01/10/1993: Bé 12 tuổi bị bắt cóc, mở đường cho luật “ba lần phạm tội”

Nguồn: A 12 year old girl is kidnapped, leading to California’s “three strikes” law, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1993, cô bé Polly Klaas đã bị một kẻ đột nhập dùng dao khống chế tại nhà riêng ở Petaluma, California, trong một bữa tiệc ngủ (slumber party) với hai người bạn. Dù đã có một cuộc truy lùng quy mô lớn và sự chú ý của cả nước, nhưng người ta vẫn không tìm thấy dấu hiệu nào của cô bé 12 tuổi mất tích hoặc kẻ bắt cóc em trong suốt hai tháng. Continue reading “01/10/1993: Bé 12 tuổi bị bắt cóc, mở đường cho luật “ba lần phạm tội””

07/09/1876: Người dân Minnesota tiêu diệt băng James-Younger

Nguồn: Minnesotans attack the James‑Younger criminal gang,” History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1876, khi cố gắng cướp ngân hàng Northfield Minnesota giữa ban ngày, băng James-Younger đã bất ngờ bị bao vây bởi những người dân thị trấn đầy giận dữ và gần như bị tiêu diệt hoàn toàn.

Băng cướp đã bắt đầu bằng một trò đánh lạc hướng: năm tên trong số chúng phi nước đại qua trung tâm thị trấn, la hét và bắn súng lục lên không trung. Trong lúc người dân thị trấn chạy đi tìm chỗ ẩn nấp, ba tên cướp khác đội mũ rộng vành và áo khoác dài đã lợi dụng sự mất tập trung để đi vào Ngân hàng Quốc gia Thứ nhất mà không bị phát hiện. Tay lăm lăm súng lục, một trong những tên cướp ra lệnh cho thủ quỹ ngân hàng mở két sắt. Continue reading “07/09/1876: Người dân Minnesota tiêu diệt băng James-Younger”

27/07/1996: Đánh bom tại Công viên Centennial Olympic

Nguồn: Bombing at Centennial Olympic Park, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1996, tại Atlanta, Georgia, Thế vận hội Mùa hè lần thứ 26 đã bị gián đoạn do vụ nổ một quả bom ống chứa đầy đinh tại Công viên Centennial Olympic. Vụ đánh bom xảy ra trong một buổi hòa nhạc miễn phí và nó đã cướp đi mạng sống của một người mẹ đưa con gái đến nghe nhạc rock, đồng thời làm bị thương hơn 100 người khác, trong đó một nhà quay phim người Thổ Nhĩ Kỳ đã qua đời do một cơn đau tim sau vụ nổ. Continue reading “27/07/1996: Đánh bom tại Công viên Centennial Olympic”

23/07/1923: Trùm tội phạm John Dillinger gia nhập Hải quân Mỹ

Nguồn: John Dillinger joins the Navy in an attempt to avoid prosecution, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1923, John Herbert Dillinger đã gia nhập Hải quân Mỹ để tránh bị buộc tội trộm xe hơi ở Indiana, đánh dấu khởi đầu cho hành trình sa ngã của tên tội phạm khét tiếng nhất nước Mỹ. Nhiều năm sau, Dillinger đã tạo dựng “danh tiếng” chỉ trong khoảng thời gian 12 tháng khi cướp nhiều ngân hàng hơn Jesse James đã làm trong 15 năm và trở thành tên tội phạm bị truy nã gắt gao nhất cả nước. Continue reading “23/07/1923: Trùm tội phạm John Dillinger gia nhập Hải quân Mỹ”

08/06/1968: Nghi phạm ám sát Martin Luther King Jr. bị bắt

Nguồn: James Earl Ray, suspect in Martin Luther King Jr. assassination, is arrested, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1968, James Earl Ray, một tù nhân vượt ngục người Mỹ, đã bị bắt ở London, Anh và bị buộc tội ám sát nhà lãnh đạo dân quyền người Mỹ gốc Phi Martin Luther King Jr.

Vào ngày 04/04/1968, tại Memphis, khi đang đứng trên ban công bên ngoài căn phòng tầng hai của mình tại Motel Lorraine, King đã bị trọng thương do trúng đạn của một tay súng bắn tỉa. Tối hôm đó, một khẩu súng săn Remington .30-06 đã được tìm thấy trên vỉa hè gần một căn nhà trọ cách Motel Lorraine chỉ một dãy nhà. Trong vài tuần tiếp theo, khẩu súng săn, lời khai của các nhân chứng, và dấu vân tay trên vũ khí đều chỉ ra một nghi phạm duy nhất: tên tội phạm vượt ngục James Earl Ray. Continue reading “08/06/1968: Nghi phạm ám sát Martin Luther King Jr. bị bắt”

Cách tội phạm Trung Quốc rửa tiền ở quy mô toàn cầu

Nguồn:, “How Chinese networks clean dirty money on a vast scale.” The Economist, 22/04/2024.

Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Thời nay thật khó kiếm một lĩnh vực mà Mỹ và Trung Quốc cùng bắt tay hợp tác. Tại thời điểm bài viết này, ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đang có chuyến đi tới Trung Quốc, một phần để gây sức ép nhằm thuyết phục Bắc Kinh ngừng bán các vật liệu có thể dùng để sản xuất vũ khí cho Nga. Ở phía còn lại, Trung Quốc chỉ cần nở một nụ cười lịch sự thôi đã là tốt lắm rồi. Trong bối cảnh đó, thật đáng chú ý khi gần đây hai nước đã quyết định tăng cường hỗ trợ lẫn nhau trong một lĩnh vực khác: chống rửa tiền. Tháng 4 vừa qua hai bên đã mở một diễn đàn song phương để thảo luận về vấn đề này. Không như ở Nga, đây là một vấn đề lớn đối với cả hai nước. Continue reading “Cách tội phạm Trung Quốc rửa tiền ở quy mô toàn cầu”

07/05/1896: Kẻ giết người hàng loạt H.H. Holmes bị treo cổ

Nguồn: Serial killer H.H. Holmes is hanged in Philadelphia, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1896, “Bác sĩ” H. H. Holmes, một trong những kẻ giết người hàng loạt khét tiếng đầu tiên của nước Mỹ, đã bị treo cổ ở Philadelphia, Pennsylvania.

Sinh ra với cái tên Herman Mudgett ở New Hampshire, Holmes đã bắt đầu tra tấn động vật từ khi còn nhỏ. Tuy nhiên, hắn vẫn là một sinh viên rất thông minh, tốt nghiệp Đại học Michigan với bằng y khoa. Holmes đã kiếm tiền đi học bằng một loạt các vụ lừa đảo bảo hiểm, trong đó hắn yêu cầu chi trả bảo hiểm cho những người thực chất không tồn tại, rồi sau đó đưa xác chết đến làm người được bảo hiểm. Continue reading “07/05/1896: Kẻ giết người hàng loạt H.H. Holmes bị treo cổ”

Lý giải những vụ lưu học sinh Trung Quốc ‘tự bắt cóc’ chính mình

Nguồn: Magnus Fiskesjö, “Self-kidnappings by Chinese Students Abroad: Mystery Solved,” The Diplomat, 08/04/2024

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Bí ẩn đặt ra bởi những sự kiện này chỉ có thể được hiểu trong bối cảnh của sự tàn bạo và đàn áp xuyên quốc gia ngày càng gia tăng của cảnh sát Trung Quốc.

Một trong những tin tức gây bối rối nhất trong những năm gần đây là những vụ học sinh Trung Quốc ở nước ngoài tự bắt cóc chính mình để đòi tiền chuộc. Các em rời khỏi nhà, thậm chí tự trói chân tay bằng dây thừng, tất cả đều theo lệnh của tội phạm mạng Trung Quốc – những kẻ thậm chí còn không có mặt ở đó với các em. Continue reading “Lý giải những vụ lưu học sinh Trung Quốc ‘tự bắt cóc’ chính mình”

06/04/1970: Sam Sheppard qua đời

Nguồn: Sam Sheppard, the inspiration for “The Fugitive,” dies, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1970, Sam Sheppard, một bác sĩ bị kết tội sát hại người vợ đang mang thai trong một phiên tòa gây sốt hồi thập niên 1950, đã qua đời vì suy gan. Sau 10 năm sống trong tù, Sheppard đã được trả tự do sau khi được xét xử lại. Câu chuyện của ông được cho là đã truyền cảm hứng cho loạt phim truyền hình và phim điện ảnh The Fugitive (Kẻ trốn chạy). Continue reading “06/04/1970: Sam Sheppard qua đời”

24/03/1998: Thảm kịch xả súng tại trường học ở Jonesboro, Arkansas

Nguồn: A school shooting in Jonesboro, Arkansas, kills five, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1998, Mitchell Johnson, 13 tuổi, và Andrew Golden, 11 tuổi, đã nổ súng vào các bạn cùng lớp và các giáo viên của mình tại Jonesboro, Arkansas. Trước đó, Golden, cậu bé nhỏ tuổi hơn, đã xin phép ra khỏi lớp, sau đó kéo chuông báo cháy, rồi chạy đến gặp Johnson ở một khu vực có cây cối rậm rạp, cách phòng tập thể dục của trường khoảng 100m. Khi học sinh ùa ra khỏi tòa nhà, Johnson và Golden bắt đầu nổ súng, giết chết bốn học sinh và một giáo viên, trong khi mười em khác bị thương. Continue reading “24/03/1998: Thảm kịch xả súng tại trường học ở Jonesboro, Arkansas”

