16/10/1946: Alfred Rosenberg bị hành quyết

Nguồn: Alfred Rosenberg is executed, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1946, Alfred Rosenberg, “kiến trúc sư trưởng” giúp hình thành và phổ biến hệ tư tưởng của Phát xít Đức, đã bị treo cổ vì là tội phạm chiến tranh.

Sinh ra ở Estonia vào năm 1893, Rosenberg theo học kiến trúc tại Đại học Moskva. Sau khi nhận bằng cử nhân, ông ở lại Nga trong những ngày đầu của Cách mạng Nga và thậm chí có lẽ đã đi theo chủ nghĩa cộng sản một thời gian ngắn. Năm 1919, ông chuyển đến sống ở Munich, gặp gỡ với Dietrich Eckart, biên tập viên của Voelkischer Beobachter, tờ báo tuyên truyền của Đảng Quốc xã. Thông qua Eckart, Rosenberg đã gặp Adolf Hitler và Rudolf Hess và gia nhập Đảng Quốc xã vừa mới thành lập. Hitler sau đó đã thay Eckart bằng Rosenberg cho vị trí tổng biên tập, vì rất ấn tượng với vị kiến trúc sư “trí thức.” Continue reading “16/10/1946: Alfred Rosenberg bị hành quyết”

Chủ nghĩa liên bang là gì?

Nguồn:What is federalism?”, The Economist, 13/06/2017

Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Nghị trình của Emmanuel Macron về củng cố Liên minh châu Âu đã làm sống lại cuộc thảo luận về một “Liên bang châu Âu”. Tham vọng của tổng thống Pháp sẽ dễ dàng đạt được hơn nếu không có nước Anh: quốc gia này có xu hướng đi theo đường lối của Margaret Thatcher, người vào năm 1990 đã nói rằng việc đưa ra đồng euro có thể dẫn tới “một liên bang châu Âu, điều mà chúng tôi hoàn toàn và dứt khoát từ chối.” Ba năm trước đó, đồng minh về ý thức hệ của bà Thatcher, Tổng thống Mỹ Ronald Reagan, đã ủng hộ chủ nghĩa liên bang ở Hoa Kỳ bằng một sắc lệnh hành pháp tuyên bố thiết lập lại “các nguyên tắc liên bang được đưa ra bởi các nhà soạn thảo [hiến pháp Hoa Kỳ]” khi trao bớt quyền lực từ Washington cho các tiểu bang. Reagan tuyên bố “Chủ nghĩa liên bang bắt nguồn từ nhận thức rằng tự do chính trị của chúng ta được đảm bảo tốt nhất bằng cách hạn chế quy mô và phạm vi của chính quyền trung ương”. Người đọc sẽ nhận thấy rằng “chủ nghĩa liên bang” có hai ý nghĩa đối nghịch ở đây, trong trường hợp thứ nhất nó mang nghĩa là một chính quyền trung ương mạnh mẽ hơn, và trong trường hợp thứ hai là một chính quyền trung ương yếu hơn. Tại sao lại như vậy? Continue reading “Chủ nghĩa liên bang là gì?”

15/10/1917: Mata Hari bị xử tử

Nguồn: Mata Hari executed, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1917, Mata Hari, hình mẫu nguyên thủy của những nữ điệp viên quyến rũ, đã bị một đội hành quyết Pháp xử tử hình vì tội làm gián điệp tại Vincennes, bên ngoài Paris.

Mata Hari đặt chân đến Paris lần đầu tiên vào năm 1905 và sau đó nhanh chóng nổi danh là một nghệ sĩ biểu diễn những điệu vũ tuyệt đẹp lấy cảm hứng  từ châu Á. Cô đã sớm lưu diễn khắp châu Âu, kể lại câu chuyện về cách cô được sinh ra trong một ngôi đền Ấn Độ thiêng liêng và được dạy các vũ điệu cổ xưa từ một nữ tu, người đã đặt tên cho cô là Mata Hari, có nghĩa là “đôi mắt của ban ngày” trong tiếng Malay. Thực ra, Mata Hari sinh ra ở một thị trấn nhỏ ở bắc Hà Lan vào năm 1876, và tên thật của cô là Margaretha Geertruida Zelle. Continue reading “15/10/1917: Mata Hari bị xử tử”

14/10/1964: Martin Luther King, Jr. giành Nobel Hòa bình

Nguồn: King wins Nobel Peace Prize, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1964, nhà lãnh đạo dân quyền người Mỹ gốc Phi, Tiến sĩ Martin Luther King, Jr., đã được trao Giải Nobel Hoà bình vì hành động phản kháng bất bạo động của ông đối với nạn phân biệt chủng tộc ở Mỹ. Ở tuổi 35, vị mục sư sinh ra ở Georgia là người trẻ nhất từng được nhận giải thưởng này.

