốt và tương lai của chiến tranh | Kỳ 4: Yếu tố con người trong chiến tranh rô-bốt | Kỳ 5: Ra lệnh cho các bầy đàn rô-bốt

Mô hình bầy đàn với số lượng lớn các hệ thống tự hành chi phí thấp có thể được ứng dụng một cách hữu hiệu trên nhiều phương diện trong chiến tranh. Thế nhưng, không chỉ riêng quân đội Hoa Kỳ tiến hành khai thác các ưu điểm của cách tiếp cận này, mà còn có cả các quốc gia khác. Chiến thuật bầy đàn mở ra vô số các cơ hội để quân đội Hoa Kỳ tăng cường tác chiến hiệu quả, bằng cách cải thiện phạm vi, tần suất, khả năng chấp nhận rủi ro, số lượng, khả năng phối hợp, trí thông minh và tốc độ trên chiến trường. Thế nhưng, có thể chính các bầy đàn của đối phương mới là yếu tố thay đổi toàn cục chiến tranh. Continue reading “Làm thế nào để chống lại chiến lược bầy đàn rô-bốt”

Marcus Garvey – Người tiên phong “trở về Châu Phi”

1000509261001_2016050118001_Bio-Biography-Marcus-Garvey-SF

Nguồn: Historic figures, BBC (truy cập ngày 13/5/2015)

Biên dịch & Hiệu đính: Phạm Hồng Anh                                        

Garvey (1887-1940) là một nhà dân tộc chủ nghĩa người Jamaica, người đã tạo dựng nên phong trào “Trở về Châu Phi” (Back to Africa) ở Hoa Kỳ. Ông trở thành một hình tượng truyền cảm hứng cho các nhà vận động nhân quyền sau này.

Marcus Garvey sinh ngày 17 tháng 9 năm 1887 tại Vịnh St Ann, Jamaica, là con út trong gia đình có 11 người con. Ông được thừa hưởng niềm đam mê đọc sách từ cha mình, một người thợ nề, và đã đọc hết tủ sách của gia đình. Ông rời trường học từ năm 14 tuổi và đi học nghề in. Tại đây ông dẫn đầu một cuộc đình công đòi tăng lương. Từ năm 1910 đến 1912, Garvey du hành qua miền Nam và Trung Mỹ và cả London. Continue reading “Marcus Garvey – Người tiên phong “trở về Châu Phi””

Tại sao vũ khí khí đốt của Putin đã hết thời?

RUSSIA GAS LINK

Nguồn: Nina L. Khrushcheva, “Europe Versus Gazprom,” Project Syndicate, 01/05/2015.

Biên dịch: Trương Thị Thanh Hiền | Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Trong nhiều năm qua, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã lợi dụng sự phụ thuộc của châu Âu vào nguồn khí tự nhiên của đất nước mình như một vũ khí chính sách đối ngoại mà không sợ bị Liên minh châu Âu (EU) thách thức. Nhưng giờ thì đã khác. Với việc EU bắt đầu vụ kiện chống độc quyền (antitrust) chống lại Tập đoàn năng lượng quốc doanh Gazprom của Nga, châu Âu đã gửi một tín hiệu rõ ràng rằng sự hung hăng của Putin không còn đáng sợ như trước đây nữa.

Thông điệp từ các ủy viên của Ủy ban châu Âu về Cạnh tranh – rằng các quy luật thị trường áp dụng cho tất cả mọi người – cũng đã bị Putin phớt lờ trong nhiều năm qua. Sự tin tưởng vào các phương tiện kinh tế và pháp lý để đạt được các mục tiêu chính trị từ lâu đã là một đặc điểm trong sự cai trị của Putin. Cách đây hơn một thập niên, Điện Kremlin đã sung công Tập đoàn Dầu khí Yukos, khi đó chiếm 20% sản lượng của Nga, và bỏ tù người sáng lập tập đoàn là ông Mikhail Khodorkovsky trong 10 năm vì tội trốn thuế bị dàn dựng sau khi ông dám phản đối Putin. Continue reading “Tại sao vũ khí khí đốt của Putin đã hết thời?”

