Category: Trung Quốc

Liệu các công ty pin Trung Quốc có trở thành Huawei tiếp theo?

Nguồn: Craig Singleton, “Are Chinese Battery Companies the Next Huawei?,” Foreign Policy, 30/10/2023

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Xe điện, mạng sạc và pin sản xuất tại Trung Quốc tiềm ẩn những mối đe dọa an ninh nghiêm trọng.

Chính quyền Biden mong muốn một nửa số xe hơi mới bán ở Mỹ sẽ chạy bằng điện vào năm 2030. Trong khi đó, Liên minh Châu Âu đã thực hiện những bước đi táo bạo hơn, yêu cầu tất cả xe hơi và xe tải mới bán sau năm 2035 đều không phát ra khí thải. Nhìn chung, đó là tin tốt cho Trung Quốc. Continue reading “Liệu các công ty pin Trung Quốc có trở thành Huawei tiếp theo?”

Tổng quan tình hình ngôn ngữ Trung Quốc

Nguồn: Bộ Giáo dục Trung Quốc | Biên dịch: Nguyễn Hải Hoành

Trung Quốc là một quốc gia nhiều dân tộc, nhiều ngôn ngữ [tức tiếng nói], nhiều loại văn tự [tức chữ viết], tổng cộng có 56 dân tộc, hơn 80 ngôn ngữ và khoảng 30 loại chữ viết. Tiếng Hán [Hán ngữ] là ngôn ngữ được sử dụng nhiều nhất ở Trung Quốc, cũng được sử dụng nhiều nhất trên thế giới, là một trong 6 ngôn ngữ làm việc chính thức của Liên Hợp Quốc. Hán ngữ là ngôn ngữ chung của dân tộc Hán ở Trung Quốc, ngoài dân tộc Hán chiếm 91,59% tổng số người sử dụng Hán ngữ ra, một số dân tộc thiểu số cũng sử dụng hoặc kết hợp sử dụng Hán ngữ. Continue reading “Tổng quan tình hình ngôn ngữ Trung Quốc”

Tại sao Trung Quốc trì hoãn tổ chức Hội nghị Trung ương 3?

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “Abandonment of ‘Likonomics’ limits Xi Jinping’s options,” Nikkei Asia, 9/11/2023

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Cuộc họp chính sách kinh tế quan trọng đã bị trì hoãn khi nhà lãnh đạo chưa có thành tựu nào nổi bật để ca ngợi.

Cứ 5 năm một lần, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc lại tổ chức một cuộc họp quan trọng để đề ra các chính sách kinh tế dài hạn. Mười mùa thu trước, “Likonomics,” chính sách ủng hộ thị trường do cố Thủ tướng Lý Khắc Cường khởi xướng, đã được đưa ra tại một trong những cuộc họp này.

Nhưng năm nay, chưa có dấu hiệu nào cho thấy đảng do Chủ tịch Tập Cận Bình lãnh đạo sẽ triệu tập kỳ họp hoạch định chính sách kinh tế. Continue reading “Tại sao Trung Quốc trì hoãn tổ chức Hội nghị Trung ương 3?”

Đại Việt dưới thời vua Lê Thánh Tông (P8)

Tác giả: Hồ Bạch Thảo

Xem thêm: Các bài khác trong chuỗi bài “Lịch sử Việt Nam thời tự chủ”

Tháng Giêng năm Hồng Đức thứ 11 [11/2-10/3/1480] (Minh Thành Hóa năm thứ 16), sau khi đánh dẹp Bồn Man [Trấn Ninh, Ai Lao] xong, xa giá nhà Vua về đến kinh sư. Tình hình biên giới Việt – Trung vẫn tiếp tục căng thẳng, sứ giả nước ta đến Quảng Tây, bị viên Tri châu huyện Bằng Tường bắt giữ. Về phía Vân Nam, viên Thái giám trấn thủ Tiền Năng tâu rằng trước đó quân An Nam đến đóng tại Mông Tự, phía nam Vân Nam, lấy cớ là chặn chỗ hiểm để bắt trộm cướp: Continue reading “Đại Việt dưới thời vua Lê Thánh Tông (P8)”

Những bí ẩn xoay quanh cái chết của Lý Khắc Cường

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “The mysteries and dangers that trail Li Keqiang’s death,” Nikkei Asia, 2/11/2023

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

‘Đối thủ truyền kiếp’ của Tập Cận Bình là người đứng sau những sóng gió ở Bắc Đới Hà mùa hè vừa qua.

