Category: Sự kiện

17/06/1885: Tượng Nữ thần Tự do cập cảng New York

Nguồn: “Statue of Liberty arrives in New York Harbor,” History.com (truy cập ngày 16/6/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 1885, bức tượng Nữ thần Tự do, món quà của tình hữu nghị của người dân Pháp dành cho người dân Mỹ, cập cảng New York sau khi được vận chuyển qua Đại Tây Dương trong 350 mảnh được đóng trong hơn 200 thùng chứa. Bức tượng được làm từ đồng và sắt, được lắp ráp lại và khánh thành một năm sau trong một buổi lễ do Tổng thống Mỹ Grover Cleveland chủ trì, và đã trở nên nổi tiếng khắp thế giới như một biểu tượng trường tồn của tự do và dân chủ.

Với mục đích tưởng niệm cuộc Cách mạng Mỹ và một trăm năm tình hữu nghị giữa Mỹ và Pháp, bức tượng được thiết kế bởi nhà điêu khắc người Pháp Frédéric Auguste Bartholdi, với sự trợ giúp của kỹ sư Gustave Eiffel, người sau này xây dựng nên tòa tháp biểu tượng của thành phố Paris mang tên ông. Continue reading “17/06/1885: Tượng Nữ thần Tự do cập cảng New York”

16/06/1977: Brezhnev trở thành lãnh đạo tối cao Liên Xô

SAPA990531578520

Nguồn: “Brezhnev is Soviet president,” History.com (truy cập ngày 15/6/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 1977, Leonid Ilyich Brezhnev, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô từ năm 1964, được bầu làm Chủ tịch Đoàn chủ tịch Xô viết Tối cao, trở thành lãnh tụ đảng kiêm nguyên thủ quốc gia.

Gia nhập Đảng Cộng sản Liên Xô từ năm 1931, Brezhnev được lãnh đạo Liên Xô Nikita Khrushchev bảo trợ và là cấp phó của Khrushchev cho tới đầu những năm 1960. Tuy nhiên, đến năm 1964, Brezhnev tham gia vào một cuộc đảo chính trong Đảng để hạ bệ Khrushchev và sau đó Brezhnev lên nắm giữ chức vụ Tổng Bí thư thay cho Khrushchev. Ban đầu, Brezhnev chia sẻ quyền lực với Aleksey Kosygin, người kế nhiệm chức Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (tức thủ tướng) Liên Xô thay cho Khrushchev.* Tuy nhiên, Brezhnev dần tỏ ra là một nhà lãnh đạo mạnh mẽ và nổi lên như một nhân vật chủ chốt trong chính trường Liên Xô. Continue reading “16/06/1977: Brezhnev trở thành lãnh đạo tối cao Liên Xô”

15/06/1215: Đại Hiến chương Magna Carta ra đời

150122105524_magna_carta_624x351_bbc_nocredit

Nguồn: “Magna Carta sealed,” History.com (truy cập ngày 14/6/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 1215, sau một cuộc nổi dậy của tầng lớp quý tộc Anh chống lại chế độ của vua John, ông đã đóng con dấu của Hoàng gia Anh lên một văn bản gọi là Magna Carta, hay “Đại Hiến chương.” Với bản chất là một hiệp ước hòa bình giữa John và các lãnh chúa, văn bản này bảo đảm rằng nhà vua sẽ tôn trọng các quyền và đặc quyền phong kiến, đề cao sự tự do của nhà thờ, và duy trì luật pháp của quốc gia. Mặc dù mang tính chất phản động hơn là tiến bộ trong thời kỳ đó, Magna Carta lại được các thế hệ sau xem là nền tảng cho sự phát triển của nước Anh dân chủ sau này.

