Tag: Nguyễn Thị Kim Phụng

20/11/1820: Tàu Mỹ bị cá nhà táng đâm chìm

Nguồn: American vessel sunk by sperm whale, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1820, Essex, một tàu săn cá voi Mỹ ở Nantucket, Massachusetts, đã bị một con cá nhà táng nặng 80 tấn tấn công ở vị trí cách bờ biển phía tây Nam Mỹ 2.000 dặm.

Con tàu nặng 238 tấn Essex khi đó đang trong chuyến săn cá nhà táng để lấy dầu và xương, thì một con cá nhà táng tức giận đã bất ngờ húc vào con tàu hai lần và làm nó lật úp. 20 thành viên thủy thủ đoàn đã lên 3 chiếc thuyền trốn thoát, nhưng chỉ 5 người trong số họ sống sót sau cuộc hành trình kéo dài 83 ngày đầy cam go tới vùng biển ven biển Nam Mỹ, nơi họ được các tàu khác cứu. Continue reading “20/11/1820: Tàu Mỹ bị cá nhà táng đâm chìm”

19/11/2003: Michael Jackson nhận lệnh bắt giam

Nguồn: An arrest warrant is issued for Michael Jackson, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Tin đồn đã luôn bủa vây Michael Jackson kể từ khi ông bị cáo buộc có hành vi tình dục sai trái với một đứa trẻ vị thành niên trong một vụ kiện dân sự năm 1993, vốn sau đó đã được dàn xếp ngoài tòa án. 10 năm sau, vào ngày 19/11/2003, Jackson tiếp tục đối mặt với các cáo buộc hình sự có tính chất tương tự khi chính thức nhận lệnh bắt giữ vì tội lạm dụng tình dục trẻ em. Dù hai năm sau đó ông đã được tuyên trắng án trong tất cả các tội danh bị đưa ra xét xử, Ông hoàng nhạc pop đã phải chịu nhiều tổn thất về danh tiếng và tài sản vì những cáo buộc ngày 19/11/2003. Continue reading “19/11/2003: Michael Jackson nhận lệnh bắt giam”

Cựu quan chức Trung Quốc: Mỹ là lực lượng phá hoại trật tự kinh tế toàn cầu

Nguồn: Zhou Xiaoming, “Disregard for WTO shows US is a destructive force for the rules-based global economic order,” South China Morning Post, 12/11/2022.

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Đạo luật Giảm Lạm phát (Inflation Reduction Act) của Washington, một gói trị giá 430 tỷ USD cung cấp các khoản trợ cấp và tín dụng thuế cho các hàng hóa do Mỹ sản xuất, đang khiến các quốc gia khác – bao gồm cả các đồng minh của Mỹ – phải điêu đứng. Chẳng hạn, Pháp và Đức đang xem xét kiện Mỹ tại Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Tuy nhiên, động thái mới nhất của Washington chỉ là một ví dụ khác cho việc Mỹ phá hoại trật tự kinh tế toàn cầu dựa trên luật lệ.

Nhiều thập niên trước, Mỹ đã dẫn đầu việc tạo ra các quy tắc thương mại cho thế giới. Giờ đây, bất ngờ thay, họ lại đang dẫn đầu việc phá hoại chính các quy tắc và thể chế đa phương này. Dù họ yêu cầu các quốc gia khác tuân thủ luật lệ, Washington lại thường xuyên bỏ qua các quy tắc thương mại đa phương không phù hợp với lợi ích của mình. Continue reading “Cựu quan chức Trung Quốc: Mỹ là lực lượng phá hoại trật tự kinh tế toàn cầu”

17/11/1863: Knoxville, Tennessee bắt đầu bị bao vây

Nguồn: Siege of Knoxville, Tennessee, begins, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1863, Tướng Hợp bang miền Nam James Longstreet đã bao vây thành phố Knoxville, Tennessee. Sau hai tuần tấn công thất bại, ông từ bỏ cuộc bao vây và quay trở lại với Quân đội Bắc Virginia của Tướng Robert E. Lee.