Cái chết của cựu Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường ở tuổi 68 vào tuần trước đã vén bức màn mở ra một hồi mới trong vở kịch chính trị phức tạp tại Trung Quốc.

Theo lời một nguồn tin, Lý thường được coi là “đối thủ truyền kiếp” của Chủ tịch Tập Cận Bình. Cả hai từng là ứng viên kế nhiệm cựu Chủ tịch Hồ Cẩm Đào. Nhưng Lý không thuộc phe của Tập. Sự ganh đua giữa hai người, cộng với hàng loạt bí ẩn khác, đã dẫn đến việc lan truyền các thuyết âm mưu liên quan đến cái chết của Lý. Continue reading “Những bí ẩn xoay quanh cái chết của Lý Khắc Cường”

Triển vọng giai đoạn tiếp theo của Sáng kiến Vành đai và Con đường

Tác giả: Phạm Vũ Thiều Quang

Hơn một tuần trước, Chủ tịch Tập Cận Bình đã tập hợp các nhà lãnh đạo thế giới tại một hội nghị thượng đỉnh ở Bắc Kinh để khởi đầu giai đoạn tiếp theo của Sáng kiến Vành đai và Con đường (Belt and Road Initiative, BRI) – một trong những chính sách chủ chốt của chính quyền Tập. Nhưng trong nội dung bài phát biểu khai mạc đầy tham vọng của Tập Cận Bình và các diễn biến của hội nghị, những trở ngại đối với chương trình chính sách đối ngoại sâu rộng này đã trở nên rõ ràng. Continue reading “Triển vọng giai đoạn tiếp theo của Sáng kiến Vành đai và Con đường”

Cái chết của Lý Khắc Cường đặt ra thách thức cho Bắc Kinh

Nguồn: Sun Yu và Joe Leahy, “‘Other leaders are corrupt’: Li Keqiang mourning poses challenge for Beijing,” Financial Times, 31/10/2023

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Cái chết của cựu thủ tướng – người bị Tập Cận Bình gạt sang bên lề – đã tạo ra một thời điểm nhạy cảm cho Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Hàng trăm người đưa tang đã đổ về ngôi nhà thời thơ ấu của Lý Khắc Cường để bày tỏ lòng thành kính đối với một chính trị gia chủ trương cải cách mà nhiều người xem là “thủ tướng của nhân dân,” tạo ra một thách thức chính trị tiềm ẩn đối với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Continue reading “Cái chết của Lý Khắc Cường đặt ra thách thức cho Bắc Kinh”

Lý do nhiều thanh niên Trung Quốc muốn tìm việc ở Nhật Bản

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “Dear Japan, China asks, do you have any jobs for us?,” Nikkei Asia, 26/10/2023

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Thanh niên Trung Quốc vẫn cố gắng tìm việc làm ở Nhật dù vụ bắt giữ giám đốc điều hành Astellas đã làm rạn nứt quan hệ hai nước.

Một quan chức cấp cao chính quyền địa phương ở nội địa Trung Quốc gần đây đã liên hệ với một người bạn cũ ở Nhật Bản với một yêu cầu tha thiết.

“Chúng tôi muốn Nhật Bản chấp nhận nhiều thực tập sinh kỹ thuật hơn từ khu vực của tôi, dù chỉ một chút,” vị quan chức Đảng đứng đầu một khu vực đang có nền kinh tế suy thoái, khẩn khoản. Continue reading “Lý do nhiều thanh niên Trung Quốc muốn tìm việc ở Nhật Bản”

Nạn “chảy máu” tầng lớp tinh hoa ở Trung Quốc

Tác giả: Nguyễn Hải Hoành

Tháng 6/2010, chính phủ Trung Quốc công bố Đề cương Quy hoạch phát triển nhân tài trung dài hạn 2010-2020, đề xuất mục tiêu đến năm 2020 Trung Quốc phải tiến vào hàng ngũ các cường quốc tài nguyên con người (chữ Hán là “nhân tài cường quốc”, “nhân tài” ở đây là tài nguyên con người).