Martin Luther King, Jr. sinh ra ở Atlanta vào năm 1929, là con trai của một mục sư Tin Lành. Ông sở hữu bằng tiến sĩ thần học, và vào năm 1955, đã tổ chức thành công đợt biểu tình lớn đầu tiên của phong trào dân quyền: Cuộc Tẩy chay Xe buýt Montgomery (Montgomery Bus Boycott). Chịu ảnh hưởng bởi Mohandas Gandhi, King chủ trương bất tuân dân sự bằng bất bạo động để phản đối nạn phân biệt chủng tộc. Những cuộc biểu tình ôn hòa mà ông lãnh đạo ở miền Nam Hoa Kỳ thường bị đáp trả bằng bạo lực, nhưng King và những người ủng hộ ông vẫn kiên trì, và phong trào bất bạo động của họ đã đạt được bước tiến. Continue reading “14/10/1964: Martin Luther King, Jr. giành Nobel Hòa bình”

Những thách thức của Tập Cận Bình sau Đại hội 19

Nguồn: John Wong, “Xi Jinping’s post-party congress challenges“, The Straits Time, 03/10/2017.

Biên dịch:  Mỹ Anh

Sự kiện chính trị lớn nhất trong năm 2017 của Trung Quốc dự kiến sẽ diễn ra ngày 18/10 tới, và một câu hỏi mấu chốt được đặt ra là Đảng Cộng sản Trung Quốc làm thế nào để phát triển hơn so với những thành công trong quá khứ của mình.

Với 85 triệu thành viên, Đảng Cộng sản Trung Quốc (CPC) không chỉ có số lượng đảng viên lớn nhất thế giới mà còn là một trong số không nhiều đảng cộng sản tồn tại lâu đời nhất. CPC dự kiến sẽ tổ chức Đại hội XIX vào ngày 18/10 tới tại Bắc Kinh, nơi 2.300 đại biểu sẽ tề tựu tại Đại Lễ đường Nhân dân để thảo luận về những hướng đi mới cho các chính sách quốc gia, đồng thời xác định hàng ngũ mới của cơ quan hoạch định chính sách cấp cao nhất Trung Quốc – Ban Thường vụ Bộ chính trị. Điểm nhấn đáng chú ý nhất của hội nghị này sẽ là biên bản báo cáo chính trị do Chủ tịch Tập Cận Bình thể hiện trên cương vị Tổng Bí thư Đảng Cộng sản. Continue reading “Những thách thức của Tập Cận Bình sau Đại hội 19”

13/10/1943: Ý tuyên chiến với Đức

Nguồn: Italy declares war on Germany, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1943, chính phủ Ý đã tuyên chiến với cựu đồng minh phe Trục của mình, Đức, và từ đó chính thức tham gia cuộc chiến bên phe Đồng minh.

Sau khi Mussolini bị tước bỏ quyền lực và chính phủ phát xít sụp đổ vào tháng 7, Tướng Pietro Badoglio, cựu chỉ huy trưởng của Mussolini và người nắm giữ quyền lực thay thế ông, theo yêu cầu của Vua Victor Emanuel, đã bắt đầu đàm phán với Eisenhower về một thỏa thuận đầu hàng có điều kiện của Ý trước Đồng minh. Nó được hiện thực hóa vào ngày 08/09, khi chính phủ mới của Ý cho phép quân Đồng minh đổ bộ lên Salerno, miền Nam nước Ý, nhằm mục đích đánh bại quân Đức trên bán đảo. Continue reading “13/10/1943: Ý tuyên chiến với Đức”

Phép màu chiến lược của châu Á đã chấm dứt?

