03/07/1968: Mỹ công bố số thương vong mới tại Việt Nam

Nguồn: U.S. command announces new high in casualties, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1968, Bộ tư lệnh Mỹ tại Sài Gòn đã công bố báo cáo cho thấy số người Mỹ thiệt mạng trong sáu tháng đầu năm 1968 là nhiều hơn cả năm 1967. Con số thương vong này là kết quả trực tiếp của nhiều cuộc đối đầu xảy ra trong và ngay sau đợt tấn công Tết Mậu Thân của lực lượng cộng sản.

Chiến dịch Tết Mậu Thân bắt đầu vào ngày 30/01/1968, khi lực lượng cộng sản tấn công Sài Gòn, Huế, năm trong số sáu tỉnh tự trị, 36 trong số 44 thủ phủ của các tỉnh, và 64 trong tổng số 245 quận/huyện của các tỉnh. Thời gian và cường độ của đợt tấn công đã làm cho quân đội miền Nam và quân Mỹ hoàn toàn mất cảnh giác, nhưng cuối cùng lực lượng Đồng Minh cũng đã đảo ngược tình hình. Continue reading “03/07/1968: Mỹ công bố số thương vong mới tại Việt Nam”

Tranh luận ‘nảy lửa’ về chính sách đối ngoại Singapore

Nguồn: “Shanmugam: We didn’t get where we are by ‘thinking small’”, The New Paper, 03/07/2017.

Biên dịch: Lê Hồng Hiệp

Bộ trưởng Bộ Nội vụ và Luật pháp K. Shanmugam cho biết hôm qua rằng ông thấy bài bình luận của Giáo sư Kishore Mahbubani về chính sách đối ngoại là “có vấn đề về mặt nhận thức” khi nói rằng các nước nhỏ phải luôn hành xử như là các nước nhỏ.

Bài bình luận “Qatar: Big lessons from a small country“(Qatar: Bài học lớn từ một nước nhỏ), cũng đã bị chỉ trích bởi nhà ngoại giao kỳ cựu Bilahari Kausikan, người đã miêu tả quan điểm này là “lộn xộn, thiếu chính xác và thực sự nguy hiểm”.

Đại sứ lưu động Ong Keng Yong cảnh báo rằng sẽ là trái với lợi ích của Singapore nếu quan hệ quốc tế chỉ dựa hoàn toàn vào diện tích các nước. Continue reading “Tranh luận ‘nảy lửa’ về chính sách đối ngoại Singapore”

Định mệnh chiến tranh? Trung Quốc, Hoa Kỳ, và bẫy Thucydides

Nguồn: Gideon Rachman, “Destined for War? China, America, and the Thucydides Trap,” Financial Times, 31/03/2017.

Biên dịch: Dương Thị Thùy Trang | Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Khi Tập Cận Bình chuẩn bị gặp Donald Trump ở Florida vào tuần tới, các nhân viên của ông rất có thể sẽ muốn có một bản bông của cuốn sách quan trọng mới của Graham Allison về quan hệ Mỹ-Trung mang một nhan đề u ám: Destined for War (“Định mệnh chiến tranh”).

Vị chủ tịch Trung Quốc đã quen thuộc với các tác phẩm của Allison, một giáo sư ngành quản trị chính quyền tại Đại học Harvard. Tháng 11 năm 2013, tôi tham dự một cuộc họp với Chủ tịch Tập tại Đại lễ đường Nhân dân Bắc Kinh, nơi ông Tập nói với một nhóm khách người phương Tây rằng “Tất cả chúng ta đều phải cùng nỗ lực để tránh bẫy Thucydides.” Continue reading “Định mệnh chiến tranh? Trung Quốc, Hoa Kỳ, và bẫy Thucydides”

02/06/1947: Liên Xô từ chối hỗ trợ từ Kế hoạch Marshall

Nguồn: Soviet Union rejects Marshall Plan assistance, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1947, Ngoại trưởng Liên Xô V. M. Molotov đã rời khỏi cuộc họp với đại diện của hai chính phủ Anh và Pháp, nhằm thể hiện sự từ chối của Liên Xô đối với Kế hoạch Marshall. Hành động của Molotov chỉ ra rằng Chiến tranh Lạnh giữa Mỹ và Nga đang gia tăng.