Một số nhà phân tích cho rằng mục tiêu trên khó đạt được, bởi lẽ lâu nay ở Trung Quốc đang có tình trạng ra đi ngày một nhiều của cộng đồng tinh hoa với đại diện là tầng lớp người mới giàu lên sau 30 năm cải cách mở cửa. Một số người lại cho rằng nếu Trung Quốc kịp thời đưa ra và thực thi tốt chiến lược phấn đấu trở thành cường quốc nhân tài thì hoàn toàn có thể chấm dứt được tình trạng “chảy máu” tầng lớp tinh hoa, đưa Trung Quốc trở thành cường quốc nhân tài hàng đầu thế giới. Continue reading “Nạn “chảy máu” tầng lớp tinh hoa ở Trung Quốc”

Đại Việt dưới thời vua Lê Thánh Tông (P7)

Tác giả: Hồ Bạch Thảo

Xem thêm: Các bài khác trong chuỗi bài “Lịch sử Việt Nam thời tự chủ”

Tháng hai nhuận năm Hồng Đức thứ 8 [15/3-12/4/1477] (Minh Thành Hóa năm thứ 13), cho xây lại thành Đại La. Thành này do Trương Bá Nghi đắp từ thời nhà Đường đô hộ năm Đại Lịch thứ 2 (767); sau này các triều đại nước ta noi theo, phát triển thêm, tức thành Thăng Long.

Tháng 3, Sứ bộ Trần Cẩn đến triều Minh tâu bày việc bang giao giữa hai nước; được đãi yến và tặng quà: Continue reading “Đại Việt dưới thời vua Lê Thánh Tông (P7)”

Tranh luận ở Phương Tây về triển vọng kinh tế Trung Quốc

Nguồn: Bob Davis, “Maybe China’s Economy Isn’t So Doomed,” Foreign Policy, 17/10/2023

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Trong lúc Bắc Kinh vật lộn với suy thoái, một số chuyên gia đã dự đoán về một tương lai sáng sủa hơn.

Những ngày này thật cô đơn đối với những ai còn lạc quan về nền kinh tế Trung Quốc. Hiện tại, có sự nhất trí rộng rãi giữa các nhà quan sát Trung Quốc – và đây là một nhóm lớn – rằng nước này đã bước vào thời kỳ khó khăn và tình hình chắc chắn sẽ sớm tệ hơn rất nhiều.

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã gọi nền kinh tế Trung Quốc là “quả bom hẹn giờ.” Paul Krugman của New York Times nhận định vài năm tới “có thể sẽ khá tồi tệ” đối với Trung Quốc. “Những đám mây đen đang bao trùm nền kinh tế Trung Quốc,” Fareed Zakaria của CNN nói. Cựu giám đốc điều hành PIMCO Mohamed El-Erian thì tuyên bố ông không chắc rằng nền kinh tế Trung Quốc có thể vượt qua nền kinh tế Mỹ, dù quy mô nền kinh tế Trung Quốc gần bằng 3/4 nền kinh tế Mỹ và thậm chí còn tăng trưởng nhanh hơn Mỹ. Continue reading “Tranh luận ở Phương Tây về triển vọng kinh tế Trung Quốc”

Tại sao Mỹ nên sợ Trung Quốc hơn chiến tranh Trung Đông?

Nguồn: Ross Douthat, “Why We Should Fear China More Than Middle Eastern War,” New York Times, 21/10/2023

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Hôm thứ Năm, Tổng thống Joe Biden đã có bài phát biểu liên hệ cuộc xung đột Israel-Hamas với cuộc xâm lược Ukraine của Nga, đồng thời khẳng định sự can dự của Mỹ là một phần trong đại chiến lược nhằm kiềm chế kẻ thù và đối thủ của chúng ta. Ông tuyên bố “Chừng nào những kẻ khủng bố chưa phải trả giá cho tội ác khủng bố của chúng, chừng nào những kẻ độc tài chưa phải trả giá cho sự hung hãn của chúng, thì chúng vẫn sẽ tiếp tục. Và cái giá phải trả cũng như các mối đe dọa đối với nước Mỹ và thế giới sẽ còn gia tăng.” Continue reading “Tại sao Mỹ nên sợ Trung Quốc hơn chiến tranh Trung Đông?”

Tại sao người Trung Quốc đổ xô mua nhà ở Nhật Bản?

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “China’s property market woes prompt buying spree in Japan,” Nikkei Asia, 19/10/2023

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Các nhà đầu tư đang mua những bất động sản mà họ có thể cải tạo và cho khách du lịch thuê.