07/03/2002: Xét xử vụ Andrea Yates sát hại năm người con

Nguồn: Defense rests in Andrea Yates trial, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2002, luật sư bào chữa đã kết thúc phần trình bày của mình trong phiên tòa xét xử Andrea Yates, một phụ nữ 37 tuổi ở Texas, người đã nhận tội giết chết năm đứa con nhỏ của mình bằng cách nhấn chìm chúng trong bồn tắm. Chưa đầy một tuần sau, vào ngày 13/03, Yates bị tuyên có tội và phải nhận án chung thân; tuy nhiên, bản án của bà ta sau đó đã bị hủy. Continue reading “07/03/2002: Xét xử vụ Andrea Yates sát hại năm người con”

16/01/1936: “Tên điên Mặt Trăng” bị hành quyết

Nguồn: “Moon Maniac” killer is executed, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1936, Albert Fish, có biệt danh là “Tên điên Mặt Trăng” (Moon Maniac), một trong những kẻ sát nhân khét tiếng và tàn bạo nhất nước Mỹ, đã bị hành quyết tại nhà tù Sing Sing ở New York. Cảnh sát nghi ngờ Fish đã sát hại tới 10 trẻ em và sau đó ăn thịt các nạn nhân. Khi bước lên ghế điện, Fish thậm chí còn tỏ vẻ háo hức, nói với lính canh rằng “Đây sẽ là sự kích thích tột độ, thứ duy nhất tôi chưa từng trải nghiệm.” Continue reading “16/01/1936: “Tên điên Mặt Trăng” bị hành quyết”

13/01/1939: Doc Barker bị lính canh giết khi cố vượt ngục

Nguồn: Doc Barker is killed by prison guards as he attempts to escape, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1939, Arthur “Doc” Barker đã thiệt mạng khi cố gắng trốn thoát khỏi Nhà tù Alcatraz ở Vịnh San Francisco. Barker, một thành viên của băng đảng khét tiếng “Bloody Barkers” (Barker khát máu), đã bị phát hiện ở ghềnh đá của hòn đảo sau khi trèo qua tường nhà tù. Dù lính canh đã ra lệnh cho hắn đầu hàng, Barker vẫn cố tình buộc các mảnh gỗ với nhau thành một chiếc bè tạm bợ. Khi hắn xuống nước, lính canh đã nổ súng và giết hắn. Continue reading “13/01/1939: Doc Barker bị lính canh giết khi cố vượt ngục”

09/11/1971: John Emil List sát hại toàn bộ gia đình

Nguồn: A Sunday school teacher murders his family and goes undercover for 18 years, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1971, John Emil List đã sát hại toàn bộ gia đình mình tại căn nhà của họ ở Westfield, New Jersey rồi biến mất. Dù cảnh sát nhanh chóng xác định List là nghi phạm lớn nhất trong vụ giết người, nhưng phải mất đến 18 năm họ mới có thể tìm được vị trí của anh ta và khép lại vụ án.

John List bề ngoài là một người cha khá thành đạt. Là giáo viên ở trường Chủ Nhật và thủ lĩnh của đội Hướng đạo sinh, List kiên quyết giữ kỷ luật nghiêm khắc và luôn yêu cầu các con mình phải tuân theo những quy tắc cực kỳ cứng nhắc. Continue reading “09/11/1971: John Emil List sát hại toàn bộ gia đình”

10/10/1991: Cựu nhân viên bưu điện Mỹ trở thành kẻ giết người hàng loạt

Nguồn: A former postal worker commits mass murder, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1991, cựu nhân viên bưu điện Mỹ Joseph Harris đã bắn chết hai đồng nghiệp cũ tại bưu điện ở Ridgewood, New Jersey. Đêm hôm trước, hắn đã giết cấp trên cũ của mình, Carol Ott, bằng một thanh kiếm samurai dài gần 3m, và bắn chết vị hôn phu của cô, Cornelius Kasten, tại nhà của họ. Sau bốn giờ đối đầu với cảnh sát tại bưu điện, Harris đã bị bắt. Vụ tấn công bạo lực này là một trong hàng loạt vụ tấn công khét tiếng của nhân viên bưu điện dẫn đến việc bổ sung cụm từ “going postal” (nghĩa bóng là hoá điên/ nghĩa đen là đến bưu điện) vào từ điển của người Mỹ. Continue reading “10/10/1991: Cựu nhân viên bưu điện Mỹ trở thành kẻ giết người hàng loạt”

