Thế giới hôm nay: 31/08/2019

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Hôm qua , cảnh sát ở Hồng Kông đã bắt giữ các nhà hoạt động dân chủ và chính trị gia, bao gồm Joshua Wong, một thanh niên 22 tuổi nổi tiếng từ cuộc “cách mạng dù” năm 2014. Làn sóng phản đối hiện nay, được kích hoạt bởi một dự luật nhằm cho phép dẫn độ các nghi phạm sang Trung Quốc đại lục, đã diễn ra 12 tuần qua dù không có ai lãnh đạo – do đó đã không cho nhà chức trách cơ hội bắt giữ những người tổ chức biểu tình.

Bão Dorian được dự báo sẽ đổ bộ vào Florida vào thứ Hai với sức gió lên tới 130 dặm một giờ. Điều đó sẽ biến nó trở thành cơn bão mạnh nhất từng tấn công bờ biển phía đông bang này kể từ năm 1992. Florida, nơi vẫn còn đang khắc phục thiệt hại do cơn bão Michael gây ra năm ngoái, đã ban bố tình trạng khẩn cấp. Tổng thống Donald Trump đã hủy chuyến thăm theo kế hoạch tới Ba Lan nhằm ở lại theo dõi tình hình cơn bão. Continue reading “Thế giới hôm nay: 31/08/2019”

30/08/1967: Thurgood Marshall trở thành thẩm phán Tòa án tối cao Hoa Kỳ

Nguồn: Thurgood Marshall confirmed as Supreme Court justice, History.com

Biên dịch: Lê Hồng Loan

Vào ngày này năm 1967, Thurgood Marshall trở thành người Mỹ gốc Phi đầu tiên được bổ nhiệm làm thẩm phán Tòa án Tối cao Hoa Kỳ. Ông sẽ làm việc tại Tòa án Tối cao trong 24 năm trước khi nghỉ hưu vì lý do sức khỏe, để lại một di sản về việc duy trì các quyền của cá nhân theo quy định của Hiến pháp Hoa Kỳ.

Từ khi còn trẻ, Marshall dường như đã được tiên định sẽ giữ một vị trí trong hệ thống tư pháp Hoa Kỳ. Cha mẹ ông đã giúp ông hiểu rõ tầm quan trọng của Hiến pháp, một cảm giác được củng cố bởi các giáo viên của ông, những người đã buộc ông phải đọc tài liệu này như là hình phạt cho các hành vi nghịch ngợm của ông. Continue reading “30/08/1967: Thurgood Marshall trở thành thẩm phán Tòa án tối cao Hoa Kỳ”

Thế giới hôm nay: 30/08/2019

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

 Iván Márquez, một cựu chỉ huy của FARC, lực lượng du kích đã trở thành một đảng chính trị ở Colombia, kêu gọi những người ủng hộ ông bắt đầu một giai đoạn mới của “cuộc đấu tranh vũ trang”. Lời kêu gọi cầm vũ khí trở lại diễn ra chưa đầy ba năm sau khi lực lượng phiến quân này ký thỏa thuận hòa bình với chính phủ Colombia.

Chính phủ Hàn Quốc đã tiết lộ một gói kích cầu khổng lồ trong ngân sách của họ. Chi tiêu sẽ tăng 8% so với năm ngoái lên 513,5 nghìn tỷ won (424 tỷ đô la). Nền kinh tế định hướng xuất khẩu của nước này đang bị ảnh hưởng bởi thương mại toàn cầu suy giảm và các tranh chấp gây nhiều thiệt hại với Nhật Bản. Tiền sẽ được chi cho tạo công ăn việc làm mới, phúc lợi xã hội và các doanh nghiệp nhỏ, cùng các lĩnh vực khác. Continue reading “Thế giới hôm nay: 30/08/2019”

Tập Cận Bình đã thống trị Trung Quốc như thế nào? (P2)

Nguồn: Richard McGregor, “Party Man: Xi Jinping’s Quest to Dominate China”, Foreign Affairs, September/October 2019.

Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Nỗi ám ảnh dai dẳng

Sự biến hóa của ông Tập đến từ nhiều yếu tố. Đà thăng tiến của hai đối thủ của ông, Bạc Hy Lai, Bí thư Trùng Khánh, và Chu Vĩnh Khang, Bộ trưởng Bộ Công an, đã gióng hồi chuông báo động các lãnh đạo Đảng. Dưới thời Hồ Cẩm Đào, họ tỏ ra thận trọng trên nhiều mặt. Nay, với sự ủng hộ của ông Tập, các lãnh đạo quyết tâm loại bỏ Bạc và Chu. Hai ông này bị lật đổ sau một chuỗi dài các cuộc điều tra, phần lớn là về tham nhũng và lạm dụng quyền lực. Sự sụp đổ của họ tạo nên một cơn địa chấn chính trị ở Trung Quốc. Ông Bạc là người con trai đầy cuốn hút của một anh hùng cách mạng (Bạc Nhất Ba), và là người chạy đua công khai cho một ghế lãnh đạo cấp cao ở trung ương. Còn ông Chu, một Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị cho đến cuối năm 2012, tập trung được quyền lực to lớn từ các chức vụ của ông trong lực lượng an ninh mật và ngành năng lượng (ông từng là Bộ trưởng Đất đai và Tài nguyên). Vụ bắt giữ hai ông này vào năm 2012 và 2013 đã công khai các tội danh và đời sống tình dục trụy lạc của họ. Sau đó, truyền thông nhà nước, dẫn lời các quan chức cấp cao, cho biết cặp đôi này đã âm mưu tiến hành một cuộc đảo chính nội bộ nhằm ngăn ông Tập bước lên nắm quyền. Trong nội bộ Đảng, những hành động chính trị sai trái như vậy còn tệ hơn cả tham nhũng đơn thuần. Continue reading “Tập Cận Bình đã thống trị Trung Quốc như thế nào? (P2)”

29/08/1533: Pizarro xử tử Hoàng đế Inca cuối cùng

Nguồn: Pizarro Executes Last Inca Emperor, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1533, Atahuallpa, Hoàng đế thứ 13 và cuối cùng của người Inca, đã chết vì bị siết cổ bởi lính chinh phạt Tây Ban Nha dưới quyền Francisco Pizarro. Vụ hành quyết Atahuallpa, vị hoàng đế trị vì tự do cuối cùng, đã đánh dấu sự kết thúc của 300 năm nền văn minh Inca.

Nằm trên dãy Andes của Peru, người Inca đã xây dựng một đế chế rực rỡ với dân số khoảng 12 triệu người. Mặc dù không có hệ thống chữ viết, họ vẫn có một chính phủ phức tạp, nhiều công trình công cộng sáng giá và một hệ thống nông nghiệp tuyệt vời. Năm năm trước khi quân Tây Ban Nha đến vùng đất này, cuộc chiến giành quyền thừa kế tàn khốc đã khiến đế chế suy sụp. Năm 1532, quân của Atahuallpa đã đánh bại lực lượng của người anh cùng cha khác mẹ Huascar trong trận chiến gần Cuzco. Atahuallpa đang củng cố quyền cai trị của mình thì Pizarro và 180 binh sĩ của ông xuất hiện. Continue reading “29/08/1533: Pizarro xử tử Hoàng đế Inca cuối cùng”

Thế giới hôm nay: 29/08/2019

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Ông Boris Johnson, thủ tướng Vương quốc Anh, đã đề nghị Nữ hoàng đình chỉ Quốc hội cho đến giữa tháng 10, gây ra phẫn nộ trong các nghị sĩ. Động thái này khiến họ ít có cơ hội thông qua luật nhằm ngăn chặn một Brexit không thỏa thuận trước ngày 31 tháng 10. Chủ tịch đảng Bảo thủ cho biết chính phủ chỉ đơn thuần là ấn định ngày bắt đầu phiên họp Quốc hội, vốn dĩ là đặc quyền của chính phủ.