13/05/1981: Giáo hoàng John Paul II bị ám sát hụt

pope-1024_179693k

Nguồn: “Pope John Paul II is shot,” History.com (truy cập này 12/5/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày 13 tháng 5 năm 1981, Đức Giáo hoàng John Paul (Gioan Phaolô) II bị bắn trọng thương trên Quảng trường Thánh Peter (Phêrô) ở Roma, Ý. Tên khủng bố người Thổ Nhĩ Kỳ Mehmet Ali Ağca, đang chạy trốn sau khi bị kết án trong một vụ giết người trước đó, đã xả súng về phía nhà lãnh đạo tôn giáo, hai trong số loạt đạn đó đã làm bị thương một số du khách đứng gần. Ağca bị bắt giữ ngay lập tức.

Ağca khai nhận hắn đã lên kế hoạch ám sát nhà vua nước Anh, nhưng không thể vì nước Anh chỉ có Nữ hoàng mà “người Thổ Nhĩ Kỳ thì không bắn phụ nữ.” Hắn cũng khai nhận hắn có quan hệ với người Palestine, dù Tổ chức Giải phóng Palestine PLO đã nhanh chóng phủ nhận mọi sự liên quan. Các thám tử tin rằng lời thú tội của Ağca đã được sắp đặt để đánh lạc hướng phía điều tra. Continue reading “13/05/1981: Giáo hoàng John Paul II bị ám sát hụt”

Ảnh hưởng của Quốc Hội lên chính sách đối ngoại Hoa Kỳ

showdown-at-congress-corral-as-gun-control-debate-begins.si

Nguồn: “Congress’s influence over foreign policy”, The Economist, 20/04/2015.

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng | Hiệu đính: Lê Hoàng Giang

Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ đã bỏ phiếu, đề xuất Quốc Hội đưa ra quyết định cuối cùng về bất kỳ thỏa thuận hạt nhân nào đạt được với Iran; còn Ủy ban Tài chính Thượng viện Mỹ đã quyết định rằng Quốc Hội nên bỏ phiếu “thuận hoặc không thuận” (up-or-down vote) về Hiệp định Đối tác Kinh tế Chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP), một thỏa thuận thương mại tự do giữa Mỹ và 11 quốc gia Thái Bình Dương khác.

Hầu hết người nước ngoài, và khá nhiều người Mỹ, vẫn cho rằng Tổng thống Mỹ là người điều hành chính sách đối ngoại của quốc gia. Điều đó là không đúng. Nhưng Quốc Hội cũng không chịu trách nhiệm hoàn toàn trong lĩnh vực đối ngoại. Điều mà Quốc Hội thường muốn là có được tiếng nói [trong vấn đề] trong khi lại từ chối chấp thuận các thỏa hiệp mà chính sách đối ngoại thường đòi hỏi. Vậy cơ quan lập pháp thực sự có ảnh hưởng gì lên các hoạt động đối ngoại của nước Mỹ? Continue reading “Ảnh hưởng của Quốc Hội lên chính sách đối ngoại Hoa Kỳ”

Vua George VI – Vĩ nhân từ thời cuộc

king_george_vi

Nguồn: Historic figures, BBC (truy cập ngày 10/5/2015)

Biên dịch & Hiệu đính: Phạm Hồng Anh                                        

George VI (1895-1952) lên ngôi vua một cách bất đắc dĩ bởi anh trai của ông là vua Edward VIII thoái vị năm 1936. George VI đã nỗ lực hết sức mình để gánh vác trọng trách bất ngờ này, đặc biệt là trong những năm tháng khó khăn của cuộc Thế chiến thứ hai.

Vua George VI sinh ngày 14 tháng 12 năm 1895 tại Norfolk, là con trai thứ của Công tước xứ York, người sau này trở thành vua George V. Ông được đặt tên thánh là Albert theo tên của cụ nội – Hoàng tử Albert. Năm 1909, ông theo học tại Học viện hải quân Dartmouth và gia nhập Hải quân Hoàng gia, tham gia chiến đấu trong trận Jutland trong Thế chiến thứ nhất – và sau đó ông chuyển sang lực lượng Không quân Hoàng gia. Năm 1920, ông được phong làm Công tước xứ York và bắt đầu thực hiện các nghĩa vụ hoàng gia. Năm 1923, ông kết hôn với Công nương Elizabeth Bowes-Lyon, con gái út của Bá tước thứ 14 xứ Strathmore. Họ có với nhau hai người con gái là Elizabeth và Margaret. Continue reading “Vua George VI – Vĩ nhân từ thời cuộc”

Cuộc đời “cha đẻ Học thuyết Ngăn chặn” G. F. Kennan

image (1)

Tác giả: Nguyễn Hải Hoành

Ngày 17 tháng 3 năm 2005, ông già George Frost Kennan 101 tuổi trút hơi thở cuối cùng trong nhà riêng tại Princeton bang New Jersey.