Những người Trung Quốc lớn tuổi sống sót sau Cách mạng Văn hóa (1966-1976) và các sự kiện hỗn loạn khác đã không khoanh tay đứng nhìn khi chính phủ của họ không thể giải quyết tình hình suy thoái của thị trường bất động sản trong nước.

Đối với những người này và nhiều người Trung Quốc khác, thị trường nước ngoài, đặc biệt là Nhật Bản, đang tạo ra một lối thoát cho nguồn tiền của họ, một phần nhờ vào các ứng dụng điện thoại thông minh. Continue reading “Tại sao người Trung Quốc đổ xô mua nhà ở Nhật Bản?”

Đại Việt dưới thời vua Lê Thánh Tông (P6)

Tác giả: Hồ Bạch Thảo

Xem thêm: Các bài khác trong chuỗi bài “Lịch sử Việt Nam thời tự chủ”

Tháng 3 năm Hồng Đức thứ 3 [8/4-7/5/1472] (Minh Thành Hóa thứ 8), cho các thư lại đỗ thi Hương, được thực thụ chức quan. Mở kỳ thi Hội, lấy đậu 26 người; qui định đề tài trong 4 kỳ thi:

“Tháng 3, hạ lệnh rằng, lại viên các nha môn nếu thi đỗ khoa thi hương thì được bổ lên chính quan…

 Thi hội chọn sĩ nhân trong nước. Lấy đỗ bọn Lê Tuấn Ngạn 26 người. Phép thi:

 Kỳ thứ nhất ra 8 đề về Tứ Thư [Luận Ngữ, Mạnh Tử, Đại Học, Trung Dung], người thi tự chọn lấy 4 đề, làm 4 bài văn, Luận Ngữ 4 đề, Mạnh Tử 4 đề. Ngũ Kinh [Thi, Thư, Lễ, Dịch, Xuân Thu]: mỗi kinh 3 đề, người thi tự chọn 1 đề mà làm. Duy kinh Xuân Thu thì 2 đế gộp làm 1 mà làm. Continue reading “Đại Việt dưới thời vua Lê Thánh Tông (P6)”

Chính sách của Mỹ về vấn đề Đài Loan đang chệch hướng?

Nguồn: Oriana Skylar Mastro, “This Is What America Is Getting Wrong About China and Taiwan,” New York Times, 16/10/2023

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Suốt nửa thế kỷ qua, Mỹ đã tránh gây chiến với Trung Quốc về vấn đề Đài Loan, phần lớn nhờ vào sự cân bằng tinh tế giữa răn đe và trấn an.

Nhưng sự cân bằng đó đã bị đảo lộn. Trung Quốc đang xây dựng và phô trương sức mạnh quân sự của mình, và những lời lẽ thù địch bắt đầu đến từ cả Bắc Kinh và Washington. Dường như, chiến tranh ngày càng dễ xảy ra hơn. Continue reading “Chính sách của Mỹ về vấn đề Đài Loan đang chệch hướng?”

Căng thẳng quan hệ Trung – Nhật nhìn từ ngành hải sản Hokkaido

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “How Xi Jinping haunts remote Hokkaido fishing towns,” Nikkei Asia, 12/10/2023

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Hải sâm và sò điệp cao cấp đã mất giá vì Trung Quốc cấm nhập khẩu.

Đối với ngư dân ở Rishiri, một hòn đảo xa xôi ngoài khơi cực bắc Hokkaido của Nhật Bản, việc kiểm tra điện thoại thông minh để biết tin tức về Trung Quốc đã trở thành thói quen hàng ngày. Người dân đặc biệt quan tâm đến việc Tập Cận Bình, nhà lãnh đạo quyền lực của Trung Quốc, sẽ làm gì.

Các ngư dân này kiếm sống nhờ hải sâm, một loại đặc sản dù có vẻ ngoài kỳ dị nhưng lại có giá hơn 2.000 USD/kg nhờ nhu cầu rất lớn của người tiêu dùng Trung Quốc. Continue reading “Căng thẳng quan hệ Trung – Nhật nhìn từ ngành hải sản Hokkaido”

Chính trị nội bộ Mỹ ảnh hưởng đến chính sách Trung Quốc như thế nào?

Nguồn: Giuseppe Paparella, “What US National (Dis)Unity Means for China Policy”, The Diplomat, 10/06/2023

Biên dịch: Cung Nguyễn Thế Anh

Lịch sử cho thấy, mối quan hệ của Mỹ với Trung Quốc thường phản ánh các biến động của sự đoàn kết trong nước.