John được tấn phong làm vua nước Anh sau cái chết của anh trai là vua Richard I năm 1199. Triều đại của John được đặc trưng bởi sự thất bại. Ông đánh mất vùng đất tước Normandy dưới tay vua Pháp và đánh thuế hà khắc lên giới quý tộc Anh để bù đắp cho những chuyến phiêu lưu thất bại của mình. Ông gây sự với Giáo hoàng Innocent III và bán nhà thờ để bổ sung cho ngân khố quốc gia đã cạn kiệt. Sau sự thất bại của chiến dịch giành lại Normandy năm 1214, Stephen Langton, tổng giám mục Canterbury, đã đứng lên kêu gọi các lãnh chúa đang bất mãn yêu cầu một hiến chương tự do từ vua John. Continue reading “15/06/1215: Đại Hiến chương Magna Carta ra đời”

14/06/1777: Lá cờ sao và sọc được chọn làm Quốc kỳ Hoa Kỳ

Nguồn: “Congress adopts the Stars and Stripes,” History.com (truy cập ngày 13/6/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 1777, trong cuộc Cách mạng Mỹ, Quốc hội Lục địa đã thông qua một nghị quyết mới, theo đó “lá cờ của Hoa Kỳ gồm mười ba sọc đỏ và trắng nằm xen kẽ,” và “Tập hợp gồm mười ba ngôi sao màu trắng trên nền cờ xanh, tượng trưng cho một chòm sao mới.” Lá quốc kỳ mới, sau này được biết tới với tên gọi cờ “sao và sọc” (Stars and Stripes), được thiết kế dựa trên lá cờ “đại liên minh” (Grand Union), một lá cờ của Lục quân Lục địa năm 1776, cũng bao gồm mười ba sọc đỏ và trắng nằm xen kẽ.

Theo truyền thuyết, thợ may  Betsy Ross người Philadelphia đã thiết kế phần góc trên bên trái mới cho lá cờ sao và sọc, bao gồm một vòng tròn gồm mười ba ngôi sao trên nền cờ xanh, theo yêu cầu của Đại tướng George Washington. Tuy nhiên, các sử gia không thể chứng minh hay bác bỏ một cách thuyết phục giả thuyết này. Continue reading “14/06/1777: Lá cờ sao và sọc được chọn làm Quốc kỳ Hoa Kỳ”

13/06/1966: Quyền Miranda ra đời

gunssspolice

Nguồn: “The Miranda rights are established,” History.com (truy cập ngày 12/6/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 1966, Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ ra phán quyết về vụ Miranda kiện Arizona, thiết lập nên nguyên tắc là mọi nghi phạm hình sự phải được thông báo về các quyền của họ trước khi tiến hành thẩm vấn. “Anh có quyền giữ im lặng. Bất cứ điều gì anh nói có thể và sẽ được dùng để chống lại anh trước tòa. Anh có quyền có luật sư. Nếu anh không thể tìm được luật sư, một luật sư sẽ được chỉ định cho anh,” thủ tục thông báo nội dung này của cảnh sát xuất hiện nhiều trên phim ảnh và truyền hình đến nỗi nó gần như trở nên sáo rỗng. Continue reading “13/06/1966: Quyền Miranda ra đời”

12/06/1987: Reagan thách Gorbachev phá đổ Bức tường Berlin

Nguồn: “Reagan challenges Gorbachev to tear down the Berlin Wall,” History.com (truy cập ngày 11/6/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 1987, trong một trong những bài phát biểu nổi tiếng nhất thời Chiến tranh Lạnh của Tổng thống Hoa Kỳ Ronald Reagan, ông đã thách lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev “phá đổ” Bức tường Berlin, biểu tượng của thời kỳ đàn áp của chủ nghĩa cộng sản ở một nước Đức bị chia cắt.

Năm 1945, sau thất bại của Đức trong Thế chiến II, thủ đô Berlin bị phân chia thành bốn khu vực, trong đó Mỹ, Anh, và Pháp kiểm soát miền Tây còn Liên Xô nắm quyền ở miền Đông nước Đức. Tháng 5 năm 1949, ba khu vực ở miền Tây hợp nhất thành Cộng hòa Liên bang Đức (Tây Đức) còn miền Đông thành lập nên Cộng hòa Dân chủ Đức (Đông Đức) vào tháng 10 cùng năm. Continue reading “12/06/1987: Reagan thách Gorbachev phá đổ Bức tường Berlin”