Thời báo New York gọi Kennan là “Nhà ngoại giao Mỹ đã thực hiện sứ mạng lớn hơn bất cứ nhà ngoại giao nào cùng thế hệ ông trong việc tạo dựng chính sách của nước Mỹ thời kỳ Chiến tranh Lạnh”. Tạp chí Foreign Policy mô tả Kennan là “nhà ngoại giao có ảnh hưởng nhất trong thế kỷ XX”. Cựu Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Colin Powell gọi Kennan là “người thầy tốt nhất của chúng ta”.

Kennan còn được gọi là Cha đẻ của Học thuyết ngăn chặn (containment) nổi tiếng, tuy rằng ông từng tuyên bố học thuyết này là sai lầm lớn nhất trong đời mình. Continue reading “Cuộc đời “cha đẻ Học thuyết Ngăn chặn” G. F. Kennan”

12/05/1975: Khmer Đỏ bắt giữ tàu Mayaguez của Mỹ

4_Marines_board_the_Mayaguez

Nguồn: “American ship Mayaguez seized,” History.com (truy cập ngày 11/5/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày 12 tháng 5 năm 1975, tàu chở hàng Mayaguez của Hoa Kỳ đã bị các lực lượng cộng sản ở Campuchia bắt giữ, trở thành một sự kiện quốc tế. Phản ứng của Mỹ sau vụ việc cho thấy những vết thương của Chiến tranh Việt Nam vẫn tiếp tục hằn sâu.

Chiều 12 tháng 5, tàu chở hàng Mayaguez cùng 39 thủy thủ đoàn bị một chiếc tàu chiến (thuộc loại PCF) của hải quân Campuchia bắt giữ. Campuchia khi đó đã rơi vào tay lực lượng nổi dậy cộng sản là Khơme Đỏ từ tháng 4 năm 1973. Chính quyền Campuchia đã bắt giam các thủy thủ đoàn của Mỹ trong khi chờ đợi một cuộc điều tra về con tàu và tại sao nó lại đi vào vùng lãnh hải mà Campuchia tuyên bố chủ quyền. Phía Mỹ phản ứng rất nhanh chóng. Tổng thống Gerald Ford gọi hành động bắt giữ tàu chở hàng của Campuchia là “cướp biển” và hứa sẽ nhanh chóng hành động để giải cứu những người Mỹ bị bắt. Continue reading “12/05/1975: Khmer Đỏ bắt giữ tàu Mayaguez của Mỹ”

Chuyển động quốc phòng Châu Á – Thái Bình Dương (12/05/2015)

Tác giả: Nguyễn Thế Phương

Trong Báo cáo Quốc phòng Thường niên gửi Quốc hội về quân sự Trung Quốc, được công bố ngày 8 tháng 5, Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ đặc biệt chú ý đến quá trình hiện đại hóa hải quân của Bắc Kinh. Theo báo cáo này, động lực chủ yếu thúc đẩy Trung Quốc hiện đại hóa quân đội là những “xung đột tiềm tàng ở eo biển Đài Loan”. Ngân sách quốc phòng Trung Quốc hiện đã gấp hơn 10 lần chi tiêu quốc phòng của Đài Loan và vẫn tiếp tục tăng. Bản báo cáo cũng đề cập đến những hoạt động thầm lặng nhưng mạnh mẽ của Trung Quốc tại biển Đông và Hoa Đông, bao gồm cả các hoạt động cải tạo, mở rộng đảo và chiến thuật “lát cắt salami”. Lầu Năm Góc cũng lưu ý đến việc Bắc Kinh sử dụng các tàu của lực lượng Hải cảnh để bảo vệ lợi ích và tránh đẩy căng thẳng leo thang thành các xung đột quân sự trên biển Đông.

