Tag: Trần Mẫn Linh

23/12/1982: Thị trấn ở Missouri bị sơ tán vì nhiễm dioxin

Times Beach Dioxin Disaster

Nguồn: Chemical contamination prompts evacuation of Missouri town, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1982, Sở Y tế Missouri và Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh (CDC) liên bang đã thông báo tới cư dân của Times Beach, Missouri rằng thị trấn của họ đã bị ô nhiễm sau khi chất hóa học dioxin được phun lên những con đường đất, và rằng thị trấn này sẽ phải sơ tán và phá hủy. Đến tháng 2, chính quyền liên bang và tiểu bang đã chi 36 triệu đô la để mua toàn bộ nhà cửa trong thị trấn, chỉ trừ một nhà từ chối bán vì họ đã sống cả đời tại Times Beach. Năm 1985, thành phố chính thức bị giải thể.

Times Beach được thành lập vào năm 1925 và xuất hiện trên báo với dòng quảng cáo: Mua gói đọc báo 6 tháng của Thời báo St. Louis để nhận ngay 67,5 đô la khi mua một lô đất 6x30m tại khu định cư mới dọc theo Sông Meremec. Tuy nhiên, thị trấn đã không bao giờ trở thành một khu nghỉ mát sầm uất như tờ báo dự định mà thay vào đó là một khu dân cư hạ trung lưu của khoảng 2.000 người. Thị trấn nằm ngay gần Tuyến 66, đường cao tốc hai làn từ Chicago đến Los Angeles và từng là một trong những tuyến đường chính qua Tây Nam nước Mỹ. Continue reading “23/12/1982: Thị trấn ở Missouri bị sơ tán vì nhiễm dioxin”

20/12/1941: Hitler yêu cầu quân đội không rút khỏi mặt trận Nga

Nguồn: Hitler to Halder: No retreat!, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1941, trong hành động đầu tiên trên cương vị tổng tư lệnh mới của quân đội Đức, Adolf Hitler đã tuyên bố với Tướng Franz Halder rằng sẽ không có chuyện rút lui khỏi mặt trận Nga gần Moskva: “Quyết tâm cầm cự phải được truyền đạt tới từng đơn vị!” 

Hitler cũng cho Halder biết ông ta có thể tiếp tục làm tổng tham mưu trưởng quân đội nếu ông ta muốn, nhưng cần hiểu rằng Hitler là người duy nhất nắm quyền điều hành hoạt động và chiến lược của quân đội. Continue reading “20/12/1941: Hitler yêu cầu quân đội không rút khỏi mặt trận Nga”

Francis Bacon: Triết gia, chính khách, nhà khoa học nổi tiếng người Anh

Nguồn: Historic figures, BBC

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Francis Bacon (1561 – 1626) là một triết gia, chính khách người Anh và là người tiên phong của tư tưởng khoa học hiện đại.

Sinh ngày 22/01/1561 tại London, Francis Bacon là con trai của Nicholas Bacon, Quốc tỉ thượng thư (Keeper of the Great Seal) của nữ hoàng Elizabeth I. Ông từng học tại Đại học Cambridge và Học viện Luật sư Gray’s Inn, sau đó trở thành nghị sĩ quốc hội vào năm 1584. Tuy nhiên, ông không được Nữ hoàng Elizabeth chú ý và sự nghiệp chỉ phát triển khi James I lên nắm quyền năm 1603. Sau khi được phong tước hiệp sĩ trong năm này, ông được bổ nhiệm vào các chức vụ liên tiếp nhau mà cao nhất là chức Quốc tỉ thượng thư như cha ông. Continue reading “Francis Bacon: Triết gia, chính khách, nhà khoa học nổi tiếng người Anh”

18/12/1916: Trận Verdun kết thúc

Nguồn: Battle of Verdun ends, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1916, Trận Verdun – trận chiến dài nhất của Thế chiến I – đã kết thúc sau mười tháng với gần một triệu thương vong từ cả Đức và Pháp. 