Phong trào 5 Sao cấp tiến của Italia và Đảng Dân chủ trung tả đã đồng ý liên minh thành lập một chính phủ mới. Chính phủ này sẽ được lãnh đạo bởi Giuseppe Conte, thủ tướng hiện tại. Quyết định này đã cứu Italy khỏi các cuộc bầu cử sớm mà Matteo Salvini, lãnh đạo Liên đoàn Phương Bắc cực hữu, kêu gọi sau khi ông rút khỏi liên minh không mấy hòa thuận với Phong trào Năm sao hồi đầu tháng này. Các con số cho thấy thị trường ủng hộ chính phủ mới. Continue reading “Thế giới hôm nay: 29/08/2019”

Tập Cận Bình đã thống trị Trung Quốc như thế nào? (P1)

Nguồn: Richard McGregor, “Party Man: Xi Jinping’s Quest to Dominate China”, Foreign Affairs, September/October 2019.

Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Khi Joe Biden gặp Tập Cận Bình vào năm 2011, nhà lãnh đạo tương lai của Trung Quốc đã dồn dập hỏi ngài Phó Tổng thống Mỹ một loạt các câu hỏi về nền chính trị Hoa Kỳ. Hệ thống vận hành như thế nào? Quan hệ giữa Nhà Trắng và Quốc hội ra sao? Bắc Kinh nên phân tích các dấu hiệu chính trị từ Washington như thế nào? Đối với Biden và các cố vấn của ông, đây là những câu hỏi rất được hoan nghênh sau gần một thập niên đầy “thất vọng” khi làm việc với người tiền nhiệm kín tiếng, kém sinh động của ông Tập – Hồ Cẩm Đào.

Song trải qua các buổi gặp và dùng bữa tại Bắc Kinh và Thành Đô, thủ phủ của tỉnh Tứ Xuyên, các vị khách Mỹ ngạc nhiên trước sự hào hứng của ông Tập về một chủ đề hoàn toàn khác. Các nhà lãnh đạo Trung Quốc thường rất cẩn trọng tránh sa đà nói về tiểu sử của chính họ. Kể lại các câu chuyện cá nhân của họ trước các quan chức Trung Quốc, chứ đừng nói đến người nước ngoài, đồng nghĩa với việc nhắc lại lịch sử chính trị gần đây của Trung Quốc, một “bãi mìn” đầy rẫy các cuộc thanh trừng, phản bội, và những sự thay đổi ý thức hệ. Continue reading “Tập Cận Bình đã thống trị Trung Quốc như thế nào? (P1)”

28/08/1996: Charles and Diana ly hôn

Nguồn: Charles and Diana divorce, History.com

Biên dịch: Lê Hồng Loan

Vào ngày này năm 1996, sau bốn năm ly thân, Charles, Hoàng tử xứ Wales và là người thừa kế ngai vàng nước Anh, và vợ, Công nương Diana, chính thức ly hôn.

Vào ngày 29 tháng 07 năm 1981, gần một tỷ khán giả truyền hình ở 74 quốc gia đã chứng kiến qua màn hình vô tuyến ​​ hôn lễ của Thái tử Charles, người thừa kế ngai vàng nước Anh, với Công nương Diana Spencer, một giáo viên trẻ người Anh. Kết hôn trong một buổi lễ long trọng tại Nhà thờ St. Paul, với sự có mặt của 2.650 quan khách, cặp đôi lãng mạn này vào thời điểm đó là sự ghen tị của thế giới. Đứa con đầu lòng của họ, Hoàng tử William, chào đời vào năm 1982, và đứa con thứ hai, Hoàng tử Harry, chào đời vào năm 1984. Continue reading “28/08/1996: Charles and Diana ly hôn”

Thế giới hôm nay: 28/08/2019

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Tổng thống Iran Hassan Rouhani đã bác bỏ khả năng đàm phán với Tổng thống Donald Trump cho đến khi nào Mỹ đồng ý dỡ bỏ tất cả các lệnh trừng phạt đối với nước này. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã nói tại hội nghị G7 rằng ông có thể sắp xếp một cuộc gặp giữa các nhà lãnh đạo Iran và Mỹ. Ông Trump nói rằng ông sẽ đồng ý tiến hành một cuộc họp “nếu hoàn cảnh phù hợp”.