11/06/1989: Trung Quốc tiếp tục bắt giữ người biểu tình Thiên An Môn

Fang Lizhi-thumb-619x405-84092

Nguồn: “China issues warrant for Tiananmen dissident,” History.com (truy cập ngày 10/6/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày 11 tháng 6 năm 1989, sau cuộc thảm sát diễn ra trên Quảng trường Thiên An Môn ngày mùng 4 tháng 6 trước đó, Trung Quốc ra lệnh bắt một nhà lãnh đạo bất đồng chính kiến Trung Quốc đang tị nạn ở Đại sứ quán Mỹ tại Bắc Kinh. Bế tắc ngoại giao giữa hai nước đã kéo dài suốt một năm sau đó, và việc Hoa Kỳ từ chối trao các nhân vật bất đồng chính kiến cho chính quyền Trung Quốc là một bằng chứng nữa cho thấy sự phản đối của Mỹ đối với các cuộc đàn áp người biểu tình chính trị của Trung Quốc.

Trong tháng 4 và tháng 5 năm 1989, hàng trăm ngàn người biểu tình đã tụ tập ở Bắc Kinh để kêu gọi cải cách dân chủ chính trị ở Trung Quốc. Ngày mùng 4 tháng 6, binh lính và cảnh sát Trung Quốc tràn vào trung tâm của các hoạt động biểu tình ở Quảng trường Thiên An Môn, sát hại và bắt giữ hàng ngàn người. Trung Quốc đã sử dụng cuộc đàn áp này như một cái cớ để ra lệnh bắt Phương Lệ Chi (Fang Lizhi), một nhà thiên văn quốc tế đáng kính và là lãnh đạo bất đồng chính kiến tại Trung Quốc. Continue reading “11/06/1989: Trung Quốc tiếp tục bắt giữ người biểu tình Thiên An Môn”

10/06/1953: Eisenhower bác bỏ chủ nghĩa biệt lập

Nguồn: “Eisenhower rejects calls for U.S. ‘isolationism’,” History.com (truy cập ngày 09/6/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 1953, trong một bài phát biểu mạnh mẽ, Tổng thống Dwight D. Eisenhower đã phản bác những lời chỉ trích về chính sách đối ngoại thời Chiến tranh Lạnh của ông. Eisenhower nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ đã tham gia cuộc chiến chống chủ nghĩa cộng sản trên toàn cầu và sẽ duy trì một nền quốc phòng mạnh mẽ. Chỉ một vài tháng sau khi lên nắm quyền tổng thống, và với cuộc Chiến tranh Triều Tiên vẫn tiếp tục diễn ra dữ dội, Eisenhower đã đặt ra cách tiếp cận cơ bản cho chính sách đối ngoại của ông bằng bài phát biểu này.

Ít tuần trước đó, Thượng nghị sĩ Robert Taft và Đại tướng Hoyt Vandenberg đã đưa ra những thách thức đối với chính sách đối ngoại của Tổng thống. Taft lập luận rằng nếu nỗ lực để đạt được một thỏa thuận hòa bình tại Triều Tiên đã thất bại thì Hoa Kỳ nên rút khỏi lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hiệp Quốc và đưa ra chính sách của riêng mình để đối phó với Bắc Triều Tiên. Còn Vandenberg đã nổi giận với đề nghị cắt giảm 5 tỉ đô la Mỹ từ ngân sách của lực lượng không quân của Eisenhower. Continue reading “10/06/1953: Eisenhower bác bỏ chủ nghĩa biệt lập”

09/06/1964: CIA ra báo cáo bác bỏ “thuyết domino”

A210-15

Nguồn: “CIA report challenges ‘domino theory’,” History.com (truy cập ngày 08/6/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày mùng 9 tháng 6 năm 1964, để trả lời một câu hỏi chính thức được Tổng thống Mỹ Lyndon B. Johnson đưa ra – rằng “Các nước còn lại trong khu vực Đông Nam Á có thật là sụp đổ [trước lực lượng cộng sản] nếu miền Bắc Việt Nam kiểm soát được Lào và miền Nam Việt Nam hay không?” – Cơ quan tình báo trung ương Mỹ (CIA) đã đệ trình một bản báo cáo mà về cơ bản là đã thách thức “thuyết domino” vốn là trụ cột của các chính sách dưới thời chính quyền Johnson.