Nguồn: Richard N. Hass, “The End of Asia’s Strategic Miracle?”, Project Syndicate, 16/08/2017.

Biên dịch: Nguyễn Thanh Mai | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vẫn còn quá sớm để biết được liệu thách thức từ những chương trình hạt nhân và tên lửa của Bắc Triều Tiên có được giải quyết không và giải quyết như thế nào. Nhưng lại không là quá sớm để xem xét thách thức này có ý nghĩa ra sao đối với một phần của thế giới vốn có lịch sử đầy đối đầu trên nhiều phương diện.

Cái tên mỹ miều “Phép màu châu Á” có ý diễn tả mức độ thần kỳ của sự tăng trưởng kinh tế ở nhiều quốc gia châu Á trong nửa thế kỷ qua. Nền kinh tế khởi sắc đầu tiên là Nhật Bản. Mặc cho sự giảm tốc trong những thập niên gần đây và dù có dân số tương đối nhỏ, quốc gia này vẫn giữ vị trí nền kinh tế lớn thứ ba thế giới. Continue reading “Phép màu chiến lược của châu Á đã chấm dứt?”

12/10/1946: Tướng Joseph Stilwell qua đời

Nguồn: Gen. Joseph Stilwell dies, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1946, Tướng Joseph W. Stilwell, người đã chỉ huy lực lượng Mỹ và Quốc dân Đảng Trung Quốc chống lại cuộc xâm lược của Nhật Bản vào Trung Quốc và Miến Điện, đã qua đời ở tuổi 63.

Sinh ngày 19/03/1883 tại Palatka, Florida, sau đó tốt nghiệp Học viện Quân sự West Point, Stilwell đã sớm bắt đầu trở nên nổi bật trong sự nghiệp của mình. Trong Thế chiến I, ông phục vụ trong Lực lượng Viễn chinh Mỹ ở Châu Âu, cũng như ở Philippines. Đồng thời ông cũng là một sinh viên theo học tiếng Trung Quốc, nhờ đó đã được bổ nhiệm vào vị trí tùy viên quân sự tại Bắc Kinh từ năm 1935 đến năm 1939. Continue reading “12/10/1946: Tướng Joseph Stilwell qua đời”

Lý giải sự sa sút của đồng Nhân dân tệ

Nguồn: Benn Steil & Emma Smith, “The Retreat of the RenminbiProject Syndicate, 22/06/2017.

Biên dịch: Nguyễn Quỳnh Chi | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

“Sự toàn cầu hóa của đồng Nhân dân tệ dường như chắc chắn và không gì có thể ngăn cản được,” trích lời tạp chí The Economist tháng 4 năm 2014. Trên thực tế, lưu lượng sử dụng đồng Nhân dân tệ (RMB) trong hệ thống thanh toán quốc tế tăng gấp đôi từ thời điểm đó đến tháng 8 năm 2015, lên mức 2,8% trong tổng giao dịch toàn cầu, biến đồng tiền của Trung Quốc thành loại tiền tệ được sử dụng nhiều thứ tư trên thế giới.

Tuy nhiên, kể từ đó, sự tăng trưởng này gần như bị đảo ngược hoàn toàn. Tỷ trọng của đồng RMB trong tổng thanh toán toàn cầu đã giảm xuống còn 1,6%, đẩy thứ hạng của đồng tiền xuống thứ 7. Tỷ lệ sử dụng đồng RMB trên thị trường trái phiếu toàn cầu giảm 45% kể từ sau đỉnh thiết lập năm 2015. Các khoản tiền gửi bằng RMB tại các ngân hàng Hong Kong cũng giảm một nửa. Và trong khi 35% thương mại với nước ngoài của Trung Quốc được thanh toán bằng đồng RMB vào năm 2015 (phần lớn số còn lại bằng đồng đô la Mỹ), tỷ trọng này giờ đã giảm xuống còn khoảng 12%. Continue reading “Lý giải sự sa sút của đồng Nhân dân tệ”

11/10/1899: Chiến tranh Boer bắt đầu ở Nam Phi

Nguồn: Boer War begins in South Africa, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1899, Chiến tranh Boer đã bắt đầu giữa Đế Quốc Anh và những người Boer sinh sống tại Transvaal (Cộng hòa Nam Phi) và Orange Free State.

