Category: Trung Quốc

Công nghệ dân sự đang hỗ trợ quân đội Trung Quốc

Nguồn: Cole McFaul và Sam Bresnick, “Civilian Tech Is Powering China’s Military,” Foreign Policy, 07/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Những lợi ích mà Bắc Kinh đạt được cuối cùng có thể làm xói mòn lợi thế chiến trường của Washington.

Trung Quốc đã trở thành thế lực thống trị trong các công nghệ mới nổi. Họ là siêu cường năng lượng tái tạo, đang kiểm soát thị trường máy bay không người lái thương mại toàn cầu, và đã lắp đặt số lượng robot công nghiệp nhiều hơn phần còn lại của thế giới cộng lại. Đồng thời, Trung Quốc cũng dồn nguồn lực để vượt mặt Mỹ trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Continue reading “Công nghệ dân sự đang hỗ trợ quân đội Trung Quốc”

Cuộc chiến quyền lực Mỹ-Trung nóng lên trước thềm thượng đỉnh APEC

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “US-China power game heats up ahead of APEC summit,” Nikkei Asia, 09/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Hàn Quốc mắc kẹt ở giữa khi chuẩn bị tổ chức cuộc họp khu vực.

Mỹ và Trung Quốc đang bị khóa chặt vào một trò chơi bá quyền ngày càng nguy hiểm trước thềm Hội nghị Thượng đỉnh Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương APEC tại Gyeongju, Hàn Quốc, vào ngày 31/10 và 01/11 sắp tới.

Và bất chấp bản chất hậu trường của trò chơi, chính quyền của Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung, người sẽ chủ trì cuộc họp, cũng bị cuốn vào một cuộc cạnh tranh ngoại giao. Continue reading “Cuộc chiến quyền lực Mỹ-Trung nóng lên trước thềm thượng đỉnh APEC”

Hộ chiếu yếu đang kìm hãm sức mạnh mềm của Trung Quốc

Nguồn: James Palmer, “China’s Weak Passports Are Holding Back Its Soft Power”, Foreign Policy, 07/10/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Kỳ nghỉ lễ tuần này cho thấy nhu cầu du lịch khổng lồ của người dân Trung Quốc.

Tiêu điểm tuần này: Du khách Trung Quốc ăn mừng kỳ nghỉ lễ Quốc khánh; Một nhà ngoại giao cấp cao được đề bạt chức vụ quan trọng; Tỉ lệ thanh niên thất nghiệp tăng vọt.

Kỳ nghỉ lễ Quốc khánh thúc đẩy ngành du lịch

Tuần này là một tuần mà tin tức ở Trung Quốc khá trầm lắng do kỳ nghỉ lễ quốc khánh đang diễn ra. Cả nước đang kỷ niệm “Tuần lễ Vàng” từ ngày 1 đến ngày 8 tháng 10, đánh dấu kỷ niệm ngày thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Trong năm nay, kỳ nghỉ trùng với Tết Trung Thu nên “Siêu Tuần lễ Vàng” sẽ kéo dài hơn một chút. Continue reading “Hộ chiếu yếu đang kìm hãm sức mạnh mềm của Trung Quốc”

Cuộc đàn áp của Trung Quốc đối với người Duy Ngô Nhĩ tại Tân Cương

Nguồn: Lindsay Maizland, “China’s Repression of Uyghurs in Xinjiang”, Council on Foreign Relations, 03/10/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Hơn một triệu người Hồi giáo đã bị giam giữ tại khu vực Tân Cương của Trung Quốc. Các trại cải tạo chỉ là một phần trong chiến dịch đàn áp người Duy Ngô Nhĩ của chính quyền.