Ngày 04/06/1947, Ngoại trưởng George C. Marshall đã phát biểu rằng Mỹ sẵn sàng hỗ trợ kinh tế cho các quốc gia bị chiến tranh tàn phá ở châu Âu để giúp họ phục hồi kinh tế. Kế hoạch Marshall, tên gọi của chương trình này, sau cùng đã cung cấp hàng tỷ USD cho các nước châu Âu và giúp ngăn chặn thảm hoạ kinh tế ở nhiều nước trong số đó. Phản ứng của Liên Xô trước bài phát biểu của Marshall là một sự im lặng sắt đá. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Mołotov đã đồng ý họp vào ngày 27/06 với những người đồng cấp Anh và Pháp của ông để thảo luận về phản ứng của châu Âu đối với đề xuất của Mỹ. Continue reading “02/06/1947: Liên Xô từ chối hỗ trợ từ Kế hoạch Marshall”

Trung Quốc vẫn chưa thắng trên Biển Đông

Nguồn: Walter Lohman, “China hasn’t won yet in the South China Sea”, GIS Reports Online 06/06/2017.

Biên dịch: Bùi Ngọc Hà | Hiệu đính: Huệ Việt

Trung Quốc đã thực hiện được nhiều hoạt động trên Biển Đông – xây dựng các căn cứ quân sự trên các đảo, trang bị vững chắc về kinh tế và yêu sách chủ quyền lãnh thổ. Những diễn biến đó đã khiến nhiều người tin rằng quốc gia này đang nắm được lợi thế trong cuộc chiến địa chính trị cam go. Tuy nhiên, xem xét kỹ hơn thì thấy Trung Quốc còn rất xa mới có thể hoàn thành được những mục tiêu của mình – thậm chí Trung Quốc còn có một số thất bại nghiêm trọng.

Để biết liệu Trung Quốc đã đạt được những mục tiêu của mình hay chưa, trước hết ta phải hiểu những mục tiêu đó là gì. Có ba điều Bắc Kinh muốn đảm bảo ở Biển Đông. Đó là: chủ quyền, ưu thế chiến lược và lợi ích kinh tế. Continue reading “Trung Quốc vẫn chưa thắng trên Biển Đông”

01/07/1966: Mỹ tiếp tục đánh bom miền Bắc Việt Nam

Nguồn: Bombing of North Vietnam continues, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1966, Không Lực và Hải quân Mỹ đã tiến hành một loạt các cuộc đột kích vào nhiều kho chứa nhiên liệu tại khu vực Hà Nội – Hải Phòng. Một kho xăng cách Hà Nội 15 dặm về phía đông bắc, nơi lưu trữ 9% xăng dầu của miền Bắc, đã bị tấn công vào ngày này. Kho dầu Đồ Sơn, cách Hải Phòng 12 dặm về phía đông nam, thì bị tấn công vào ngày 03/06. Đợt tấn công kéo dài trong hai ngày nữa, với nhiều cơ sở xăng dầu gần Hải Phòng, Thanh Hóa, Vinh và nhiều bồn nhiên liệu tại khu vực Hà Nội bị đánh bom.

Những cuộc đột kích này là một phần của Chiến dịch Sấm Rền (Operation Rolling Thunder) vốn bắt đầu từ tháng 03/1965. Đợt tấn công vào các cơ sở nhiên liệu của Bắc Việt cũng cho thấy một mức độ đánh bom mới, vì các địa điểm này trước đây đã bị giới hạn nằm ngoài mục tiêu. Tuy nhiên, đợt đột kích không có tác động lâu dài bởi vì Trung Quốc và Liên Xô đã nhanh chóng giúp thay thế các kho dầu này. Continue reading “01/07/1966: Mỹ tiếp tục đánh bom miền Bắc Việt Nam”

Mô hình ‘một đất nước, hai chế độ’ thất bại ở Hồng Kông

Nguồn: Minxin Pei, “One Country, One System,” Project Syndicate, 29/06/2017.

