Tag: Nguyễn Thị Kim Phụng

26/12/1955: Vở ‘Porgy and Bess’ công diễn tại Leningrad

Nguồn: Porgy and Bess opens in Leningrad, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1955, trong một trong những lần trao đổi văn hoá được quảng bá rầm rộ nhất của Chiến tranh Lạnh, Porgy and Bess, một vở opera có một diễn viên người Mỹ gốc Phi, đã được công diễn tại Leningrad. Các buổi trình diễn cũng đã được tổ chức ở Moskva vào tháng 1 năm sau.

Vở opera này chỉ là một phần trong nỗ lực lớn của Mỹ suốt thập niên 1950 nhằm sử dụng văn hoá Mỹ như một lực lượng trong chiến dịch tuyên truyền Chiến tranh Lạnh của nước này. Nỗ lực này dựa trên kết luận rằng mặc dù phần lớn thế giới chắc chắn đánh giá cao (hoặc, ít nhất, tôn trọng) sức mạnh quân sự và kinh tế của Mỹ, điều này vẫn chưa đủ. Continue reading “26/12/1955: Vở ‘Porgy and Bess’ công diễn tại Leningrad”

25/12/1914: Binh sĩ chào mừng Giáng Sinh trên chiến trường

Nguồn: Enemies exchange Christmas greetings, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Trong ngày Giáng sinh năm 1914 và những ngày gần đó, tiếng súng đạn ở một số nơi dọc theo Mặt trận phía Tây của Thế chiến I đã giảm dần. Binh lính kỷ niệm ngày lễ trong các chiến hào và bày tỏ các cử chỉ thiện chí với kẻ thù.

Bắt đầu vào Đêm Giáng sinh, nhiều lính Đức và Anh đã cùng hát những bài hát Giáng sinh cho nhau nghe qua chiến tuyến, và vào những thời điểm nhất định, quân Đồng minh thậm chí còn nghe thấy những ban nhạc của họ hát cùng quân Đức những bài hát vui vẻ. Continue reading “25/12/1914: Binh sĩ chào mừng Giáng Sinh trên chiến trường”

24/12/1972: Bop Hope trình diễn lần cuối tại Việt Nam

Nguồn: Bob Hope gives his last show in Vietnam, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1972, diễn viên hài Bob Hope đã trình diễn những gì mà ông gọi là chương trình Giáng sinh cuối cùng của ông dành cho quân nhân Mỹ ở Sài Gòn. Hope là một diễn viên hài và ngôi sao trên sân khấu kịch, đài phát thanh, truyền hình và đã tham gia trên 50 bộ phim.

Hope là một trong nhiều ngôi sao Hollywood theo truyền thống ra nước ngoài tham gia các chương trình giải trí cho quân đội Mỹ đóng quân ở nước ngoài. Chương trình vào năm 1972 đánh dấu sự xuất hiện lần thứ 9 của Hope tại Việt Nam trong mùa Giáng Sinh. Continue reading “24/12/1972: Bop Hope trình diễn lần cuối tại Việt Nam”

23/12/1948: Cựu Thủ tướng Nhật Hideki Tojo bị treo cổ

Nguồn: Japanese war criminals hanged in Tokyo, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1948, tại Tokyo, Nhật Bản, Hideki Tojo, cựu Thủ tướng Nhật và chỉ huy trưởng Quân đội Quan Đông, đã bị xử tử cùng với sáu nhà lãnh đạo hàng đầu khác của Nhật vì tội ác chiến tranh của họ trong Thế chiến II. Bảy trong số các bị cáo cũng bị tuyên phạm các tội ác chống nhân loại, đặc biệt là liên quan đến nạn diệt chủng có hệ thống của họ đối với nhân dân Trung Quốc. Continue reading “23/12/1948: Cựu Thủ tướng Nhật Hideki Tojo bị treo cổ”

22/12/1894: Bê bối Dreyfus nổ ra tại Pháp

Nguồn: Dreyfus affair begins in France, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1894, viên sĩ quan người Pháp Alfred Dreyfus đã bị kết tội phản bội tổ quốc bởi một toà án binh và chịu án tù chung thân vì chuyển giao bí mật quân sự cho người Đức. Bốn tháng sau đó, vị đại úy pháo binh gốc Do Thái, vốn bị buộc tội vì những bằng chứng mong manh trong một phiên xử bất thường, đã bắt đầu thụ án tù chung thân tại nhà tù khét tiếng – Nhà tù Đảo Devil ở Guyana thuộc Pháp.

