Author: Kim Phụng

Thế giới hôm nay: 10/11/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Nhà Trắng cho biết Israel đã đồng ý sẽ tạm dừng bốn giờ mỗi ngày trong cuộc giao tranh ở các khu vực phía bắc Gaza. Theo Liên Hiệp Quốc, hàng chục nghìn người Palestine đã trốn thoát về phía nam thông qua một tuyến đường sơ tán. Lực lượng Phòng vệ Israel tuyên bố đã bắt giữ hoặc tiêu diệt khoảng 50 chiến binh Hamas trong các trận chiến ở thành phố Gaza. Trước đó, họ đã giành quyền kiểm soát một căn cứ quan trọng của Hamas gần Jabalia, phía bắc Gaza, sau trận chiến kéo dài 10 giờ. Continue reading “Thế giới hôm nay: 10/11/2023”

09/11/1971: John Emil List sát hại toàn bộ gia đình

Nguồn: A Sunday school teacher murders his family and goes undercover for 18 years, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1971, John Emil List đã sát hại toàn bộ gia đình mình tại căn nhà của họ ở Westfield, New Jersey rồi biến mất. Dù cảnh sát nhanh chóng xác định List là nghi phạm lớn nhất trong vụ giết người, nhưng phải mất đến 18 năm họ mới có thể tìm được vị trí của anh ta và khép lại vụ án.

John List bề ngoài là một người cha khá thành đạt. Là giáo viên ở trường Chủ Nhật và thủ lĩnh của đội Hướng đạo sinh, List kiên quyết giữ kỷ luật nghiêm khắc và luôn yêu cầu các con mình phải tuân theo những quy tắc cực kỳ cứng nhắc. Continue reading “09/11/1971: John Emil List sát hại toàn bộ gia đình”

Thế giới hôm nay: 09/11/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Các ngoại trưởng G7 tuyên bố ủng hộ “tạm dừng chiến sự vì lý do nhân đạo và xây dựng hành lang nhân đạo” ở Gaza, nhưng không kêu gọi ngừng bắn. Israel đã gia hạn thời gian sơ tán khỏi thành phố Gaza sau khi có “phản ứng đáng kể” đối với thời hạn ban đầu là 4 giờ. Khoảng 15.000 người đã chạy trốn khỏi phía bắc thành phố trong thời gian giao tranh tạm dừng hôm thứ Ba. Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nói rằng “các yếu tố then chốt” cho hòa bình bao gồm việc Israel “không sử dụng vũ lực để buộc người Palestine di dời ” và “không tái chiếm” Gaza. Continue reading “Thế giới hôm nay: 09/11/2023”

Chiến tranh địa đạo của Hamas gợi nhớ về Việt Cộng

Nguồn: Joe Buccino, “Hamas’s Tunnel Warfare Harks Back to the Viet Cong,” Foreign Policy, 01/11/2023

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Khi lực lượng Israel bước xuống những địa đạo ở Gaza, mọi cuộc tấn công dưới lòng đất đều có tác động ở trên mặt đất.

Israel đang bắt đầu tiến hành các chiến dịch trên bộ ở Gaza. Khi Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) tiếp cận Thành phố Gaza từ phía bắc và phía đông, nhiều nhà phân tích quân sự Mỹ dự báo sẽ có giao tranh đô thị khủng khiếp, đồng thời nhắc đến những bài học cay đắng của Quân đội và Thủy quân Lục chiến Mỹ ở Iraq, bao gồm cả cuộc chiến đi đến từng nhà ở Fallujah hồi tháng 11/2004, và cuộc bao vây kéo dài 9 tháng để giải phóng Mosul khỏi Nhà nước Hồi giáo vào năm 2016 và 2017. Dù những so sánh này có thể đem lại một số hiểu biết về mức độ phức tạp của chiến tranh đô thị, nhưng chúng không tính đến những phức tạp gia tăng mà Israel đang phải đối mặt ở Gaza. Cuộc chiến của IDF sẽ khó khăn và kéo dài hơn Trận Fallujah lần thứ hai và bạo lực hơn chiến dịch Mosul. Continue reading “Chiến tranh địa đạo của Hamas gợi nhớ về Việt Cộng”