Về phần cứng, báo cáo cung cấp những cập nhật mới nhất về hệ thống vũ khí và phạm vi hoạt động của chúng. Bắc Kinh được cho là đang tìm cách nới rộng khoảng cách địa lý cho các hoạt động quân sự, đặc biệt tại Ấn Độ Dương. Báo cáo khẳng định, các tàu ngầm hạt nhân lớp Thương (Shang-class) và lớp Tống (Song-class) đã được triển khai ở Ấn Độ Dương. Trước đó, cuối năm 2014, các tàu ngầm của Trung Quốc đã từng bị phát hiện đang neo đậu tại một bến cảng của Sri Lanka. Continue reading “Chuyển động quốc phòng Châu Á – Thái Bình Dương (12/05/2015)”

George III – Vua đầu tiên của Vương quốc Liên hiệp Anh

King-George-III-of-Englan-010

Nguồn: Historic figures, BBC (truy cập ngày 10/5/2015)

Biên dịch & Hiệu đính: Phạm Hồng Anh                                        

George III (1738-1820) là người thứ ba của nhà Hanover làm vua của Vương quốc Anh. Dưới triều đại của ông, nước Anh để mất 13 thuộc địa ở Châu Mỹ, nhưng lại vươn lên thành cường quốc hàng đầu ở Châu Âu. Ông mắc chứng bệnh rối loạn thần kinh kinh niên, và từ năm 1810, con trai ông phải thay cha nhiếp chính.

George III sinh ngày 4 tháng 6 năm 1738 tại London, là con trai của Frederick – Hoàng tử xứ Wales và Augusta của xứ Saxe-Gotha. Khi cha ông mất năm 1751, ông trở thành người kế vị ngôi vương của ông nội là Vua George II và lên ngôi năm 1760. Ông là người đầu tiên của vương triều Hanover sử dụng tiếng Anh như tiếng mẹ đẻ. Năm 1761, George kết hôn với Charlotte xứ Mecklenburg-Strelitz và có một cuộc hôn nhân hạnh phúc với 15 người con. Continue reading “George III – Vua đầu tiên của Vương quốc Liên hiệp Anh”

Tại sao cần chấm dứt phong trào bài Đức và chống Merkel?

Spiegel-cover2

Nguồn: Bernard-Henri Lévy, “In Defense of Angela Merkel,” Project Syndicate, 02/04/2015.

Biên dịch: Ngô Thanh Tâm | Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Bài liên quan: Tại sao nhiều người châu Âu gọi Đức là “Đệ tứ đế chế”?

Việc trang bìa gần đây của tuần báo Der Spiegel đăng tải hình ảnh Thủ tướng Đức Angela Merkel trước tòa thành cổ Acropolis với những sĩ quan Đức Quốc xã đứng xung quanh đã giúp thể hiện một điều quan trọng: cuối cùng thì vấn đề phong trào bài Đức (Germanophobia) ở châu Âu đã được bộc lộ theo một cách không thể tránh khỏi.

Sự lăng mạ nước Đức đã diễn ra trong một thời gian khá dài. Những cuộc biểu tình tại đảo Síp vào tháng 3 năm 2013 đi kèm những băng rôn mang hình ảnh châm biếm bà Merkel được hóa trang giống như Adolf Hitler. Cùng thời điểm đó tại Valencia, Tây Ban Nha, nhân lễ hội Falles hàng năm, bà Merkel trong hình nộm một bà hiệu trưởng ghê gớm đang thuyết giảng cho người đứng đầu Chính phủ Tây Ban Nha và các Bộ trưởng của ông về “Mười điều răn của Angela – Kẻ hủy diệt.” Hình nộm đó cuối cùng đã bị đốt cháy trong ngọn lửa ăn mừng Thánh Joseph. Continue reading “Tại sao cần chấm dứt phong trào bài Đức và chống Merkel?”

11/05/1988: Điệp viên hai mang Kim Philby qua đời

PD*33643562

Nguồn: “Kim Philby dies,” History.com (truy cập ngày 10/5/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày 11 tháng 5 năm 1988, Kim Philby, cựu sĩ quan của Cục tình báo mật Anh Quốc (MI6) và là gián điệp hai mang của Liên Xô, qua đời tại Moskva ở tuổi 76. Philby có lẽ là một trong những người nổi tiếng nhất trong nhóm quan chức chính phủ Anh từng làm điệp viên cho Nga từ những năm 1930 đến những năm 1950.