Giới thiệu

Chính phủ Trung Quốc được cho là đã giam giữ hơn một triệu người Hồi giáo trong các “trại cải tạo” kể từ năm 2017, với ước tính khoảng nửa triệu người hiện vẫn đang bị cầm tù hoặc bị giam giữ. Phần lớn những người bị giam giữ là người Duy Ngô Nhĩ (Uighur), một nhóm dân tộc phần lớn nói tiếng gốc Thổ, sinh sống chủ yếu ở khu vực tây bắc Tân Cương (新疆), một trong năm khu tự trị của Trung Quốc. (Các khu tự trị khác gồm: Quảng Tây, Nội Mông, Ninh Hạ và Tây Tạng). Người Duy Ngô Nhĩ trong khu vực này đồng thời phải chịu sự giám sát chặt chẽ, lao động cưỡng bức, chia cắt gia đình, triệt sản không tự nguyện cùng nhiều hành vi ngược đãi nhân quyền khác. Continue reading “Cuộc đàn áp của Trung Quốc đối với người Duy Ngô Nhĩ tại Tân Cương”

Khủng hoảng quan hệ Mỹ – Trung đang chực chờ

Nguồn: Kurt M. Campbell, “The U.S.-China Crisis Waiting to Happen,” Foreign Affairs, 06/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Việc Bắc Kinh chần chừ hợp tác với quân đội Mỹ chưa bao giờ nguy hiểm hơn thế.

Ngày 24/10/2023, một máy bay ném bom B-52 của Không quân Mỹ đang thực hiện nhiệm vụ ban đêm trong không phận quốc tế trên Biển Đông thì bất ngờ bị một máy bay phản lực chiến đấu của Trung Quốc chặn lại. Sau một loạt các động tác cơ động tốc độ cao nguy hiểm, phi công máy bay Trung Quốc đã bay cách máy bay ném bom Mỹ chỉ 3m, gây nguy hiểm cho cả máy bay và phi hành đoàn. Sự việc này xảy ra ngay sau một sự cố khác vào tháng 06/2023 khi USS Chung-Hoon, một tàu khu trục của Hải quân Mỹ, đang di chuyển qua Eo biển Đài Loan thì bị một tàu chiến của Trung Quốc vượt lên ở phía mạn trái với tốc độ cao. Sau đó, tàu Trung Quốc đột ngột đổi hướng và cắt ngang mũi tàu Mỹ ở khoảng cách 137m, buộc Chung-Hoon phải nhanh chóng giảm tốc để tránh va chạm. Tàu chiến của Trung Quốc trước đó đã phớt lờ các nỗ lực liên lạc giữa tàu với tàu nhiều lần, và vi phạm các quy trình vận hành tiêu chuẩn cho các cuộc chạm trán gần trên biển quốc tế. Continue reading “Khủng hoảng quan hệ Mỹ – Trung đang chực chờ”

Mỹ đã thắng trong cuộc cạnh tranh kinh tế với Nhật Bản bằng cách nào?

Nguồn: Carl Benedikt Frey, “How America Outcompeted Japan,” Foreign Affairs, 01/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Và tại sao điều đó lại quan trọng với cuộc cạnh tranh Mỹ-Trung hiện tại?

Tại Washington ngày nay, một nỗi lo quen thuộc vẫn bao trùm. Các nhà hoạch định chính sách Mỹ quan ngại rằng Trung Quốc sẽ vượt mặt Mỹ trong những công nghệ quan trọng nhất như robot và trí tuệ nhân tạo. Nhưng Mỹ đã từng trải qua điều này trước đây, vào những năm 1980. Khi đó, bóng ma bao trùm họ không phải là Bắc Kinh mà là Tokyo. Những cuốn sách bán chạy nhất như Japan as Number One (Nhật Bản là Số Một) đã cảnh báo về sự thống trị của Nhật Bản, trong khi chương trình Frontline (Tiền tuyến) của PBS cho phát sóng bộ phim tài liệu “Thua cuộc chiến với Nhật Bản.” Thung lũng Silicon trông có vẻ kiệt quệ sau khi các nhà sản xuất Mỹ lặng lẽ rời khỏi thị trường chip nhớ như DRAM. Bị khuất phục trước khả năng sản xuất tinh gọn của nhà sản xuất xe hơi Nhật Bản Toyota, Detroit trở thành câu chuyện cảnh báo. Sự kiểm soát của Nhật Bản đối với xe hơi và đồ điện tử tiêu dùng dường như không thể lay chuyển. Continue reading “Mỹ đã thắng trong cuộc cạnh tranh kinh tế với Nhật Bản bằng cách nào?”