Các đảng đối lập của Vương quốc Anh đã thống nhất chiến thuật của họ nhằm ngăn chặn chính phủ Đảng Bảo thủ theo đuổi Brexit không thỏa thuận. Tại một cuộc gặp được tập hợp bởi nhà lãnh đạo Công đảng Jeremy Corbyn, các nghị sĩ từ sáu đảng đã đồng ý sử dụng các quy trình pháp lý của quốc hội để ngăn cản chính phủ, thay vì tiến hành một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm. Phần lớn các nghị sĩ, bao gồm nhiều đảng viên đảng Bảo thủ, muốn ngăn chặn Brexit không thỏa thuận. Continue reading “Thế giới hôm nay: 28/08/2019”

Giá nhà đất đắt đỏ thúc đẩy biểu tình ở Hồng Kông ra sao?

Nguồn: The turmoil in Hong Kong stems in part from its unaffordable housing”, The Economist, 22/08/2019.

Biên dịch: Phan Nguyên

Khi Anh trao trả Hồng Kông cho Trung Quốc năm 1997, Đảng Cộng sản Trung Quốc đã hứa hẹn hai điều với những người đang lo lắng về một lãnh thổ vốn có hệ thống chính trị và kinh tế rất khác so với đại lục. Đầu tiên là sự tự chủ chính trị: tới một lúc nào đó người Hồng Kông thậm chí có thể bầu chọn nhà lãnh đạo của riêng họ. Thứ hai là bảo tồn chủ nghĩa tư bản tự do và chính phủ ít can thiệp của Hồng Kông.

Trung Quốc đã không giữ đúng lời hứa chính trị. Đặc biệt kể từ khi Tập Cận Bình lên nắm quyền vào năm 2012, Trung Quốc đã làm suy yếu nền tự trị của Hồng Kông và bóp nghẹt đời sống chính trị. Trong gần ba tháng qua, hậu quả đã xảy ra khi cả thế giới đang quan tâm dõi theo những cuộc biểu tình chống chính phủ trên đường phố Hồng Kông, đôi khi bị biến thành bạo lực. Trong tuần qua, lãnh thổ này đã tương đối bình yên, với một khoảng thời gian tạm lắng hiếm hoi sau hàng loạt những vụ xịt hơi cay. Sân bay thành phố, sau một cuộc biểu tình ngồi và hai ngày ngừng hoạt động chưa từng có, đã hoạt động trở lại. Continue reading “Giá nhà đất đắt đỏ thúc đẩy biểu tình ở Hồng Kông ra sao?”

27/08/1908: Ngày sinh Tổng thống Lyndon B. Johnson

Nguồn: LBJ is born, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1908, Tổng thống tương lai của nước Mỹ – Lyndon Baines Johnson (LBJ) – đã được sinh ra trong một trang trại gần Stonewall, Texas. Chàng trai thô lỗ, bộc trực ấy lớn lên ở một vùng nông thôn nghèo khó và đã từng theo học một trường đại học sư phạm trước khi bước chân vào chính trường.