Thế giới hôm nay: 08/11/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Người đứng đầu Bộ Tư lệnh miền Nam của Lực lượng Phòng vệ Israel cho biết họ đang chiến đấu “ở trung tâm thành phố Gaza.” Israel đã cho cư dân thành phố bốn giờ để sơ tán về phía nam trước khi tiến quân. Trong khi đó, Bộ Y tế do Hamas điều hành ở Gaza cho biết hơn 10.300 người đã thiệt mạng tại khu vực này kể từ khi chiến tranh bắt đầu. Theo văn phòng nhân đạo của Liên Hiệp Quốc, chỉ có 569 xe tải viện trợ – không có chiếc nào chở nhiên liệu – đã vào Gaza. Continue reading “Thế giới hôm nay: 08/11/2023”

07/11/1972: Nixon tái đắc cử tổng thống

Nguồn: Nixon re-elected president, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1972, Richard Nixon đã đánh bại Thượng nghị sĩ George McGovern (ứng viên Đảng Dân chủ, đến từ bang South Dakota) và tái đắc cử Tổng thống Hoa Kỳ.

Với chỉ 55% số cử tri đi bỏ phiếu, tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu thấp nhất kể từ năm 1948, Nixon đã giành chiến thắng ở tất cả các bang ngoại trừ Massachusetts, chiếm 97% số phiếu đại cử tri. Trong chiến dịch tranh cử, Nixon cam kết sẽ có “hòa bình trong danh dự” ở Việt Nam. Continue reading “07/11/1972: Nixon tái đắc cử tổng thống”

Thế giới hôm nay: 07/11/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Bộ Y tế do Hamas điều hành ở Gaza cho biết hơn 10.000 người đã thiệt mạng tại khu vực này kể từ khi chiến tranh bắt đầu. Trong khi đó, cửa khẩu biên giới Rafah đã mở cửa trở lại vào thứ Hai, cho phép người nước ngoài và một số người Palestine bị thương rời Gaza đến Ai Cập. Cửa khẩu đã bị đóng trong hai ngày. Trước đó, quân đội Israel tuyên bố đã bao vây thành phố Gaza và chia đôi dải đất ven biển này. Theo truyền thông Israel, họ dự định sẽ vào thành phố trong vòng hai ngày tới. Continue reading “Thế giới hôm nay: 07/11/2023”

Thế giới hôm nay: 06/11/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tiếp tục chính sách ngoại giao con thoi ở Trung Đông bằng chuyến thăm không báo trước tới Iraq. Trước đó vào Chủ nhật, ông đã gặp Mahmoud Abbas, người đứng đầu Chính quyền Dân tộc Palestine (PA), tại Ramallah. Abbas yêu cầu ngừng bắn ngay lập tức, trong khi Blinken thúc đẩy việc “ngừng bắn nhân đạo” để cung cấp viện trợ cho Gaza. Cặp đôi đã thảo luận về vai trò tiềm năng của PA ở Gaza trong trường hợp Hamas bị tiêu diệt. Blinken hiện đang lên đường tới Thổ Nhĩ Kỳ. Continue reading “Thế giới hôm nay: 06/11/2023”

Những bí ẩn xoay quanh cái chết của Lý Khắc Cường

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “The mysteries and dangers that trail Li Keqiang’s death,” Nikkei Asia, 2/11/2023

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

‘Đối thủ truyền kiếp’ của Tập Cận Bình là người đứng sau những sóng gió ở Bắc Đới Hà mùa hè vừa qua.

Cái chết của cựu Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường ở tuổi 68 vào tuần trước đã vén bức màn mở ra một hồi mới trong vở kịch chính trị phức tạp tại Trung Quốc.