Philby xuất thân từ một giai tầng có địa vị và được kính trọng trong xã hội Anh. Ông theo học Trường Trinity College thuộc Đại học Cambridge hồi đầu những năm 1930, và dần theo đuổi sự nghiệp chính trị cấp tiến. Năm 1934, ông tới Vienna, nơi ông gặp và cưới, rồi nhanh chóng ly dị, với một người phụ nữ trẻ là thành viên của Đảng Cộng sản Áo. Sau này Philby thừa nhận chính phủ Liên Xô đã tuyển dụng ông làm gián điệp cho họ ở Vương quốc Anh trong thời gian này. Continue reading “11/05/1988: Điệp viên hai mang Kim Philby qua đời”

Singapore: Chống tham nhũng thành công nhờ chuyên chế?

33613954555e

Nguồn: Alfred Stepan & Richa Maheshwari, “Good-Government Authoritarianism?”, Project Syndicate, 23/4/2015.

Biên dịch: Trần Anh Phúc | Hiệu đính: Lê Hồng Hiệp

Nhiều lời tán dương dành cho Lý Quang Diệu – Thủ tướng phục vụ lâu năm của Singapore mất hồi tháng Ba – đã nêu bật cuộc chiến chống tham nhũng thành công của ông. Điểm ẩn ý thường thấy trong phân tích này (khi không được nêu rõ ràng) là việc chính phong cách cai trị chuyên chế của Lý Quang Diệu đã giúp hiện thực hóa những thành tựu (chống tham nhũng) của ông.

Ngoài những ngụ ý mang tính phản dân chủ sâu sắc của giả thuyết này, nó còn không chính xác về mặt thực nghiệm. Vâng, Singapore xếp thứ 7 trong số hơn 170 quốc gia được khảo sát về tham nhũng của Tổ chức Minh bạch Quốc tế hồi năm ngoái. Nhưng nếu xem xét các quốc gia khác trong nhóm 15 nước dẫn đầu chúng ta sẽ phát hiện ra rằng tất cả những nước đó đều là những nền dân chủ đang phát triển vững mạnh. Continue reading “Singapore: Chống tham nhũng thành công nhờ chuyên chế?”

Charles de Gaulle – Cha đẻ nền Đệ ngũ Cộng hòa Pháp

18.06_general-de-gaulle-jeune_630x420_scalewidth_630

Nguồn: Historic figures, BBC (truy cập ngày 10/5/2015)

Biên dịch & Hiệu đính: Phạm Hồng Anh                                        

De Gaulle (1890-1970) là một vị tướng quân đội và một chính khách người Pháp. Ông lãnh đạo tổ chức chính trị lưu vong Pháp quốc Tự do trong Thế chiến thứ hai và thành lập nền Đệ ngũ Cộng hòa Pháp. Tư tưởng chính trị của ông với tên gọi “Chủ nghĩa Gaulle – Gaullism” có tầm ảnh hưởng to lớn với nền chính trị Pháp.

Charles de Gaulle sinh ngày 22 tháng 11 năm 1890 tại thành phố Lille và lớn lên tại Paris, nơi cha ông làm nghề giáo viên. De Gaulle chọn nghiệp quân sự và phục vụ xuất sắc trong quân đội trong Thế chiến thứ nhất. Continue reading “Charles de Gaulle – Cha đẻ nền Đệ ngũ Cộng hòa Pháp”

Pháo đài dân tộc chủ nghĩa: Nga đang đánh mất các giá trị đạo đức chính trị ra sao?

image

Nguồn: Christian Neef, “Fortress of Nationalism: Russia Is Losing Its Political Morals,” Spiegel Online, 31/3/2015.

Biên dịch: Thái Khánh Phong | Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vụ sát hại chính trị gia đối lập Boris Nemtsov cho thấy nước Nga đã trở nên xuống cấp về mặt đạo đức. Đất nước này đang biến thành một pháo đài dân tộc chủ nghĩa và những người nắm quyền sẵn sàng phớt lờ những tác động nguy hiểm tiềm tàng.