Thêm một vị tướng Trung Quốc bị thanh trừng trước thềm Hội nghị Trung ương 4

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “A storm of PLA purges rages on ahead of key party meeting,” Nikkei Asia, 02/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Tập Cận Bình sẽ duy trì cân bằng quyền lực trong quân đội Trung Quốc như thế nào?

Làn sóng thanh trừng đang diễn ra trong Quân Giải phóng Nhân dân, lực lượng quân đội hùng mạnh của Trung Quốc, vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại vào thời điểm chính trị nhạy cảm này, trước thềm một cuộc họp quan trọng của Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Hội nghị trung ương bốn của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 20 sẽ được tổ chức tại Bắc Kinh từ ngày 20 đến ngày 23 tháng 10 tới, quy tụ khoảng 200 ủy viên từ khắp cả nước. Continue reading “Thêm một vị tướng Trung Quốc bị thanh trừng trước thềm Hội nghị Trung ương 4”

Cuộc chiến TikTok 14 tỷ USD của Trump tác động đến châu Á ra sao?

Nguồn: Akhmad Hanan, “How Trump’s $14 billion TikTok tug-of-war affects Asia”, The Interpreter, 01/10/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Khi Tổng thống Donald Trump ký sắc lệnh vào ngày 25 tháng 9 buộc nền tảng mạng xã hội TikTok phải bán lại mảng kinh doanh tại Mỹ, ông không chỉ đơn thuần giải quyết một tranh cãi công nghệ nội bộ, mà còn kéo ứng dụng được tải về nhiều nhất thế giới vào trung tâm của cuộc đấu quyền lực giữa các cường quốc. Trong nhiều năm, Washington đã cảnh báo rằng TikTok, thuộc sở hữu của công ty ByteDance của Trung Quốc, gây ra rủi ro an ninh quốc gia. Thay vì cấm hoàn toàn, Nhà Trắng đã đưa ra một giải pháp thỏa hiệp: cho phép các nhà đầu tư Mỹ đứng đầu là Oracle, Silver Lake và MGX tiếp quản một phần, hiện họ đang nắm giữ 45% cổ phần của TikTok tại Mỹ. Continue reading “Cuộc chiến TikTok 14 tỷ USD của Trump tác động đến châu Á ra sao?”

Chiến lược chống Trung Quốc mà Lầu Năm Góc còn thiếu

Nguồn: Seth G. Jones, “The Pentagon’s Missing China Strategy”, Foreign Affairs, 26/09/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Vào giữa những năm 2010, các quan chức Lầu Năm Góc đã cảm thấy báo động trước những tiến bộ quân sự mà Trung Quốc và Nga đang đạt được. Cả hai quốc gia này đều đầu tư vào các năng lực tác chiến mạng, không gian và tác chiến điện tử, cũng như vũ khí dẫn đường chính xác và vũ khí tầm xa trên mặt đất. Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Work đặc biệt lo ngại về Trung Quốc, quốc gia mà ông xác định là đang cố gắng đạt được sự cân bằng với Mỹ về công nghệ quân sự. Trung Quốc đã phát triển DF-21D, một tên lửa đạn đạo chống hạm có tầm bắn gần 1.000 dặm, được mệnh danh là “sát thủ tàu sân bay”, gây ra mối đe dọa cho các tàu của Mỹ—bao gồm cả tàu sân bay—ở Thái Bình Dương. Đã đến lúc, Work và những người khác ở Lầu Năm Góc kết luận, phải hình dung ra một cuộc chiến ở Thái Bình Dương có thể sẽ trông như thế nào và xem xét cách Mỹ sẽ giành chiến thắng. Continue reading “Chiến lược chống Trung Quốc mà Lầu Năm Góc còn thiếu”

Đông Nam Á đang ngày càng chia rẽ?