Biên dịch: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày mùng 1 tháng 7 này đánh dấu 20 năm Anh trao trả Hồng Kông cho Trung Quốc, dưới một mô hình được gọi là “một đất nước, hai chế độ.” Nhưng một câu hỏi không thể tránh khỏi sẽ phủ bóng lên các lễ kỷ niệm chính thức: Có thật là có gì để kỷ niệm hay không?

Nếu chúng ta hỏi Đặng Tiểu Bình, kiến trúc sư của mô hình “một đất nước, hai chế độ,” rằng lễ kỷ niệm 20 năm cuộc trao trả sẽ như thế nào, có lẽ ông sẽ nói rằng các cư dân Hồng Kông sẽ nâng ly chúc mừng sự thịnh vượng và tự do của mình. Về phần mình, các nhà lãnh đạo Trung Quốc sẽ thể hiện sự đáng tin cậy và khả năng quản trị của mình, qua đó cuối cùng cũng xoa dịu được “dàn đồng ca” của những người bi quan đã nghi ngờ Đảng Cộng sản Trung Quốc và sự chân thành trong những lời hứa hẹn của Đảng đối với Hồng Kông. Continue reading “Mô hình ‘một đất nước, hai chế độ’ thất bại ở Hồng Kông”

30/06/1934: Sự kiện ‘Đêm của những con dao dài’

Nguồn: Night of the Long Knives, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1934, tại Đức, lãnh đạo Quốc xã Adolf Hitler đã ra lệnh thanh trừng đảng chính trị của mình, cho ám sát hàng trăm người phát xít mà ông tin rằng có khả năng trở thành kẻ thù chính trị trong tương lai. Các lãnh đạo của “Sư đoàn bão táp” (Sturmabteilung), với 4 triệu thành viên đã giúp đưa Hitler lên nắm quyền vào đầu những năm 1930, nay lại trở thành mục tiêu chính. Hitler lo ngại rằng một số người đã quá nghiêm túc với chiến dịch tuyên truyền “Chủ nghĩa xã hội quốc gia” mà ông đưa ra trước đó, nên họ có thể vô hiệu hóa kế hoạch đàn áp quyền của người lao động mà Hitler đề xuất nhằm giúp nền công nghiệp Đức chuẩn bị sẵn sàng cho chiến tranh. Continue reading “30/06/1934: Sự kiện ‘Đêm của những con dao dài’”

Lý do gia tăng khủng bố của người Duy Ngô Nhĩ

Nguồn: Michael Clarke, “Does China have itself to blame for the trans-nationalisation of Uyghur terrorism?”, East Asia Forum, 30/03/2017.

Biên dịch: Nguyễn Lương Sỹ | Hiệu đính: Lê Hồng Hiệp

Ngày 15/02/2017, ba kẻ khủng bố người Duy Ngô Nhĩ (Uyghur) đã dùng dao tấn công một khu vực dân cư ở thị trấn Pishan, huyện Khotan thuộc Khu tự trị Tân Cương, làm chết năm người. Ngay sau vụ tấn công, chính quyền Trung Quốc đã tiến hành hàng loạt cuộc tuần hành đông người tuyên thệ chống khủng bố vào các ngày 16-17/02 tại thủ phủ Urumqi và các thành phố lớn ở miền Nam là Kashgar và Khotan.