Trong vòng bốn tuần đã có hai sự kiện diễn ra ở Nga mà thoạt nhìn có vẻ như không có liên hệ với nhau. Nhưng nếu nhìn kỹ thì chúng lại có liên quan chặt chẽ. Sự kiện đầu tiên là cái chết của chính trị gia đối lập Boris Nemtsov; và sự kiện thứ hai là cuộc họp của Diễn đàn Bảo thủ Nga cách đây một tuần vào ngày chủ nhật tại thành phố St. Petersburg. Cả hai sự việc – vụ giết người trắng trợn ngay bên ngoài điện Kremlin và nỗ lực để tạo ra một phong trào Quốc tế dân tộc chủ nghĩa trên đất Nga – đều chứng minh một điều: Nga đã trở nên bất ổn cả về chính trị lẫn đạo đức. Continue reading “Pháo đài dân tộc chủ nghĩa: Nga đang đánh mất các giá trị đạo đức chính trị ra sao?”

10/05/1990: Trung Quốc trả tự do cho người biểu tình Thiên An Môn

Tiananmen-protests-1989-A-012

Nguồn: “China releases Tiananmen Square prisoners,” History.com (truy cập ngày 09/5/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 1990, chính phủ Trung Quốc tuyên bố họ đã thả tự do 211 người bị bắt giữ trong các cuộc biểu tình lớn được tổ chức tại quảng trường Thiên An Môn ở Bắc Kinh hồi tháng 6 năm 1989. Hầu hết các nhà quan sát xem việc thả tự do những người bị bắt này là một nỗ lực của chính quyền cộng sản Trung Quốc nhằm làm dịu bớt những chỉ trích của dư luận mà họ nhận được sau cuộc đàn áp tàn bạo với những người biểu tình.

Đầu năm 1989, các cuộc biểu tình ôn hòa (phần lớn của sinh viên) được tổ chức tại một số thành phố của Trung Quốc, kêu gọi dân chủ hơn và chính phủ bớt kiểm soát nền kinh tế. Tháng 4 năm đó, hàng ngàn sinh viên đã diễu hành qua Bắc Kinh. Đến tháng 5, số người biểu tình đã lên tới một triệu người. Ngày 3 tháng 6, chính phủ điều động quân đội đến để đàn áp các cuộc biểu tình. Trong tình trạng bạo lực tiếp diễn sau đó, hàng ngàn người biểu tình đã thiệt mạng và nhiều người bị bắt giữ. Continue reading “10/05/1990: Trung Quốc trả tự do cho người biểu tình Thiên An Môn”

Benjamin Franklin – “Người Mỹ đầu tiên”

benjaminfranklin

Nguồn: Historic figures, BBC (truy cập ngày 7/5/2015)

Biên dịch & Hiệu đính: Phạm Hồng Anh                                        

Franklin (1706-1790) là một chính khách, nhà ngoại giao, nhà văn, nhà khoa học và sáng chế, một trong những người uyên bác và tài năng nhất nước Mỹ thuộc địa, và là một nhân vật quan trọng trong cuộc chiến đấu giành độc lập của người Mỹ.

Benjamin Franklin sinh ngày 17 tháng 1 năm 1706 tại Boston. Ông chỉ đến trường một thời gian ngắn, và sau đó ở nhà để giúp đỡ cha, một người thợ làm nến và xà phòng. Ông học nghề in từ anh trai, sau đó bắt đầu giấu tên viết bài cho tờ báo của anh mình. Một cuộc tranh cãi lớn nổ ra giữa hai anh em, và năm 1723 Franklin bỏ tới Philadelphia. Sau 18 tháng ở London, Franklin định cư tại Philadelphia và thành lập một nhà in riêng của mình. Ông mua lại tờ “Pennsylvania Gazette” và làm biên tập. Nó trở thành một trong những tờ báo lớn nhất tại nước Mỹ thuộc địa. Ông cũng viết và xuất bản cuốn “Niên giám của Richard tội nghiệp” (Poor Richard’s Almanack) – một cuốn tạp chí về thiên văn học. Continue reading “Benjamin Franklin – “Người Mỹ đầu tiên””

#253 – Những đối thủ cạnh tranh ngôi vương của đồng đô la Mỹ (P1)

fffeature_3258886k

Nguồn: Alan Wheatley (2013). “Chapter two: The pretenders to the dollar’s crown”, Adelphi Series, 53:439, pp. 45-74.