“Thuyết domino” giả định rằng nếu Việt Nam rơi vào tay lực lượng cộng sản thì các nước còn lại trong khu vực Đông Nam Á cũng sẽ sụp đổ theo “như những quân bài domino,” và học thuyết này đã được sử dụng để biện minh cho phần lớn các nỗ lực của Mỹ dành cho Chiến tranh Việt Nam. Continue reading “09/06/1964: CIA ra báo cáo bác bỏ “thuyết domino””

08/06/632: Người sáng lập Hồi giáo qua đời

Nguồn: “Founder of Islam dies,” History.com (truy cập ngày 07/6/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày mùng 8 tháng 6 năm 632, ở Medina, thuộc Ả Rập Xê-út ngày nay, Muhammad, một trong những nhà lãnh đạo tôn giáo và chính trị có ảnh hưởng nhất trong lịch sử, đã qua đời trong vòng tay của Aishah, người vợ thứ ba yêu quý của ông.

Sinh ra ở Mecca trong một gia đình có gốc gác khiêm tốn, Muhammad cưới một góa phụ giàu có năm ông 25 tuổi và sống như một thương nhân bình thường trong suốt 15 năm sau đó. Năm 610, trong một hang động trên núi Hira nằm ở miền Bắc Mecca, ông nhìn thấy cảnh mà trong đó Thiên Chúa, qua giọng của thiên thần Gabriel, báo rằng ông được chọn để trở thành đấng tiên tri Ả Rập của một “tôn giáo đích thực.” Từ đó ông bắt đầu khám phá những mạc khải tôn giáo mà sau này ông cùng những người khác gom nhặt lại thành Kinh Koran. Những mạc khải đó đã trở thành nền tảng của Hồi giáo. Continue reading “08/06/632: Người sáng lập Hồi giáo qua đời”

07/06/1893: Gandhi lần đầu tiến hành bất tuân dân sự

young-gandhi_2683415b

Nguồn: “Gandhi’s first act of civil disobedience,” History.com (truy cập ngày 06/6/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày mùng 7 tháng 6 năm 1893, trong một sự kiện có ảnh hưởng đáng kể tới người dân Ấn Độ sau này, Mohandas K. Gandhi, một luật sư trẻ người Ấn Độ đang làm việc ở Nam Phi, đã từ chối tuân thủ các quy định mang tính phân biệt chủng tộc trên một chuyến tàu ở Nam Phi, sau đó bị đuổi khỏi tàu ở thành phố Pietermaritzburg.

Sinh ra ở Ấn Độ nhưng theo học tại Anh, đầu năm 1893, Gandhi đến Nam Phi để hành nghề luật theo hợp đồng kéo dài một năm. Cư trú ở Natal, ông phải chịu sự phân biệt chủng tộc và những quy định pháp luật của Nam Phi hạn chế quyền lợi của người lao động Ấn Độ. Sau này nhớ lại, Gandhi đã gọi thời khắc mà ông bị buộc phải rời khỏi toa xe lửa hạng nhất và sau đó bị ném ra khỏi chuyến tàu hôm mùng 7 tháng 6 là thời khắc quyết định của ông. Từ đó trở đi, ông quyết tâm chống lại sự bất công và bảo vệ những quyền lợi của mình trong vai trò một người Ấn Độ nói riêng và một con người nói chung. Continue reading “07/06/1893: Gandhi lần đầu tiến hành bất tuân dân sự”

06/06/1944: D-Day – Quân Đồng minh đổ bộ vào Normandie

140605123850-d-day-normandy-1-story-top

Nguồn: “D-Day,” History.com (truy cập ngày 05/6/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Mặc dù từ “D-Day” thường được dùng như một biệt ngữ quân sự để chỉ ngày một chiến dịch hay sự kiện diễn ra, đối với nhiều người, nó cũng đồng nghĩa với ngày mùng 6 tháng 6 năm 1944, ngày quân đội Đồng Minh vượt qua eo biển Manche và đổ bộ lên bãi biển Normandie, Pháp, bắt đầu giải phóng Tây Âu khỏi sự kiểm soát của Đức Quốc xã trong Thế chiến II. Trong vòng ba tháng, miền Bắc của nước Pháp đã được giải phóng và lực lượng Đồng Minh chuẩn bị tiến vào Đức, nơi họ nhập cùng đoàn quân của Liên Xô đến từ phía Đông.