Vụ án của Dreyfus chứng minh rằng thuyết bài Do Thái đã xâm nhập quân đội Pháp và toàn nước Pháp nói chung, bởi vì nhiều người cũng ca ngợi phán quyết này. Vụ việc bị bỏ xó mãi cho đến năm 1896, khi bằng chứng bị lộ ra cho thấy rằng Thiếu tá Ferdinand Esterhazy mới thực sự là người có tội. Continue reading “22/12/1894: Bê bối Dreyfus nổ ra tại Pháp”

21/12/1988: Chuyến bay Pan Am 103 nổ tung trên bầu trời Scotland

Nguồn: Pan Am Flight 103 explodes over Scotland, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1988, chuyến bay Pan Am 103 từ London tới New York đã phát nổ trên bầu trời Lockerbie, Scotland, giết chết 243 hành khách và 16 nhân viên đoàn bay, cùng với 11 cư dân Lockerbie trên mặt đất. Một quả bom được giấu bên trong một chiếc máy cassette đã phát nổ trong khoang chứa hàng hóa khi máy bay ở độ cao 31.000 feet. Vụ tai nạn, vốn trở thành đối tượng điều tra hình sự lớn nhất của Anh, được cho là một cuộc tấn công nhằm chống lại nước Mỹ. Một trăm tám mươi chín trong số các nạn nhân là người Mỹ.

Những tay khủng bố Hồi giáo đã bị buộc tội gài bom trên máy bay khi nó đang đậu ở sân bay Frankfurt, Đức. Các nhà chức trách nghi ngờ cuộc tấn công này là để trả đũa đợt không kích của Mỹ chống lại Libya năm 1986, trong đó con gái của Muammar al-Qaddafi đã bị giết chết cùng với hàng chục người khác, hoặc một vụ tai nạn vào năm 1988, trong đó Mỹ đã bắn hạ một máy bay thương mại của hãng Iran Air đang bay qua vịnh Ba Tư, giết chết 290 người. Continue reading “21/12/1988: Chuyến bay Pan Am 103 nổ tung trên bầu trời Scotland”

20/12/1989: Mỹ xâm lược Panama

Nguồn: The U.S. invades Panama, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1989, Mỹ đã xâm chiếm Panama trong nỗ lực lật đổ nhà độc tài quân sự Manuel Noriega, người đã bị truy tố về tội buôn bán ma túy tại Mỹ và bị cáo buộc đàn áp nền dân chủ ở Panama và gây nguy hiểm cho người dân Mỹ. Lực lượng Phòng vệ Panama (Panamanian Defense Forces, PDF) của Noriega đã nhanh chóng bị hạ gục, buộc nhà độc tài phải tìm cách tị nạn tại tòa đại sứ của Vatican ở Thành phố Panama, nơi ông đầu hàng vào ngày 03/01/1990.

Năm 1970, Noriega, một nhân vật đang nổi lên trong quân đội Panama, đã được Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA) tuyển dụng để hỗ trợ Mỹ chống lại sự lan rộng của chủ nghĩa cộng sản ở Trung Mỹ. Noriega đã tham gia vào buôn bán ma túy và năm 1977 bị xóa khỏi biên chế của CIA. Sau khi chính quyền Marxist của Sandinista lên nắm quyền vào năm 1979, Noriega đã được đưa trở lại đội ngũ CIA. Năm 1983, ông ta trở thành nhà độc tài quân sự của Panama. Continue reading “20/12/1989: Mỹ xâm lược Panama”

19/12/1984: Anh đồng ý trả Hồng Kông cho Trung Quốc

Nguồn: Britain agrees to return Hong Kong to China, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1984, tại Đại Lễ Đường Nhân Dân ở Bắc Kinh, Thủ tướng Anh Margaret Thatcher và Thủ tướng Trung Quốc Triệu Tử Dương đã ký một thỏa thuận cam kết rằng nước Anh sẽ trao trả Hồng Kông lại cho Trung Quốc vào năm 1997 để đổi lại các điều khoản đảm bảo mở rộng hệ thống tư bản của lãnh thổ này trong vòng 50 năm. Hồng Kông được Trung Quốc cho Anh thuê vào năm 1898, thời hạn 99 năm.