Biên dịch: Nguyễn Thị Tố Uyên | Hiệu đính: Lê Hồng Hiệp

‘Một số người sinh ra đã vĩ đại, một số người vươn tới sự vĩ đại, còn một số người bị người khác cố gán cho sự vĩ đại’

Shakespeare, Twelfth Night

Đồng euro: một chiến thắng của chính trị trước kinh tế

Đồng tiền chung châu Âu là một ý tưởng chính trị. Khó để lập luận rằng các nền kinh tế đa dạng của khu vực đồng tiền chung châu Âu hình thành nên một khu vực tiền tệ tối ưu phù hợp với một tỉ giá hối đoái thống nhất. Bất chấp những cảnh báo mạnh mẽ rằng điều đó là quá tầm, giới tinh hoa châu Âu vẫn kiên quyết với ý tưởng liên minh tiền tệ, quyết tâm loại bỏ hoàn toàn nỗi ám ánh chiến tranh trên mảnh đất châu Âu. Đồng euro là tầm nhìn được ấp ủ bởi thế hệ các nhà lãnh đạo đã trải qua Thế Chiến II. Continue reading “#253 – Những đối thủ cạnh tranh ngôi vương của đồng đô la Mỹ (P1)”

09/05/1997: Cựu tù binh chiến tranh được bổ nhiệm làm đại sứ Mỹ ở Việt Nam

 

_66535562_51432310

Nguồn: “Former POW is ambassador to Vietnam,” History.com (truy cập ngày 08/5/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 1997, 22 năm và 10 ngày sau khi Sài Gòn sụp đổ, cựu Dân biểu Florida Douglas “Pete” Peterson trở thành đại sứ đầu tiên của Hoa Kỳ ở Việt Nam sau khi Graham Martin được di tản khỏi đất nước này cuối tháng 4 năm 1975 bằng trực thăng. Peterson là phi công của Không quân Hoa Kỳ trong chiến tranh Việt Nam và từng bị giam giữ trong 6 năm rưỡi ở Hỏa Lò sau khi máy bay của ông bị bắn rơi gần Hà Nội năm 1966. Ba mươi mốt năm sau đó, Peterson trở lại Hà Nội với một nhiệm vụ mới, trình quốc thư lên chính quyền cộng sản ở thủ đô Việt Nam vào ngày mùng 9 tháng 5 năm 1997.

Việt Nam bắt đầu bình thường hóa quan hệ với kẻ thù cũ là Mỹ từ năm 1994, khi cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton tuyên bố dỡ bỏ lệnh cấm vận thương mại trong suốt 19 năm đối với Việt Nam, với lý do là chính quyền cộng sản của Việt Nam đã hợp tác trong việc xác định vị trí của 2.238 lính Mỹ được coi là mất tích trong chiến tranh Việt Nam. Continue reading “09/05/1997: Cựu tù binh chiến tranh được bổ nhiệm làm đại sứ Mỹ ở Việt Nam”

Tác động của bản Định hướng sửa đổi hợp tác quốc phòng Mỹ – Nhật

20150506143021-88ba089f-66e2-41f1-8e6a-823fef87b3a5-w640-r1-s-cx6-cy14-cw88

Tác giả: Hoàng Anh Tuấn

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe vừa kết thúc chuyến thăm Mỹ kéo dài 1 tuần từ 26/4-3/5/2015. Ông Abe không chỉ là Quốc khách, được Nhà trắng đón tiếp với nghi thức trọng thể nhất dành cho một nguyên thủ nước ngoài, mà còn là vị Thủ tướng Nhật Bản đầu tiên kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai đọc diễn văn trước hai viện của Quốc hội Mỹ.

Tuy nhiên, điều dư luận quan tâm hơn cả là việc Mỹ, Nhật công bố bản Định hướng sửa đổi hợp tác quốc phòng Mỹ – Nhật với những sửa đối sâu rộng được đánh giá là “có tính lịch sử”, “chưa từng có”, và là một diễn biến an ninh, quốc phòng quan trọng bậc nhất ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương kể từ khi Hiệp định Paris được ký kết hồi năm 1973. Continue reading “Tác động của bản Định hướng sửa đổi hợp tác quốc phòng Mỹ – Nhật”