Với việc quân đội của Hitler kiểm soát hầu như toàn bộ châu Âu lục địa, các nước Đồng Minh hiểu rằng việc đổ bộ thành công lên châu lục này là trọng tâm để giành chiến thắng. Hitler cũng hiểu rõ điều đó, và đã dự kiến một cuộc tấn công vào phía Tây Bắc châu Âu vào mùa xuân năm 1944. Hitler hi vọng đẩy lùi quân Đồng Minh khỏi bờ biển với một cuộc phản công mạnh mẽ giúp trì hoãn những nỗ lực tấn công của quân đội Đồng Minh trong tương lai, cho Hitler dành thời gian tập trung lực lượng để đánh bại Liên Xô ở phía Đông. Hitler tin rằng một khi điều đó được hoàn thành thì chiến thắng cuối cùng sẽ thuộc về tay mình. Continue reading “06/06/1944: D-Day – Quân Đồng minh đổ bộ vào Normandie”

05/06/1933: Mỹ từ bỏ bản vị vàng

Nguồn: “FDR takes United States off gold standard,” History.com (truy cập ngày 04/6/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày mùng 5 tháng 6 năm 1933, Mỹ ngừng áp dụng chế độ bản vị vàng, một hệ thống tiền tệ mà trong đó tiền tệ được bảo đảm bằng vàng, khi Quốc hội ban hành một nghị quyết chung vô hiệu hóa quyền yêu cầu thanh toán bằng vàng của chủ nợ. Hoa Kỳ đã áp dụng chế độ bản vị vàng từ năm 1879, ngoại trừ một lệnh cấm xuất khẩu vàng trong Thế chiến thứ nhất, nhưng sự thất bại của hệ thống ngân hàng trong thời kỳ Đại Suy thoái những năm 1930 đã khiến công chúng lo sợ và tích trữ vàng, khiến chính sách này không thể đứng vững.

Ít lâu sau khi nhậm chức vào tháng 3 năm 1933, Roosevelt đã tuyên bố tạm ngừng hoạt động các ngân hàng trên toàn quốc để ngăn chặn một cuộc rút tiền gửi đột biến từ những khách hàng thiếu niềm tin vào nền kinh tế. Ông cũng cấm các ngân hàng trả bằng vàng hay xuất khẩu nó. Theo lý thuyết kinh tế của Keynes, một trong những cách tốt nhất để chống lại một cuộc suy thoái kinh tế là tăng cung tiền. Và nếu tăng lượng vàng mà Cục Dự trữ Liên bang nắm giữ thì nó sẽ có khả năng tăng cung tiền cao hơn. Khi phải đối mặt với những áp lực tương tự, Vương quốc Anh đã từ bỏ bản vị vàng trong năm 1931, và Roosevelt đã lưu ý điều đó. Continue reading “05/06/1933: Mỹ từ bỏ bản vị vàng”

04/06/1989: Trung Quốc đàn áp biểu tình Thiên An Môn

Nguồn: “Crackdown at Tiananmen begins,” History.com (truy cập ngày 03/6/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Khi các cuộc biểu tình kêu gọi cải cách dân chủ ở Trung Quốc diễn ra đến tuần thứ bảy, chính phủ Trung Quốc đã điều động binh lính và xe tăng để giành lại Quảng trường Thiên An Môn ở Bắc Kinh bằng mọi giá. Đến đêm trước ngày mùng 4 tháng 6, quân đội Trung Quốc đã buộc phải tiến vào dọn sạch quảng trường, làm chết hàng trăm và bắt giữ hàng ngàn người biểu tình và những người bị tình nghi là bất đồng chính kiến. Continue reading “04/06/1989: Trung Quốc đàn áp biểu tình Thiên An Môn”

03/06/1940: Thế chiến II – Đức ném bom Paris

article-2417335-1BC1D281000005DC-652_964x654

Nguồn: “Germans bomb Paris,” History.com (truy cập ngày 02/6/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày mùng 3 tháng 6 năm 1940, không quân Đức đã ném bom Paris, giết chết 254 người, hầu hết trong số đó là thường dân.