Vào năm 1839, trong Chiến tranh Thuốc Phiện lần I, Anh đã xâm lược Trung Quốc nhằm đè bẹp phe phản đối sự can thiệp của họ vào các vấn đề kinh tế, xã hội và chính trị của Trung Quốc. Một trong những bước tiến đầu tiên của Anh là chiếm Hồng Kông, một hòn đảo dân cư thưa thớt ngoài khơi bờ biển đông nam Trung Quốc. Continue reading “19/12/1984: Anh đồng ý trả Hồng Kông cho Trung Quốc”

18/12/1941: Nhật xâm chiếm Hồng Kông

Nguồn: Japan invades Hong Kong, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1941, quân Nhật đã đổ bộ vào Hồng Kông và tiến hành một cuộc thảm sát. Một cuộc không kích Hồng Kông, thuộc địa của Anh, đã diễn ra suốt một tuần từ ngày 17/12. Cùng lúc các sứ giả Nhật đã đến gặp Sir Mark Young, Thống đốc người Anh tại Hồng Kông. Thông điệp của các sứ giả rất đơn giản: Quân Anh chỉ đơn giản là phải đầu hàng – mọi phản kháng đều vô ích. Các sứ giả này đã bị đuổi về cùng lời phản đối: “Thống đốc và Tổng Tư lệnh Hồng Kông tuyệt đối từ chối tham gia đàm phán việc Hồng Kông đầu hàng …” Continue reading “18/12/1941: Nhật xâm chiếm Hồng Kông”

17/12/1777: Pháp chính thức công nhận Mỹ

Nguồn: France formally recognizes the United States, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1777, Ngoại trưởng Pháp Charles Gravier đã chính thức công nhận Mỹ là một quốc gia độc lập. Tin tức về chiến thắng áp đảo của Quân Đội Lục Địa trước vị Tướng Anh John Burgoyne ở Saratoga đã mang lại cho Benjamin Franklin đòn bẩy mới trong nỗ lực kêu gọi Pháp ủng hộ sự nổi dậy của Mỹ. Mặc dù Mỹ đã thắng từ tháng 10, nhưng tin tức đã không đến được nước Pháp mãi cho đến ngày 04/12.

Franklin đã nhanh chóng nhận được sự ủng hộ từ Pháp khi ông đến nước này vào tháng 12/1776. Thất bại đáng xấu hổ của Pháp ở Bắc Mỹ trước người Anh trong Chiến tranh Bảy năm đã khiến người Pháp háo hức chờ đợi chiến thắng của Mỹ. Tuy nhiên, nhà vua Pháp miễn cưỡng ủng hộ cuộc nổi dậy một cách công khai. Thay vào đó, vào tháng 5/1776, Louis XVI đã gửi viện trợ không chính thức cho Quân đội Lục địa và nhà soạn kịch Pierre-Augustin Caron de Beaumarchais đã giúp Franklin kêu gọi các khoản viện trợ cá nhân cho Mỹ. Continue reading “17/12/1777: Pháp chính thức công nhận Mỹ”

16/12/1950: Truman ban bố tình trạng khẩn cấp

Nguồn: Truman declares state of emergency, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1950, sau khi Trung Quốc can thiệp vào Chiến tranh Triều Tiên, Tổng thống Harry S. Truman đã cho ban bố tình trạng khẩn cấp. Tuyên bố rằng “Chủ nghĩa đế quốc Cộng sản” đang đe dọa người dân toàn thế giới, Truman kêu gọi người Mỹ cùng nhau xây dựng một “pháo đài của tự do” (arsenal of freedom).

Tháng 11, nguy cơ Chiến tranh Triều Tiên đã leo thang đáng kể với sự can thiệp của hàng trăm ngàn quân Trung Quốc cộng sản. Trước khi đội quân này xuất hiện trên chiến trường, lực lượng của Mỹ dường như đã đến rất gần chiến thắng tại bán đảo Triều Tiên. Continue reading “16/12/1950: Truman ban bố tình trạng khẩn cấp”

15/12/1791: Tuyên ngôn Nhân quyền Mỹ trở thành luật

Nguồn: The Bill of Rights becomes law, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1791, Virginia trở thành tiểu bang cuối cùng phê chuẩn Tuyên ngôn Nhân quyền, đưa mười tu chính án đầu tiên của Hiến pháp Mỹ trở thành luật và hoàn thành các cuộc cải cách khởi nguồn từ Tuyên ngôn Độc lập. Trước khi bang Massachusetts phê chuẩn Hiến pháp, điều họ cuối cùng đã thực hiện trong tháng 02/1788, những người ủng hộ phe Liên bang đã phải hứa sẽ tạo ra một bản Tuyên ngôn Nhân quyền nhằm sửa đổi Hiến pháp ngay khi thành lập chính phủ mới.