Nguồn: Susannah Patton, “The Two Southeast Asias,” Foreign Affairs, 25/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Các quốc gia lục địa và hải đảo trong khu vực đang ngày càng chia rẽ với nhau.

Các nhà hoạch định chính sách và học giả phương Tây thường xem Đông Nam Á là một khu vực thống nhất, nhưng trên thực tế, khu vực này luôn bị chia cắt. 700 triệu người Đông Nam Á đang nói hàng trăm ngôn ngữ và theo nhiều tôn giáo khác nhau, và 11 quốc gia trong khu vực cũng có sự khác biệt về hệ thống chính trị, kích thước, đặc điểm địa lý, và trình độ phát triển kinh tế. Trong suốt Chiến tranh Lạnh, Đông Nam Á bị chia thành hai khối: năm thành viên sáng lập Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) – Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, và Thái Lan – liên minh với Mỹ, trong khi ba nước Đông Dương – Campuchia, Lào, và Việt Nam – liên minh với Trung Quốc hoặc Liên Xô. Continue reading “Đông Nam Á đang ngày càng chia rẽ?”

Tại sao Tập Cận Bình chấp nhận Kim Jong Un là đối tác ngang hàng lúc này?

Nguồn:  “Why Xi Jinping now accepts Kim Jong Un at the grown-ups’ table”, The Economist, 25/09/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Có một không khí hoạt động sôi nổi bất thường ở Đồ Môn, một thành phố nhỏ của Trung Quốc nằm ở biên giới với Bắc Triều Tiên. Khi chúng tôi đến thăm trong những ngày gần đây, có thể thấy các công nhân xây dựng và cần cẩu đang làm việc tại các trung tâm hải quan và nhập cảnh ở cuối một cây cầu xuyên biên giới mới. Ở những nơi khác dọc biên giới, những nỗ lực tương tự đã bắt đầu từ nhiều tháng trước khi Kim Jong Un, nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên, tham dự một cuộc duyệt binh ở Bắc Kinh vào đầu tháng 9. Và công việc đã tiếp tục được đẩy nhanh trong những tuần sau đó, khi Trung Quốc chuẩn bị khôi phục thương mại xuyên biên giới, bất chấp các lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc nhằm kiềm chế chương trình vũ khí hạt nhân của Bắc Triều Tiên. Continue reading “Tại sao Tập Cận Bình chấp nhận Kim Jong Un là đối tác ngang hàng lúc này?”

Lý do các chính trị gia Mỹ cứng rắn với Trung Quốc thích bàn về AI

Nguồn: James Palmer, “Why China Hawks Love Talking About AI”, Foreign Policy, 23/09/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Không phải là lĩnh vực then chốt nhất trong cuộc đua công nghệ Mỹ – Trung, thế nhưng trí tuệ nhân tạo lại nhận được nhiều sự chú ý nhất tại Washington.

Chào mừng đến với mục Điểm tin Trung Quốc của tạp chí Foreign Policy. Hàng tuần, chúng tôi thường cập nhật những diễn biến mới nhất trong quan hệ Mỹ – Trung cùng các chủ đề khác. Nhưng tuần này, chúng ta hãy tạm ngưng để bàn đến một xu hướng lớn hơn: trí tuệ nhân tạo (AI) và lý do tại sao AI lại thay những lĩnh vực khác trong cuộc cạnh tranh công nghệ Mỹ – Trung để trở thành nỗi ám ảnh với những người có lập trường cứng rắn với Trung Quốc. Continue reading “Lý do các chính trị gia Mỹ cứng rắn với Trung Quốc thích bàn về AI”

Mỹ đã hiểu sai Trung Quốc như thế nào?

Nguồn: David C. Kang, Jackie S.H. Wong, và Zenobia T. Chan, “What China Doesn’t Want,” Foreign Affairs, 19/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Mục tiêu cốt lõi của Bắc Kinh là rõ ràng – và hạn chế.