Với quyết tâm phá hoại nền kinh tế và quân sự Pháp, đồng thời làm suy giảm dân số và trong ngắn hạn là làm tê liệt tinh thần của người dân Paris cũng như khả năng Pháp ủng hộ các quốc gia khác đang bị Đức chiếm đóng, người Đức đã tổ chức ném bom thủ đô của nước Pháp mà không để tâm đến thực tế là hầu hết các nạn nhân đều là thường dân, trong đó có cả học sinh. Vụ ném bom thành công đã kích động sự sợ hãi trong người dân; Bộ trưởng nội vụ của Pháp khi đó chỉ có thể ngăn cản các quan chức chính phủ chạy khỏi Paris bằng cách đe dọa những hình phạt nặng nề. Continue reading “03/06/1940: Thế chiến II – Đức ném bom Paris”

02/06/1953: Nữ hoàng Anh Elizabeth II lên ngôi

Nguồn: “Coronation of Queen Elizabeth II,” History.com (truy cập ngày 31/5/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày mùng 2 tháng 6 năm 1953, Elizabeth II chính thức lên ngôi Nữ hoàng của Vương quốc Anh trong một buổi lễ xa hoa ngập tràn có truyền thống cả thiên niên kỷ. Một ngàn chức sắc và khách mời tham dự lễ đăng quang tại Tu viện Westminster, London, và hàng trăm triệu người đã lắng nghe buổi lễ qua đài phát thanh và lần đầu tiên lễ đăng quang của Nữ hoàng được truyền hình trực tiếp. Sau buổi lễ, hàng triệu khán giả đã dầm mình trong mưa để chúc mừng nữ hoàng 27 tuổi và phu quân của bà, công tước 30 tuổi xứ Edinburgh, khi họ diễu hành dọc theo một tuyến đường kéo dài năm dặm (tám kilômét) trong một cỗ xe ngựa kéo mạ vàng.

Elizabeth, sinh năm 1926, là con gái đầu lòng của Hoàng tử George (con trai thứ hai của Vua George V). Ông nội bà qua đời năm 1936, và bác của bà đã lên ngôi Vua Edward VIII. Nhưng đến cuối năm đó, Edward thoái vị sau những tranh cãi xung quanh việc ông quyết định kết hôn với Wallis Warfield Simpson, một phụ nữ đã ly dị người Mỹ, và cha của Elizabeth đã lên ngôi Vua George VI. Continue reading “02/06/1953: Nữ hoàng Anh Elizabeth II lên ngôi”

01/06/1980: CNN ra đời

Nguồn: “CNN launches,” History.com (truy cập ngày 31/5/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày mùng 1 tháng 6 năm 1980, CNN (Cable News Network – mạng tin tức truyền hình cáp), mạng tin tức truyền hình 24 giờ đầu tiên của thế giới, đã phát đi bản tin đầu tiên của mình. CNN bắt đầu phát sóng vào lúc 18:00 giờ EST (Giờ chuẩn miền Đông, tức 23:00 giờ GMT) từ trụ sở chính tại thành phố Atlanta, Georgia, với một bản tin về vụ ám sát hụt lãnh đạo dân quyền Vernon Jordan.