Các nhà phê bình Hiến pháp, chống lại phe Liên bang, những người sợ rằng một chính phủ liên bang quá mạnh sẽ chỉ trở thành một chế độ quân chủ khác, thứ họ vốn dĩ vừa mới thoát ra, tin rằng Hiến pháp đã trao quá nhiều quyền lực vào tay chính phủ liên bang bằng cách phác thảo quyền của chính phủ nhưng không mô tả quyền của các cá nhân do chính phủ quản lý. Lời hứa về một bản Tuyên ngôn Nhân quyền giúp xoa dịu quan ngại của phe chống Liên bang. Continue reading “15/12/1791: Tuyên ngôn Nhân quyền Mỹ trở thành luật”

14/12/1961: Kennedy định tăng viện trợ cho Nam Việt Nam

Nguồn: Kennedy announces intent to increase aid to South Vietnam, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1961, trong một cuộc trao đổi thư công khai với Tổng thống Việt Nam Cộng Hòa Ngô Đình Diệm, Tổng thống John F. Kennedy đã chính thức tuyên bố rằng Mỹ sẽ tăng viện trợ miền Nam, bao gồm việc mở rộng cam kết của quân đội Mỹ. Lo lắng trước những tiến bộ gần đây của phong trào nổi dậy của cộng sản tại miền Nam, Kennedy viết, “Chúng tôi sẽ nhanh chóng tăng cường hỗ trợ cho nỗ lực quốc phòng của các ông.”

Cố vấn quân sự của Kennedy, Tướng Maxwell D. Taylor, và Trợ lý Đặc biệt về An ninh Quốc gia Walt W. Rostow vừa trở về từ một chuyến đi thực địa ở Sài Gòn và kêu gọi Tổng thống Mỹ tăng cường hỗ trợ kinh tế và cố vấn quân sự cho Diệm. Sự hỗ trợ quân sự bao gồm việc các cố vấn quân sự Mỹ đào tạo chuyên sâu các đội quân tự vệ địa phương. Continue reading “14/12/1961: Kennedy định tăng viện trợ cho Nam Việt Nam”

13/12/1642: Tasman phát hiện ra New Zealand

Nguồn: Tasman discovers New Zealand, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1642, hoa tiêu người Hà Lan Abel Tasman đã trở thành nhà thám hiểm châu Âu đầu tiên tìm thấy quần đảo Nam Thái Bình Dương mà ngày nay chúng ta gọi là New Zealand. Trong nỗ lực duy nhất nhằm đặt chân lên đảo, một số thủy thủ trong đoàn của Tasman đã bị giết bởi các chiến binh từ một bộ tộc thuộc Đảo Nam (South Island), những người cho rằng tiếng kèm trumpet của người châu Âu chính là tín hiệu bắt đầu một trận chiến. Continue reading “13/12/1642: Tasman phát hiện ra New Zealand”

12/12/1987: Mỹ kêu gọi Tây Âu tăng chi tiêu quốc phòng

Nguồn: Shultz calls on European allies to increase defense spending, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1987, trong chuyến thăm chính thức đến Đan Mạch, Ngoại trưởng Mỹ, George Shultz, đa đưa ra một tuyên bố kêu gọi các đồng minh NATO của Mỹ ở Tây Âu tăng mạnh chi tiêu cho quốc phòng của họ. Shultz thẳng thắn thông báo với nước chủ nhà Đan Mạch rằng “điều quan trọng là tất cả chúng ta phải tăng đóng góp cho NATO, đảm bảo rằng chúng ta làm mọi thứ có thể để duy trì các giá trị của mình.” Lời kêu gọi này là nhằm phản ứng trực tiếp trước Hiệp ước INF mới được ký giữa Mỹ và Liên Xô. Continue reading “12/12/1987: Mỹ kêu gọi Tây Âu tăng chi tiêu quốc phòng”

11/12/1936: Edward VIII thoái vị

Nguồn: Edward VIII abdicates, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1936, sau chưa đầy một năm lên ngôi, Edward VIII trở thành vị vua đầu tiên của Anh tự nguyện từ bỏ ngôi vị. Ông đã lựa chọn thoái vị sau khi chính phủ Anh, công chúng và Giáo hội Anh giáo lên án quyết định kết hôn của ông với một phụ nữ Mỹ đã ly hôn tên là Wallis Warfield Simpson.

Tối ngày 11/12, ông đã có một bài phát biểu trên sóng radio giải thích rằng, “Tôi cảm thấy mình không thể gánh vác được gánh nặng trách nhiệm và thực hiện các nghĩa vụ của một nhà vua, như tôi mong muốn, mà không có sự trợ giúp và ủng hộ của người phụ nữ mà tôi yêu.” Sang ngày 12/12, em trai của ông, Công tước xứ York, lên ngôi và trở thành Vua George VI. Continue reading “11/12/1936: Edward VIII thoái vị”

10/12/1941: Nhật thống trị Thái Bình Dương và Biển Đông

Nguồn: Japan becomes master of the Pacific and South China Sea, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1941, 4.000 quân Nhật đã đổ bộ lên Quần đảo Philippines, trong khi máy bay Nhật đánh chìm các tàu chiến Anh là Prince of Wales và Repulse. Guam, vùng lãnh thổ do Mỹ kiểm soát, cũng bị chiếm đóng. Thủ tướng Anh Winston Churchill cuối cùng phải lên tiếng: “Chúng ta đã mất quyền kiểm soát biển.”