Trận Verdun bắt đầu vào ngày 21 tháng 2 sau khi quân Đức, chỉ huy bởi Tham mưu trưởng Erich von Falkenhayn, phát triển một kế hoạch tấn công thành phố pháo đài Verdun trên Sông Meuse ở Pháp. Falkenhayn cho rằng quân Pháp dễ bị tổn thương hơn quân Anh và rằng một thất bại lớn ở Mặt trận phía Tây sẽ buộc quân Đồng minh mở các cuộc đàm phán hòa bình. Continue reading “18/12/1916: Trận Verdun kết thúc”

Edward IV: Người hai lần làm vua nước Anh

Nguồn: Historic figures, BBC

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Edward IV (1442 – 1483) từng hai lần làm vua nước Anh và đã đánh bại Nhà Lancaster để đưa Nhà York lên ngai vàng nước Anh.

Sinh ngày 28/04/1442 tại Rouen, Pháp, Edward là con trai của Richard Plantagenet, Công tước xứ York. Cha của Edward từng là nhân vật dẫn đầu nhà York trong các cuộc Chiến tranh Hoa hồng chống lại nhà Lancaster – bắt đầu vào năm 1455. Khi Richard Plantagenet bị giết tại Trận Wakefield năm 1460, Edward thừa hưởng quyền kế vị. Với sự ủng hộ của Bá tước Warwick nhiều quyền lực, vốn được coi là người có ảnh hưởng lớn tới việc định đoạt ngôi vương, Edward đã đánh bại nhà Lancaster trong một loạt trận đánh mà đỉnh điểm là Trận Towton năm 1461. Sau khi lật đổ vua Henry VI, Edward lên ngôi với tên hiệu là Edward IV. Continue reading “Edward IV: Người hai lần làm vua nước Anh”

16/12/1960: Hai máy bay đâm nhau trên bầu trời New York

Nguồn: Two airplanes collide over New York City, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1960, hai chiếc máy bay đã va vào nhau trên bầu trời thành phố New York, giết chết 134 người trên máy bay và dưới mặt đất. Vụ va chạm trên không không tưởng này là tai nạn duy nhất kiểu như vậy từng xảy ra trên bầu trời một thành phố lớn trong lịch sử Hoa Kỳ.

Sáng hôm ấy, tuyết rơi dày ở New York khi chiếc United DC-8 đang bay từ Chicago đến Sân bay Idlewild (nay là sân bay quốc tế John F. Kennedy) ở phía nam quận Queens. Cùng lúc đó, một chiếc TWA Super Constellation đang bay từ Dayton, Ohio tới Sân bay LaGuardia ở phía bắc quận Queens. Do thời tiết xấu, chiếc United được yêu cầu bay vòng để chờ hạ cánh. Tuy nhiên, phi công đã tính toán sai vị trí của đường bay vòng này nên chiếc United đã đi thẳng vào đường bay của chiếc TWA. Continue reading “16/12/1960: Hai máy bay đâm nhau trên bầu trời New York”

Claudius: Hoàng đế La Mã từng chinh phạt Anh

Nguồn: Historic figures, BBC

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Claudius I (10 BC – 54 AD) là vị hoàng đế đã biến Anh trở thành một phần của Đế chế La Mã. 

Claudius sinh ngày 1 tháng 8 năm 10 TCN tại Gaul (nay là Pháp) trong một gia đình hoàng gia La Mã. Tiberius, hoàng đế thứ hai của Rome, là chú của ông. Những hạn chế về thể chất như tật đi khập khiễng và nói lắp đã khiến ông bị gia đình đối xử khinh miệt và không được xem như một hoàng đế tương lai. Khi Caligula, người kế vị của Tiberius bị ám sát vào tháng 1 năm 41 SCN, Đội cận vệ Praetorian đã tìm thấy Claudius trong cung điện và tuyên bố ông là hoàng đế. Viện nguyên lão đã cố chống lại Claudius trong hai ngày nhưng sau đó đã chấp nhận ông. Continue reading “Claudius: Hoàng đế La Mã từng chinh phạt Anh”

13/12/1914: Đức pháo kích hai thành phố cảng của Anh

Nguồn: Germans bombard English ports of Hartlepool and Scarborough, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào khoảng 8 giờ sáng ngày này năm 1914, các tàu tuần dương Đức từ Hạm đội Trinh sát của Franz von Hipper đã khiến hải quân Anh bất ngờ bằng cách bắt đầu pháo kích dữ dội vào Hartlepool và Scarborough, hai thành phố cảng của Anh trên Biển Bắc.