Người Boer, còn được gọi là người Afrikaner, là hậu duệ của những người di cư gốc Hà Lan đến sống tại Nam Phi. Người Anh đã chiếm giữ thuộc địa Cape của Hà Lan vào năm 1806 trong Chiến tranh Napoléon, dẫn đến sự phản kháng của người Boer đang mong muốn giành độc lập. Người Boer cũng chống lại chủ trương Anh hóa (Anglicization) Nam Phi và chính sách chống nô lệ của Anh. Continue reading “11/10/1899: Chiến tranh Boer bắt đầu ở Nam Phi”

Về cuộc ‘Thảm sát huyện Đạo’ bị che giấu ở Trung Quốc

Nguồn: Ian Johnson, “China’s Hidden Massacres: An Interview with Tan Hecheng”, The New York Review of Books, 13/01/2017.

Biên dịch: Trần Quốc Nam | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Đàm Hách Thành dường như là một người không thể phơi trần một trong những tội ác gây sốc nhất của Đảng Cộng sản Trung Quốc. Là một người đàn ông 67 tuổi thân thiện đã trải phần lớn cuộc đời mình ở tỉnh Hồ Nam phương nam xa cách đầu não quyền lực, ông Đàm không phải là người bất đồng chính kiến. Trên thực tế, ông dành phần lớn sự nghiệp của mình làm việc trong nghành truyền thông chính thức của nhà nước và cố tin vào Chủ nghĩa Cộng sản.

Nhưng trong một cuốn sách năm trăm trang viết tỉ mỉ chi tiết phát hành bằng tiếng Anh trong tuần này, ông trình bày trần trụi một trong những giai đoạn đen tối nhất, và ít được biết đến nhất, trong lịch sử cộng sản Trung Quốc: vụ tàn sát 9.000 công dân Trung Quốc theo lệnh công khai của các cán bộ Đảng khu vực trong thời kỳ cao điểm của Cách mạng Văn hoá. Đối tượng nghiên cứu của ông Đàm cụ thể ở một huyện, nhưng các tài liệu cho thấy các vụ thảm sát tương tự ở nông thôn đã lan rộng dẫn đến 1,5 triệu người chết. Continue reading “Về cuộc ‘Thảm sát huyện Đạo’ bị che giấu ở Trung Quốc”

10/10/1957: Eisenhower xin lỗi các nhà ngoại giao châu Phi

Nguồn: President Dwight D. Eisenhower apologizes to African diplomat, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1957, Tổng thống Mỹ Dwight D. Eisenhower đã phải chính thức xin lỗi Bộ trưởng Tài chính Ghana, Komla Agbeli Gbdemah, người đã bị từ chối phục vụ tại một nhà hàng ở Dover, Delaware. Đây là sự kiện đầu tiên trong chuỗi những sự kiện mà các nhà ngoại giao châu Phi phải đối mặt với sự phân biệt chủng tộc ở Mỹ. Mặc dù tình hình tương đối nhẹ nhàng hơn so với các sự kiện khác trong Chiến tranh Lạnh, nhưng các hành động phân biệt chủng tộc đối với các nhà ngoại giao châu Phi (và châu Á) trong những năm 1950 và 1960 vẫn là quan ngại lớn đối với các quan chức Mỹ. Trong những thập niên này, Mỹ và Liên Xô đang cạnh tranh để giành lấy “trái tim và khối óc” của hàng trăm triệu người da màu ở châu Á và châu Phi. Continue reading “10/10/1957: Eisenhower xin lỗi các nhà ngoại giao châu Phi”

Khi Mỹ nói về chiến tranh, Hàn Quốc rùng mình

Nguồn: Han Kang, “While the U.S. Talks of War, South Korea Shudders,” The New York Times, October 7, 2017.

Biên dịch: Nguyễn Huy Hoàng

Tôi không thể thôi nghĩ về một bài báo mình tình cờ đọc được mấy hôm trước. Một ông cụ ngoài bảy mươi vô tình đánh rơi hai bó tiền trên phố. Hai người nhặt được chỗ tiền này và chia nhau đã bị cảnh sát bắt giữ, buộc trả lại số tiền, và bị truy tố tội trộm cắp.