Theo lời một nguồn tin, Lý thường được coi là “đối thủ truyền kiếp” của Chủ tịch Tập Cận Bình. Cả hai từng là ứng viên kế nhiệm cựu Chủ tịch Hồ Cẩm Đào. Nhưng Lý không thuộc phe của Tập. Sự ganh đua giữa hai người, cộng với hàng loạt bí ẩn khác, đã dẫn đến việc lan truyền các thuyết âm mưu liên quan đến cái chết của Lý. Continue reading “Những bí ẩn xoay quanh cái chết của Lý Khắc Cường”

05/11/1912: Woodrow Wilson chiến thắng áp đảo trong bầu cử tổng thống

Nguồn: Woodrow Wilson wins landslide victory, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1912, đảng viên Đảng Dân chủ Woodrow Wilson đã được bầu làm tổng thống thứ 28 của nước Mỹ, với Thomas R. Marshall là phó tổng thống.

Trong chiến thắng áp đảo của đảng Dân chủ, Wilson đã giành được 435 phiếu đại cử tri, so với 8 phiếu của đương kim tổng thống từ Đảng Cộng hòa William Howard Taft, và 88 phiếu của ứng viên Đảng Cấp tiến Theodore Roosevelt. Cuộc bầu cử tổng thống năm 1912 cũng là cuộc bầu cử duy nhất trong lịch sử nước Mỹ có hai cựu tổng thống bị một ứng viên thứ ba đánh bại. Continue reading “05/11/1912: Woodrow Wilson chiến thắng áp đảo trong bầu cử tổng thống”

04/11/1842: Abraham Lincoln kết hôn với Mary Todd

Nguồn: Abraham Lincoln marries Mary Todd, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1842, luật sư đang gặp khó khăn Abraham Lincoln đã kết hôn với Mary Anne Todd, một phụ nữ gốc Kentucky, tại nhà người chị gái ở Springfield, Illinois.

Mary Todd, biệt danh là Molly, xuất thân từ một gia đình giàu có và đã theo học tại các trường nữ sinh danh tiếng, nơi bà trở thành học sinh xuất sắc về nghiên cứu văn hóa và nghệ thuật. Cha bà thường giao du với những nhân vật chính trị có ảnh hưởng và kết quả là bà cũng có hứng thú sâu sắc với chính trị. Continue reading “04/11/1842: Abraham Lincoln kết hôn với Mary Todd”

Thế giới hôm nay: 03/11/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Cơ quan Liên Hiệp Quốc về người tị nạn Palestine cho biết 4 trường học được chuyển thành nơi trú ẩn do Liên Hiệp Quốc điều hành ở Gaza đã bị hư hại do bị ném bom trong vòng chưa đầy 24 giờ. Các trường học này là nơi trú ẩn của gần 20.000 người, và một trong số đó nằm gần Trại tị nạn Jabalia ở phía bắc Gaza, nơi mà Bộ Y tế của Hamas cho biết có ít nhất 195 người thiệt mạng do các cuộc không kích của Israel trong tuần này. Binyamin Netanyahu, Thủ tướng Israel, nói rằng lực lượng của nước ông đang “ở đỉnh cao của trận chiến” sau khi tiến sâu hơn vào thành phố Gaza. Lực lượng Phòng vệ Israel tuyên bố họ đã tiêu diệt hơn 130 chiến binh Hamas trong các chiến dịch trên bộ. Continue reading “Thế giới hôm nay: 03/11/2023”

Bài học thực sự từ Chiến tranh Yom Kippur

Nguồn: Uri Kaufman, “The Real Lessons of the Yom Kippur War,” Foreign Affairs, 20/10/2023

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Để đánh bại Hamas, Israel cần cách tiếp cận mới đối với công tác tình báo.