Chiến dịch Knoxville bắt đầu vào tháng 11 khi Longstreet đưa 17.000 quân từ Chattanooga đến và giành được phía đông Tennessee về cho quân Hợp bang miền Nam. Quân đoàn của Longstreet vốn dĩ là một phần của Quân đoàn Bắc Virginia của Robert E. Lee, nhưng sau trận Gettysburg, Pennsylvania, vào tháng 7/1863, Longstreet đã điều hai sư đoàn của mình đến hỗ trợ cho nỗ lực của phe Hợp bang ở phía Tây. Ông và quân đội của mình đã tham gia vào chiến thắng tại Chickamauga vào tháng 9, sau đó là cuộc vây hãm Chattanooga vào tháng 10 và 11. Longstreet đã cãi nhau với Braxton Bragg, chỉ huy quân miền Nam ở phía Tây, sau đó được trao quyền chỉ huy độc lập của Cánh quân Đông Tennessee. Continue reading “17/11/1863: Knoxville, Tennessee bắt đầu bị bao vây”

Nền kinh tế của Tập đang chuẩn bị cho cuộc chiến với Đài Loan?

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “Xi puts economy on war footing with Taiwan in mind,” Nikkei Asia, 10/11/2022

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Bài học từ Nga: Siết chặt quyền kiểm soát thông tin liên lạc, mạng xã hội, và khả năng cung ứng hàng hóa.

Tin tức về việc ba công ty viễn thông quốc doanh của Trung Quốc sẽ thành lập các liên minh chiến lược với ba gã khổng lồ công nghệ thuộc khu vực tư nhân là Tencent, Alibaba và JD.com, đã gây chấn động trong cộng đồng doanh nghiệp – những người đang cố gắng tìm hiểu ý nghĩa đằng sau động thái này.

Các liên minh này nhiều khả năng sẽ viết lại câu chuyện của nền kinh tế Trung Quốc, vốn đã phát triển kể từ khi chính sách “cải cách và mở cửa” được đưa ra cách đây khoảng 40 năm. Continue reading “Nền kinh tế của Tập đang chuẩn bị cho cuộc chiến với Đài Loan?”

15/11/1917: Georges Clemenceau trở thành Thủ tướng Pháp

Nguồn: Georges Clemenceau named French prime minister, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1917, khi đất nước của ông vướng vào cuộc xung đột quốc tế gay gắt mà cuối cùng sẽ cướp đi sinh mạng của hơn 1 triệu thanh niên, Georges Clemenceau, 76 tuổi, lần thứ hai được bổ nhiệm làm Thủ tướng Pháp.

Clemenceau lần đầu tiên được bầu vào Quốc hội vào năm 1876, 5 năm sau khi người Pháp thất bại trong Chiến tranh Pháp-Phổ. Kể từ thời điểm đó, ông luôn tin rằng nước Đức mới thống nhất là một mối đe dọa, và một cuộc chiến khác là điều không thể tránh khỏi, bởi “người Đức tin rằng chiến thắng có nghĩa là thống trị.” Với nền công nghiệp phát triển mạnh mẽ và dân số gia tăng đều đặn, Đức đã tạo ra lợi thế cho mình trong những thập niên tiếp theo, trong khi nền kinh tế Pháp không có nhiều tiến triển và tỷ lệ sinh vẫn giảm. Clemenceau, người từng giữ chức Thủ tướng từ năm 1906 đến năm 1909, vẫn kịch liệt chống Đức, ủng hộ chuẩn bị quân sự tốt hơn, cũng như liên minh chặt chẽ hơn với Anh và Nga. Continue reading “15/11/1917: Georges Clemenceau trở thành Thủ tướng Pháp”

Sáng kiến An ninh Toàn cầu: Quân cờ của Tập trên bàn cờ của Mỹ

Nguồn: Pak Yiu, “China’s Global Security Initiative: Xi’s wedge in the U.S.-led order,” Nikkei Asia, 01/11/2022

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Chương trình lớn tiếp theo của Bắc Kinh sẽ gia tăng áp lực chọn phe và hợp lý hóa cuộc chiến Ukraine.