03/10/2011: Đảo ngược phán quyết vụ Amanda Knox

Nguồn: Amanda Knox murder conviction overturned in Italy, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2011, trong một quyết định gây chú ý trên toàn thế giới, một tòa phúc thẩm ở Italy đã đảo ngược bản án giết người đối với Amanda Knox, một sinh viên trao đổi người Mỹ, người hai năm trước đó đã bị kết tội trong vụ sát hại bạn cùng phòng người Anh của cô, Meredith Kercher, vào năm 2007 ở Perugia, Italy. Vào thời điểm bị kết án năm 2009, Knox, khi đó 22 tuổi, nhận bản án 26 năm tù, trong khi bạn trai cũ của cô, sinh viên người Italy Raffaelle Sollecito, người cũng bị kết tội giết người, bị kết án 25 năm tù. Vụ án giật gân, gây xôn xao dư luận này đã đặt ra câu hỏi ở Mỹ về hệ thống tư pháp Italy, và liệu Knox, người luôn khẳng định mình vô tội, có bị kết án oan hay không. Continue reading “03/10/2011: Đảo ngược phán quyết vụ Amanda Knox”

26/08/1986: “Sát nhân trường tư thục” làm choáng váng New York

Nguồn: “Preppy Murder” stuns New York, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1986, Jennifer Levin, 18 tuổi, được phát hiện đã chết tại Công viên Trung tâm của Thành phố New York, chỉ chưa đầy hai giờ sau khi người ta nhìn thấy cô rời quán bar ở Upper East Side cùng với Robert Chambers, 19 tuổi.

Chambers cao ráo, đẹp trai đã nhanh chóng bị bắt và bị buộc tội giết người. Các tờ báo lá cải đã gọi Chambers, người từng theo học tại nhiều trường tư thục ở Manhattan, là “Sát nhân trường tư thục” (Preppy Killer). Vụ việc đã gây chấn động thành phố và đặt ra câu hỏi về nạn uống rượu khi chưa đủ tuổi thành niên, sử dụng ma túy và quan hệ tình dục bừa bãi trong nhóm con nhà giàu ở New York. Continue reading “26/08/1986: “Sát nhân trường tư thục” làm choáng váng New York”

06/07/1946: George “Bugs” Moran bị bắt

Nguồn: George “Bugs” Moran is arrested, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1946, các đặc vụ FBI đã bắt giữ George “Bugs” Moran, cùng với hai đồng phạm Virgil Summers và Albert Fouts, ở Kentucky. Từng là một trong những ông trùm băng đảng quyền lực nhất nước Mỹ, nhưng vào thời điểm bị bắt, Moran chỉ còn thực hiện những vụ cướp ngân hàng nhỏ. Hắn chết trong tù 11 năm sau đó. Continue reading “06/07/1946: George “Bugs” Moran bị bắt”

06/05/2013: Giải cứu các nạn nhân bị Ariel Castro bắt cóc nhiều năm

Nguồn: Ohio kidnap victims rescued after years in captivity, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2013, ba người phụ nữ đã được giải cứu khỏi một ngôi nhà ở Cleveland, Ohio, nơi họ bị kẻ bắt cóc, Ariel Castro, 52 tuổi, một tài xế xe buýt thất nghiệp, giam giữ suốt nhiều năm. Ba cô gái—Michelle Knight, Amada Berry và Gina DeJesus—đã mất tích trong khoảng từ năm 2002 đến 2004, khi họ lần lượt 21, 16, và 14 tuổi. Trong số những người được giải cứu còn có một bé gái 6 tuổi do Berry sinh ra trong lúc bị giam giữ và cha của đứa bé là Castro. Continue reading “06/05/2013: Giải cứu các nạn nhân bị Ariel Castro bắt cóc nhiều năm”

15/04/1920: Vụ án Sacco-Vanzetti thu hút sự chú ý của cả nước Mỹ

Nguồn: The Sacco-Vanzetti case draws national attention, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1920, một nhân viên tiền lương và một nhân viên bảo vệ đã bị giết trong một vụ cướp có vũ trang xảy ra ngay giữa buổi chiều tại một công ty giày ở South Braintree, Massachusetts. Vụ án tưởng chừng bình thường này đã phát triển thành một trong những phiên tòa nổi tiếng nhất trong lịch sử nước Mỹ, đồng thời là bước ngoặt đối với việc phát hiện tội phạm qua bằng chứng pháp y. Continue reading “15/04/1920: Vụ án Sacco-Vanzetti thu hút sự chú ý của cả nước Mỹ”