Năm 1937, Johnson giành được một ghế trong Hạ viện. Thời gian làm việc trong chính phủ của ông bị gián đoạn bởi Thế chiến II, khi ông quyết định tham gia Hải quân và giành được Huân chương Sao Bạc (Sliver Star) vì đã dũng cảm chiến đấu ở Nam Thái Bình Dương. Sau chiến tranh, ông tiếp tục một vài nhiệm kỳ tại Hạ viện trước khi được bầu vào Thượng viện năm 1948. Continue reading “27/08/1908: Ngày sinh Tổng thống Lyndon B. Johnson”

Thế giới hôm nay: 27/08/2019

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Tại hội nghị thượng đỉnh G7 ở Pháp, Tổng thống Donald Trump nói rằng Mỹ và Trung Quốc sẽ sớm nối lại đàm phán thương mại. Hôm thứ Sáu, ông Trump tuyên bố tăng thuế của Mỹ đối với hàng Trung Quốc và đã tweet rằng ông sẽ “yêu cầu” các công ty Mỹ rời khỏi Trung Quốc. Động thái của ông làm cho thị trường lo lắng. Nhưng vào hôm thứ Hai, ông cho biết các cuộc gọi từ Trung Quốc đã mở lại cánh cửa đàm phán.

Trên bình diện ngoại giao, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết tại cuộc họp báo của hội nghị thượng đỉnh G7 rằng điều kiện cho một cuộc gặp gỡ giữa ông Trump và Hassan Rouhani, Tổng thống Iran, đã được thiết lập. Ngoại trưởng Iran đã bất ngờ đến tham dự hội nghị. Ông Trump nói rằng có “một cơ hội thực sự tốt”, và ông sẽ gặp ông Rouhani “khi hoàn cảnh phù hợp”. Continue reading “Thế giới hôm nay: 27/08/2019”

26/08/1920: Tu chính án thứ 19 của Hiến pháp Hoa Kỳ được thông qua

Nguồn: 19th Amendment adopted, History.com

Biên dịch: Lê Hồng Loan

Vào ngày này năm 1920, bản Tu chính án thứ 19, bảo đảm cho phụ nữ quyền bầu cử, chính thức được thông qua và đưa vào Hiến pháp Hoa Kỳ bởi tuyên bố của Ngoại trưởng Bainbridge Colby. Bản Tu chính án là đỉnh điểm của hơn 70 năm đấu tranh của những nhà hoạt động vì quyền bầu cử của phụ nữ. Hai mục của nó được viết đơn giản như sau: “Quyền bầu cử của công dân Hoa Kỳ sẽ không bị từ chối hoặc hạn chế bởi Hoa Kỳ hoặc bất kỳ Tiểu bang nào trên cơ sở giới tính” và “Quốc hội sẽ có quyền thực thi điều khoản này thông qua ban hành pháp luật phù hợp.”

Phong trào đòi quyền bầu cử của phụ nữ được hình thành vào giữa thế kỷ 19 bởi những phụ nữ đã tham gia tích cực vào hoạt động chính trị thông qua công việc của họ trong các phong trào bãi nô và cấm bia rượu. Vào tháng 07 năm 1848, 200 người đấu tranh mở rộng quyền bầu cử cho phụ nữ, bao gồm Elizabeth Cady Stanton và Lucretia Mott, đã gặp nhau ở Seneca Falls, New York, để thảo luận về các quyền của phụ nữ. Continue reading “26/08/1920: Tu chính án thứ 19 của Hiến pháp Hoa Kỳ được thông qua”

Thế giới hôm nay: 26/08/2019

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Các chính trị gia đã tụ họp tại khu nghỉ mát Biarritz bên bờ biển của Pháp cho cuộc họp năm nay của các nhà lãnh đạo thế giới thuộc nhóm G7. Các bất đồng đã xuất hiện. Mỹ và Pháp đang tranh cãi về thuế dịch vụ kỹ thuật số mới của Pháp. Trong khi đó, Anh đang đe dọa sẽ rút lại phần lớn khoản thanh toán tài chính trị giá 39 tỷ bảng Anh (47 tỷ USD) mà họ đã đồng ý trả cho EU khi rời đi nếu không đạt được thỏa thuận mới trước ngày 31/10.