Cho đến đây, nó vẫn là một câu chuyện bình thường. Nhưng ông cụ mang trên mình nhiều tiền như thế là vì một lý do đặc biệt. “Tôi sợ sắp có chiến tranh,” ông cụ nói với cảnh sát, “nên rút tiền tiết kiệm ở ngân hàng và đang trên đường về.” Ông nói đây là số tiền dành dụm—mỗi tháng một chút—trong bốn năm, định cho các cháu vào đại học. Vì Chiến tranh Triều Tiên nổ ra năm 1950, nên chắc hẳn chiến tranh là một trải nghiệm kéo dài suốt thời thanh niên của ông cụ. Tôi có thể hình dung cảm giác của ông là thế nào, một người đã sống một cuộc đời trung lưu bình thường kể từ đó, trên đường rút tiền tiết kiệm từ ngân hàng về. Nỗi sợ, nỗi bất an, nỗi bất lực, nỗi lo lắng. Continue reading “Khi Mỹ nói về chiến tranh, Hàn Quốc rùng mình”

09/10/1974: Oskar Schindler qua đời

Nguồn: Oskar Schindler dies, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1974, thương gia người Đức, Oskar Schindler, người được cho là đã cứu sống 1.200 người Do Thái khỏi Thảm họa Holocaust, đã qua đời ở tuổi 66.

Là một thành viên của Đảng Quốc xã, Schindler điều hành một nhà máy sản xuất men sứ ở Krakow trong suốt thời kỳ Đức chiếm đóng Ba Lan, sử dụng lao động của khu ổ chuột Do Thái gần đó. Khi khu ổ chuột được lệnh di dời, ông thuyết phục các quan chức Quốc xã cho phép chuyển các công nhân của mình sang trại lao động Plaszow, nhờ đó cứu họ khỏi bị trục xuất đến các trại tử thần. Continue reading “09/10/1974: Oskar Schindler qua đời”

Vấn đề Đảng trong Hiến pháp Liên Xô

Tác giả: Hồ Anh Hải

Phần lớn các nước tự nhận là dân chủ đều do một (hoặc một liên minh vài đảng) cầm quyền. Hiến pháp hầu hết các nước đều không nói gì về đảng cầm quyền, trừ một số nước xã hội chủ nghĩa (XHCN).

Nguyên Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Đình Lộc nói Điều 4 Hiến pháp Việt Nam là học theo Điều 6 Hiến pháp Liên Xô. Vậy Hiến pháp Liên Xô nói về vấn đề đảng cầm quyền như thế nào? Continue reading “Vấn đề Đảng trong Hiến pháp Liên Xô”

08/10/1998: Hạ viện Mỹ khởi xướng điều trần Clinton

Nguồn: U.S. House of Representatives initiates Clinton impeachment inquiry, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1998, Hạ viện Mỹ đã bỏ phiếu để tiến hành luận tội Tổng thống Bill Clinton vì tội khai gian và cản trở thực thi công lý. Vào tháng 12/1998, Hạ viện do đảng Cộng hòa chiếm đa số đã thu thập được đủ thông tin từ một ủy ban điều tra để bỏ phiếu ủng hộ việc buộc tội, và từ đó đưa vụ việc lên Thượng viện.

Quyết định của Hạ viện nhằm đưa quá trình luận tội lên Thượng viện diễn ra sau một cuộc điều tra kéo dài bốn năm về những cáo buộc rằng Clinton và vợ, bà Hillary, có liên quan đến nhiều vụ bê bối, trong đó có những giao dịch bất động sản đáng ngờ ở Arkansas, các vụ tình nghi gây quỹ trái phép, các cáo buộc quấy rối tình dục và áp dụng chủ nghĩa thân hữu khi sa thải các đặc vụ của Nhà Trắng. Continue reading “08/10/1998: Hạ viện Mỹ khởi xướng điều trần Clinton”

Tìm hiểu An Nam tứ đại khí

Tác giả: Hồng Liên

Nếu mỗi nền văn hóa lâu đời đều gắn liền với những bảo vật linh thiêng, tựa như Nhật Bản có “Tam Chủng Thần Khí”, Trung Hoa có “Trấn Quốc Chi Bảo”, hay Triều Tiên có “Thiên Phù Tam Ấn”, thì Việt Nam cũng tự hào nhắc đến bốn báu vật thần thánh – “An Nam Tứ Đại Khí”.