Không lâu sau khi Chiến tranh Yom Kippur kết thúc vào năm 1973, Thủ tướng Israel tương lai Menachem Begin – khi đó là thành viên mới tại cơ quan lập pháp của đất nước – đã bộc phát ngay tại trụ sở Knesset. “Tại sao họ không chuẩn bị thiết bị quân sự trước?” ông thét lên. Cuộc chiến kéo dài 18 ngày giữa Israel và các lực lượng liên minh giữa Ai Cập và Syria, khiến hơn 2.000 binh sĩ Israel thiệt mạng, đã gây chấn động khắp chính giới và giáng một đòn mạnh vào sự tự tin của quân đội Israel. Begin muốn biết tại sao chính phủ không chuẩn bị cho cuộc xung đột. Continue reading “Bài học thực sự từ Chiến tranh Yom Kippur”

02/11/2000: Phi hành đoàn thường trú đầu tiên đến Trạm Vũ trụ Quốc tế

Nguồn: First residential crew arrives aboard the International Space Station, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2000, phi hành đoàn thường trú đầu tiên đã đến Trạm Vũ trụ Quốc tế. Sứ mệnh Expedition 1 đánh dấu sự khởi đầu của một kỷ nguyên mới về hợp tác quốc tế trong không gian, và về khoảng thời gian cư trú liên tục lâu nhất của con người trên quỹ đạo thấp của Trái Đất, điều vẫn tiếp tục cho đến ngày nay.

Các cơ quan vũ trụ của Mỹ, Nga, Canada, Nhật Bản, và Châu Âu đã đồng ý hợp tác trên ISS vào năm 1998, và các bộ phận đầu tiên của trạm đã được phóng lên quỹ đạo vào cuối năm đó. Năm chuyến bay tàu con thoi và hai chuyến bay không người lái của Nga đã chuyển giao nhiều bộ phận cốt lõi và lắp ráp một phần trạm vũ trụ. Hai người Nga, Yuri Gidzenko và Sergei Krikalev, cùng với Bill Shepherd của NASA, đã được chọn làm thành viên phi hành đoàn Expedition 1. Continue reading “02/11/2000: Phi hành đoàn thường trú đầu tiên đến Trạm Vũ trụ Quốc tế”

Thế giới hôm nay: 02/11/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Hơn 400 người nước ngoài và người Palestine bị thương đã vượt biên giới sang Ai Cập từ Gaza. Hàng trăm người khác đang chờ ở cửa khẩu Rafah. Ai Cập dự kiến sẽ cho phép khoảng 500 người sơ tán mỗi ngày qua cửa khẩu duy nhất với Gaza, dù chính phủ nước này vẫn tiếp tục từ chối tiếp nhận người tị nạn Palestine. Trong khi đó, người ta đã báo cáo về cuộc tấn công thứ hai vào trại tị nạn Jabaliya đông đúc ở phía bắc Gaza, chưa đầy một ngày sau cuộc không kích đầu tiên của Israel, được cho là đã giết chết hàng chục người. Lực lượng Phòng vệ Israel tuyên bố đã giết chết một chỉ huy Hamas có mặt ở trại. Continue reading “Thế giới hôm nay: 02/11/2023”

Cái chết của Lý Khắc Cường đặt ra thách thức cho Bắc Kinh

Nguồn: Sun Yu và Joe Leahy, “‘Other leaders are corrupt’: Li Keqiang mourning poses challenge for Beijing,” Financial Times, 31/10/2023

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Cái chết của cựu thủ tướng – người bị Tập Cận Bình gạt sang bên lề – đã tạo ra một thời điểm nhạy cảm cho Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Hàng trăm người đưa tang đã đổ về ngôi nhà thời thơ ấu của Lý Khắc Cường để bày tỏ lòng thành kính đối với một chính trị gia chủ trương cải cách mà nhiều người xem là “thủ tướng của nhân dân,” tạo ra một thách thức chính trị tiềm ẩn đối với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Continue reading “Cái chết của Lý Khắc Cường đặt ra thách thức cho Bắc Kinh”