Sáu tiểu bang Brazil ở khu vực Amazon đã yêu cầu hỗ trợ từ các lực lượng vũ trang nhằm dập tắt các đám cháy đang tàn phá rừng nhiệt đới Amazon. Sau một hồi do dự, Tổng thống Jair Bolsonaro cam kết sẽ triển khai quân đội để dập các vụ cháy. Pháp và Ireland đã đe dọa sẽ chặn thỏa thuận thương mại tự do giữa EU và các quốc gia Nam Mỹ nếu các nước này không hành động nhiều hơn nhằm dập tắt các vụ cháy. Continue reading “Thế giới hôm nay: 26/08/2019”

Chiến dịch ngoại giao giải cứu nhà khoa học Tiền Học Sâm

Tác giả: Nguyễn Hải Hoành

Viện sĩ Tiền Học Sâm (Qian Xue-sen) là một nhà khoa học lớn của Trung Quốc, nổi tiếng về tài năng và lòng yêu nước, đạo đức chân thành, giản dị khiêm tốn. Ông còn được gọi là Cha đẻ ngành tên lửa và hàng không vũ trụ Trung Quốc.

Tiền Học Sâm qua đời ngày 31/10/2010, thọ 98 tuổi. Toàn bộ các nhà lãnh đạo cao nhất ở Trung Quốc như Hồ Cẩm Đào, Giang Trạch Dân, Ngô Bang Quốc v.v… đã đến dự đám tang ông, điều đó cho thấy ông từng có một vai trò rất quan trọng ở Trung Quốc. Continue reading “Chiến dịch ngoại giao giải cứu nhà khoa học Tiền Học Sâm”

25/08/1835: Xuất bản loạt bài ‘Trò lừa Mặt trăng’

Nguồn: The Great Moon Hoax, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1835, bài đầu tiên trong loạt sáu bài viết công bố việc phát hiện ra sự sống trên Mặt Trăng đã được đăng trên tờ New York Sun.

Được biết đến với tên gọi chung là The Great Moon Hoax (Trò lừa Mặt Trăng), loạt bài này được giới thiệu là in lại từ Tạp chí Khoa học Edinburgh. “Tác giả” được đề là Tiến sĩ Andrew Grant, đồng nghiệp của Sir John Herschel, một nhà thiên văn học nổi tiếng thời đó. Herschel quả thực đã tới Capetown, Nam Phi, vào tháng 01/1834, để xây dựng một đài quan sát với một kính viễn vọng mới, có chất lượng tốt hơn. Grant mô tả rằng Herschel đã tìm thấy bằng chứng về các dạng vật thể sống trên Mặt Trăng, bao gồm cả những động vật kỳ ảo như kỳ lân, hải ly có hai chân và lông, người có cánh giống như dơi. Các bài báo cũng có những đoạn sống động viết về địa hình Mặt Trăng, với các miệng hố lớn, các tinh thể thạch anh tím khổng lồ, những dòng sông ào ạt và thảm thực vật tươi tốt. Continue reading “25/08/1835: Xuất bản loạt bài ‘Trò lừa Mặt trăng’”

Lý Thái Tổ khởi nghiệp

Tác giả: Hồ Bạch Thảo

Niên hiệu: Thuận Thiên:1010-1027      

Gạt ra ngoài những lời sấm ký về việc vua Lý Thái Tổ thay họ Lê lên ngôi:

Thụ căn diểu diểu,/  Mộc biểu thanh thanh./ Hòa Đao mộc lạc, / Thập tử thành…..”

(Gốc rễ nước Nam sâu sâu thẳm; /Cành lá xanh tốt;/ Cây Lê  [梨 = chiết tự: hòa禾+đao刀+mộc木]  rơi đổ; / Chồi Lý [李= thập 十+bát八+tử 子] mọc lên….”)