Bài phát biểu dài gần hai giờ của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trước hơn 2.000 đại biểu tại Đại hội Đảng Cộng sản năm nay chứa đầy những điệp khúc quen thuộc. Tuy nhiên, lần đầu tiên báo cáo công tác đề cập đến Sáng kiến An ninh Toàn cầu (GSI), báo hiệu một chủ đề quan trọng trong nhiệm kỳ thứ ba chưa từng có tiền lệ của ông.

“Một nhà triết học Trung Quốc cổ đại đã nhận xét rằng ‘các sinh vật khác nhau có thể cùng tồn tại mà không gây hại cho nhau, và các con đường khác nhau có thể chạy song song mà không ảnh hưởng đến nhau,” Tập nói trong báo cáo của mình. “Chỉ khi tất cả các quốc gia cùng theo đuổi lợi ích chung, chung sống hòa thuận và hợp tác vì lợi ích chung, thì mới có thịnh vượng bền vững và an ninh mới được đảm bảo.” Continue reading “Sáng kiến An ninh Toàn cầu: Quân cờ của Tập trên bàn cờ của Mỹ”

13/11/1775: Lính Mỹ chiếm Montreal

Nguồn: Patriots take Montreal, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày 13/11/1775, Chuẩn tướng Quân đội Lục địa Richard Montgomery đã chiếm Montreal, Canada mà không bị phản kháng.

Chiến thắng của Montgomery một phần nhờ vào thất bại của Ethan Allen trước Tướng Anh kiêm Thống đốc Hoàng gia Canada Guy Carleton tại Montreal vào ngày 24/09/1775. Chiến dịch tấn công sai lầm và thiếu thốn nhân sự của Allen vào Montreal đã khiến ông bị người Anh bắt giữ và giam cầm tại Lâu đài Pendennis ở Cornwall, Anh. Continue reading “13/11/1775: Lính Mỹ chiếm Montreal”

12/11/2004: Scott Peterson bị kết tội giết người

Nguồn: Scott Peterson convicted of murder, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2004, Scott Peterson bị kết tội giết vợ mình, Laci, và đứa con trai chưa chào đời của họ. Một bồi thẩm đoàn gồm sáu đàn ông và sáu phụ nữ đã đưa ra phán quyết 23 tháng sau khi Laci Peterson, một phụ nữ đang mang thai, biến mất khỏi nhà của cô ở Modesto, California trong đêm Giáng Sinh. Vụ việc đã thu hút hàng triệu người trên khắp nước Mỹ và liên tục xuất hiện trên truyền thông quốc gia trong gần hai năm. Continue reading “12/11/2004: Scott Peterson bị kết tội giết người”

Nguồn gốc hành động chống người nhập cư Việt Nam của Campuchia

Nguồn: Jing Jing Luo và Kheang Un, “The Roots of Cambodia’s Actions against Illegal Vietnamese Immigrants”, ISEAS Perspective, 11/08/2022

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

GIỚI THIỆU

Kể từ năm 2015, chính phủ Campuchia, dưới sự kiểm soát của Đảng Nhân dân Campuchia (CPP), đã thực hiện nhiều biện pháp để giải quyết một vấn đề đã có từ lâu: người nhập cư Việt Nam sống ở Campuchia. Các biện pháp này bao gồm lập hồ sơ, trục xuất, cưỡng chế di dời, tái định cư và tái đăng ký cho người nhập cư Việt Nam. Trong bối cảnh đó, văn liệu hiện có thường xoay quanh những tranh cãi về các cáo buộc vi phạm nhân quyền đối với người nhập cư Việt Nam, tư cách công dân bước đầu của họ, và tình cảm chống Việt Nam ở Campuchia.[1] Khác với các nghiên cứu đó, bài viết này mang đến một phân tích sơ bộ về các yếu tố ít được thảo luận nhưng đã làm nền tảng cho chính sách hiện hành của chính phủ Campuchia đối với người nhập cư Việt Nam. Chúng bao gồm: (1) việc Đảng Cứu quốc Campuchia (CNRP) chính trị hóa thành công tình cảm chống Việt Nam trong cử tri Campuchia; (2) năng lực nhà nước được cải thiện và nhu cầu thay đổi của Campuchia; và (3) khoảng cách quyền lực ngày càng bị thu hẹp giữa Campuchia với Việt Nam do quan hệ Trung Quốc-Campuchia ngày càng khăng khít. Continue reading “Nguồn gốc hành động chống người nhập cư Việt Nam của Campuchia”