Ngày 27/02, Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) tung ra một đoạn video tuyên truyền mô tả “khung cảnh cuộc sống của những người di cư từ vùng Đông Turkistan (Tân Cương) đến Vương quốc Hồi giáo (Caliphate)”. Trong đoạn phim, một chiến binh người Duy Ngô Nhĩ đe dọa biến Trung Quốc thành “biển máu” để trả thù cho sự đàn áp người Hồi giáo của Trung Quốc ở Tân Cương. Continue reading “Lý do gia tăng khủng bố của người Duy Ngô Nhĩ”

29/06/1964: Binh sĩ New Zealand đầu tiên đến Việt Nam

Nguồn: First New Zealand troops arrive, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1964, 24 kỹ sư quân đội New Zealand đã đến Sài Gòn như là một dấu hiệu cho sự ủng hộ của nước này đối với nỗ lực của Mỹ tại miền Nam Việt Nam. Đội quân này là một phần của Lực lượng Quân sự Thế giới Tự do (Free World Military Forces), một nỗ lực của Tổng thống Lyndon B. Johnson nhằm lôi kéo các nước khác ủng hộ việc Mỹ tham chiến tại Nam Việt Nam bằng cách gửi binh sĩ và hỗ trợ quân sự đến. Mức độ hỗ trợ không phải là vấn đề chính yếu; Johnson chỉ muốn minh hoạ tình đoàn kết quốc tế và sự đồng thuận đối với các chính sách của Mỹ ở Đông Nam Á và ông tin rằng việc một số nước tham gia sẽ giúp đạt được điều đó. Nỗ lực này còn được gọi là chương trình “nhiều lá cờ” (many flags). Continue reading “29/06/1964: Binh sĩ New Zealand đầu tiên đến Việt Nam”

Sự nguy hiểm khi Trump giao toàn quyền cho quân đội

Nguồn: Stephen Holmes, “Trump’s Dangerous Blank Check”, Project Syndicate, 19/04/2017.

Biên dịch: Trịnh Ngọc Thao | Hiệu đính: Lê Hồng Hiệp

Việc Bộ Quốc phòng Mỹ quyết định thả siêu bom nặng 11 tấn, vốn được mệnh danh là “Bom mẹ”, xuống một vị trí nhỏ của tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (ISIS) ở khu vực hẻo lánh của Afghanistan cho thấy sự thiếu gắn kết trong chính sách chống khủng bố của Mỹ. Như nhiều nhà bình luận đã chỉ ra, đó là một trường hợp nữa mà tính chiến thuật đã nuốt chửng chiến lược – kiểu làm chính sách đã được diễn tập một tuần trước đó tại Syria và có thể dẫn tới thảm họa nếu tiếp tục được thử, ví dụ như với bán đảo Triều Tiên.

Cụ thể hơn, vụ tấn công tại Afghanistan là một minh chứng của việc để phương tiện quân sự quyết định mục đích của chính sách. Thay vì xác định các mối đe dọa an ninh quốc gia khẩn cấp và cân nhắc cách thức đối phó, các tư lệnh quân đội Mỹ dường như đã nghiên cứu kỹ về kho vũ khí chưa được sử dụng của Mỹ, tìm thấy “Bom mẹ”, và tìm kiếm một địa điểm để phô trương sức mạnh của nó. Continue reading “Sự nguy hiểm khi Trump giao toàn quyền cho quân đội”

28/06/1519: Charles được chọn làm Hoàng đế La Mã Thần thánh

Nguồn: Charles elected Holy Roman emperor, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1519, vua Charles I của Tây Ban Nha, người thuộc dòng dõi vốn đã có ảnh hưởng ở nhiều nước châu Âu và khu vực châu Mỹ thuộc Tây Ban Nha, đã được chọn làm người kế nhiệm người ông quá cố của mình, Hoàng đế La Mã Thần thánh Maximilian I. Charles, người cũng là cháu nội của Ferdinand II và Isabella của Tây Ban Nha, đã hối lộ các hoàng tử Đức để họ bỏ phiếu cho ông, đánh bại các ứng cử viên đáng gờm như vua Henry VIII của Anh, vua Francis I của Pháp, và Frederick Khôn ngoan (Frederick the Wise), Công tước xứ Saxony. Continue reading “28/06/1519: Charles được chọn làm Hoàng đế La Mã Thần thánh”

Tại sao mua bán vũ khí toàn cầu đang bùng nổ?