Cuộc tấn công kéo dài khoảng một tiếng rưỡi, giết chết hơn 130 dân thường và làm bị thương 500 người khác. Báo chí Anh sau đó đã chỉ trích vụ việc như một ví dụ nữa về sự tàn bạo của người Đức. Thế nhưng, hải quân Đức xem hai thành phố cảng là những mục tiêu phù hợp bởi đây là những thành phố được phòng thủ kiên cố. Continue reading “13/12/1914: Đức pháo kích hai thành phố cảng của Anh”

11/12/1941: Đức tuyên chiến với Hoa Kỳ

Nguồn: Germany declares war on the United States, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1941, Adolf Hitler đã tuyên chiến với Hoa Kỳ, đưa Mỹ, vốn trung lập trước đó, tham gia vào cuộc xung đột tại châu Âu.

Ngay cả Đức cũng bàng hoàng về chiến dịch không kích Trân Châu Cảng. Mặc dù Hitler đã có thỏa thuận miệng với đối tác phe Trục là Nhật Bản rằng Đức sẽ tham gia một cuộc chiến chống lại Hoa Kỳ, song ông không chắc cuộc chiến ấy sẽ diễn ra như thế nào. Cuộc tấn công của Nhật Bản vào Trân Châu Cảng đã trả lời cho câu hỏi đó. Continue reading “11/12/1941: Đức tuyên chiến với Hoa Kỳ”

Richard Nixon: Tổng thống Mỹ duy nhất từng từ chức

Nguồn: Historic figures, BBC

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Richard Nixon (1913-1994) là tổng thống thứ 37 của Hoa Kỳ và là người duy nhất từng từ ​​chức – một quyết định liên quan đến vụ bê bối Watergate. Nhiệm kỳ tổng thống của ông còn được đánh dấu bởi sự kiện con người lần đầu tiên đặt chân lên mặt trăng.

Sinh ngày 09/11/1913 tại California, Richard Milhous Nixon học luật và sau đó làm việc cho một công ty luật ở Mỹ. Năm 1940, ông kết hôn với Patricia Ryan và họ có với nhau hai con gái. Trong Thế chiến II, Nixon phục vụ trong Hải quân Hoa Kỳ ở Thái Bình Dương. Tới năm 1946, ông được bầu vào Quốc hội và đã giành được một ghế trong Thượng viện vào năm 1950, đại diện cho bang California. Continue reading “Richard Nixon: Tổng thống Mỹ duy nhất từng từ chức”

09/12/1971: Đàm phán Hiệp định Paris gián đoạn

Nguồn: Paris peace talks break down, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1971, lần đầu kể từ khi các cuộc đàm phán hòa bình ở Paris bắt đầu vào tháng 05/1968, hai bên từ chối ấn định một cuộc họp khác để tiếp tục đàm phán.

Quyết định này được đưa ra ở phiên họp thứ 138 của cuộc đàm phán. Đại biểu Hoa Kỳ William Porter đã khiến các nhà đàm phán cộng sản tức giận khi yêu cầu hoãn phiên họp dự kiến ​​tiếp theo tới ngày 30/12, để Hà Nội và lực lượng Việt Cộng có cơ hội phát triển một “cách tiếp cận mang tính xây dựng hơn” trong cuộc hòa đàm. Continue reading “09/12/1971: Đàm phán Hiệp định Paris gián đoạn”

06/12/1884: Đài tưởng niệm Washington được hoàn thành

Nguồn: Washington Monument completed, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1884, tại Washington, D.C., các công nhân đã đặt một kim tự tháp bằng nhôm cao 22,9cm lên đỉnh một tòa tháp bằng đá cẩm thạch trắng, hoàn thành việc xây dựng đài tưởng niệm George Washington – tổng thống đầu tiên của nước Mỹ và là người có tên được dùng để đặt tên cho thành phố này.