10/11/1775: Thủy quân Lục chiến Mỹ được thành lập

Nguồn: Birth of the U.S. Marine Corps, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1775, trong Cách mạng Mỹ, Quốc hội Lục địa đã thông qua một nghị quyết nêu rõ rằng “hai Tiểu đoàn Thủy quân Lục chiến sẽ được thành lập” để phục vụ như lực lượng đổ bộ cho Hải quân Lục địa vừa được thành lập gần đây. Nghị quyết, được soạn thảo bởi tổng thống tương lai của nước Mỹ – John Adams, và được thông qua ở Philadelphia, đã chính thức thành lập Thủy quân Lục chiến Lục địa và hiện được coi là ngày khai sinh Thủy quân Lục chiến Mỹ. Continue reading “10/11/1775: Thủy quân Lục chiến Mỹ được thành lập”

Tại sao Tập Cận Bình muốn một nội các không có bất đồng?

Nguồn: Ken Moriyasu, “Xi’s removal of Hu points to ‘common prosperity,’ not Taiwan invasion,” Nikkei Asia, 04/11/2022

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Một nội các chỉ biết vâng lời của Chủ tịch Tập Cận Bình cho thấy sẽ có những quyết định không được lòng dân trong tương lai.

Một buổi tối tháng 11/1999, Thủ tướng Nhật Bản lúc bấy giờ là Keizo Obuchi đang nghỉ ngơi trong căn phòng tại khách sạn Jakarta Hilton, trao đổi quan điểm với cánh báo chí tháp tùng đoàn. Ông đã đến Indonesia vào hôm đó và dường như đang có tinh thần rất phấn chấn.

Hai hôm sau, tại Manila, ông sẽ dự bữa sáng ba bên lần đầu tiên trong lịch sử với Thủ tướng Trung Quốc Chu Dung Cơ và Tổng thống Hàn Quốc Kim Dae-jung. Châu Á đang trỗi dậy, và Obuchi mong muốn mở ra một chương mới trong quan hệ của Nhật Bản với các nước láng giềng. Continue reading “Tại sao Tập Cận Bình muốn một nội các không có bất đồng?”

Nguồn gốc hành vi sai trái của Nga (P2)

Nguồn: Boris Bondarev, “The Sources of Russian Misconduct,” Foreign Affairs, tháng 11-12/2022

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Bài liên quan: Phần 1

BIẾN CHẤT

Vị trí tiếp theo của tôi là trong Cục Chống phổ biến và Kiểm soát vũ khí của Bộ Ngoại giao Nga. Ngoài các vấn đề liên quan đến vũ khí hủy diệt hàng loạt, tôi được giao tập trung vào kiểm soát xuất khẩu vũ khí – quản lý việc chuyển giao quốc tế hàng hóa và công nghệ có thể được sử dụng cho mục đích quốc phòng và dân sự. Đó là một công việc giúp tôi có cái nhìn rõ ràng hơn về quân đội Nga, ngay khi vai trò của nó vừa mới được nâng cao.