Trong các diễn ngôn chính trị gần đây, ngày càng có nhiều người Mỹ bày tỏ lo ngại rằng cuộc đấu đá chính trị nội bộ đang làm suy yếu các chính sách đối ngoại và an ninh của Mỹ đối với Trung Quốc. Một mặt, các vụ truy tố cựu Tổng thống Donald Trump và cuộc điều tra con trai Tổng thống Joe Biden có thể làm lung lay sự ổn định trong nước; mặt khác, chiến dịch tranh cử tổng thống sắp tới có thể khiến quan hệ Mỹ – Trung tiếp tục xấu đi. Với hơn 80% người dân Mỹ có quan điểm không tốt về Trung Quốc, cả hai đảng dự kiến sẽ củng cố các luận điệu chống Trung Quốc để chiếm sự ủng hộ của công chúng. Continue reading “Chính trị nội bộ Mỹ ảnh hưởng đến chính sách Trung Quốc như thế nào?”

Trung Quốc đẩy căng thẳng trên Biển Đông nhằm giảm sức ép nội bộ?

Tác giả: Hùng Nguyễn
 
Thời gian vừa qua, tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông giữa Trung Quốc và Philippines trở lên căng thẳng, tiềm ẩn nguy cơ đụng độ trực tiếp dẫn đến đối đầu quân sự. Mới đây nhất, ngày 4/10, Trung Quốc đã triển khai tàu Hải cảnh ngăn chặn quân đội Philippines tiếp tế cho binh lính đồn trú trên Bãi Cỏ Mây bằng cách di chuyển cắt mũi tàu tuần tra BRP Sindangan của Philippines ở khoảng cách 4 mét, khiến tàu này buộc phải đảo chiều động cơ để tránh đâm vào tàu Trung Quốc. Trước đó vào ngày 5/8, tàu Hải cảnh Trung Quốc đã tiến hành xịt vòi rồng vào tàu của Philippines để ngăn chặn hoạt động tiếp tế tại đây. Continue reading “Trung Quốc đẩy căng thẳng trên Biển Đông nhằm giảm sức ép nội bộ?”

Tác động hạn chế của việc Trung Quốc cấm xuất khẩu Gallium và Germanium

Nguồn: Tim Worstall, “Don’t Worry About China’s Gallium and Germanium Export Bans,” The Diplomat, 10/10/2023

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Giống như khi Trung Quốc ra lệnh cấm xuất khẩu đất hiếm năm 2010, các nước phương Tây sẽ mất nhiều nhất là vài năm để đảm bảo nguồn cung thay thế.

Trung Quốc đã hoàn toàn không xuất khẩu gallium và germanium trong tháng 8 vừa qua. Người ta có thể nghĩ rằng chẳng có gì đáng báo động, bởi vì lượng hàng xuất khẩu đã tăng gấp đôi mức thông thường trong tháng 7. Một cách phải ứng khác, giống như chậu dã yên thảo trong cuốn Hitchhiker’s Guide to the Galaxy, sẽ là thốt ra câu “Lại nữa à?” Nguyên nhân là do chính phủ Trung Quốc bắt đầu hạn chế xuất khẩu từ ngày 1/8 – như họ từng làm với đất hiếm vào năm 2010. Continue reading “Tác động hạn chế của việc Trung Quốc cấm xuất khẩu Gallium và Germanium”

Đúng, trật tự thế giới hiện nay là đa cực!

Nguồn: Emma Ashford và Evan Cooper, “Yes, the World Is Multipolar,” Foreign Policy, 05/10/2023

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Bài liên quan: Không, trật tự thế giới hiện nay không phải là đa cực!

Nhưng đó không phải là tin xấu đối với Mỹ.

Một thuật ngữ học thuật ít được mọi người biết đến đột nhiên trở nên thịnh hành trong các vấn đề quốc tế. Trật tự đa cực – ý tưởng cho rằng có nhiều cường quốc quan trọng trên toàn cầu, chứ không phải chỉ một vài siêu cường – đang được các nhà lãnh đạo, CEO, và học giả coi là tương lai. Tin tức khắp nơi đang gợi ý tầm quan trọng ngày càng tăng của các cường quốc tầm trung, từ Thổ Nhĩ Kỳ và Brazil đến Hàn Quốc và Australia. Continue reading “Đúng, trật tự thế giới hiện nay là đa cực!”