Từ năm 1783, Quốc hội Hoa Kỳ đã quyết định sẽ đặt tượng của vị tướng vĩ đại trong Cách mạng Mỹ ở bất cứ nơi nào phù hợp gần tòa nhà Quốc hội mới. Sau khi Tổng thống Washington yêu cầu kiến ​​trúc sư Pierre L’Enfant quy hoạch thủ đô liên bang mới bên bờ sông Potomac vào năm 1791, Pierre L’Enfant đã chừa lại một vị trí ở phía tây công viên cảnh quan National Mall (gần đài tưởng niệm ngày nay) để đặt bức tượng. Continue reading “06/12/1884: Đài tưởng niệm Washington được hoàn thành”

Archimedes: Triết gia, nhà toán học Hy Lạp cổ đại lừng danh

Nguồn: Historic figures, BBC

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Archimedes (khoảng 287 – 212 TCN) là một triết gia, nhà toán học và nhà phát minh người Hy Lạp, người đã viết nên các công trình quan trọng về hình học, số học và cơ học.

Archimedes sinh ra ở Syracuse thuộc bờ biển phía đông Sicily và học tập tại Alexandria, Ai Cập. Sau khi trở về Syracuse, ông gần như dành trọn phần đời còn lại vào việc nghiên cứu và thí nghiệm ở nhiều lĩnh vực. Continue reading “Archimedes: Triết gia, nhà toán học Hy Lạp cổ đại lừng danh”

04/12/1991: Nhà báo Terry Anderson được trả tự do tại Lebanon

Nguồn: Hostage Terry Anderson freed in Lebanon, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1991, các phiến quân Hồi giáo ở Lebanon đã thả nhà báo Mỹ Terry Anderson bị bắt cóc trước đó sau 2.454 ngày giam cầm.

Là phóng viên chính tại Trung Đông của hãng thông tấn Associated Press, Anderson đã đưa tin về cuộc nội chiến kéo dài ở Lebanon (1975-1990). Ngày 16/03/1985, ông bị bắt cóc ở một con phố phía tây Beirut khi đang rời sân tennis. Những kẻ bắt cóc đưa Anderson đến vùng ngoại ô phía nam của thành phố, nơi ông bị giam trong một hầm ngục trong sáu năm rưỡi tiếp theo. Continue reading “04/12/1991: Nhà báo Terry Anderson được trả tự do tại Lebanon”

02/12/1917: Nga đạt thỏa thuận đình chiến với Liên minh Trung tâm

Nguồn: Russia reaches armistice with the Central Powers,  History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1917, một lệnh ngừng bắn chính thức đã được tuyên bố trên khắp khu vực giao chiến giữa Nga và Liên minh Trung tâm, một ngày sau khi phe Bolshevik giành quyền kiểm soát tổng hành dinh quân đội Nga tại Mogilev.

Ngay sau khi giành quyền lực ở Nga vào tháng 11/1917, lực lượng Bolshevik do Vladimir Lenin lãnh đạo đã tiếp cận các nước thuộc Liên minh Trung tâm để sắp xếp một hiệp ước đình chiến và rút khỏi cuộc chiến mà họ cho là cản trở kế hoạch cung cấp lương thực và đất đai cho những nông dân Nga nghèo khó. Continue reading “02/12/1917: Nga đạt thỏa thuận đình chiến với Liên minh Trung tâm”

27/11/1978: Hai lãnh đạo thành phố San Francisco bị sát hại

Nguồn: San Francisco leaders George Moscone and Harvey Milk are murdered, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1978, Thị trưởng George Moscone và Giám sát viên Harvey Milk đã bị sát hại bởi Dan White – cựu thành viên Hội đồng giám sát – tại Tòa thị chính ở San Francisco, California.