Tháng 03/2014, Nga sáp nhập Crimea và bắt đầu kích động nổi dậy ở Donbas. Khi tin tức về việc sáp nhập được công bố, tôi đang có mặt tại Hội nghị Kiểm soát Xuất khẩu Vũ khí Quốc tế ở Dubai. Trong giờ nghỉ trưa, đồng nghiệp từ các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ tiếp cận tôi, họ đều muốn biết chuyện gì đang xảy ra. Tôi đã nói với họ sự thật: “Tôi cũng chỉ biết nhiều bằng các anh thôi.” Đó không phải là lần cuối cùng Moscow đưa ra các quyết định chính sách đối ngoại lớn mà không thông báo cho các nhà ngoại giao của mình. Continue reading “Nguồn gốc hành vi sai trái của Nga (P2)”

08/11/1994: “Cách mạng Đảng Cộng hòa”

Nguồn: The Republican Revolution, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1994, lần đầu tiên sau 40 năm, Đảng Cộng hòa đã giành quyền kiểm soát cả Hạ viện lẫn Thượng viện Mỹ trong cuộc bầu cử quốc hội giữa nhiệm kỳ. Dẫn đầu bởi Hạ nghị sĩ Newt Gingrich của Georgia, người sau đó sẽ thay thế Hạ nghị sĩ Dân chủ Tom Foley của Washington trở thành Chủ tịch Hạ viện, Đảng Cộng hòa đã thống nhất ủng hộ kế hoạch “Hợp đồng với nước Mỹ” (Contract with America), một kế hoạch lập pháp gồm 10 điểm nhằm cắt giảm thuế liên bang và phá bỏ các chương trình phúc lợi xã hội được thiết lập trong 60 năm phần lớn do Đảng Dân chủ cầm quyền tại Quốc hội. Continue reading “08/11/1994: “Cách mạng Đảng Cộng hòa””

Nguồn gốc hành vi sai trái của Nga (P1)

Nguồn: Boris Bondarev, “The Sources of Russian Misconduct,” Foreign Affairs, tháng 11-12/2022

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Dưới đây là câu chuyện của một nhà ngoại giao đào tẩu khỏi điện Kremlin.

Trong vòng ba năm, mọi ngày làm việc của tôi đều bắt đầu theo cùng một cách. 7h30 sáng, tôi thức dậy, đọc báo, rồi lái xe đến Văn phòng Phái đoàn Nga tại Liên Hiệp Quốc ở Geneva. Lịch trình luôn dễ dàng và có thể đoán trước, đó là hai trong số những đặc điểm nổi bật trong cuộc đời của một nhà ngoại giao Nga.

Nhưng ngày 24/02 thì khác. Khi kiểm tra điện thoại của mình, tôi đã thấy một bản tin đột ngột và đau đớn: Không quân Nga đang ném bom Ukraine. Kharkiv, Kyiv, và Odessa đang bị tấn công. Quân đội Nga đang tràn ra khỏi Crimea và tiến về phía nam thành phố Kherson. Tên lửa của Nga đã biến các tòa nhà thành đống đổ nát và buộc người dân phải chạy trốn. Tôi đã xem video về các vụ đánh bom, lắng nghe tiếng còi báo động không kích, và chứng kiến người dân chạy tán loạn. Continue reading “Nguồn gốc hành vi sai trái của Nga (P1)”

Các lãnh đạo lão thành bảo vệ điều lệ đảng trước đòn tấn công của Tập

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “China’s elders defend party charter from Xi onslaught,” Nikkei Asia, 03/11/2022

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Các nhà lãnh đạo đã nghỉ hưu đang tìm cách ngăn cản Tập trở thành lãnh đạo trọn đời.

Trái ngược với suy nghĩ của nhiều người, đại hội toàn quốc vừa bế mạc của Đảng Cộng sản Trung Quốc có thể không phải là chiến thắng một chiều của Tổng Bí thư Tập Cận Bình.

Đúng là ông đã đại thắng trong các cuộc bổ nhiệm nhân sự. Nhưng trong các khía cạnh khác, Tập đã không giành được tất cả những gì mình muốn. Continue reading “Các lãnh đạo lão thành bảo vệ điều lệ đảng trước đòn tấn công của Tập”

06/11/1528: Cabeza de Vaca đến Texas

Nguồn: Spanish explorer Cabeza de Vaca lands in Texas, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1528, nhà thám hiểm người Tây Ban Nha Alvar Nunez Cabeza de Vaca đã bị đắm tàu gần một hòn đảo cát thấp ngoài khơi Texas. Đói khát và tuyệt vọng, ông đã trở thành người châu Âu đầu tiên đặt chân lên vùng đất của bang Lone Star (Ngôi sao Cô đơn – biệt danh của bang Texas) trong tương lai.