Nguồn: “Why the global arms trade is booming”, The Economist, 07/03/2017.

Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Sự bất ổn toàn cầu và một cú huých từ các nhà xuất khẩu đã khiến các quốc gia nhỏ tích trữ vũ khí.

Tháng 2/2017, tiểu vương quốc Abu Dhabi đã tổ chức cuộc Hội thảo và Triển lãm Quốc phòng Quốc tế (IDEX), hội chợ vũ khí lớn nhất Trung Đông. Sự kiện kéo dài bốn ngày là một thành công rực rỡ, tiếp đón 1.235 đơn vị tham gia triển lãm và một số lượng lớn các phái đoàn. Vào ngày cuối cùng, Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất đã tuyên bố lượng đặt mua vũ khí trị giá 5,2 tỷ đô la từ các nhà cung cấp bao gồm Pháp, Nga và Mỹ. Sự khát khao của quốc gia vùng Vịnh đối với những khẩu súng lớn không phải là ngoại lệ. Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI), một tổ chức nghiên cứu chính sách, gần đây đã công bố dữ liệu cho thấy rằng lượng chuyển giao vũ khí hạng nặng giai đoạn 2012-16 đã đạt mức cao nhất so với bất kỳ giai đoạn 5 năm nào kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc. Vào thời điểm thương mại quốc tế sụt giảm, tại sao thương mại vũ khí toàn cầu lại hoạt động tốt đến vậy? Continue reading “Tại sao mua bán vũ khí toàn cầu đang bùng nổ?”

Cuộc tấn công làm thay đổi cuộc chiến ở Syria?

Nguồn: Omar Ashour, “A Game Changer for Syria?”, Project Syndicate, 12/04/2017.

Biên dịch: Trần Văn Thắng | Hiệu đính: Lê Hồng Hiệp

Tháng 4/2017, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã cho phép một cuộc tấn công quân sự vào một sân bay ở Syria, nơi từ đây một cuộc tấn công hóa học đã được chế độ Bashar al-Assad phát động. Cuộc không kích đó đánh dấu một bước ngoặt đáng kể so với chính sách Syria bị nhiều người phê phán của cựu Tổng thống Barack Obama. Nó có thể làm thay đổi các quy tắc can dự vào cuộc xung đột Syria, nếu không là toàn bộ chiều hướng cuộc xung đột đó.

Việc sử dụng vũ khí hóa học chống lại quân nổi dậy và thường dân ở Trung Đông không phải là một hiện tượng mới, và các chế độ Ả-rập và Baathist – với mối liên hệ gần gũi về tư tưởng với chủ nghĩa quốc xã và chủ nghĩa phát xít của họ, là những thủ phạm phổ biến nhất. Dưới thời Gamal Abdel Nasser, quân đội Ai Cập thường xuyên sử dụng vũ khí hoá học chống lại các đội quân du kích Yemen và dân làng không vũ trang từ năm 1963 đến năm 1967. Quân đội của Saddam Hussein cũng thường xuyên sử dụng vũ khí hóa học chống lại người Iran, người Kurd Iraq và cả người Shia chiếm đa số của Iraq, từ năm 1983 đến năm 1991. Continue reading “Cuộc tấn công làm thay đổi cuộc chiến ở Syria?”

27/06/1976: Ebola bùng phát ở Sudan

Nguồn: Ebola breaks out in Sudan, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1976, một chủ cửa hàng tại thị trấn Nzara, Sudan, bất ngờ bị bệnh. Năm ngày sau đó, anh qua đời, và dịch cúm Ebola đầu tiên trên thế giới bắt đầu lan truyền khắp khu vực. Vào thời điểm dịch bệnh kết thúc, đã có 284 ca mắc bệnh được báo cáo, với khoảng một nửa số nạn nhân đã chết.