An Nam Tứ Đại Khí còn được gọi là Nam Thiên Tứ Bảo Khí, hay Nam Thiên Tứ Đại Thần Khí, gồm có: tượng Phật chùa Quỳnh Lâm, tháp Báo Thiên, chuông Ngân Thiên (có tài liệu nói là chuông Quy Điền), và vạc Phổ Minh. Đây được coi là 4 kỳ quan, 4 quốc bảo, 4 công trình nghệ thuật dưới thời Lý, Trần. Continue reading “Tìm hiểu An Nam tứ đại khí”

06/10/1945: Pierre Laval cố gắng tự sát

Nguồn: Pierre Laval attempts suicide, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1945, cựu Thủ tướng Pháp và người ủng hộ chế độ Vichy, Pierre Laval, đã cố gắng tự tử vào ngày ông bị xét xử vì tội phản quốc. Nhưng ý định này đã thất bại.

Laval từng hai lần giữ chức Thủ tướng Pháp, nhiệm kỳ thứ hai của ông là từ tháng 06/1935 đến tháng 01/1936. Tuy nhiên, ông ta đã đánh mất quyền lực của mình, chủ yếu vì hành động xoa dịu nước Ý sau khi Mussolini cùng chế độ phát xít Ý xâm lược và chiếm đóng Ethiopia vào năm 1935. Đến khi quân Đức xâm lược Pháp vào năm 1940, Laval, một kẻ cơ hội, đã nhìn thấy hy vọng tìm lại quyền lực bằng cách ủng hộ một chính phủ bù nhìn lãnh đạo bởi Henri Philippe Petain, người mà khi Laval gia nhập vào tháng 06/1940, đã tưởng thưởng bằng cách đưa ông lên làm Phó Thủ tướng kiêm Ngoại trưởng. Continue reading “06/10/1945: Pierre Laval cố gắng tự sát”

Hà Tiên và sự hình thành nước Việt Nam hiện đại

Tác giả: Vũ Đức Liêm

Hà Tiên ngày nay là thị xã vùng biên nhỏ nhắn, bình yên, thơ mộng nép mình bên bờ vịnh Thailand. Hà Tiên của hai trăm năm trước là một trong những trung tâm kinh tế sôi động nhất ở Đông Nam Á, nơi diễn ra các tranh chấp chính trị và quân sự không ngừng giữa người Việt, người Thái, người Khmer và các cộng đồng người Hoa. Lịch sử của vùng đất này là minh chứng sống động cho sự đa dạng trong thống nhất của quá trình hình thành nên lãnh thổ và dân tộc Việt Nam.

Vùng đất này nằm giữa các diễn ngôn lịch sử rất khác biệt, nhiều khi bị trùm phủ dưới các huyền thoại tạo ra bởi chủ nghĩa dân tộc. Bài viết này chỉ ra những nhân tố cốt lõi làm nên sự thịnh vượng của Hà Tiên và tìm kiếm sự gắn kết của nó đối với lịch sử Việt Nam, như một phần của công cuộc định hình nên không gian của nước Việt Nam hiện đại.

Continue reading “Hà Tiên và sự hình thành nước Việt Nam hiện đại”

05/10/1986: Bê bối Iran-Contra bị tiết lộ

Nguồn: Iran-Contra scandal unravels, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1986, Eugene Hasenfus đã bị quân đội của chế độ Sandinista ở Nicaragua bắt giữ sau khi chiếc máy bay mà ông đang điều khiển bị bắn rơi; hai người khác trên máy bay chết trong vụ tai nạn. Khi bị thẩm vấn, Hasenfus đã thú nhận rằng ông đã vận chuyển viện trợ quân sự đến Nicaragua cho Contra, một lực lượng chống Sandinista được Mỹ thành lập và tài trợ. Quan trọng hơn, ông tuyên bố rằng hoạt động này thực sự được tiến hành bởi Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA). Continue reading “05/10/1986: Bê bối Iran-Contra bị tiết lộ”