Tức giận về việc Moscone không tái bổ nhiệm mình vào hội đồng giám sát thành phố, White đã xông vào văn phòng chính quyền San Francisco với khẩu súng lục ổ quay 0.38”. Sau khi sát hại thị trưởng, White đã nạp đạn và hướng khẩu súng về phía đối thủ của ông là Harvey Milk – một trong những chính trị gia đồng tính công khai đầu tiên của Mỹ và là nhà hoạt động được nhiều người ngưỡng mộ ở San Francisco. Continue reading “27/11/1978: Hai lãnh đạo thành phố San Francisco bị sát hại”

25/11/1783: Binh lính Anh rời New York

Nguồn: Last British soldiers leave New York, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1783, những binh lính Anh cuối cùng đã rút khỏi New York, vị trí quân sự cuối cùng của họ ở Hoa Kỳ. Cách mạng Mỹ đã kết thúc khi Hiệp định Paris được ký kết gần ba tháng trước đó. Sau khi toàn bộ lính Anh rời New York, Tướng George Washington của phe Ái quốc đã tiến vào thành phố trong niềm vui chiến thắng cùng sự chào đón của người dân New York. Thành phố đã bị người Anh chiếm vào tháng 9 năm 1776 và nằm trong tay Anh tới năm 1783. Continue reading “25/11/1783: Binh lính Anh rời New York”

22/11/2005: Angela Merkel trở thành Thủ tướng Đức

Nguồn: Angela Merkel becomes Chancellor of Germany, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 2005, Angela Merkel đã tuyên thệ nhậm chức Thủ tướng Đức và trở thành người phụ nữ đầu tiên nắm giữ vị trí này. Trong thập niên sau đó, bà là một trong những nhân tố có sức ảnh hưởng mạnh nhất ở chính trường châu Âu, thường được gọi là nhà lãnh đạo trên thực tế của Liên minh châu Âu và người phụ nữ quyền lực nhất hành tinh.

Sinh ra và học tập tại Đông Đức, Merkel nhận bằng tiến sĩ hóa học và trở thành nhà nghiên cứu khoa học. Bà bắt đầu tham gia chính trị sau sự sụp đổ của Bức tường Berlin. Sau khi làm phát ngôn viên cho Chính phủ lâm thời Đông Đức, Merkel trúng cử vào Quốc hội trong cuộc bầu cử đầu tiên kể từ khi nước Đức thống nhất năm 1990. Continue reading “22/11/2005: Angela Merkel trở thành Thủ tướng Đức”

20/11/1947: Công chúa Elizabeth kết hôn với Philip Mountbatten

Nguồn: Princess Elizabeth marries Philip Mountbatten, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1947, lễ cưới xa hoa giữa Công chúa Elizabeth và Philip Mountbatten đã diễn ra tại Tu viện Westminster ở London. Philip Mountbatten là người anh họ xa của Elizabeth, đồng thời là cựu hoàng tử điển trai của Hy Lạp và Đan Mạch, người đã từ bỏ tước hiệu của mình để kết hôn với công chúa Anh. Continue reading “20/11/1947: Công chúa Elizabeth kết hôn với Philip Mountbatten”

18/11/1883: Ngành đường sắt tạo ra múi giờ đầu tiên

Nguồn: Railroads create the first time zone, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào đúng trưa ngày này năm 1883, hệ thống đường sắt của Mỹ và Canada bắt đầu sử dụng bốn múi giờ lục địa để không còn phải phân biệt hàng nghìn múi giờ địa phương với nhau. Bước đi táo bạo này là kết quả của sự hợp lực giữa các công ty đường sắt lúc bấy giờ.

Nhu cầu có múi giờ lục địa phát sinh trực tiếp từ vấn đề di chuyển hành khách và hàng hóa qua tuyến đường sắt hàng nghìn dặm bao phủ Bắc Mỹ vào những năm 1880. Khi con người tính thời gian lần đầu tiên, họ đã xác định giờ dựa trên chuyển động của mặt trời ở địa phương mình sống. Cuối những năm 1880, hầu hết các thị trấn ở Hoa Kỳ đã có giờ địa phương riêng, thường được tính dựa vào lúc “giữa trưa” hoặc thời điểm mặt trời ở thiên đỉnh. Continue reading “18/11/1883: Ngành đường sắt tạo ra múi giờ đầu tiên”