Các triệu chứng của sốt xuất huyết Ebola thường bắt đầu khoảng 4 đến 15 ngày sau khi người bệnh nhiễm virus. Nạn nhân đầu tiên sẽ có các triệu chứng giống của bệnh cúm, như sốt cao, đau nhức và suy nhược cơ thể. Thường thì các triệu chứng này sẽ được theo sau bởi tiêu chảy, nôn mửa và phát ban khắp cơ thể. Sau đó, người bệnh có thể bị chảy máu từ bất kỳ lỗ nào trên cơ thể và bắt đầu bị tổn thương nội tạng. Trong vòng 7 đến 10 ngày, họ sẽ kiệt sức, mất nước và bắt đầu bị sốc. Continue reading “27/06/1976: Ebola bùng phát ở Sudan”

1967: Kỷ nguyên của các trận đánh lớn tại Việt Nam

Nguồn: Ron Milam, “1967: The Era of Big Battles in Vietnam”, The New York Times, 10/01/2017.

Biên dịch: Lê Như Mai | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Tới đầu năm 1967, có khoảng 490.000 lính Mỹ tại miền nam Việt Nam, cùng khoảng 850.000 quân Việt Nam Cộng hòa, Hàn Quốc và các nước đồng minh khác. Và người dân cùng các nhà lãnh đạo quân sự Mỹ bắt đầu ôm mộng lớn. Họ tin rằng, 1967 sẽ là năm tiêu diệt được cả những người miền Nam chiến đấu trong Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam (Việt Cộng) và các đồng minh Việt Nam Dân chủ Cộng hòa của họ, những người đã thâm nhập vào miền Nam. Continue reading “1967: Kỷ nguyên của các trận đánh lớn tại Việt Nam”

26/06/1948: Mỹ bắt đầu Cầu hàng không Berlin

Nguồn: U.S. begins Berlin Airlift, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1948, các phi công Mỹ và Anh đã bắt đầu dùng máy bay để phân phối thực phẩm và đồ tiếp viện tới Berlin, sau khi thành phố này bị cô lập bởi cuộc phong tỏa của Liên Xô.

Khi Thế chiến II kết thúc vào năm 1945, nước Đức thất bại đã bị chia thành các khu vực do Liên Xô, Mỹ, Anh và Pháp lần lượt chiếm đóng. Thủ đô Berlin, dù nằm trong khu vực chiếm đóng của Liên Xô, nhưng vẫn được chia thành bốn phần, phe Đồng Minh chiếm phần phía Tây thành phố, còn Liên Xô giữ phần phía Đông. Tháng 06/1948, chính quyền Joseph Stalin đã cố gắng củng cố quyền kiểm soát thành phố bằng cách chặn tất cả các tuyến đường bộ và đường thủy đến Tây Berlin, nhằm gây áp lực buộc Đồng Minh di tản. Kết quả là, bắt đầu từ ngày 24/06, hai triệu người dân Tây Berlin đã bị cắt mất nguồn thực phẩm, nhiên liệu sưởi ấm và các nguồn cung thiết yếu quan trọng khác. Continue reading “26/06/1948: Mỹ bắt đầu Cầu hàng không Berlin”

Thỏa thuận khung về COC có ý nghĩa như thế nào?

Nguồn: “What a new agreement means for the South China Sea”, The Economist, 30/5/2017

Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Trung Quốc và ASEAN đồng ý về một “bộ khung” cho một bộ quy tắc ứng xử.