Ý chỉ mệnh trời để vua Lý Thái Tổ lên ngôi. Continue reading “Lý Thái Tổ khởi nghiệp”

24/08/79: Núi lửa Vesuvius phun trào

Nguồn: Vesuvius erupts, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 79, sau nhiều thế kỷ ‘ngủ đông,’ núi lửa Vesuvius dã phun trào ở miền nam nước Ý ngày nay, tàn phá các thành phố La Mã thịnh vượng, Pompeii và Herculaneum, đồng thời giết chết hàng ngàn người. Hai thành phố, bị chôn vùi dưới lớp dày gồm dung nham và bùn đất, đã không bao giờ được xây dựng lại và dần bị lãng quên trong dòng lịch sử. Vào thế kỷ 18, Pompeii và Herculaneum đã được phát hiện và khai quật, cung cấp một hồ sơ khảo cổ chưa từng có về cuộc sống hàng ngày trong một nền văn minh cổ đại, mà chính nhờ cái chết bất ngờ đã được bảo tồn một cách đáng kinh ngạc.

Thành Pompeii và Herculaneum phát triển hưng thịnh gần chân núi Vesuvius tại Vịnh Naples. Vào thời kỳ đầu của Đế chế La Mã, có khoảng 20.000 người sống ở Pompeii, bao gồm các thương nhân, thợ sản xuất và nông dân, cùng nhau khai thác đất đai màu mỡ với rất nhiều vườn nho và cây ăn trái. Chẳng một ai ngờ rằng thứ đất màu mỡ ấy lại là di sản của những lần phun trào trước đó của Vesuvius. Continue reading “24/08/79: Núi lửa Vesuvius phun trào”

Thế giới hôm nay: 24/08/2019

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Trung Quốc vừa tuyên bố sẽ áp thuế đối với 75 tỷ đô la hàng nhập khẩu Mỹ từ tháng 9. Đây là bước leo thang mới nhất trong cuộc chiến thương mại giữa hai nước này. Các khoản thuế sẽ được áp dụng cho các sản phẩm như thịt lợn đông lạnh. Trung Quốc cũng cho biết sẽ tái áp thuế đối với ô tô và phụ tùng ô tô của Mỹ từ tháng 12. Tổng thống Donald Trump đã đe dọa sẽ áp thêm thuế đối với 300 tỷ đô la hàng nhập khẩu từ Trung Quốc vào Mỹ.

Trong một bài phát biểu tại cuộc gặp thường niên giữa các nhà quản lý ngân hàng trung ương ở Jackson Hole, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ Jerome Powell hầu như không đề cập đến quỹ đạo của lãi suất trong tương lai, song hứa hẹn “sẽ hành động phù hợp nhằm duy trì tăng trưởng”. Bài phát biểu đã khiến Donald Trump phải đăng trên Twitter rằng ông không biết Chủ tịch Fed hay Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình mới là “kẻ thù lớn nhất” của nước Mỹ. Continue reading “Thế giới hôm nay: 24/08/2019”

Mỹ sẽ công nhận tuyên bố chủ quyền của Việt Nam ở Biển Đông?

Tác giả: Thanh Tuấn & Thu Hằng pv Elbridge Colby

Ngay từ 2014, giới quốc phòng Mỹ đã hiểu rõ thách thức quân sự từ Bắc Kinh sẽ là vấn đề thật sự. So với các nhánh khác trong chính quyền, khối quốc phòng nhìn rõ hơn về điều này.

Một thế hệ chuyên gia mới về Trung Quốc của Mỹ đang ủng hộ thông điệp cứng rắn và mạnh mẽ hơn nhiều với Bắc Kinh so với cách tiếp cận truyền thống, nhấn mạnh tới đối thoại, của các chiến lược gia cũ.

Ở Washington, thay đổi này có thể thấy rõ nhất trong Chiến lược Quốc phòng Mỹ (NDS) 2018 khi Trung Quốc được nhắc tới như là tâm điểm về cạnh tranh chiến lược dài hạn của Washington. Continue reading “Mỹ sẽ công nhận tuyên bố chủ quyền của Việt Nam ở Biển Đông?”