Thế giới hôm nay: 01/11/2023

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) xác nhận đã thực hiện một cuộc không kích nhắm vào một trại tị nạn đông đúc ở phía bắc Dải Gaza. Các quan chức tại một bệnh viện gần Trại Jabalia cho biết có ít nhất 50 người thiệt mạng và 150 người khác bị thương. Người phát ngôn của IDF tuyên bố cuộc tấn công đã nhắm mục tiêu và giết chết nhiều chiến binh Hamas, bao gồm cả một chỉ huy “cấp rất cao” đang “lẩn trốn đằng sau dân thường, như họ vẫn làm.” Phía Hamas phủ nhận sự có mặt của một chỉ huy cấp cao trong khu vực. Tính đến tháng 7, Trại Jabalia đã đón hơn 116.000 người tị nạn Palestine. Trong khi đó, lực lượng Israel tiếp tục tiến vào thành phố Gaza, đến khu vực lân cận phía bắc thành phố, theo tin từ Bộ Nội vụ Gaza. Continue reading “Thế giới hôm nay: 01/11/2023”

31/10/1963: Nổ ở Hội chợ Bang Indiana khiến gần 100 người chết

Nguồn: Freak explosion at Indiana State Fairgrounds Coliseum kills nearly 100, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1963, trong dịp lễ Halloween ở Indianapolis, hàng trăm khán giả đã tập trung tại Hội chợ Bang Indiana (Indiana State Fairgrounds Coliseum) để xem triển lãm trượt băng “Kỳ nghỉ trên băng.” Sau đó, vào khoảng 11 giờ đêm, một vụ nổ khí propane từ khu bán hàng đã xé toạc toà nhà hội chợ và tạo nên một cột lửa cao hơn 12 mét xuyên qua những hàng ghế ở phía nam. Continue reading “31/10/1963: Nổ ở Hội chợ Bang Indiana khiến gần 100 người chết”

Lý do nhiều thanh niên Trung Quốc muốn tìm việc ở Nhật Bản

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “Dear Japan, China asks, do you have any jobs for us?,” Nikkei Asia, 26/10/2023

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Thanh niên Trung Quốc vẫn cố gắng tìm việc làm ở Nhật dù vụ bắt giữ giám đốc điều hành Astellas đã làm rạn nứt quan hệ hai nước.

Một quan chức cấp cao chính quyền địa phương ở nội địa Trung Quốc gần đây đã liên hệ với một người bạn cũ ở Nhật Bản với một yêu cầu tha thiết.

“Chúng tôi muốn Nhật Bản chấp nhận nhiều thực tập sinh kỹ thuật hơn từ khu vực của tôi, dù chỉ một chút,” vị quan chức Đảng đứng đầu một khu vực đang có nền kinh tế suy thoái, khẩn khoản. Continue reading “Lý do nhiều thanh niên Trung Quốc muốn tìm việc ở Nhật Bản”

29/10/1969: Bobby Seale bị bịt miệng trong phiên tòa

Nguồn: “Chicago Eight” defendant Bobby Seale gagged during his trial, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1969, sau nhiều lần Bobby Seale bộc phát tại toà, thẩm phán phiên toà xét xử đã ra lệnh bịt miệng và xích bị cáo của vụ “Chicago Eight” vào ghế.

Seale và bảy đồng phạm (David Dellinger, Rennie Davis, Thomas Hayden, Abbie Hoffman, Jerry Rubin, Lee Weiner, và John Froines) đã bị cáo buộc âm mưu vượt qua biên giới tiểu bang với ý định gây bạo loạn trong giai đoạn biểu tình phản chiến bạo lực ở Chicago trong Đại hội Toàn quốc Đảng Dân chủ năm 1968. Continue reading “29/10/1969: Bobby Seale bị bịt miệng trong phiên tòa”