CNN đi vào hoạt động để thay đổi quan điểm cho rằng tin tức chỉ có thể được phát đi trong những thời điểm cố định trong ngày. Tại thời điểm CNN ra mắt, ba mạng lớn là ABC (Công ty Truyền thông Mỹ), CBS (Hệ thống Truyền thông Columbia) và NBC (Công ty Truyền thông Quốc gia) và những chương trình phát sóng 30 phút hàng đêm của họ đang thống lĩnh mảng tin tức truyền hình. Ban đầu được phát sóng tới chưa đến hai triệu gia đình Mỹ, ngày nay CNN đã được theo dõi bởi hơn 89 triệu hộ gia đình Mỹ và hơn 160 triệu gia đình quốc tế. Continue reading “01/06/1980: CNN ra đời”

31/05/1941: Thế chiến II – Đức xâm chiếm đảo Kríti

Nguồn: “Germans conquer Crete,” History.com (truy cập ngày 30/5/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 1941, lực lượng cuối cùng của quân Đồng Minh đã phải sơ tán sau 11 ngày chiến đấu với cuộc xâm lược thành công bằng lính dù của Đức tại đảo Kríti (tức đảo Crete, đảo lớn nhất và đông dân nhất của Hy Lạp – NBT). Kríti trở thành lãnh thổ chiếm đóng của phe Trục.

Sáng ngày 20 tháng 5 năm 1941, khoảng 3.000 lính của một sư đoàn Đức đã hạ cánh xuống đảo Kríti, được tuần tra và bảo vệ bởi hơn 28.000 quân Đồng Minh và cũng khoảng từng đó lính Hy Lạp. Dù được dự đoán từ trước, phe Đồng Minh đã không coi trọng cuộc xâm lược của Đức; điều mà họ e sợ thực sự lại là một cuộc tấn công từ biển. 3.000 lính dù ban đầu đã được tăng viện thêm bởi 19.000 người, được gửi đến bằng dù, máy bay, và tàu chở quân. Continue reading “31/05/1941: Thế chiến II – Đức xâm chiếm đảo Kríti”

30/05/1990: Gorbachev dự hội nghị thượng đỉnh ở Washington

121231043853-frum-george-hw-bush-story-top

Nguồn: “Gorbachev arrives in Washington for summit,” History.com (truy cập ngày 28/5/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày 30 tháng 5 năm 1990, nhà lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev đã bắt đầu chuyến thăm tới Washington, D.C. trong ba ngày để hội đàm với Tổng thống Mỹ George Bush (cha). Cuộc họp thượng đỉnh lần này tập trung vào các vấn đề của Đức và vị thế của nước này trong một châu Âu đang biến chuyển.

Khi Gorbachev đến dự hội nghị thượng đỉnh lần thứ hai này của ông với Tổng thống Bush, tình hình của ông ở Liên Xô đang rất nguy hiểm. Bất chấp nhiều nỗ lực cải cách của Gorbachev, nền kinh tế của Liên Xô đang nhanh chóng tiến đến đỉnh điểm khủng hoảng. Sự kiểm soát của Nga đối với các quốc gia vệ tinh ở Đông Âu đã nhanh chóng suy yếu, và thậm chí một số nước cộng hòa Xô viết như Litva đã bắt đầu theo theo đuổi con đường độc lập. Continue reading “30/05/1990: Gorbachev dự hội nghị thượng đỉnh ở Washington”

29/05/1972: Mỹ-Xô ra thông cáo chung về vấn đề Việt Nam

Nguồn: “United States and USSR issue a joint communique,” History.com (truy cập ngày 28/5/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày 29 tháng 5 năm 1972, trong một thông cáo chung được Hoa Kỳ và Liên Xô công bố sau khi bế mạc hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng Bí thư Liên Xô Leonid Brezhnev và Tổng thống Mỹ Richard Nixon tại Moskva (trong chuyến thăm đầu tiên của một tổng thống Mỹ tới Liên Xô), cả hai nước đã nêu ra lập trường của họ về vấn đề Việt Nam.

Hoa Kỳ nhấn mạnh rằng tương lai của miền Nam Việt Nam nên được quyết định bởi chính người dân miền Nam Việt Nam mà không nên bị can thiệp. Còn Liên Xô nhấn mạnh rằng quân đội Hoa Kỳ và các nước Đồng Minh phải rút khỏi miền Nam Việt Nam và chấm dứt ném bom miền Bắc. Continue reading “29/05/1972: Mỹ-Xô ra thông cáo chung về vấn đề Việt Nam”