Cuộc tấn công vào Trân Châu Cảng chỉ là một bước trong một kế hoạch lớn hơn để thống trị Thái Bình Dương, trong đó bao gồm việc đánh bại sự kháng cự về hải quân đầu tiên là của Mỹ và sau đó là của Anh. Đợt ném bom của Nhật lên đảo Guam, đảo Midway và đảo Wake diễn ra theo sau vụ tấn công vào hạm đội Mỹ tại Trân Châu Cảng. Các sân bay của Mỹ tại các nơi này đã bị phá hủy, cũng như các sân bay Clark và Iba ở Philippines, phá hủy hơn một nửa số máy bay của Mỹ dành cho vùng Viễn Đông. Continue reading “10/12/1941: Nhật thống trị Thái Bình Dương và Biển Đông”

09/12/1950: Harry Gold vào tù vì vụ gián điệp nguyên tử

Nguồn: Harry Gold sent to prison for his role in atomic espionage, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1950, Harry Gold – người thú nhận đã làm trung gian giữa Klaus Fuchs –  nhà khoa học Anh đã lấy cắp thông tin tuyệt mật về bom nguyên tử – và các điệp viên Liên Xô, đã bị kết án 30 năm tù vì tội ác của mình. Việc bắt giữ và thú tội của Gold đã dẫn đến việc bắt giữ David Greenglass, người sau đó đã chỉ điểm anh rể và chị gái, Julius và Ethel Rosenberg.

Vụ bắt giữ Gold là một phần trong cuộc điều tra khổng lồ của FBI nhắm vào hoạt động gián điệp của Liên Xô, cụ thể là việc ăn cắp bí mật nguyên tử. Gold, nhà hóa học 39 tuổi, đã làm quen với nhà khoa học nguyên tử Anh Klaus Fuchs trong những chuyến đi của ông này tới Mỹ trong Thế chiến II. Fuchs làm việc tại phòng thí nghiệm Los Alamos thuộc Dự án Manhattan, chương trình tối mật của Mỹ nhằm phát triển vũ khí nguyên tử. David Greenglass cũng đã làm việc tại Los Alamos. Continue reading “09/12/1950: Harry Gold vào tù vì vụ gián điệp nguyên tử”

08/12/1969: Nixon tuyên bố Chiến tranh VN sắp kết thúc

Nguồn: Nixon declares Vietnam War is ending, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1969, tại một cuộc họp báo, Tổng thống Richard Nixon nói rằng “Chiến tranh Việt Nam đang đi đến hồi nhờ kế hoạch mà chúng ta đã khởi xướng.” Tại một hội nghị khác ở Midway vào tháng Sáu, Nixon tuyên bố rằng Mỹ sẽ theo đuổi một kế hoạch mới mà ông gọi là “Việt Nam hóa chiến tranh” (Vietnamization).

Theo nội dung của kế hoạch này, các lực lượng Nam Việt Nam sẽ được xây dựng để họ có thể tự chịu trách nhiệm về chiến tranh. Khi lực lượng miền Nam bắt đầu thành thạo hơn, người Mỹ sẽ rút khỏi chiến trường và trở về nước. Continue reading “08/12/1969: Nixon tuyên bố Chiến tranh VN sắp kết thúc”

07/12/1964: Tình hình xấu đi ở miền Nam Việt Nam

Nguồn: Situation deteriorates in South Vietnam, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1964, tình hình ở miền Nam Việt Nam đã xấu đi khi Việt Cộng tấn công và chiếm giữ trụ sở huyện An Lão và phần lớn vùng thung lũng xung quanh, nằm cách Sài Gòn 300 dặm về phía đông bắc.

Quân đội miền Nam chỉ giành được quyền kiểm soát sau khi quân tiếp viện được trực thăng Mỹ đưa đến. Trong cuộc giao tranh, đã có hai cố vấn người Mỹ thiệt mạng. Hơn 300 lính miền Nam gặp thương vong và khoảng 7.000 dân làng bị buộc phải bỏ nhà cửa. Continue reading “07/12/1964: Tình hình xấu đi ở miền Nam Việt Nam”