Tranh chấp lâu dài giữa Trung Quốc và các đối thủ ở Biển Đông xoay quanh một xung đột dường như không thể hòa giải: các yêu sách lãnh hải của Trung Quốc chồng lấn với yêu sách của các nước Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippines và Việt Nam. Không quốc gia nào muốn chiến tranh; nhưng cũng không ai muốn nhượng bộ. Để giảm nguy cơ xung đột vũ trang và để cho tất cả các bên yêu sách có cơ hội giữ thể diện, bề ngoài dường như các quốc gia này đang đàm phán một bộ quy tắc được thiết kế để điều chỉnh cách ứng xử và quản lý các căng thẳng trong nhiều thập kỷ. Ý tưởng này đã được Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đưa ra vào cuối những năm 1990, sau khi vào năm 1995 Trung Quốc chiếm giữ một rạn san hô mà Philippines đã tuyên bố chủ quyền. Kể từ đó, các cuộc đàm phán đã diễn ra một cách chậm chạp. Nhưng vào ngày 18/05/2017, hai bên đã đồng ý về một thỏa thuận khung cho “bộ quy tắc ứng xử”. Nó sẽ được trình lên các bộ trưởng ngoại giao vào tháng 8, và sẽ tạo cơ sở cho các cuộc đàm phán trong tương lai. Cả hai bên đều bày tỏ sự vui mừng về bước tiến này. Nhưng liệu thỏa thuận khung này sẽ có thể dẫn tới bất kỳ điều gì không? Continue reading “Thỏa thuận khung về COC có ý nghĩa như thế nào?”

Hiệp định khí hậu Paris có bất công với nước Mỹ không?

Nguồn: Peter Singer, “Is the Paris Accord Unfair to America?” Project Syndicate, 05/06/2017.

Biên dịch: Nguyễn Huy Hoàng

Khi thông báo rút Hoa Kỳ khỏi hiệp định khí hậu Paris, Tổng thống Donald Trump đã biện minh cho động thái này bằng cách nói rằng “vấn đề mấu chốt là Hiệp định Paris rất không công bằng, ở mức độ lớn nhất, đối với Hoa Kỳ.” Có phải vậy hay không?

Để đánh giá tuyên bố của Trump, chúng ta cần hiểu rằng khi hỏi các nước nên cắt giảm bao nhiêu lượng phát thải khí nhà kính là chúng ta đang thảo luận về cách phân phối một nguồn tài nguyên có hạn. Điều đó giống như chúng ta thảo luận về cách chia một cái bánh táo khi những người đói khát hơn muốn có miếng bánh lớn hơn số miếng bánh lớn sẵn có.

Đối với biến đổi khí hậu, chiếc bánh này là khả năng hấp thụ khí thải của khí quyển mà không gây ra sự thay đổi thảm khốc đối với khí hậu của hành tinh chúng ta. Những người muốn có miếng bánh lớn là những nước muốn phát thải một lượng lớn khí nhà kính. Continue reading “Hiệp định khí hậu Paris có bất công với nước Mỹ không?”

25/06/1876: Trận Little Bighorn bắt đầu

Nguồn: Battle of Little Bighorn, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1876, lực lượng người Mỹ bản địa dẫn đầu bởi hai Tù trưởng Crazy Horse và Sitting Bull đã đánh bại quân của Trung tá George Armstrong Custer trong một trận chiến đẫm máu gần sông Little Bighorn ở bang Montana.

Crazy Horse và Sitting Bull, hai lãnh đạo của bộ lạc Sioux ở Đại Bình nguyên Bắc Mỹ, đã kháng cự mạnh mẽ những nỗ lực của chính phủ Mỹ nhằm buộc người da đỏ sống trong các “khu vực bảo tồn” dành cho người da đỏ vào thế kỷ 19. Năm 1875, sau khi vàng được phát hiện ở Black Hills, South Dakota, quân đội Mỹ đã ngó lơ các hiệp ước trước đó và tiến hành xâm chiếm khu vực này. Sự phản bội ấy đã khiến nhiều người dân thuộc bộ lạc Sioux và Cheyenne rời khỏi “khu vực bảo tồn” và gia nhập lực lượng của Sitting Bull và Crazy Horse ở Montana. Cuối mùa xuân năm 1876, hơn 10.000 người Mỹ bản địa đã tập hợp trong một khu trại dọc theo sông Little Bighorn – nơi mà họ gọi là Greasy Grass – nhằm chống lại lệnh của Bộ Ngoại giao Mỹ: hoặc quay lại “khu vực bảo tồn”, hoặc sẽ bị tấn công. Continue reading “25/06/1876: Trận Little Bighorn bắt đầu”