Hiện nay, trong giới hoạch định chính sách ở Washington, nhiều người cho rằng Trung Quốc muốn thay thế Mỹ trở thành siêu cường thống trị toàn cầu và muốn mở rộng lãnh thổ một cách hung hăng. Cả Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa đều đồng thuận với suy nghĩ này. Elbridge Colby, cố vấn cho Lầu Năm Góc với tư cách là Thứ trưởng Quốc phòng phụ trách chính sách của Tổng thống Donald Trump, viết rằng: nếu Trung Quốc kiểm soát Đài Loan, đó sẽ là bàn đạp để mở rộng tầm ảnh hưởng sang Philippines và Việt Nam. Rush Doshi, quan chức cấp cao phụ trách Trung Quốc và Đài Loan tại Hội đồng An ninh Quốc gia dưới thời Tổng thống Joe Biden và là một trong những kiến trúc sư của chính sách đối với Trung Quốc thời Biden, lập luận rằng Trung Quốc đã và đang chơi đường dài để thay thế Mỹ trở thành nhà lãnh đạo thế giới. Sự đồng thuận lưỡng đảng này đã góp phần định hình chính sách Trung Quốc của Mỹ, hiện tập trung vào chiến tranh, răn đe quân sự, và phân tách. Continue reading “Mỹ đã hiểu sai Trung Quốc như thế nào?”

Đài Loan vẫn chưa bị bỏ rơi

Nguồn: Philip H. Gordon và Ryan Hass, “Nobody Lost Taiwan”, Foreign Affairs, 22/09/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Trong những năm gần đây, có lẽ không có chủ đề nào trong quan hệ quốc tế thu hút nhiều sự chú ý hơn khả năng Trung Quốc tấn công Đài Loan. Điều này là hoàn toàn có cơ sở: Trung Quốc chưa bao giờ từ bỏ tuyên bố chủ quyền đối với hòn đảo, họ đang tiến hành một trong những đợt tăng cường quân sự lớn nhất trong lịch sử, thường xuyên xâm nhập không phận và vùng biển của Đài Loan, và Chủ tịch Tập Cận Bình đã chỉ đạo quân đội phát triển năng lực để chinh phục Đài Loan vào năm 2027, nếu ông ra lệnh. Đối với bất kỳ ai hoài nghi về một cuộc tấn công như vậy trong thế kỷ 21, cuộc xâm lược Ukraine của Nga vào tháng 2 năm 2022 là một lời nhắc nhở rõ ràng rằng một cuộc chiến tranh lớn để giành lãnh thổ không phải là chuyện của quá khứ. Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nắm lấy cơ hội để lấy lại một vùng lãnh thổ mà ông cho là đã đi chệch hướng và đang tuột khỏi tay mình. Sớm hay muộn, ông Tập cũng có thể sẽ cố gắng làm điều tương tự. Continue reading “Đài Loan vẫn chưa bị bỏ rơi”

Tiêu chuẩn kép của Bắc Kinh ở Biển Đông

Nguồn: Derek Grossman, “Beijing’s Double Standards in the South China Sea,” Foreign Policy, 22/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Việc Việt Nam mở rộng đáng kể diện tích đất nhân tạo trên 21 bãi đá, bãi cạn, và các thực thể khác mà nước này chiếm đóng ở Quần đảo Trường Sa thuộc Biển Đông có thể sẽ vượt qua quy mô cải tạo đất của chính Trung Quốc trong những năm tới. Đó là kết luận của một báo cáo gây chấn động gần đây từ Sáng kiến Minh bạch Hàng hải Châu Á (AMTI), một viện chính sách có trụ sở tại Washington chuyên theo dõi các hoạt động nạo vét và san lấp của Hà Nội.