Cuộc hành trình không định trước của Cabeza de Vaca đến Texas ngay từ đầu đã là một thảm họa. Một loạt các tai nạn thảm khốc và các cuộc tấn công của người Mỹ bản địa đã gây khó khăn cho 300 thành viên của đoàn thám hiểm khi họ khám phá phía bắc Florida. Continue reading “06/11/1528: Cabeza de Vaca đến Texas”

05/11/1862: Lincoln loại McClellan khỏi Binh đoàn Potomac

Nguồn: Lincoln removes General McClellan from Army of the Potomac, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1862, một mối quan hệ sứt mẻ đã chính thức đi đến hồi kết khi Tổng thống Abraham Lincoln loại Tướng George B. McClellan khỏi vị trí chỉ huy Binh đoàn Potomac (Army of the Potomac). McClellan đã khéo léo xây dựng quân đội trong giai đoạn đầu của cuộc nội chiến, nhưng lại là một chỉ huy chiến trường chậm chạp và hoang tưởng, người dường như không đủ can đảm để thực sự đối đầu với Quân đội Bắc Virginia của Tướng Hợp bang Robert E. Lee. Continue reading “05/11/1862: Lincoln loại McClellan khỏi Binh đoàn Potomac”

Thế giới sẽ ra sao khi một đế chế sụp đổ?

Nguồn: Robert D. Kaplan, “The Downside of Imperial Collapse,” Foreign Affairs, 04/10/2022

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Khi một đế chế hoặc một cường quốc sụp đổ, hỗn loạn và chiến tranh sẽ lên ngôi.

Chiến tranh là “thời khắc bản lề” của lịch sử. Và những cuộc chiến không được chuẩn bị kỹ càng, khi đóng vai trò là điểm khởi đầu cho sự suy tàn của một quốc gia, có thể trở thành một đòn chí mạng. Điều này đặc biệt đúng đối với các đế chế. Nếu không thất bại trong Thế chiến I, Đế chế Habsburg, vốn đã cai trị Trung Âu suốt hàng trăm năm, hẳn đã có thể tiếp tục tồn tại bất chấp nhiều thập niên suy tàn. Có thể kết luận tương tự với Đế chế Ottoman, nơi mà từ giữa thế kỷ 19 đã được ví von là “bệnh nhân của châu Âu.” Đế chế Ottoman, giống như Đế chế Habsburg, có thể đã sống sót thêm hàng chục năm nữa, và thậm chí tái cấu trúc lại, nếu họ không phải là bên thua cuộc trong Thế chiến I. Continue reading “Thế giới sẽ ra sao khi một đế chế sụp đổ?”

03/11/1969: Tổng thống Nixon kêu gọi ủng hộ của “đa số im lặng”

Nguồn: President Nixon calls on the “silent majority”, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1969, Tổng thống Richard Nixon đã xuất hiện trên truyền hình và đài phát thanh để kêu gọi đoàn kết dân tộc về vấn đề Chiến tranh Việt Nam và kêu gọi ủng hộ các chính sách của ông. Hành động này là một nỗ lực nhằm ngăn cản phong trào phản chiến mới được hồi sinh.

Tuyên bố rằng Mỹ sẽ “giữ vững cam kết của chúng ta ở Việt Nam,” Nixon nói rằng lực lượng Mỹ sẽ tiếp tục chiến đấu cho đến khi những người cộng sản đồng ý với một nền hòa bình công bằng và danh dự, hoặc cho đến khi Nam Việt Nam có thể tự vệ. Ông khẳng định đã rút 60.000 lính Mỹ và sẽ cắt giảm thêm khi tình hình cho phép. Continue reading “03/11/1969: Tổng thống Nixon kêu gọi ủng hộ của “đa số im lặng””