Theo quan sát của AMTI, tính đến tháng 3 năm nay, diện tích đất nhân tạo mà Việt Nam tạo ra bằng khoảng 70% diện tích mà Trung Quốc tạo ra trong bốn năm trước đó. Thông thường, tình hình này sẽ khiến Bắc Kinh đối đầu với Hà Nội bằng quân sự hoặc các biện pháp khác – tất cả đều nhằm mục đích áp đặt các yêu sách chủ quyền sâu rộng của Trung Quốc đối với vùng biển trong khu vực, bao gồm cả các thực thể và vùng biển nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) được quốc tế công nhận của Hà Nội. Continue reading “Tiêu chuẩn kép của Bắc Kinh ở Biển Đông”

Hội nghị Liễu Châu định hình kết quả đàm phán Hội nghị Geneva 1954 (P2)

Nguồn: “周恩来与日内瓦会议”，第 27 章 “关键的柳州会议” 钱江著
中共党史出版社 2005.1

Biên dịch và chú thích: Nguyễn Hải Hoành

Xem thêm: Phần 1

Hạ tuần tháng 6 năm 1954, 4 sư đoàn chủ lực quân đội Việt Nam sau khi hoàn thành chiến dịch Điện Biên Phủ đã tập kết vào một khu vực cách Hà Nội 80 km về phía tây bắc. Tổng Tham mưu trưởng quân đội Việt Nam Văn Tiến Dũng chỉ huy một đơn vị nhỏ của sư đoàn 320 tiến sâu vào khu vực cách Hà Nội 15 km. Để giữ lấy đồng bằng sông Hồng, Mỹ cho máy bay giúp Pháp vận chuyển một trung đoàn 2100 lính từ Bắc Phi đến Hà Nội, nhưng số binh lực này lúc ấy chỉ như muối bỏ biển, chẳng được tích sự gì. Chiến trường tiếp tục phát sinh những thay đổi có lợi cho quân đội Việt Nam. Continue reading “Hội nghị Liễu Châu định hình kết quả đàm phán Hội nghị Geneva 1954 (P2)”

Trung Quốc muốn gì ở quản trị toàn cầu?

Nguồn: Steven Langendonk và Matthew D. Stephen, “What China Wants With Global Governance”, The Diplomat, 12/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Dù đang ngày càng phổ biến, quan điểm cho rằng Trung Quốc là thách thức sống còn đối với trật tự thế giới hiện tại phản ánh sự phóng đại nỗi lo chính trị nhiều hơn là phân tích tỉnh táo.

Trung Quốc muốn gì từ trật tự thế giới? Nhiều nhà quan sát, đặc biệt là ở phương Tây, đang nhìn nhận thái độ quyết đoán ngày càng tăng và tham vọng bành trướng của Trung Quốc với sự lo ngại. Trong bài phát biểu về quan hệ Trung Quốc-EU năm 2023, Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen cảnh báo rằng “mục tiêu rõ ràng của Đảng Cộng sản Trung Quốc là một sự thay đổi mang tính hệ thống của trật tự quốc tế, với Trung Quốc là trung tâm.” Bà tiếp tục mô tả ngoại giao của Trung Quốc tại các thể chế đa phương là thể hiện “quyết tâm thúc đẩy một tầm nhìn khác về trật tự thế giới. Một tầm nhìn mà trong đó quyền cá nhân được đặt dưới an ninh quốc gia, trong khi an ninh và kinh tế được đặt lên trên các quyền chính trị và dân sự.” Continue reading “Trung Quốc muốn gì ở quản trị toàn cầu?”

Hội nghị Liễu Châu định hình kết quả đàm phán Hội nghị Geneva 1954 (P1)

Nguồn: “周恩来与日内瓦会议”，第 27 章 “关键的柳州会议” 钱江著
中共党史出版社 2005.1

Biên dịch và chú thích: Nguyễn Hải Hoành

Lời giới thiệu của người dịch: Nhiều bạn đọc biết hội nghị Liễu Châu (3-5/7/1954) có tác động quan trọng làm cho phái đoàn Việt Nam dự hội nghị Geneva nhượng bộ nhiều hơn trong việc vạch giới tuyến tạm thời chia cắt hai miền Nam-Bắc nước ta. Cụ thể là, ban đầu ta yêu cầu giới tuyến này lấy theo vĩ tuyến 13 hoặc 14, nhưng cuối cùng ta phải chấp nhận lấy theo vĩ tuyến 17, tức lùi về phía bắc 3 đến 4 vĩ tuyến, tương đương lùi ranh giới hai miền Nam Bắc khoảng 330 đến 440 km về phía Bắc, thu hẹp đáng kể diện tích miền Bắc. Có người nói ta phải nhượng bộ như vậy là do chịu sức ép của các nước lớn. Đáng tiếc là hầu như chưa thấy có tư liệu do người Việt Nam viết về hội nghị Liễu Châu. Dưới đây xin giới thiệu một tài liệu trình bày khá chi tiết về chủ đề này, do nhà báo Trung Quốc Tiền Giang, nguyên Phó Tổng Biên tập Nhật báo Nhân dân của Trung Quốc (bản Hải ngoại) biên soạn và công bố năm 2005. Continue reading “Hội nghị Liễu Châu định hình kết quả đàm phán Hội nghị Geneva 1954 (P1)”

Mỹ, Trung Quốc đàm phán về thương mại và TikTok

Nguồn: James Palmer, “U.S., China Talk Trade and TikTok”, Foreign Policy, 16/09/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Liệu vòng đàm phán mới nhất có đi đến một thỏa thuận bền vững?

Tiêu điểm tuần này: Mỹ và Trung Quốc bước vào đợt đàm phán thương mại mới; Bắc Kinh cân nhắc cứu trợ cho chính quyền địa phương; Vụ rò rỉ dữ liệu từ “Vạn lý Tường lửa” bóc trần hoạt động xuất khẩu công nghệ giám sát và kiểm duyệt của Trung Quốc.

Một đợt đàm phán thương mại Mỹ – Trung mới

Mỹ và Trung Quốc đã khởi động đợt đàm phán thương mại mới tại Tây Ban Nha vào Chủ nhật. Continue reading “Mỹ, Trung Quốc đàm phán về thương mại và TikTok”

Mối nguy lớn nhất ở Eo biển Đài Loan

Nguồn: Joel Wuthnow, “The Greatest Danger in the Taiwan Strait,” Foreign Affairs, 12/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Ngay cả khi Trung Quốc tránh được một cuộc chiến lựa chọn, thì tính toán sai lầm vẫn có thể châm ngòi cho một cuộc chiến ngẫu nhiên.

Căng thẳng trên Eo biển Đài Loan đã làm dấy lên lo ngại rằng Bắc Kinh và Đài Bắc có thể sớm lâm vào chiến tranh. Hầu hết các nhà quan sát đều hình dung hai hướng có thể dẫn đến xung đột. Trong cái gọi là “chiến tranh do lựa chọn”  (war of choice), Bắc Kinh có thể tìm cách chiếm Đài Loan bằng vũ lực sau khi cân nhắc kỹ lưỡng các rủi ro kinh tế, quân sự, và chính trị. Một hành động hung hăng mà không có sự khiêu khích rõ ràng như vậy sẽ phản ánh nhận định của các nhà lãnh đạo Trung Quốc rằng hòn đảo này có thể bị chiếm với cái giá tối thiểu. Mặt khác, Bắc Kinh có thể phát động cái gọi là “chiến tranh bắt buộc” (war of necessity) nếu họ cảm thấy Đài Loan đã vượt qua ranh giới chính trị, đủ để đe dọa vĩnh viễn quyền kiểm soát của Trung Quốc đối với hòn đảo này. Ví dụ, một tuyên bố độc lập chính thức ở Đài Bắc có thể kích hoạt phản ứng quân sự từ Bắc Kinh bất kể cái giá là bao nhiêu. Continue reading “Mối nguy lớn nhất ở Eo biển Đài Loan”